Αν και πολλοί αποφεύγουν να μιλήσουν γι’ αυτό το ευαίσθητο θέμα, οι αιμορροΐδες είναι ένα κοινό πρόβλημα που επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους και συχνά δεν συνοδεύεται από συμπτώματα. Ειδικοί εξηγούν ποια είναι τα πρώτα σημάδια, γιατί εμφανίζονται και πώς μπορείτε να απαλλαγείτε από αυτές με απλούς και αποτελεσματικούς τρόπους.
Αυτή η συνήθεια μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για αιμορροΐδες κατά 46%, υποστηρίζει νέα μελέτη
Αιμορροΐδες: Ποια τα αρχικά συμπτώματα και πώς αντιμετωπίζονται
Οι αιμορροΐδες είναι ένα από εκείνα τα προβλήματα υγείας που δεν προκαλούν μόνο σωματική δυσφορία, αλλά και αμηχανία όταν τα συζητάμε. Ωστόσο, πρόκειται για μια εξαιρετικά κοινή πάθηση που επηρεάζει περίπου 1 στους 20 ενήλικες και σχεδόν τους μισούς ανθρώπους άνω των 50 ετών, σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Διαβήτη, Πεπτικών και Νεφρικών Παθήσεων των ΗΠΑ (NIDDK). Παρ’ όλα αυτά, πολλοί δεν αναγνωρίζουν τα πιο κοινά συμπτώματα με αποτέλεσμα να μη ζητήσουν και θεραπεία.
Εδώ, δύο ειδικοί —ο Αμερικανός Dr. Jeffery Nelson, χειρουργός παχέος εντέρου και ορθού, και ο Dr. Rudolph Bedford, γαστρεντερολόγος στην Καλιφόρνια— εξηγούν όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για τις αιμορροΐδες, από τα αίτια και τα συμπτώματα μέχρι τους αποτελεσματικούς τρόπους ανακούφισης.
Μπορεί να έχει κανείς αιμορροΐδες χωρίς συμπτώματα;
Ναι — μπορεί να υπάρχουν αιμορροΐδες χωρίς να εμφανίσουν συμπτώματα. Σύμφωνα με εργασία του 2025 με τίτλο «HEMORRHOIDS: A Comprehensive Review of Etiology, Pathophysiology, Risk Factor and Treatment Option», οι αιμορροΐδες προκαλούνται από παράγοντες όπως η δυσκοιλιότητα, η παχυσαρκία, η εγκυμοσύνη και η πολύωρη καθιστική ζωή, οι οποίοι οδηγούν σε πρήξιμο και διάταση των αιμοφόρων αγγείων στην περιοχή του πρωκτού.
Η μελέτη εξηγεί ότι η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει αλλαγές στον τρόπο ζωής, φαρμακευτική αγωγή και χειρουργική επέμβαση, και ότι ο συνδυασμός σύγχρονων και φυτικών μεθόδων μπορεί να προσφέρει τα καλύτερα αποτελέσματα. Άλλες έρευνες δείχνουν ότι πολλοί έχουν αιμορροΐδες χωρίς να το γνωρίζουν:
- Μεγάλη κορεατική μελέτη κολονοσκόπησης βρήκε αιμορροΐδες στο 16,6% των ενηλίκων, συμπεριλαμβανομένων πολλών χωρίς συμπτώματα.
- Ανάλυση στο Frontiers in Surgery σημείωσε ότι πάνω από το ένα τρίτο των ανθρώπων εμφανίζουν αιμορροΐδες κατά τη διάρκεια κολονοσκοπικών εξετάσεων.
- Σύμφωνα με το Medscape, οι εσωτερικές αιμορροΐδες βαθμού Ι είναι συνήθως ασυμπτωματικές.
- Ανασκόπηση στο PMC εξηγεί ότι οι αιμορροΐδες γίνονται «πάθηση» μόνο όταν προκαλούν συμπτώματα.
