Η λιπώδης νόσος του ήπατος είναι πιο συχνή απ’ όσο πολλοί συνειδητοποιούν, αλλά τα καλά νέα είναι ότι στα πρώιμα στάδιά της μπορεί συχνά να αναστραφεί. Με τις σωστές αλλαγές στον τρόπο ζωής – και, σε ορισμένες περιπτώσεις, με φαρμακευτική αγωγή – είναι πιθανό να επαναφέρετε το ήπαρ σε καλύτερη κατάσταση.
5 πρώιμα συμπτώματα που δείχνουν ότι μπορεί να έχετε πρόβλημα στο συκώτι, σύμφωνα με γαστρεντερολόγο
Πώς να αντιμετωπίσετε το λίπος στο συκώτι – Πότε μπορεί να είναι απαραίτητα τα φάρμακα
Η στεατική ηπατική νόσος που σχετίζεται με μεταβολική δυσλειτουργία (MASLD), η οποία παλαιότερα ονομαζόταν μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος (NAFLD), εμφανίζεται όταν συσσωρεύεται υπερβολικό λίπος στο ήπαρ. Τα ενθαρρυντικά νέα είναι ότι στα πρώιμα στάδιά της, μπορεί να αντιστραφεί με αλλαγές στον τρόπο ζωής. Επειδή αρχικά δεν προκαλεί μόνιμη βλάβη, έχετε την ευκαιρία να προστατέψετε και ακόμη και να αποκαταστήσετε την υγεία του ήπατός σας πριν η πάθηση –και κατ’ επέκταση και η βλάβη– γίνει πιο σοβαρή.
Πότε μπορεί να αντιστραφεί η ηπατική νόσος με αλλαγές στον τρόπο ζωής; Πότε χρειάζονται φάρμακα;
Η ηπατική νόσος στα πρώιμα στάδιά της μπορεί συχνά να αναστραφεί με τη διατροφή και τις αλλαγές στον τρόπο ζωής, ιδιαίτερα με την απώλεια βάρους και την άσκηση. Φάρμακα προστίθενται μόνο όταν η νόσος προχωρήσει σε πιο προχωρημένα στάδια με ίνωση.
Σύμφωνα με άρθρο του 2024 με τίτλο «Evidence-based herbal treatments in liver diseases», ορισμένα βότανα μπορεί να βοηθήσουν σε προβλήματα του ήπατος επειδή μειώνουν τη φλεγμονή, καταπολεμούν τη βλάβη από τοξίνες και επιβραδύνουν την ουλοποίηση. Ωστόσο, οι συγγραφείς σημειώνουν ότι χρειάζονται περισσότερες μεγάλες και καλά σχεδιασμένες μελέτες πριν μπορέσουν οι γιατροί να συστήσουν με ασφάλεια συγκεκριμένα βότανα και δόσεις.
Συνήθεις θεραπευτικές προσεγγίσεις:
- Πρώιμο στάδιο (λίπος μόνο στο ήπαρ): απώλεια 5–10% του βάρους μπορεί να αντιστρέψει τη βλάβη σε μερικούς μήνες έως περίπου έναν χρόνο.
- Στάδιο φλεγμονής (MASH): απώλεια ≥10% βάρους με οργανωμένη διατροφή + άσκηση (π.χ. HIIT) μπορεί να φέρει μεγάλες βελτιώσεις μέσα σε περίπου 10 μήνες.
- Ίνωση (ουλοποίηση, F2–F3): ο τρόπος ζωής παραμένει το κλειδί, αλλά μπορεί να προστεθούν νέα φάρμακα όπως το resmetirom ή αγωνιστές GLP-1.
- Προχωρημένη ίνωση / κίρρωση: πιο δύσκολο να αντιστραφεί – η θεραπεία εστιάζει στην επιβράδυνση της εξέλιξης, στη φαρμακευτική αγωγή ή, σε σοβαρές περιπτώσεις, στη μεταμόσχευση.
3 χυμοί που προστατεύουν το συκώτι, τον εγκέφαλο και το γαστρεντερικό
Πρόβλημα στο συκώτι: Θεραπευτικές προσεγγίσεις
1. Απώλεια βάρους: Το καλύτερο πράγμα που μπορείτε να κάνετε
Η απώλεια περιττού βάρους είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για την αντιμετώπιση της MASLD. Στοχεύστε σε απώλεια 10% του συνολικού σωματικού σας βάρους, αλλά ακόμη και απώλεια 3%–5% μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την υγεία του ήπατος. Συζητήστε με τον γιατρό σας για ασφαλείς μεθόδους απώλειας βάρους, που μπορεί να περιλαμβάνουν αλλαγές στη διατροφή, προγράμματα άσκησης, βαριατρική χειρουργική ή φαρμακευτική αγωγή. Κάθε μικρό βήμα προς ένα πιο υγιές βάρος ωφελεί το ήπαρ σας.
