Το τραγούδι δεν είναι μόνο για το ντους ή το αυτοκίνητο — είναι ένα ισχυρό εργαλείο για να ενισχύσετε τη διάθεση, την υγεία του εγκεφάλου αλλά και του σώματος. Είτε πιάνετε όλες τις νότες είτε τραγουδάτε φάλτσα, το να παράγετε μουσική έχει αμέτρητα οφέλη. Γιατί πρέπει να τραγουδάμε; Σε τι βοηθάει;
Νευροεπιστήμονας αποκαλύπτει το μουσικό κομμάτι που ακούει πάντα για να συγκεντρωθεί και να αποδώσει
Γιατί πρέπει να τραγουδάμε; Δεν ενισχύει μόνο τη διάθεση – Ποια τα υπόλοιπα οφέλη του;
Όπως σημειώνουν οι επιστήμονες, «η δημιουργία μουσικής έχει την ικανότητα να ωφελήσει τον εγκέφαλο και την ψυχική ευεξία, ανεξάρτητα από την ηλικία σας» — και αυτό ισχύει ακόμη και αν δεν μπορείτε να πιάσετε όλες τις νότες στο τελευταίο χιτ της Taylor Swift. Το τραγούδι μπορεί να ενισχύσει και τη σωματική σας υγεία, οπότε μη σταματήσετε, ακόμα κι αν δεν είστε η επόμενη Άννα Βίσση.
Όπως είπε πρόσφατα ο Αμερικανοκαναδός Daniel Levitin, Καθηγητής Νευροεπιστήμης Επίτιμος στο Πανεπιστήμιο McGill, στην Washington Post, «κανείς δεν λέει να μην τρέχετε αν δεν είστε καλοί σε αυτό. Αυτό δεν είναι το θέμα». Το πραγματικό θέμα; Η μουσική — είτε τραγουδάτε μπαλάντα στο καραόκε είτε μουρμουρίζετε μαζί με τον Mahler — φέρνει αποδεδειγμένα συναισθηματικά, γνωστικά και σωματικά οφέλη που αξίζει να επιδιώξετε πριν από την επόμενη στιγμή με το μικρόφωνο.
Η μουσική μας ενισχύει τα θετικά συναισθήματα και μειώνει τα αρνητικά
Σύμφωνα με το άρθρο του 2023 με τίτλο «Changing positive and negative affects through music experiences: a study with university students», τρεις διαφορετικές μουσικές δραστηριότητες — το να ακούει κανείς μια θλιμμένη συμφωνία, να ακούει ένα επίσημο επικό κομμάτι και να εκτελεί μια σύνθεση blues — αύξησαν σημαντικά τα θετικά συναισθήματα και μείωσαν τα αρνητικά συναισθήματα σε φοιτητές που δεν είναι μουσικοί.
Από αυτές, η ακρόαση της θλιμμένης Πέμπτης Συμφωνίας του Mahler μείωσε περισσότερο τα αρνητικά συναισθήματα, ενώ η ενεργή εκτέλεση blues παρείχε τη μεγαλύτερη αύξηση στα θετικά συναισθήματα, προσφέροντας σαφείς στρατηγικές για την ενίσχυση της συναισθηματικής ευεξίας μέσω στοχευμένων μουσικών εμπειριών.
Άλλες μελέτες τονίζουν πως ακόμη και το περιστασιακό τραγούδι ενισχύει την υγεία του εγκεφάλου και του σώματος:
- Μειώνει το στρες και τις ορμόνες του στρες: Μειώσεις στην κορτιζόλη και αυξήσεις σε ορμόνες που καταπολεμούν το στρες (όπως η ωκυτοκίνη) και δείκτες του ανοσοποιητικού (IgA, κυτοκίνες) βασίζονται σε μελέτες για ομαδικό τραγούδι που ρυθμίζει αυτούς τους βιοδείκτες.
- Προάγει τη νευροπλαστικότητα και τη γνωστική λειτουργία: Αποδείξεις από νευροαπεικονίσεις και δομικές μελέτες εγκεφάλου για το τραγούδι (συμπεριλαμβανομένης της χρόνιας αφασίας και γενικής εκπαίδευσης στο τραγούδι) δείχνουν βελτιώσεις στα δίκτυα αισθητηριοκινητικά, γλωσσικά και συναισθηματικά, μαζί με βελτιωμένη μνήμη και γνωστική ευελιξία.
