Οδηγίες του Υπουργείου Υγείας για ασφαλή αποκατάσταση ζημιών και πρόληψη κινδύνων στις περιοχές που επλήγησαν από πυρκαγιές.
Με αφορμή την εκδήλωση πυρκαγιών σε διάφορες περιοχές της χώρας, το Υπουργείο Υγείας, ενημερώνει τους πολίτες για τα απαραίτητα μέτρα πρόληψης και ασφάλειας, ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι κίνδυνοι για την υγεία που μπορεί να προκύψουν από την έκθεση σε υπολείμματα καύσης και στάχτης και άλλες τοξικές ουσίες που δημιουργούνται μετά από μια πυρκαγιά.
Πυρκαγιές: Η στάχτη περιέχει τοξικές ουσίες επικίνδυνες για την υγεία-Οδηγίες προστασίας
Ειδικότερα, σε εγκύκλιο της αναπληρώτριας υπουργού Υγείας Ειρήνης Αγαπηδάκη, επισημαίνονται τα μέτρα διασφάλισης της Δημόσιας Υγείας σε περιπτώσεις πυρκαγιών:
Προστασία από τον καπνό και τα αιωρούμενα σωματίδια
Εξαιτίας του καπνού από την πυρκαγιά, η ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα αναμένεται να είναι ιδιαίτερα επιβαρυμένη. Για το λόγο αυτό, το υπουργείο Υγεία υπενθυμίζει τις συστάσεις για την προστασία του πληθυσμού από την ατμοσφαιρική ρύπανση.
Συστάσεις προς το γενικό πληθυσμό
- Στο γενικό πληθυσμό συνιστάται η αποφυγή κάθε σωματικής άσκησης σε εξωτερικούς χώρους, αλλά και ο περιορισμός του χρόνου παραμονής στο εξωτερικό περιβάλλον, ιδιαίτερα σε περιοχές με αυξημένη κυκλοφορία .
- Κατά την παραμονή σε εσωτερικούς χώρους συνιστάται να διατηρούνται οι πόρτες, οι μπαλκονόπορτες και τα παράθυρα κλειστά.
- Αν για οποιοδήποτε λόγο κάποιο άτομο νιώσει δυσφορία ή ενόχληση κατά τη διάρκεια της πυρκαγιάς, οφείλει να αναζητήσει αμέσως ιατρική βοήθεια και να λάβει όλες τις απαραίτητες προφυλάξεις.
Πρόσθετες συστάσεις προς ευπαθείς ομάδες
- Άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες, όπως άτομα με αναπνευστικά προβλήματα, καρδιοπαθείς, παιδιά, άτομα άνω των 65 ετών, θα πρέπει να αποφεύγουν την παραμονή σε εξωτερικούς χώρους.
- Άτομα με άσθμα μπορεί να χρειαστούν πιο συχνή λήψη των εισπνεόμενων φαρμάκων τους, ενώ σε περίπτωση επιμονής των συμπτωμάτων συνιστάται άμεση επικοινωνία με τον θεράποντα ιατρό.
Για την περίπτωση όπου οι εικοσιτετράωρες συγκεντρώσεις των αιωρούμενων σωματιδίων (Α.Σ.10) κυμαίνονται σε πολύ υψηλά επίπεδα (> 150 μg/m3 ) οι κατά τόπους αρμόδιες Υπηρεσίες μεριμνούν για την εφαρμογή των μέτρων προστασίας του πληθυσμού.
Διαχείριση αμιάντου και λοιπών επικίνδυνων υλικών κατά την αποκατάσταση των ζημιών των κατοικιών
Σε περίπτωση, που απαιτηθεί αποκατάσταση ζημιών σε κατοικίες όπου έχει χρησιμοποιηθεί ως δομικό υλικό ο αμίαντος ή άλλα επικίνδυνα υλικά, είναι επιβεβλημένη η λήψη μέτρων προστασίας των εκτελούντων τις εργασίες και όσων βρίσκονται πλησίον του αντίστοιχου χώρου.
