Πολλά παιδιά με αυτισμό δεν αντιμετωπίζουν μόνο κοινωνικές και συμπεριφορικές προκλήσεις. Νέα μελέτη αποκαλύπτει έναν ισχυρή σχέση μεταξύ αυτισμού και προβλημάτων στο γαστρεντερικό – εγείροντας σημαντικά ερωτήματα για το πώς η υγεία του πεπτικού συστήματος μπορεί να επηρεάζει τη συνολική ευεξία ατόμων με ΔΑΦ.
Φάρμακο για το Αλτσχάιμερ παρουσιάζει οφέλη για παιδιά με αυτισμό – Τι έδειξε νέα μελέτη
Μελέτη συνδέει τον αυτισμό με αυξημένο κίνδυνο προβλημάτων στην πέψη — Τι άλλο συμπεραίνει;
Παιδιά που έχουν διαγνωστεί με αυτισμό ενδέχεται να διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο εξουθενωτικών πεπτικών προβλημάτων, σύμφωνα με νέα μελέτη. Ερευνητές από το University of California, Davis αξιολόγησαν πάνω από 300 παιδιά με διαταραχή αυτιστικού φάσματος (ASD) και τα συνέκριναν με λίγο πάνω από 150 παιδιά χωρίς την πάθηση.
Χρησιμοποιώντας ερωτηματολόγια γονέων και παρακολουθώντας τα παιδιά για σχεδόν μία δεκαετία, η ομάδα διαπίστωσε ότι τα παιδιά με ΔΑΦ είχαν πάνω από 50% περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν γαστρεντερικά συμπτώματα όπως φούσκωμα, δυσκοιλιότητα και διάρροια, και μέχρι το τέλος της μελέτης, αντιμετώπιζαν τετραπλάσιο κίνδυνο γαστρεντερικής δυσφορίας σε σύγκριση με τους νευροτυπικούς συνομηλίκους τους.
Η δυσκοιλιότητα ήταν το πιο συχνό αναφερόμενο σύμπτωμα και αυτά τα προβλήματα του εντέρου διαπιστώθηκε ότι επιδεινώνουν τις κοινωνικές δυσκολίες, τις επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές, την επιθετικότητα και τα προβλήματα ύπνου που παρατηρούνται συχνά στον αυτισμό. Προηγούμενες έρευνες δείχνουν ότι οι δίαιτες που είναι συχνές στα παιδιά με τη διαταραχή ενδέχεται να περιορίζουν βασικά θρεπτικά συστατικά όπως οι φυτικές ίνες, συμβάλλοντας στην πεπτική δυσφορία.
Οι συγγραφείς τόνισαν ότι ο έλεγχος για γαστρεντερικά προβλήματα θα μπορούσε να βοηθήσει στη μείωση διαταρακτικών συμπεριφορών και να αποκαλύψει την πηγή των συμπτωμάτων σε παιδιά που δυσκολεύονται να επικοινωνήσουν. Όπως εξήγησε σύμφωνα με το Daily Mail η επικεφαλής συγγραφέας Dr. Christine Wu Nordahl από το UC Davis MIND Institute, «δεν πρόκειται για την εύρεση μίας μόνο αιτίας. Πρόκειται για την αναγνώριση όλων των συμπτωμάτων στο παιδί. Η υποστήριξη της υγείας του γαστρεντερικού είναι ένα σημαντικό βήμα προς τη βελτίωση της συνολικής ποιότητας ζωής των παιδιών με αυτισμό».
Πόσο συχνές είναι οι γαστρεντερικές συννοσηρότητες στον αυτισμό;
Σύμφωνα με μελέτη του 2024 με τίτλο «Assessing gastrointestinal symptoms in people with autism: Applying a new measure based on the Rome IV criteria», οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα γαστρεντερικά προβλήματα είναι πολύ συχνά σε άτομα με αυτισμό. Η μελέτη χρησιμοποίησε ένα νέο εργαλείο βασισμένο στα κριτήρια Rome IV και έδειξε ότι πολλοί άνθρωποι με ΔΑΦ εμφανίζουν συχνά και πολλά γαστρεντερικά συμπτώματα, αναδεικνύοντας την ανάγκη για καλύτερη διάγνωση και φροντίδα.
Άλλες πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι τα γαστρεντερικά (GI) προβλήματα είναι πολύ συνηθισμένα στα άτομα με διαταραχή αυτιστικού φάσματος, ειδικά στα παιδιά. Αν και τα ακριβή ποσοστά διαφέρουν ανάλογα με τη μελέτη, οι περισσότεροι ειδικοί συμφωνούν ότι τα προβλήματα του γαστρεντερικού επηρεάζουν περίπου το ένα τρίτο έως και πάνω από τους μισούς από τους ανθρώπους με ΔΑΦ. Τα συχνότερα συμπτώματα περιλαμβάνουν δυσκοιλιότητα, διάρροια, κοιλιακό πόνο και φούσκωμα – και τείνουν να εμφανίζονται πιο συχνά και πιο έντονα σε σύγκριση με τα νευροτυπικά παιδιά.
