Συστάσεις από τον ΕΟΔΥ για να προλάβουμε τον πνιγμό, που μπορεί να συμβεί σε μόλις 20-60 δευτερόλεπτα και σε βάθος μόλις 5 εκατοστών νερού.
Σχεδόν όλοι οι θάνατοι από πνιγμό μπορούν να προληφθούν. «Ας αφανίσουμε το πιο επικίνδυνο “είδος” των θαλασσών μας – τον πνιγμό», τονίζει ο ΕΟΔΥ με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Πρόληψης Πνιγμού, 25 Ιουλίου, που καθιερώθηκε από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών το 2021.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), περισσότεροι από 30 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους από πνιγμό κάθε ώρα, κάθε ημέρα παγκοσμίως. Περίπου οι μισοί από αυτούς είναι κάτω των 29 ετών, ενώ το ¼ αυτών των θανάτων αφορά παιδιά κάτω των 5 ετών.
Πνιγμός: Τι πρέπει να προσέχετε όταν κολυμπάτε σε πισίνα
Στην πρόσφατη έκθεση του ΠΟΥ σχετικά με την παγκόσμια κατάσταση για την πρόληψη των πνιγμών, στην οποία συμμετείχε ο ΕΟΔΥ, καταγράφεται σημαντική μείωση παγκοσμίως της συχνότητας των πνιγμών κατά 38% από το 2000 (από 6,1 σε 3,8 πνιγμούς ανά 100.000 πληθυσμού). Παρόλα αυτά, η πρόοδος χαρακτηρίζεται αργή και ανεπαρκής για την αντιμετώπιση του προβλήματος σε παγκόσμιο επίπεδο.
Επιδημιολογικά στοιχεία για την Ελλάδα
Στην Ελλάδα, η συχνότητα των πνιγμών εκτιμάται στους 3,6 ανά 100.000 πληθυσμού. Κατά μέσο όρο, την τελευταία πενταετία, 357 άνθρωποι χάνουν κάθε χρόνο τη ζωή τους στο υδάτινο περιβάλλον της χώρας μας σε δραστηριότητες αναψυχής σύμφωνα με τα δεδομένα του Παρατηρητηρίου Ατυχημάτων του Μη Κερδοσκοπικού Οργανισμού Safe Water Sports, με τον οποίο ο ΕΟΔΥ συνεργάζεται μέσω της ανάληψης κοινών πρωτοβουλιών για τη μείωση των πνιγμών.
Η συντριπτική πλειονότητα των θανάτων συμβαίνει στη θάλασσα (99%) ενώ το 70% των θυμάτων είναι άνδρες. Κατά μέσο όρο, 72% αυτών των θανάτων οφείλονται σε πνιγμό, 16% σε μη προσδιορισμένα αίτια, 11% σε παθολογικά αίτια και 1% σε ατυχήματα. Η πλέον ευάλωτη ηλικιακή ομάδα είναι τα άτομα άνω των 60 ετών, τα οποία αντιστοιχούν στο 81% των θανάτων στη χώρα μας.
Ειδικότερα, το 2024, 395 άνθρωποι έχασαν την ζωή τους στο υδάτινο περιβάλλον της χώρας μας συμμετέχοντας σε δραστηριότητες αναψυχής (κολύμβηση, υδάτινα σπορ, υδάτινες δραστηριότητες αναψυχής). Από τους 395, οι 388 έχασαν τη ζωή τους στη θάλασσα, ενώ οι υπόλοιποι 7 στα εσωτερικά ύδατα της χώρας (λίμνες, ποτάμια, κολυμβητικές δεξαμενές κ.λπ.).
Η συντριπτική πλειονότητα των θανάσιμων ατυχημάτων (98%) στη θάλασσα συνέβη κοντά στην ακτή και όχι στην ανοικτή θάλασσα, κατά τη διάρκεια κολύμβησης (95%), ενώ το 66% των θανάσιμων ατυχημάτων κατά την κολύμβηση συνέβησαν σε παραλίες μη φυλασσόμενες από ναυαγοσώστη.
Ο μήνας με τα περισσότερα θανάσιμα ατυχήματα ήταν ο Ιούλιος (33%) ακολουθούμενος από τον Iούνιο (21%), ενώ εντός των χρονικών διαστημάτων 08:00-10:00, 12:00-13:00 και 14:00-15:00 καταγράφηκαν τα περισσότερα θανάσιμα ατυχήματα (11% σε έκαστο), τις ώρες που η προσέλευση στις παραλίες είναι αυξημένη.
ΕΕΣ: Οδηγίες για την πρόληψη και αντιμετώπιση των πνιγμών
Ο ΕΟΔΥ συμβουλεύει το κοινό:
- Μαθαίνουμε κολύμβηση και ενισχύουμε την κολυμβητική παιδεία των παιδιών
- Αποφεύγουμε να κολυμπάμε μόνοι αλλά πάντα με παρέα
- Μπαίνουμε και βγαίνουμε σταδιακά από το νερό
- Κολυμπάμε πάντα παράλληλα με την ακτή, όπου πατάμε και όχι μέχρι εξάντλησης
- Κολυμπάμε μόνο αν έχουν περάσει 2-3 ώρες μετά την κατανάλωση φαγητού ή ποτού
- Αποφεύγουμε να κολυμπάμε σε άγνωστα νερά
- Δεν υπερεκτιμούμε τις δυνάμεις μας και έχουμε πάντα ένα πλευστό μέσο όταν πάμε στα βαθιά (π.χ. σωσίβιο, μακαρόνι)
- Συμβουλευόμαστε πάντα τον γιατρό μας, εάν έχουμε χρόνια προβλήματα υγείας
- Επιβλέπουμε αδιάλειπτα τα μικρά παιδιά
- Προτιμάμε παραλίες με ναυαγοσώστη
«Η κολύμβηση προάγει τη σωματική και ψυχική ευεξία του ανθρώπου μέσω της βελτίωσης της καρδιοαναπνευστικής λειτουργίας, της ισορροπίας, της ποιότητας του ύπνου, της ενίσχυσης της ευλυγισίας, της προστασίας των αρθρώσεων, της μυικής ενδυνάμωσης, του ελέγχου του βάρους, καθώς και της αντιμετώπισης του άγχους. Ας απολαύσουμε τα οφέλη της κολύμβησης και της θάλασσας, ακολουθώντας τους παραπάνω βασικούς κανόνες ασφαλείας και προλαμβάνοντας τον πνιγμό, που μπορεί να συμβεί σε μόλις 20-60 δευτερόλεπτα και σε βάθος μόλις 5 εκατοστών νερού», τονίζει ο ΕΟΔΥ.
Παροτρύνει το κοινό να συνδεθεί στην δωρεάν ηλεκτρονική εφαρμογή του Safe Water Sports, διαθέσιμη μέσω του διαδικτύου όσο και μέσω των εφαρμογών (Apps) για φορητές συσκευές για πληροφορίες σχετικά με τα χαρακτηριστικά ασφαλείας (π.χ. αν έχουν ναυαγοσώστη, βαθιά/ρηχά νερά, κλπ.), περισσότερων από 3.400 παραλιών σε Ελλάδα και Κύπρο, τις νόμιμες επιχειρήσεις εκμίσθωσης θαλάσσιων σπορ, όλα τα νοσοκομεία, τα κέντρα υγείας και τα λιμεναρχεία με πλήρη στοιχεία επικοινωνίας, τους ισχύοντες κανονισμούς ασφάλειας για κάθε θαλάσσιο σπορ και δραστηριότητα στη θάλασσα, κ.α.