Η έκθεση στον καπνό μιας πυρκαγιάς ενδέχεται να προκαλέσει ερεθισμούς στα μάτια και την αναπνευστική οδό. Το υπουργείο Υγείας υπενθυμίζει τη λήψη μέτρων διασφάλισης της Δημόσιας Υγείας.
Με αφορμή την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου και την εκδήλωση πυρκαγιών σε διάφορες περιοχές της χώρας, το Υπουργείο Υγείας, σε εγκύκλιό του δίνει οδηγίες για την προστασία της δημόσιας Υγείας.
Κατά την εκδήλωση δασικών και άλλων πυρκαγιών, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας , η ανάφλεξη οργανικής καύσιμης ύλης απελευθερώνει στην ατμόσφαιρα διάφορους ρυπαντές όπως μονοξείδιο του άνθρακα, οξείδια του αζώτου (ΝΟx), διοξείδιο του θείου, αιωρούμενα σωματίδια (ΑΣ).
Η προσωρινή υπερσυγκέντρωση αυτών των ουσιών καθώς και η μεταφορά τους με τη βοήθεια του ανέμου σε γειτνιάζουσες περιοχές ενδέχεται να δημιουργήσουν βραχυπρόθεσμα ή/και μακροπρόθεσμα προβλήματα υγείας στο γενικό πληθυσμό και ιδίως στις ομάδες υψηλού κινδύνου.
Τα αιωρούμενα σωματίδια είναι πιθανόν να διεισδύσουν μέχρι το κατώτερο αναπνευστικό σύστημα (πνεύμονες) ενώ τα μικρότερης διαμέτρου μικροσωματίδια ενδέχεται να περάσουν και στην κυκλοφορία του αίματος.
Οι ομάδες υψηλού κινδύνου από έκθεση σε καπνό είναι
- άτομα με άσθμα ή άλλα αναπνευστικά νοσήματα,
- άτομα με καρδιοαγγειακές παθήσεις,
- οι χρονίως πάσχοντες,
- οι ηλικιωμένοι,
- τα παιδιά,
- οι έγκυοι
- οι καπνιστές
Η έκθεση στον καπνό μιας πυρκαγιάς ενδέχεται να προκαλέσει ερεθισμούς στα μάτια και την αναπνευστική οδό, βήχα, βρογχίτιδα, καθώς και να επιδεινώσει ή να πυροδοτήσει συμπτώματα κρίσης άσθματος και σε ορισμένες περιπτώσεις διαταραχή της αναπνευστικής λειτουργίας όπως δύσπνοια.
10 τρόποι να προστατευτείτε από τον καπνό πυρκαγιάς και τα αιωρούμενα σωματίδια
Επίσης, σε άτομα με υποκείμενα νοσήματα ενδέχεται να συμβάλει σε διαταραχές ρυθμού της καρδιάς και σε ακραίες περιπτώσεις σε καρδιαγγειακά επεισόδια με κατάληξη το θάνατο. Ιδιαίτερα σημαντικός είναι ο κίνδυνος εγκαυμάτων του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος εξαιτίας της εισπνοής θερμών αερίων, τα οποία μπορεί να προκαλέσουν σημαντικές επιπλοκές.
Μέτρα Προστασίας κατά τη διάρκεια της πυρκαγιάς
Μία πυρκαγιά, εκτός από την περιοχή στην οποία εκδηλώνεται, ενδέχεται να επηρεάσει και άλλες περιοχές, εξαιτίας της μεταφοράς του καπνού μέσω των ανέμων. Επομένως, η λήψη μέτρων προστασίας είναι απαραίτητη ακόμη και σε περιοχές όπου η καθημερινή δραστηριότητα δεν επηρεάζεται άμεσα, αλλά καλύπτονται από το νέφος του καπνού της πυρκαγιάς.
Πιστή τήρηση των οδηγιών των αρμόδιων αρχών.
Παραμονή σε κλειστούς χώρους. Σε περίπτωση όπου κατοικημένες περιοχές βρίσκονται πλησίον μιας πυρκαγιάς κι επηρεάζονται από τον καπνό προτείνεται η ελάττωση των άσκοπων μετακινήσεων και η παραμονή σε κλειστούς χώρους χωρίς απευθείας επικοινωνία με τον εξωτερικό αέρα (κλείσιμο παραθύρων, πορτών και λοιπών διόδων αέρα προς το εσωτερικό).