Τι είναι ακριβώς οι αιμορροΐδες;
Οι αιμορροΐδες, είναι διογκωμένες, φλεγμαίνουσες φλέβες γύρω από τον πρωκτό ή το ορθό, σύμφωνα με την U.S. National Library of Medicine (NLM). «Οι αιμορροΐδες είναι φυσιολογική ανατομία, όπως είναι τα χέρια», είπε σύμφωνα με το Prevention ο Dr. Jeffery Nelson, χειρουργός παχέος εντέρου και διευθυντής χειρουργικής στο The Center for Inflammatory Bowel and Colorectal Diseases στο Mercy Medical Center στη Βαλτιμόρη. «Όλοι έχουν αιμορροϊδικό ιστό». Ο καθοριστικός παράγοντας είναι αν ο ιστός είναι φλεγμαίνων, κάτι που προκαλεί τα δυσάρεστα συμπτώματα που χρειάζονται αντιμετώπιση.
Υπάρχουν δύο τύποι:
- Εσωτερικές αιμορροΐδες σχηματίζονται στο εσωτερικό του πρωκτού και του κατώτερου ορθού, ενώ οι
- εξωτερικές αιμορροΐδες σχηματίζονται κάτω από το δέρμα γύρω από τον πρωκτό, σύμφωνα με το NIDDK.
Αίμα στα κόπρανα: 7 πιθανές αιτίες που πρέπει να γνωρίζετε – Πότε πρέπει να δείτε γιατρό
Αιτίες των αιμορροΐδων
Δεν είναι ξεκάθαρο γιατί κάποιοι πολλοί παλεύουν με τις αιμορροΐδες ενώ άλλοι όχι, λέει ο Dr. Nelson. «Ωστόσο, μπορεί να υπάρχει ένα γενετικό στοιχείο σε αυτό», που σημαίνει ότι μπορεί να είναι κληρονομικό. Υπάρχουν μερικά πράγματα που μπορεί επίσης να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης αιμορροΐδων, σύμφωνα με το NIDDK, όπως:
- έντονη πίεση κατά την κένωση
- παρατεταμένη παραμονή στην τουαλέτα
- χρόνια δυσκοιλιότητα ή διάρροια
- διατροφή χαμηλή σε φυτικές ίνες
- εξασθένηση των υποστηρικτικών ιστών στον πρωκτό και το ορθό που συμβαίνει με την ηλικία
- εγκυμοσύνη
- τακτική άρση βαρέων αντικειμένων
Συνηθισμένα συμπτώματα των αιμορροΐδων
Τα συμπτώματα που θα εμφανίσετε εξαρτώνται από τον τύπο των αιμορροΐδων που έχετε, είπε ο Dr. Nelson.
Αν έχετε εξωτερικές αιμορροΐδες, πιθανότατα θα έχετε τα εξής συμπτώματα, σύμφωνα με το NLM:
- φαγούρα στον πρωκτό
- ένα ή περισσότερα σκληρά, ευαίσθητα εξογκώματα κοντά στον πρωκτό
- πόνο ή ενόχληση στον πρωκτό που νιώθετε ή επιδεινώνεται όταν κάθεστε
Αν έχετε εσωτερικές αιμορροΐδες, είναι πιθανό να έχετε τα εξής συμπτώματα:
- αιμορραγία από το ορθό (η οποία εμφανίζεται ως έντονα κόκκινο αίμα στα κόπρανα, στο χαρτί υγείας ή στη λεκάνη μετά την αφόδευση)
- αιμορροΐδα που έχει προπέσει από τον πρωκτό, κάτι που ονομάζεται πρόπτωση
«Οι αιμορροΐδες, στις περισσότερες περιπτώσεις, δεν προκαλούν πόνο κατά την αφόδευση», είπε ο Dr. Rudolph Bedford, γαστρεντερολόγος στο Providence Saint John’s Health Center στη Σάντα Μόνικα, Καλιφόρνια. Ωστόσο, αν έχετε προπτυσσόμενες αιμορροΐδες, μπορεί επίσης να εμφανίσετε πρήξιμο και πόνο αν δεν επιστρέψει στο εσωτερικό του σώματος, πρόσθεσε ο Dr. Nelson.
