Νιώθετε ασυνήθιστα κουρασμένοι και αδύναμοι; Ίσως σας λείπει μια βασική βιταμίνη που χρειάζεται το σώμα σας για να παράξει ενέργεια και να ενισχύσει τη λειτουργία του εγκεφάλου — η βιταμίνη B12. Όταν τα επίπεδα πέφτουν πολύ χαμηλά, οι επιπτώσεις μπορεί να εμφανιστούν σταδιακά και να είναι εύκολο να τις αγνοήσετε. Ποια είναι τα 3 συμπτώματα που μπορεί να εμφανιστούν στο στόμα;
Βιταμίνη Β12: Η καλύτερη ώρα να την πάρετε – Πριν ή μετά το φαγητό;
Τα συμπτώματα στο στόμα που μπορεί να είναι ένδειξη ανεπάρκειας βιταμίνης B12
Τρία δυσάρεστα συμπτώματα στο στόμα μπορεί να είναι προειδοποιητικά σημάδια ανεπάρκειας βιταμίνης B12, προειδοποιούν οι ειδικοί. Αυτό το ζωτικό θρεπτικό συστατικό βρίσκεται σε τροφές ζωικής προέλευσης, όπως το κρέας, τα αυγά και τα γαλακτοκομικά, και η έλλειψή του μπορεί να οδηγήσει σε αναιμία, καρδιακά προβλήματα, προσωρινή υπογονιμότητα και προβλήματα στο νευρικό σύστημα.
Τα κοινά συμπτώματα περιλαμβάνουν κόπωση και μυϊκή αδυναμία, αλλά μπορούν να εμφανιστούν και σημάδια στο στόμα. «Μπορεί να εμφανιστούν αυτές οι άφθες στα ούλα ή τη γλώσσα. Συνήθως υποχωρούν από μόνες τους, αλλά βοηθά να αποφεύγετε συστατικά που μπορεί να προκαλούν ερεθισμό ή πόνο, όπως το ξίδι, τα εσπεριδοειδή και τα καυτερά μπαχαρικά όπως η καυτερή πιπεριά. Ορισμένα φάρμακα χωρίς συνταγή μπορεί να καταπραΰνουν τον πόνο σας». Το WebMD αναφέρει ότι η λεία ή επώδυνη γλώσσα μπορεί να είναι ακόμη ένα σημάδι χαμηλών επιπέδων B12.
Ποιοι κινδυνεύουν να εμφανίσουν ανεπάρκεια βιταμίνης B12; Είναι πιο συχνή στους άνδρες ή στις γυναίκες;
Σύμφωνα με επιστημονική δημοσίευση του 2024 με τίτλο «Causes and Risk Factors of Vitamin B12 Deficiency at the Bookends of Life, From Infancy to Old Age», τα αίτια της ανεπάρκειας B₁₂ διαφέρουν ανάλογα με την ηλικία. Η μελέτη εξηγεί ότι αυτό που προκαλεί την ανεπάρκεια στα βρέφη δεν είναι το ίδιο με ό,τι στους ηλικιωμένους, πράγμα που δείχνει ότι οι παράγοντες κινδύνου αλλάζουν σε όλη τη διάρκεια της ζωής.
Άλλες πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι η ανεπάρκεια βιταμίνης B₁₂ μπορεί να επηρεάσει οποιονδήποτε, αλλά ορισμένες ομάδες διατρέχουν πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο. Το πρόβλημα γίνεται πιο συχνό με την ηλικία και μπορεί να εμφανίζεται ελαφρώς πιο συχνά — ή πιο σοβαρά — στους άνδρες απ’ ό,τι στις γυναίκες, αν και τα αποτελέσματα διαφέρουν ανά μελέτη.
Βιταμίνη Β12: Τα συμπτώματα της έλλειψης – Πόσο πρέπει να παίρνουμε
Ποιοι διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο:
- Ηλικιωμένοι: η απορρόφηση μειώνεται με την ηλικία και οι αλλαγές στο γαστρικό οξύ δυσκολεύουν τη διαδικασία.
- Άτομα με διατροφή χαμηλή σε ζωικά προϊόντα: οι χορτοφάγοι ή οι βίγκαν συχνά λαμβάνουν ανεπαρκείς ποσότητες B₁₂.