Εξασφάλιση θερμικής άνεσης στο εσωτερικό των κατοικιών. Κατά τη διάρκεια της νύχτας οι ένοικοι, και ιδιαίτερα αυτοί που ανήκουν σε ευαίσθητες ομάδες, προτείνεται να κοιμούνται στο πιο δροσερό σημείο των κατοικιών. Εφόσον οι κατοικίες διαθέτουν σύστημα κλιματισμού, προτείνεται η χρήση του στη λειτουργία ανακύκλωσης του εσωτερικού αέρα, ώστε να ελαχιστοποιηθεί η επιβάρυνση της ποιότητας του αέρα στους εσωτερικούς χώρους.
Παραμονή σε κλιματιζόμενους χώρους.
Μείωση των πηγών ρύπανσης του εσωτερικού αέρα εντός του σπιτιού. Κατά τη διάρκεια μιας πυρκαγιάς πρέπει να αποφεύγεται το κάπνισμα στο εσωτερικό των κατοικιών, το μαγείρεμα με τη χρήση ψησταριάς, η χρήση τζακιού για ψήσιμο/μαγείρεμα, η χρήση αεροζόλ (εντομοκτόνα, αρωματικά χώρου, σπρέι μαλλιών) και οποιασδήποτε άλλης πηγής, που ενδέχεται να επιβαρύνει την ποιότητα του εσωτερικού αέρα.
Πυρκαγιά: Πώς θα καθαρίσετε το σπίτι σας-Οδηγίες από τον ΕΟΔΥ
Χρήση μέτρων ατομικής προστασίας (ΜΑΠ) από τον καπνό
Για άτομα που ανήκουν σε ευαίσθητες ομάδες αλλά και γενικότερα για όλους όσοι επιβάλλεται να μετακινηθούν σε εξωτερικό χώρο, συνιστάται η χρήση μάσκας για την προστασία τους από τον καπνό και τις αναθυμιάσεις.
Σε καταστάσεις αυξημένων συγκεντρώσεων καπνού και στάχτης στην ατμόσφαιρα, το φίλτρο της μάσκας συνιστάται να είναι πιστοποιημένο για κατακράτηση ΑΣ2.5 και να εξασφαλίζεται ότι η μάσκα εφαρμόζει καλά στο στόμα και τη μύτη του ατόμου (πχ τύπου Ν95, FFP2, ΚΝ95).
Διατήρηση της θερμοκρασίας σώματος και συχνή ενυδάτωση. Επειδή η πυρκαγιά ενδέχεται να συνοδεύεται και από αύξηση της θερμοκρασίας, κατά τη διάρκειά της πρέπει να εξασφαλίζεται η αποτελεσματική ενυδάτωση του οργανισμού με τη λήψη υγρών, αποφεύγοντας την κατανάλωση ποτών, που περιέχουν ζάχαρη ή αλκοόλ.
Συνδρομή σε άτομα χρήζοντα βοηθείας. Για ηλικιωμένα άτομα ή άτομα, που ζουν μόνα τους, πρέπει να εξασφαλίζεται ότι οι φαρμακευτική αγωγή που ακολουθούν, δεν επηρεάζει τη θερμορύθμισή τους. Στην τελευταία περίπτωση πρέπει να εξασφαλίζεται η επαρκής ενυδάτωσή τους και να αναζητείται ιατρική συμβουλή για την πρόληψη ενδεχόμενων επιπλοκών.
Σε περίπτωση που άτομο παρουσιάσει συμπτώματα εξαιτίας του καπνού ή των συνθηκών της πυρκαγιάς (ενδεικτικά αναφέρονται η δύσπνοια, σύγχυση, σπασμοί, καρδιοαναπνευστικά προβλήματα, απώλεια συνείδησης) πρέπει να αναζητηθεί αμέσως ιατρική συνδρομή.
Άμεση ιατρική βοήθεια θα πρέπει να παρέχεται σε άτομα, που έχουν υποστεί εγκαύματα, είτε εξωτερικά εξαιτίας της πυρκαγιάς, είτε εγκαύματα του κατώτερου αναπνευστικού εξαιτίας της εισπνοής θερμών αερίων.