- Περίπου 30%–60% των ατόμων με ΔΑΦ έχουν τουλάχιστον ένα γαστρεντερικό σύμπτωμα.
- Η δυσκοιλιότητα είναι το πιο συχνό πρόβλημα, ακολουθούμενη από τη διάρροια και τον κοιλιακό πόνο.
- Τα παιδιά με αυτισμό έχουν 2–4 φορές περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν προβλήματα γαστρεντερικού από τα νευροτυπικά παιδιά.
- Η σοβαρότητα των συμπτωμάτων του γαστρεντερικού συνδέεται με πιο έντονα χαρακτηριστικά ΔΑΦ.
- Η διατροφή, τα εντερική χλωρίδα και οι διατροφικές συνήθειες μπορεί να παίζουν ρόλο.
Πώς διεξήχθη η μελέτη και ποια μεθοδολογία χρησιμοποίησαν οι ερευνητές
Η μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Αύγουστο στο Autism εξέτασε 475 παιδιά από το Autism Phenome Project του UC Davis MIND Institute. Από αυτά, τα 322 (68%) είχαν αυτισμό και τα υπόλοιπα ήταν νευροτυπικά. Τα παιδιά αξιολογήθηκαν σε τρία στάδια:
- αρχική αξιολόγηση (ηλικίες 2–4),
- δύο χρόνια αργότερα (ηλικίες 4–6) και
- στη μέση παιδική ηλικία (ηλικίες 9–12).
Οι φροντιστές συμπλήρωσαν ερωτηματολόγια για συμπτώματα του γαστρεντερικού (GIS), όπως κοιλιακό πόνο, αέρια, φούσκωμα, διάρροια, δυσκοιλιότητα, εμετούς και άλλα.
Τα συμπτώματα βαθμολογούνταν σε κλίμακα από το 1 («ποτέ») έως το 5 («πάντα»), και κάθε παιδί που παρουσίαζε τουλάχιστον ένα σύμπτωμα το τελευταίο τρίμηνο θεωρούνταν ότι έχει συμπτωματολογία του γαστρεντερικού. Η ΓΟΠΝ (γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση) ήταν η πιο κοινή διαγνωσμένη πεπτική πάθηση. Μεταξύ των παιδιών με ΔΑΦ, 43 ανέφεραν τροφικές αλλεργίες που ενδέχεται να επηρέασαν τα συμπτώματα.
Κύρια ευρήματα για τα γαστρεντερικά συμπτώματα
Τα νευροτυπικά παιδιά ήταν πιο πιθανό να μην έχουν συμπτώματα – το 61% δεν ανέφερε ποτέ γαστρεντερικά συμπτώματα, σε σύγκριση με μόλις το 34,5% των παιδιών με αυτισμό – μια διαφορά της τάξης του 55%.
Στην αρχική αξιολόγηση, το 47% των παιδιών με ΔΑΦ ανέφερε γαστρεντερικά συμπτώματα σε σύγκριση με το 30% των νευροτυπικών (44% υψηλότερο). Στη δεύτερη επίσκεψη, το ποσοστό ήταν 40% έναντι 15% (91% υψηλότερο), και στην τρίτη, 30% έναντι 7% — δηλαδή τετραπλάσια διαφορά.
Κάθε μεμονωμένο σύμπτωμα ήταν πιο συχνό στα παιδιά με ΔΑΦ. Η δυσκοιλιότητα ήταν το πιο συχνό σύμπτωμα σε αυτήν την ομάδα (32% έναντι 11%), ακολουθούμενη από διάρροια (27% έναντι 11%) και πόνο στην κοιλιά (17% έναντι 12%).
Σύνδεση με τη συμπεριφορά και πιθανά αίτια
Με την πάροδο του χρόνου, τα παιδιά με αυτισμό είχαν διπλάσιες πιθανότητες να αναπτύξουν γαστρεντερικά συμπτώματα. Όσα εμφάνιζαν περισσότερα συμπτώματα είχαν επίσης την τάση να εμφανίζουν πιο έντονα χαρακτηριστικά που συνδέονται με το φάσμα του αυτισμού, όπως επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές, άγχος, κατάθλιψη, επιθετικότητα, προκλητικότητα, κοινωνικές δυσκολίες και προβλήματα ύπνου.
Αν και η μελέτη δεν προσδιόρισε γιατί τα γαστεντερικά συμπτώματα είναι πιο συχνά στα παιδιά με ΔΑΦ, οι ερευνητές υπέθεσαν ότι οι περιορισμένες δίαιτες – συχνά χαμηλές σε φυτικές ίνες και πλούσιες σε επεξεργασμένα τρόφιμα – και οι ανισορροπίες στη μικροχλωρίδα του εντέρου θα μπορούσαν να συμβάλλουν.
Πηγές: Daily Mail, Frontiers, Anales de Pediatria, BMJ Journals, Nature Reviews Gastroenterology & Hepatology, BMC Nutrition Journal, PubMed, ScienceDirect