Ο αμίαντος αποτελεί υλικό, το οποίο δεν δημιουργεί προβλήματα στην υγεία όταν είναι σταθερά συνδεδεμένος σε τελικά προϊόντα όπως τοίχους, πλακάκια και σωλήνες, εφόσον δεν καταστρέφεται ή δεν υφίσταται καταπονήσεις και φθορές.
Σύμφωνα όμως με αποτελέσματα επιστημονικών ερευνών μπορεί να δημιουργηθούν προβλήματα στην υγεία από την εισπνοή ινών αμιάντου κατά τις εργασίες κοπής, αντικατάστασης, απομάκρυνσης και κατεδάφισης υλικών που περιέχουν αμίαντο. Για το λόγο αυτό, όπου, κατά τις εργασίες αποκατάστασης των ζημιών στις πληγείσες περιοχές, απαιτηθούν εργασίες (κοπής, αποξήλωσης κλπ.) σε υλικά που περιέχουν αμίαντο, η εκτέλεση των εργασιών αφαίρεσης αμιάντου πρέπει να πραγματοποιείται από εξειδικευμένες για την εργασία αυτή εταιρείες που διαθέτουν ειδική άδεια από το Υπουργείο Εργασίας.
Οδηγίες για την προστασία της υγείας των κατοίκων κατά την επιστροφή τους σε κατοικίες που κρίθηκαν κατάλληλες
Η στάχτη στις καμένες περιοχές μπορεί να είναι επικίνδυνη λόγω της φύσης των απανθρακωμένων υλικών, ενώ τα υπολείμματα καπνού μπορεί να παραμείνουν στην περιοχή για αρκετό χρονικό διάστημα. Για το λόγο αυτό δίδονται οι ακόλουθες οδηγίες:
Καθαρισμός κατοικιών μετά από πυρκαγιά Κατά τον καθαρισμό των κατοικιών θα πρέπει:
- Να τηρούνται οι οδηγίες χρήσης των προϊόντων καθαρισμού.
- Να γίνεται χρήση ειδών ατομικής προστασίας (γάντια, μάσκα, προστατευτικά γυαλιά)
- Παιδιά και κατοικίδια να κρατηθούν μακριά από τις εργασίες καθαρισμού.
- Θα πρέπει να εξασφαλίζεται ότι υπάρχει επαρκής αερισμός/ εξαερισμός στον χώρο.
Συνιστάται:
- Να λαμβάνονται προφυλάξεις για να αποτρέπεται η είσοδος της στάχτης στα σπίτια.
- Να κρατούνται τα παράθυρα και οι πόρτες κλειστά.
- Οι κάτοικοι να παραμένουν στο εσωτερικό του σπιτιού τους, όσο το δυνατόν περισσότερο μέχρι να γίνουν οι καθαρισμοί των εξωτερικών χώρων.
- Να περιορίζεται ο χρόνος των παιδιών και των κατοικίδιων ζώων σε εξωτερικούς χώρους.
- Να λαμβάνεται μέριμνα, ώστε να μη μεταφέρεται η στάχτη εντός του σπιτιού.
- Να μην χρησιμοποιούνται φυσητήρες φύλλων για την απομάκρυνση της στάχτης ή των φύλλων και να και να αποφεύγεται η ανάδευση της στάχτης στον αέρα.
- Κατά προτίμηση αλλαγή των φίλτρων αέρα στις μονάδες θέρμανσης και ψύξης.
- Οι κάτοικοι να μην εργάζονται στον κήπο, εάν όμως αυτό είναι αδύνατον, να φοράνε γάντια, μπλούζες με μακριά μανίκια και μάσκα, ώστε να ελαχιστοποιηθεί η εισπνεόμενη ποσότητα στάχτης και σκόνης.
- Άτομα με προβλήματα υγείας ή/και που λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή να επικοινωνήσουν με τον προσωπικό τους γιατρό.