- Άτομα με προβλήματα στο στομάχι ή το έντερο: παθήσεις όπως η γαστρίτιδα, η μόλυνση από το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού ή χειρουργικές επεμβάσεις στο έντερο μειώνουν την απορρόφηση.
- Άτομα που λαμβάνουν ορισμένα φάρμακα: η μακροχρόνια χρήση μετφορμίνης ή φαρμάκων που καταστέλλουν τα οξέα μειώνει τη B₁₂.
- Ομάδες με χαμηλό εισόδημα ή περιορισμένη διατροφή: ο περιορισμένης πρόσβασης σε τροφές πλούσιες σε B₁₂ αυξάνει τον κίνδυνο.
Επίσης, μεγάλες πληθυσμιακές μελέτες δείχνουν ότι οι άνδρες μπορεί να εμφανίζουν ελαφρώς υψηλότερα ποσοστά ή πιο σοβαρή ανεπάρκεια — για παράδειγμα, 25,5% στους άνδρες έναντι 18,9% στις γυναίκες σε μία ομάδα συμμετεχόντων — αλλά τα αποτελέσματα διαφέρουν ανάλογα με την ηλικία και τη διατροφή.
Η λεία, επώδυνη ή πρησμένη γλώσσα μπορεί να είναι σύμπτωμα ανεπάρκειας βιταμίνης B12
«Ο γιατρός σας μπορεί να την αποκαλέσει ατροφική γλωσσίτιδα», αναφέρει ανάρτηση του Mirror. «Οι μικρές προεξοχές στη γλώσσα σας που ονομάζονται θηλές αρχίζουν να ατροφούν. Αυτό την κάνει να φαίνεται και έχει την αίσθηση ότι είναι κάπως λεία και γυαλιστερή. Οι λοιμώξεις, τα φάρμακα και άλλες καταστάσεις μπορούν επίσης να την προκαλέσουν. Αλλά αν ευθύνονται ανεπαρκή επίπεδα B12 ή άλλων θρεπτικών συστατικών, η γλώσσα σας μπορεί επίσης να είναι επώδυνη». Αντίστοιχα, το Harvard Health αναφέρει τη «διογκωμένη γλώσσα που φλεγμαίνει» ως ένα «παραγνωρισμένο» σύμπτωμα.
Η ανεπάρκεια βιταμίνης B12 μπορεί να αναπτυχθεί αργά, με αποτέλεσμα τα συμπτώματα να εμφανίζονται σταδιακά και να εντείνονται με την πάροδο του χρόνου. Μπορεί επίσης να εμφανιστεί σχετικά γρήγορα. Δεδομένου του εύρους των συμπτωμάτων που μπορεί να προκαλέσει η ανεπάρκεια βιταμίνης B12, η πάθηση μπορεί να αγνοηθεί ή να συγχυστεί με κάτι άλλο.
Άλλα σημάδια ανεπάρκειας βιταμίνης B12 περιλαμβάνουν:
- Έλλειψη ενέργειας
- Μυρμήγκιασμα (παραισθησία)
- Μυϊκή αδυναμία
- Διαταραχές στην όραση
- Ψυχολογικά προβλήματα, που μπορεί να περιλαμβάνουν κατάθλιψη και σύγχυση
- Προβλήματα με τη μνήμη, την κατανόηση και την κρίση
Το NHS συνιστά ότι οι ενήλικες ηλικίας 19 έως 64 ετών χρειάζονται περίπου 1,5 μικρογραμμάριο βιταμίνης B12 την ημέρα. Καλές πηγές B12 είναι:
- Το κρέας
- Το ψάρι
- Το γάλα
- Το τυρί
- Τα αυγά
- Ορισμένα εμπλουτισμένα δημητριακά πρωινού
- Το Marmite
Η βιταμίνη που μπορεί να επιβραδύνει το γκριζάρισμα των μαλλιών – Σε ποιες τροφές βρίσκεται
Είναι επίσης δυνατό να λάβετε συμπληρώματα διατροφής με B12 από φαρμακεία, ή ο γιατρός μπορεί να σας συνταγογραφήσει σειρά ενέσεων εάν δεν μπορείτε να απορροφήσετε σωστά τη βιταμίνη B12 μόνοι σας.
Πηγές: Mirror, ScienceDirect, Taylor & Francis Online, Nutrition Issues in Gastroenterology, MDPI, PMC, SageJournals