Νέα μελέτη συμπεραίνει ότι μία εξέταση αίματος μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό ατόμων που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο θανάτου μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ορισμένες πρωτεΐνες στο αίμα λειτουργούν ως πρώιμα προειδοποιητικά σήματα, υποδεικνύοντας κρυμμένα προβλήματα υγείας πολύ πριν εμφανιστούν συμπτώματα.
Μακροζωία: Πρωτοποριακό τεστ αίματος μπορεί να προβλέψει πόσο θα ζήσουμε
Νέα έρευνα δείχνει ότι συγκεκριμένες πρωτεΐνες στο αίμα μπορούν να προβλέψουν τον κίνδυνο θανάτου σε βάθος πενταετίας και δεκαετίας
Επιστήμονες από το University of Surrey αναφέρουν ότι μπορεί να εντόπισαν ένα τεστ αίματος που βοηθά στην πρόβλεψη του αυξημένου κινδύνου θανάτου μέσα στα επόμενα πέντε έως δέκα χρόνια. Η μελέτη τους, που δημοσιεύθηκε στο PLoS One, διαπίστωσε ότι αυξημένα επίπεδα πέντε συγκεκριμένων πρωτεϊνών σχετίζονταν με αυξημένη πιθανότητα θανάτου, ενώ οι πρωτεΐνες αυτές εμπλέκονται σε καταστάσεις όπως ο καρκίνος και η φλεγμονή. Οι ερευνητές εντόπισαν επίσης 392 πρωτεΐνες που συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο θανάτου σε πενταετία και 377 σε δεκαετία, ακόμη και όταν ελήφθησαν υπόψη ο τρόπος ζωής και οι προϋπάρχουσες ιατρικές παθήσεις. Ελπίζουν ότι τα ευρήματα αυτά θα βοηθήσουν τους γιατρούς να παρεμβαίνουν εγκαίρως.
Υπάρχουν εξετάσεις αίματος που προβλέπουν την πιθανότητα θανάτου;
Σύμφωνα με δημοσίευση του 2024 με τίτλο «Development and validation of prognostic machine learning models for short- and long-term mortality among acutely admitted patients based on blood tests», οι γιατροί μπορούν να χρησιμοποιήσουν μια απλή αιματολογική εξέταση κατά την εισαγωγή στο νοσοκομείο για να προβλέψουν με μεγάλη ακρίβεια την πιθανότητα θανάτου του ασθενούς μέσα στις επόμενες ημέρες ή μήνες. Η μελέτη έδειξε ότι δείκτες όπως LDH, λευκά αιμοσφαίρια, BUN, MCHC, ηλικία, suPAR και λευκωματίνη είναι ιδιαίτερα χρήσιμοι στην εκτίμηση αυτών των βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων κινδύνων.
Άλλες πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι ορισμένες εξετάσεις αίματος που πραγματοποιούνται περιοδικά μπορούν να προβλέψουν τον κίνδυνο θανάτου, εντοπίζοντας μοτίβα που σχετίζονται με φλεγμονή, λειτουργία οργάνων και μεταβολική υγεία. Τα άρθρα αυτά τονίζουν πως κανένας μεμονωμένος δείκτης δεν μπορεί να προβλέψει μόνος του τον θάνατο, αλλά ο συνδυασμός βιοδεικτών — ειδικά όταν αναλύεται με μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης — μπορεί να εντοπίζει με ακρίβεια άτομα με αυξημένο κίνδυνο.
- Έρευνα του 2024 σε 48.800 νοσηλευόμενους ασθενείς έδειξε ότι απλές εξετάσεις όπως LDH, λευκά αιμοσφαίρια, BUN και MCHC, σε συνδυασμό με την ηλικία, μπορούσαν να προβλέψουν τον κίνδυνο θανάτου από 3 έως 365 ημέρες με μεγάλη ακρίβεια
- Μελέτη του 2025 εντόπισε πολλούς βιοδείκτες στο αίμα που σχετίζονται με τον συνολικό κίνδυνο θανάτου, αφήνοντας περιθώρια χρήσης τους σε στρατηγικές αντιγήρανσης
- Ανάλυση του UK Biobank το 2023 ανέπτυξε έναν δείκτη θνησιμότητας με βάση πολλούς βιοδείκτες φλεγμονής, ηπατικής/νεφρικής λειτουργίας, λιπιδίων και ορμονικής ισορροπίας
Οι πρωτεΐνες του αίματος μπορεί να αποκαλύψουν ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο τα επόμενα πέντε χρόνια
Οι ερευνητές ελπίζουν ότι τα ευρήματα αυτά θα βοηθήσουν τους ιατρούς να εντοπίζουν ποιοι ασθενείς βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο θανάτου. Παράλληλα, στοχεύουν στη διευκόλυνση πρώιμων ιατρικών παρεμβάσεων, αναφέρει το Surrey Live.
