Τα πρησμένα πόδια μπορεί να φαίνονται σαν μια μικρή ενόχληση, αλλά μερικές φορές μπορεί να είναι ένα πρώιμο προειδοποιητικό σημάδι του σώματος για κάτι πιο σοβαρό. Σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτό το κοινό σύμπτωμα μπορεί να δείχνει καρδιακή ανεπάρκεια, ηπατική νόσο ή ακόμα και επικίνδυνους θρόμβους αίματος.
Πρησμένοι αστράγαλοι και πόδια: Ποια μπορεί να είναι τα αίτια και πότε να απευθυνθείτε σε ειδικό
Τι μπορεί να προκαλεί το πρήξιμο στα πόδια – Με ποιες παθήσεις μπορεί να σχετίζεται;
Τα πρησμένα πόδια και αστράγαλοι μπορεί να εμφανιστούν στον οποιονδήποτε – μετά από έναν μεγάλο περίπατο, πολλές ώρες ορθοστασίας ή ακόμα και μια ζεστή ημέρα – και συνήθως υποχωρούν με λίγη ξεκούραση και ανύψωση των ποδιών. Ωστόσο, οι ιατροί προειδοποιούν πως αν το πρήξιμο δεν υποχωρεί, μπορεί να αποτελεί ένδειξη πιο σοβαρών προβλημάτων υγείας, από καρδιακή ανεπάρκεια μέχρι θρόμβους.
«Αν επιμένει, πιθανότατα πρέπει να δείτε έναν γιατρό, καθώς το πρήξιμο (ονομάζεται και οίδημα) μπορεί να είναι προειδοποιητικό σημάδι σοβαρότερου υποκείμενου προβλήματος, όπως καρδιακή ανεπάρκεια, εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση (ένας θρόμβος σε φλέβα του ποδιού), νεφρική νόσος ή κίρρωση του ήπατος. Είναι επομένως σημαντικό να προσδιοριστεί η αιτία του πρηξίματος σε πόδια και αστραγάλους», εξηγούν οι ειδικοί της Harvard Medical School, σύμφωνα με το Express.
«Όταν είστε πολλές ώρες όρθιοι, η βαρύτητα τραβάει το αίμα στις φλέβες των ποδιών σας και ένα μέρος του νερού από το αίμα περνάει στους ιστούς των ποδιών, προκαλώντας πρήξιμο. Υπάρχουν όμως και άλλες παθήσεις που προκαλούν παρόμοιο πρήξιμο επειδή επηρεάζουν την κυκλοφορία των υγρών στο σώμα».
Μπορεί να ξεχωρίσει κανείς αν το πρήξιμο στα πόδια είναι αθώο ή σοβαρό χωρίς εξετάσεις;
Όχι, δεν είναι εφικτό να γνωρίζει κανείς με βεβαιότητα αν το πρήξιμο στα πόδια είναι αθώο ή σοβαρό χωρίς κατάλληλη ιατρική αξιολόγηση. Σύμφωνα με δημοσίευση του 2022 με τίτλο «Swelling of the legs and feet», το πρήξιμο που διαρκεί πάνω από τρεις μήνες μπορεί να έχει πολλές αιτίες – κάποιες αθώες και κάποιες που σταδιακά προκαλούν βλάβη στους ιστούς. Οι συγγραφείς εξηγούν ότι το πρήξιμο είναι συχνό και συχνά δυσάρεστο και χρειάζεται σωστή εκτίμηση, καθώς οι αιτίες του ποικίλλουν σημαντικά.
Άλλες πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι, ενώ ορισμένα σημάδια μπορεί να είναι ενδείξεις για αθώα αιτία, πολλές επικίνδυνες παθήσεις έχουν παρόμοια εικόνα και δεν μπορούν να αποκλειστούν χωρίς εξετάσεις. Ένα καλό ιατρικό ιστορικό και κλινική εξέταση βοηθούν, αλλά δεν υποκαθιστούν τις διαγνωστικές εξετάσεις.
Τι μπορεί να είναι ένδειξη πιο «αθώων» αιτίων:
- Πρήξιμο και στα δύο πόδια/σκέλη, που χειροτερεύει στο τέλος της ημέρας
- Υποχωρεί με την ανύψωση των ποδιών
- Εμφανίζεται μετά από πολύωρη ορθοστασία, ταξίδι, αλμυρά γεύματα ή ήπιο τραυματισμό
Τι μπορεί να είναι ένδειξη κάτι πιο σοβαρού:
- Πρήξιμο μόνο στο ένα πόδι
- Ξαφνικό πρήξιμο με πόνο, θερμότητα, ερυθρότητα
- Πρήξιμο που συνοδεύεται από δύσπνοια, πόνο στο στήθος ή απότομη αύξηση βάρους
- Ιστορικό καρδιακής, νεφρικής, ηπατικής νόσου, καρκίνου ή κινδύνου για θρόμβους αίματος
Πιθανές αιτίες πρηξίματος στους αστραγάλους και τα πόδια
Εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση (DVT)
Η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση (DVT) εμφανίζεται όταν σχηματίζεται ένας θρόμβος σε φλέβα του ποδιού και εμποδίζει τη ροή του αίματος προς την καρδιά, προκαλώντας πρήξιμο στα πόδια και τα πέλματα. Αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα, ο θρόμβος μπορεί να φτάσει στους πνεύμονες και να προκαλέσει μια απειλητική για τη ζωή πνευμονική εμβολή ή να ταξιδέψει στην καρδιά ή τον εγκέφαλο, προκαλώντας καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό.
