Ο πόνος στο στήθος μπορεί να είναι τρομακτικός, αλλά δεν σημαίνει κάθε σουβλιά ή ενόχληση ότι παθαίνετε καρδιακή προσβολή. Ειδικός από το Cleveland Clinic εξηγεί ποια συμπτώματα σχετίζονται με το έμφραγμα και μοιράζεται 3 σημάδια που δείχνουν ότι μπορεί να μην είναι.
Πόνος στην πλάτη και στη γνάθο στις γυναίκες: Πότε μπορεί να είναι ένδειξη εμφράγματος
Πώς να καταλάβετε αν ο πόνος στο στήθος μπορεί να είναι καρδιακή προσβολή
Η καρδιακή προσβολή είναι μια σοβαρή επείγουσα ιατρική κατάσταση. Ωστόσο, το θέμα είναι ότι δεν είναι ο κάθε πόνος στο στήθος καρδιακή προσβολή, αλλά ειδικοί τονίζουν ότι ο πόνος που εμφανίζεται ξαφνικά, συνεχίζεται και δεν περιορίζεται σε ένα μικρό σημείο θα πρέπει να προκαλεί ανησυχία.
Καθώς ο κίνδυνος είναι υψηλός, οι ειδικοί συνιστούν ότι όποιος έχει αυξημένο κίνδυνο θα πρέπει να αντιμετωπίζει τον πόνο στο στήθος ως επείγον περιστατικό και να ζητά άμεσα ιατρική βοήθεια. Ο καρδιολόγος του Cleveland Clinic, Curtis Rimmerman, MD, εξηγεί τι πρέπει να προσέξετε.
Πώς διαφοροποιείται ο πόνος στο στήθος από έμφραγμα σε σχέση με τον πόνο που δεν σχετίζεται με έμφραγμα;
Ο πόνος στο στήθος από έμφραγμα συνήθως γίνεται αισθητός πολύ διαφορετικά από τον πόνο που οφείλεται σε άλλες αιτίες, αλλά η επικάλυψη σημαίνει ότι οι γιατροί ελέγχουν πάντα με ΗΚΓ και αιματολογικές εξετάσεις.
Σύμφωνα με έρευνα του 2023 με τίτλο «Non-Cardiac Chest Pain as a Persistent Physical Symptom: Psychological Distress and Workability», άτομα με πόνο στο στήθος που δεν σχετίζεται με την καρδιά αλλά παραμένει με την πάροδο του χρόνου ήταν πιο πιθανό να αισθάνονται ανησυχία για την υγεία τους, να εμφανίζουν κατάθλιψη και εμμονές, καθώς και άλλα συνεχιζόμενα σωματικά συμπτώματα. Επίσης, ήταν λιγότερο ικανά να εργαστούν ή να παραμείνουν δραστήρια σε σύγκριση με όσους δεν είχαν επίμονο πόνο στο στήθος.
Έρευνες δείχνουν ότι ο πόνος στο στήθος μπορεί να διαχωριστεί:
- Πόνος από καρδιακή προσβολή: πίεση, βάρος ή σφίξιμο στο αριστερό ή κεντρικό τμήμα του στήθους, διαρκεί ≥20 λεπτά, συχνά προκαλείται από κόπωση ή στρες, μπορεί να αντανακλά στο χέρι/λαιμό/γνάθο/πλάτη, δεν επιδεινώνεται με την αναπνοή ή τη στάση, συχνά συνοδεύεται από εφίδρωση, ναυτία ή δύσπνοια.
- Μη καρδιακός πόνος: οξύς, σαν μαχαιριά ή κάψιμο, μικρής διάρκειας, μπορεί να αναπαραχθεί με πίεση στο στήθος, συχνά χειροτερεύει με την αναπνοή, την κίνηση ή όταν ξαπλώνετε, μερικές φορές σχετίζεται με φαγητό ή παλινδρόμηση οξέος, συνήθως χωρίς αντανάκλαση ή συστηματικά συμπτώματα.
- Πώς το ελέγχουν οι γιατροί: λεπτομερές ιστορικό + ΗΚΓ + διαδοχικές εξετάσεις τροπονίνης στο αίμα, μερικές φορές απεικόνιση ή τεστ κόπωσης, για να επιβεβαιώσουν ή να αποκλείσουν καρδιακή προσβολή.