Οι καλύτεροι τρόποι για να απαλλαγείτε από τις αιμορροΐδες
Υπάρχουν μερικές θεραπείες που μπορείτε να δοκιμάσετε στο σπίτι για να αντιμετωπίσετε τις αιμορροΐδες, λέει ο Dr. Bedford. Πρώτον, η κατανάλωση διατροφής πλούσιας σε φυτικές ίνες, η τακτική άσκηση και η επαρκής κατανάλωση υγρών μπορούν να βοηθήσουν να γίνουν τα κόπρανα πιο μαλακά και να διευκολυνθεί η διέλευσή τους, έτσι ώστε να μην ερεθίζονται περισσότερο οι αιμορροΐδες. Η αποφυγή παρατεταμένης καθιστικής ζωής μπορεί επίσης να μειώσει την ενόχληση.
Ένα εδρόλουτρο διάρκειας 20 λεπτών κάθε βράδυ για μία ή δύο εβδομάδες θα βοηθήσει επίσης να διατηρηθεί η περιοχή του πρωκτού καθαρή, να μειωθεί η φλεγμονή και γενικά να νιώθετε πιο άνετα, σύμφωνα με το NIDDK. Απλώς καθίστε σε μια μπανιέρα γεμάτη με 7 έως 10 εκατοστά ζεστού νερού ή αγοράστε μια πλαστική λεκάνη που συγκρατεί το νερό και τοποθετείται πάνω από το κάθισμα της τουαλέτας.
Αν συνεχίζετε να έχετε προβλήματα, υπάρχουν μη συνταγογραφούμενες κρέμες και αλοιφές για αιμορροΐδες που μπορούν να βοηθήσουν. «Αυτές μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της φλεγμονής και να συρρικνώσουν ή να μικρύνουν τις αιμορροΐδες», δήλωσε ο Dr. Bedford. Αν αυτό δεν φέρει αποτέλεσμα, ο γιατρός σας μπορεί να σας προτείνει κάποια συνταγογραφούμενη κρέμα ή υπόθετο για να αντιμετωπίσετε το πρόβλημα.
Πότε να δείτε γιατρό για τις αιμορροΐδες σας
Αν ανησυχείτε για τις αιμορροΐδες σας ή δεν είστε σίγουροι τι συμβαίνει στην περιοχή, θα πρέπει να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας, είπε ο Dr. Nelson — ιδιαίτερα αν έχετε συμπτώματα που διαρκούν πάνω από μία εβδομάδα.
Ο γιατρός σας πιθανότατα θα σας προτείνει πρώτα να χρησιμοποιήσετε φαρμακευτική αγωγή ή θεραπείες στο σπίτι, αλλά αν αυτό δεν βοηθήσει, το NIDDK αναφέρει ότι υπάρχουν κι άλλες διαθέσιμες θεραπευτικές επιλογές. Αυτές περιλαμβάνουν:
Αιμορροΐδες: Οι top 7 τροφές για να τις προλάβετε και να τις αντιμετωπίσετε φυσικά
- Απολίνωση με ελαστικό δακτύλιο, κατά την οποία ο γιατρός διακόπτει την παροχή αίματος σε μια αιμορραγική ή προπίπτουσα εσωτερική αιμορροΐδα με έναν ελαστικό δακτύλιο, ώστε να συρρικνωθεί και να πέσει
- Σκληροθεραπεία, όπου ο γιατρός ενίει ένα διάλυμα σε μια εσωτερική αιμορροΐδα, προκαλώντας τον σχηματισμό ουλώδους ιστού που διακόπτει την παροχή αίματος και τη συρρικνώνει
- Φωτοπηξία με υπέρυθρο φως, η οποία χρησιμοποιεί υπέρυθρη ακτινοβολία για να δημιουργήσει ουλώδη ιστό σε μια εσωτερική αιμορροΐδα, διακόπτοντας την παροχή αίματος και συρρικνώνοντάς την
- Ηλεκτροπηξία, κατά την οποία διοχετεύεται ηλεκτρικό ρεύμα σε μια εσωτερική αιμορροΐδα ώστε να δημιουργηθεί ουλώδης ιστός, να διακοπεί η αιματική ροή και να μειωθεί το μέγεθός της
- Χειρουργική αφαίρεση, η οποία μπορεί να εφαρμοστεί σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, όπως σε μεγάλες εξωτερικές αιμορροΐδες ή προπίπτουσες εσωτερικές αιμορροΐδες
Πηγές: Prevention, Nature Scientific Reports, Frontiers, Medscape, PMC, ResearchGate