«Συνήθως, οι θρόμβοι εμφανίζονται μόνο στο ένα πόδι, οπότε το ένα πόδι είναι ασυνήθιστα πρησμένο. Αν και το νέο πρήξιμο και στα δύο πόδια και πέλματα συνήθως δεν είναι σοβαρό, το νέο πρήξιμο μόνο στο ένα πόδι είναι πάντα κάτι που πρέπει να αναφέρετε στον γιατρό σας», προειδοποίησαν ειδικοί του Harvard.
5 πρώιμα συμπτώματα που δείχνουν ότι μπορεί να έχετε πρόβλημα στο συκώτι, σύμφωνα με γαστρεντερολόγο
Επιπλέον συμπτώματα της DVT περιλαμβάνουν:
- Πόνο με σφυγμό στο ένα πόδι όταν περπατάτε ή στέκεστε
- Ζεστό δέρμα γύρω από την περιοχή
- Κόκκινο ή σκουρόχρωμο δέρμα – πιο δύσκολο να διακριθεί σε σκουρόχρωμες επιδερμίδες
- Πρησμένες φλέβες που είναι σκληρές ή ευαίσθητες
Καρδιακή ανεπάρκεια
Η καρδιακή ανεπάρκεια σημαίνει ότι η καρδιά δεν μπορεί να αντλήσει σωστά το αίμα. Ως αποτέλεσμα, το αίμα συσσωρεύεται στις φλέβες των ποδιών και το υγρό διαρρέει στα πέλματα και τις κνήμες.
Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Δύσπνοια
- Κόπωση
- Ζάλη ή λιποθυμία
- Επίμονος βήχας (συχνά χειρότερος τη νύχτα)
- Συριγμός
- Φούσκωμα στην κοιλιά
- Απώλεια όρεξης
- Αύξηση ή απώλεια βάρους
- Σύγχυση
- Γρήγορος καρδιακός παλμός
- Δυνατός, φτερουγιστός ή ακανόνιστος καρδιακός χτύπος
Ηπατική νόσος
Το Harvard University εξηγεί ότι ορισμένες ηπατικές παθήσεις μειώνουν τα επίπεδα λευκωματίνης στο αίμα, μιας πρωτεΐνης που παράγεται στο ήπαρ. «Τα χαμηλά επίπεδα λευκωματίνης προκαλούν τη διαρροή υγρού από το αίμα στους ιστούς, με αποτέλεσμα πρήξιμο όχι μόνο στα πόδια και πέλματα, αλλά και σε άλλα μέρη του σώματος όπως τα χέρια και το πρόσωπο», ανέφερε.
Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Έντονη κόπωση και αδυναμία
- Απώλεια όρεξης και απώλεια βάρους
- Μειωμένη σεξουαλική επιθυμία
- Κίτρινο δέρμα ή μάτια (ίκτερος)
- Κνησμός στο δέρμα
- Αίσθημα ναυτίας ή εμετός
Νεφρική νόσος
Η νεφρική νόσος μπορεί επίσης να προκαλέσει πρησμένα πόδια επειδή οι νεφροί ενδέχεται να μην απομακρύνουν σωστά τα επιπλέον υγρά.
Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Απώλεια βάρους και μειωμένη όρεξη
- Δύσπνοια
- Κόπωση
- Αίμα στα ούρα
- Ανάγκη για ούρηση πιο συχνά, ειδικά τη νύχτα
- Δυσκολία στον ύπνο
- Κνησμός στο δέρμα
- Μυϊκές κράμπες
- Αίσθημα ναυτίας
- Πονοκέφαλοι
- Στυτική δυσλειτουργία στους άνδρες
Πότε να απευθυνθείτε σε ειδικό
«Αναφέρετε τα συμπτώματά σας στον γιατρό αν το πρήξιμο είναι τόσο έντονο που αφήνει εσοχή όταν πιέσετε την περιοχή με το δάχτυλό σας ή αν εμφανίστηκε ξαφνικά, διαρκεί πάνω από λίγες ημέρες, επηρεάζει μόνο το ένα πόδι ή συνοδεύεται από πόνο ή αποχρωματισμό του δέρματος», συμβουλεύουν οι ειδικοί του Harvard.
Πρήξιμο στο πρόσωπο: Γιατί συμβαίνει; Ποια τρόφιμα το προκαλούν;
«Τέλος, μην προσπαθείτε να κάνετε μόνοι σας διάγνωση. Μερικές φορές, το πρήξιμο στα πόδια είναι η πρώτη ένδειξη ότι έχετε καρδιακή ανεπάρκεια ή ηπατική ή νεφρική νόσο και ο γιατρός σας πρέπει να εξετάσει αυτές τις πιθανότητες», καταλήγουν. Αν και το πρήξιμο στα πόδια δεν είναι πάντα σοβαρό, είναι σημαντικό να ελέγχεται – ειδικά αν επιμένει ή συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα.
Πηγές: Express, PMC, NIH, Springer Nature Link, Cureus, ScienceDirect