Έχει σημασία το πού βρίσκεται ο πόνος στο στήθος;
Μπορεί να αναρωτιέστε αν ο πόνος στη δεξιά πλευρά ή στο κέντρο του στήθους σημαίνει καρδιακή προσβολή. Στην πραγματικότητα, η ακριβής τοποθεσία έχει μικρότερη σημασία — ειδικά αν ο πόνος είναι εντοπισμένος, όσο ένα κέρμα. «Όταν προσπαθείτε να ξεχωρίσετε αν πρόκειται ή όχι για καρδιακή προσβολή, η τοποθεσία είναι υπερεκτιμημένη», λέει ο Dr. Rimmerman, σύμφωνα με το Cleveland Clinic.
«Δεν πρέπει ποτέ να δίνετε υπερβολική αξία στην τοποθεσία, γιατί μπορεί να χάσετε λειτουργικό μυοκάρδιο όσο καθυστερείτε να καταλάβετε τι προκαλεί τον πόνο». Μερικοί έχουν ακόμη και «σιωπηλές καρδιακές προσβολές» χωρίς πόνο, ενώ άλλοι νιώθουν ενόχληση οπουδήποτε στο στήθος, συνήθως σε περιοχή μεγέθους γροθιάς ή μεγαλύτερη.
Είναι επίσης σημαντικό να σημειωθεί ότι αν παθαίνετε καρδιακή προσβολή, μπορείτε να βιώσετε αντανακλώμενο πόνο και σε άλλα σημεία του σώματός σας, που περιλαμβάνουν:
- Λαιμό ή φάρυγγα.
- Ώμους.
- Άνω πλάτη μεταξύ των ωμοπλατών.
- Αριστερή ή δεξιά πλευρά της γνάθου.
- Αριστερό ή δεξί μέσο έως άνω άκρο.
«Η τοποθεσία είναι μόνο ένας από τους παράγοντες για να καθορίσετε αν είναι καρδιακό ή όχι», σημειώνει ο Dr. Rimmerman.
Πώς να καταλάβετε αν ο πόνος στο στήθος είναι σοβαρός
Ο πόνος στο στήθος που σχετίζεται με καρδιακή προσβολή τείνει να εμφανίζεται ξαφνικά και δεν φεύγει από μόνος του — και όπως φαίνεται παραπάνω, οι καρδιακές προσβολές δεν επηρεάζουν μόνο το στήθος σας. Ο σοβαρός πόνος που σχετίζεται με καρδιακή προσβολή συχνά συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα, τα οποία περιλαμβάνουν:
- Δύσπνοια.
- Κόπωση.
- Ζάλη ή ίλιγγο.
- Ταχυκαρδία.
- Έντονη κρύα εφίδρωση.
- Απώλεια συνείδησης.
«Είναι σχεδόν σαν να υπάρχει ένα μπαλόνι μέσα στο στήθος που φουσκώνει — όχι κάτι που έρχεται από έξω προς τα μέσα», εξηγεί ο Dr. Rimmerman. «Αυτός ο πόνος μπορεί να εμφανίζεται και να υποχωρεί λίγο, αλλά θα είναι επίμονος και θα έχει περισσότερο ένα μοτίβο κλιμακούμενης έντασης. Τις περισσότερες φορές, είναι μια ασταμάτητη έντονη πίεση ή βάρος και όχι ένας ξεκάθαρος πόνος».
Αν αυτή η αίσθηση ή κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα διαρκέσει πάνω από λίγα λεπτά, θα πρέπει να καλέσετε το 166 αμέσως.
«Αν καπνίζετε για μεγάλο χρονικό διάστημα, αν έχετε διαβήτη, υψηλή αρτηριακή πίεση, υψηλή χοληστερίνη ή έντονο οικογενειακό ιστορικό καρδιακών παθήσεων (στεφανιαία νόσος), όλα αυτά αυξάνουν τις πιθανότητες ότι αυτή η νέα, σημαντική ενόχληση στο στήθος που αισθάνεστε σχετίζεται με την καρδιά σας», προσθέτει ο Dr. Rimmerman.
Συμπτώματα που δείχνουν ότι δεν πρόκειται για καρδιακή προσβολή
Μερικές φορές, ο πόνος στο στήθος δεν είναι ένδειξη καρδιακής προσβολής. Μελέτη για επισκέψεις στα επείγοντα έδειξε ότι κάτω από το 6% των ατόμων που προσέρχονται με πόνο στο στήθος είχαν πρόβλημα ζωτικής σημασίας στην καρδιά. Αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας, αλλά υπάρχουν τρόποι να αποκλειστεί η καρδιακή προσβολή αν δεν είστε υψηλού κινδύνου.