Οι πρωτεΐνες επιτελούν πλήθος ζωτικών λειτουργιών στον οργανισμό και είναι απαραίτητες για την ανάπτυξη, τη δομή και τη λειτουργία κάθε κυττάρου. Οι επιστήμονες ανέλυσαν δεδομένα από το UK Biobank και εξέτασαν το προφίλ πρωτεϊνών αίματος σε πάνω από 38.000 μεσήλικες και ηλικιωμένους, κάποιοι από τους οποίους είχαν πεθάνει από μη τυχαία αίτια εντός πενταετίας ή δεκαετίας μετά τη λήψη δείγματος.
«Δεν μπορούν μόνο διαφορετικές πρωτεΐνες να αντικατοπτρίσουν τη συνολική μας υγεία και να βοηθήσουν στον εντοπισμό κάποιας ασθένειας σε εξέλιξη – αυτό που δείξαμε είναι ότι μπορούν να αντικατοπτρίσουν και τον κίνδυνο θανάτου εντός συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος. Οι μεταβολές στα επίπεδα αυτών των πρωτεϊνών είναι ένδειξη ότι κάτι δεν πάει καλά στον οργανισμό και ενδέχεται να εμφανιστούν σοβαρές απειλητικές παθήσεις», δήλωσε η καθηγήτρια Nophar Geifman από το University of Surrey, σύμφωνα με το Express.
«Ο πρώιμος εντοπισμός των ατόμων με τον υψηλότερο κίνδυνο θα μπορούσε να επιτρέψει στοχευμένες παρεμβάσεις και θεραπευτικά πλάνα, με στόχο τη βελτίωση του προσδόκιμου ζωής. Τελικά, αυτό θα βοηθήσει και τα συστήματα υγείας να μειώσουν τα κόστη, καθώς οι έγκαιρες παρεμβάσεις έχουν ευνοϊκά οικονομικά αποτελέσματα, μειώνοντας την ανάγκη για μακροχρόνια φροντίδα».
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι οι πρωτεΐνες που εμπλέκονται στην επικοινωνία μεταξύ των κυττάρων, στον πολλαπλασιασμό των κυττάρων και σε φλεγμονώδεις διεργασίες ήταν οι πιο προβλεπτικές για θνησιμότητα εντός πενταετίας. Για παράδειγμα, υψηλά επίπεδα της πρωτεΐνης SERPINA1, η οποία προστατεύει τους πνεύμονες από ένζυμα που προκαλούν φλεγμονή, εντοπίστηκαν ως ισχυρός δείκτης πενταετούς θνησιμότητας.
Οι ερευνητές εντοπίζουν πρωτεΐνες που σχετίζονται με τη βραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη επιβίωση
Η ερευνητική ομάδα βρήκε επίσης ότι πέντε πρωτεΐνες ήταν βασικοί δείκτες θνησιμότητας, ανεξαρτήτως χρόνου.
- PLAUR,
- SERPINA3,
- CRIM1,
- DDR1 και
- LTBP2
Αυτό δείχνει ότι οι πρωτεΐνες αυτές εμπλέκονται σε βιολογικές διαδικασίες που οδηγούν σε παθήσεις με κακή πρόγνωση. Για παράδειγμα, αυξημένα επίπεδα της πρωτεΐνης SERPINA3 συνδέονται με χαμηλότερα ποσοστά επιβίωσης σε διάφορους τύπους καρκίνου του δέρματος και καρκινώματα.
Πρωτοποριακό εργαλείο μπορεί να προβλέψει κίρρωση και καρκίνο του ήπατος έως και 10 χρόνια νωρίτερα
«Ορισμένες πρωτεΐνες στο αίμα αντανακλούν πιο σταδιακές, χρόνιες διεργασίες που επηρεάζουν τη μακροπρόθεσμη επιβίωση, ενώ άλλες αντικατοπτρίζουν άμεσους, οξείς κινδύνους για την υγεία – όπως η τροπονίνη για την καρδιοπάθεια. Οι νέες αυτές πληροφορίες θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους κλινικούς γιατρούς να δημιουργήσουν ένα ‘δελτίο πρωτεϊνών’ που θα εντοπίζει τα άτομα με τον αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης παθήσεων με κακή πρόγνωση», δήλωσε η Natalia Koziar, υποψήφια διδάκτωρ στο University of Surrey και κύρια συγγραφέας της μελέτης.
Πηγές: Express, Nature Scientific Reports, ScienceDirect, Springer Nature Link, Nature Scientific Reports, PLOS One