2. Αντιμετωπίστε τα σχετικά προβλήματα στην υγεία
Η MASLD συχνά συνυπάρχει με άλλες ιατρικές παθήσεις. Η αντιμετώπισή τους μπορεί να βοηθήσει στην αντιστροφή της συσσώρευσης λίπους στο ήπαρ. Παρακολουθήστε και θεραπεύστε παθήσεις όπως ο διαβήτης, η υψηλή χοληστερίνη, τα υψηλά τριγλυκερίδια, η υπνική άπνοια, το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, ο υποθυρεοειδισμός και οι ορμονικές ανεπάρκειες. Συνεργαστείτε στενά με τον γιατρό σας για να διαχειριστείτε αποτελεσματικά αυτές τις παθήσεις και να βελτιώσετε τη συνολική σας υγεία.
3. Ακολουθήστε μια διατροφή που ενισχύει το συκώτι
Η διατροφή σας παίζει καθοριστικό ρόλο στην αντιστροφή της MASLD. Αυξήστε την κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, ψαριού και τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες. Περιορίστε τους υδατάνθρακες, τη ζάχαρη, τα κορεσμένα και τα τρανς λιπαρά, καθώς και το αλάτι. Αυτές οι αλλαγές δεν βοηθούν μόνο στην απώλεια βάρους αλλά μειώνουν άμεσα και το λίπος στο ήπαρ. Ενδιαφέρον έχει και ο καφές – το πρωινό σας φλιτζάνι μπορεί να μειώνει τη φλεγμονή στο ήπαρ, αν και χρειάζεται περισσότερη έρευνα.
4. Κόψτε το αλκοόλ – Επιβαρύνει το ήπαρ
Το αλκοόλ μπορεί να αυξήσει τη συσσώρευση λίπους και να βλάψει το ήπαρ σας. Αν έχετε MASLD, είναι καλύτερο να αποφεύγετε εντελώς το αλκοόλ. Αν αυτό είναι δύσκολο, προσπαθήστε να πίνετε λιγότερο από ένα ποτό την ημέρα αν είστε γυναίκα και λιγότερα από δύο αν είστε άνδρας. Να είστε προσεκτικοί και με τα φάρμακα. Ακολουθείτε πάντα τις οδηγίες δοσολογίας για την παρακεταμόλη και συμβουλευτείτε τον γιατρό σας για τα ΜΣΑΦ, όπως η ιβουπροφαίνη, καθώς μπορεί να μην είναι κατάλληλα για εκείνους με ηπατικά προβλήματα.
5. Βιταμίνη Ε: Συζητήστε με τον γιατρό σας το ενδεχόμενο να ξεκινήσετε συμπληρώματα
Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι η βιταμίνη Ε μπορεί να βελτιώσει τη λειτουργία του ήπατος σε ασθενείς με MASLD, αλλά τα στοιχεία δεν είναι οριστικά. Αν σκέφτεστε να πάρετε αυτό το συμπλήρωμα διατροφής, συζητήστε το πρώτα με τον γιατρό σας. Δεν είναι κατάλληλο για όλους και έχει συνδεθεί με καρκίνο του προστάτη σε ορισμένες μελέτες. Ο γιατρός σας μπορεί να σας βοηθήσει να σταθμίσετε τα πιθανά οφέλη έναντι των κινδύνων για τη δική σας περίπτωση.
Λίπος στο συκώτι: Για ποιες ασθένειες μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο – Τι πρέπει να ξέρετε
6. Φαρμακευτική αγωγή για το λιπώδες ήπαρ
Αν και δεν υπάρχουν εγκεκριμένα φάρμακα ειδικά για τη MASLD, το resmetirom έχει εγκριθεί για τη θεραπεία του προχωρημένου σταδίου της, δηλαδή του MASH. Ο γιατρός σας μπορεί να συζητήσει και άλλα φάρμακα ή συμπληρώματα που μπορεί να σας βοηθήσουν. Οι ερευνητές εργάζονται πάνω σε νέα φάρμακα που μπορεί να αντιμετωπίσουν τη MASLD. Φροντίστε να εμβολιάζεστε κατά της ηπατίτιδας Α και Β και να κάνετε ετήσια αντιγριπικά εμβόλια για να προστατέψετε το ήπαρ σας.
Πηγές: WebMD, PMC, American Liver Foundation, University of Missouri School of Medicine, UChicago Medicine, PMC