Πιθανώς να μην είναι καρδιακή προσβολή αν:
- Ο πόνος ή η ενόχληση είναι στιγμιαία.
- Ο πόνος είναι περιορισμένος σε ένα μικρό σημείο.
- Ο πόνος χειροτερεύει ή βελτιώνεται όταν αλλάζετε στάση του σώματος.
Αν έχετε ξαφνικό, οξύ, στιγμιαίο πόνο στο στήθος που διαρκεί λιγότερο από δύο λεπτά, μπορεί να οφείλεται σε:
- Τραυματισμό όπως σπασμένα ή μελανιασμένα πλευρά.
- Τραβηγμένο μυ στο θωρακικό τοίχωμα.
- Φλεγμονή στον χόνδρο των πλευρών.
- Ινομυαλγία.
- Έρπητα ζωστήρα.
Αν έχετε διαπεραστικό πόνο στο στήθος που χειροτερεύει όταν κινείστε ή παίρνετε βαθιές αναπνοές, πιθανώς να μην είναι καρδιακή προσβολή — αλλά μπορεί να είναι πρόβλημα που σχετίζεται με τους πνεύμονες, όπως:
- Πνευμονία ή κάποια άλλη λοίμωξη.
- Φλεγμονή στην επένδυση των πνευμόνων (πλευρίτιδα).
- Θρόμβος αίματος στους πνεύμονες.
- Κρίση άσθματος.
Και παρόλο που αυτά τα πνευμονικά προβλήματα δεν είναι καρδιακές προσβολές, είναι αρκετά σοβαρά ώστε να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας ή να επισκευθείτε τα επείγοντα αν τα συμπτώματα δεν υποχωρούν από μόνα τους ή επιδεινώνονται.
Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στην καούρα και την καρδιακή προσβολή;
Αν αισθάνεστε έντονο, διαπεραστικό πόνο στο στήθος που βελτιώνεται όταν κινείστε, μπορεί να πρόκειται για καούρα (παλινδρόμηση οξέος) ή άλλο γαστρεντερικό πρόβλημα. Πολλοί έχουν καούρα καθημερινά, με κάψιμο στο στήθος και μερικές φορές πικρή γεύση στον λαιμό — και τα αντιόξινα φάρμακα χωρίς ιατρική συνταγή μπορεί να προσφέρουν ανακούφιση.
Όμως, επειδή η καούρα και η καρδιακή προσβολή μπορεί εύκολα να συγχυστούν μεταξύ τους, είναι πιο ασφαλές να ζητήσετε βοήθεια αν αυτός ο πόνος είναι καινούριος.
«Είναι σημαντικό να κάνετε μια προσωπική εκτίμηση των παραγόντων κινδύνου σας και να μην αποδώσετε τον πόνο που αισθάνεστε σε προϋπάρχουσα ή νέα καούρα», συμβουλεύει ο Dr. Rimmerman. «Αν έχετε υψηλότερο κίνδυνο για καρδιακή προσβολή ή οικογενειακό ιστορικό καρδιακών προσβολών, θα πρέπει να αντιμετωπίσετε τον πόνο ως το σοβαρότερο ενδεχόμενο, δηλαδή την καρδιακή προσβολή, και να ζητήσετε ιατρική βοήθεια για λόγους ασφαλείας».
Πότε πρέπει να καλέσετε το 166 για συμπτώματα καρδιακής προσβολής
Ο Dr. Rimmerman τονίζει ότι τα πρώιμα συμπτώματα της καρδιακής προσβολής μπορεί να διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Μερικοί δεν έχουν καθόλου συμπτώματα. Άλλοι νιώθουν συντριπτικό πόνο στο στήθος. Κάποιοι μπορεί να νιώσουν μόνο ενόχληση στο χέρι, τον λαιμό ή τη γνάθο. Όμως η ενόχληση είναι συνήθως ασταμάτητη και διαρκεί πέντε λεπτά ή περισσότερο.
«Ανεξάρτητα από το πού εντοπίζεται ο πόνος, οι άνθρωποι συνήθως δεν μπορούν να βρουν στάση που να τον ανακουφίζει», λέει. «Ούτε βρίσκουν ανακούφιση πίνοντας νερό, παίρνοντας αντιόξινα ή κάνοντας βαθιές αναπνοές». Και αυτό σημαίνει ότι ήρθε η ώρα να καλέσετε το 166.
Πηγές: Cleveland Clinic, PMC, Sage Journals, ScienceDirect, AHAIASA Journals, American College of Cardiology, JACC, PMC, American Family Physician, PMC, Chinese Medical Journal, MDPI