Διασφάλιση ποιότητας τροφίμων
Ιδιαίτερη σημασία πρέπει να δοθεί στη διασφάλιση της ποιότητας των τροφίμων με τα οποία σιτίζονται οι πληγέντες, καθώς ελλοχεύει αυξημένος κίνδυνος τροφιμογενών λοιμώξεων.
Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στη διατροφή των πληγέντων στους οποίους διανέμονται τρόφιμα, τα οποία προσφέρουν διάφορες κοινωνικές οργανώσεις, φορείς ή επιχειρήσεις τροφίμων, σε ότι αφορά τις συνθήκες παρασκευής, μεταφοράς, συντήρησης, στον τρόπο διανομής τους και κυρίως την ποιότητα κατά τον χρόνο διανομής αυτών.
Επισημαίνεται ότι η ασφάλεια των τροφίμων σε όλες τις φάσεις της αλυσίδας παραγωγής τους (πρώτες ύλες, παρασκευή, διατήρηση, διακίνηση, μεταφορά, αποθήκευση, διανομή κλπ), καθώς και η προσωπική υγιεινή των χειριστών των τροφίμων αποτελούν πρωταρχικής σημασίας παράγοντες, ώστε να αποφευχθούν ενδεχόμενοι κίνδυνοι δημόσιας υγείας.
Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στον έλεγχο των τροφίμων κυρίως στις περιπτώσεις, που γίνεται μαζική προετοιμασία και ιδιαίτερα όταν πρόκειται για τρόφιμα ευαλλοίωτα.
Συστήνεται τα τρόφιμα να διανέμονται στους πληγέντες συσκευασμένα.
Tα τυποποιημένα τρόφιμα – εμφιαλωμένα νερά, να διακινούνται με ασφάλεια και να αποθηκεύονται μέχρι την διανομή τους σε χώρους με απόλυτη τάξη, καθαριότητα και με συνθήκες συντήρησης τέτοιες, ώστε να αποφεύγονται τυχόν αλλοιώσεις ή επιμολύνσεις τους.
Απαιτείται εντατικοποίηση των ελέγχων που διενεργούν οι αρμόδιες υπηρεσίες σε όλες τις φάσεις της αλυσίδας παραγωγής των τροφίμων, οι οποίοι θα πρέπει να είναι ενδελεχείς και να καλύπτουν όχι μόνο την παρασκευή, αλλά και την μεταφορά, προσωρινή αποθήκευση μέχρι την παράδοσή τους στους πληγέντες.
Ενδεικτικά σημειώνεται ότι:
- Εάν διαπιστωθεί οποιαδήποτε αλλοίωση στην οσμή, τη γεύση, το χρώμα και την υφή των τροφίμων πρέπει οπωσδήποτε να απορριφθούν, μαγειρεμένα ή όχι.
- Τα προμαγειρεμένα τρόφιμα πρέπει να καταναλώνονται μετά την ολοκλήρωση του μαγειρέματός τους.
- Το έτοιμο φαγητό πρέπει να καταναλώνεται αμέσως μετά την διανομή του.
- Πρέπει να αποφεύγεται η παραμονή των τροφίμων εκτός ψυγείου.
- Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίδεται στο γάλα, στα γιαούρτια, στα τυροκομικά προϊόντα, στα σάντουιτς και στα γλυκά, τα οποία πρέπει να διατηρούνται εντός ψυγείου.
- Τα φρούτα και τα λαχανικά να πλένονται πολύ καλά πριν καταναλωθούν.
- Πρέπει πάντοτε να ελέγχεται η ημερομηνία λήξης στα συσκευασμένα τρόφιμα.
- Κονσέρβες φουσκωμένες, σκουριασμένες ή κτυπημένες να απορρίπτονται αμέσως.
- Θα πρέπει να τηρούνται οι κανόνες ατομικής υγιεινής των χειριστών τροφίμων.