- Αλλάζει την αντίληψη του πόνου και βοηθάει στην ανάρρωση χρόνιων παθήσεων: Παρεμβάσεις βασισμένες στη μουσική, συμπεριλαμβανομένου του τραγουδιού, μειώνουν τον πόνο και βελτιώνουν τα συμπτώματα στη νόσο Πάρκινσον, την ανάρρωση από εγκεφαλικό και άλλα προβλήματα υγείας.
- Ενισχύει τους κοινωνικούς δεσμούς και προάγει τη συναισθηματική ανθεκτικότητα: Το ομαδικό τραγούδι ανεβάζει τη διάθεση, ενισχύει τον κοινωνικό δεσμό που σχετίζεται με την ωκυτοκίνη, συγχρονίζει τις συναισθηματικές καταστάσεις και χτίζει κοινότητα — όλα τεκμηριωμένα σε πιλοτικές και παρατηρητικές μελέτες.
Γιατί πρέπει να τραγουδάμε
1. Ενισχύει τη διάθεση
Οι ερευνητές έχουν συμπεράνει ότι το τραγούδι βοηθά στη βελτίωση της διάθεσής μας, καθώς και της διάθεσης των παιδιών μας. Νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε από ερευνητές στο Πανεπιστήμιο Yale βρήκε ότι το να τραγουδάτε στο βρέφος σας μπορεί να αυξήσει σημαντικά τη διάθεσή του. Έρευνα από το American Institute of Physics βρήκε ότι η αναπαραγωγή μουσικής μπορεί ακόμη και να ηρεμήσει τους καρδιακούς ρυθμούς του εμβρύου, με πιθανά οφέλη στην ανάπτυξη.
Τα 3 συμπτώματα που μπορεί να σημαίνουν ότι κινδυνεύετε από την ασθένεια του Μπίλι Τζόελ
Αλλά τα οφέλη ξεπερνούν τα ηλικιακά όρια. Τον Απρίλιο, μελέτη από το Northwestern University έδειξε ότι το τραγούδι μπορεί να επηρεάσει θετικά ηλικιωμένους και απομονωμένους ενήλικες με νευρογνωστικές διαταραχές.
2. Έχει πολλά οφέλη για τον εγκέφαλο και το σώμα
Νιώθουμε καλά όταν τραγουδάμε. Το ίδιο και το σώμα μας. Όταν οι άνθρωποι τραγουδούν μαζί, το σώμα μας παράγει ωκυτοκίνη, που μερικές φορές ονομάζεται «ορμόνη της αγάπης» επειδή συμβάλλει στην αίσθηση κοινωνικού δεσμού με άλλους. Τα επίπεδα κορτιζόλης, ή της «ορμόνης του στρες», μειώνονται επίσης όταν οι άνθρωποι τραγουδούν μαζί.
Το τραγούδι μπορεί επίσης να βοηθήσει στην απώλεια βάρους. Μόνο μία ώρα τραγουδιού όρθιοι καίει περίπου 140 θερμίδες για ένα άτομο που ζυγίζει 68 κιλά, σύμφωνα με το London Singing Institute. Για όσους ζυγίζουν περισσότερο, ο αριθμός των θερμίδων αυξάνεται.
Επιπλέον, μπορεί να βοηθήσει τη λειτουργία των πνευμόνων, επειδή περιλαμβάνει βαθιά αναπνοή και ελεγχόμενη χρήση μυών. Βοηθά άτομα με άσθμα ή χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια — μια πάθηση που μπορεί να φράξει τους αεραγωγούς — να διαχειριστούν τα συμπτώματα και να διατηρήσουν τους αεραγωγούς ανοιχτούς. Στην πραγματικότητα, το τραγούδι είναι ευεργετικό για άτομα με πολλές ιατρικές παθήσεις.
Σε άτομα που είχαν υποστεί εγκεφαλικά, το τραγούδι βοήθησε στην επιδιόρθωση του γλωσσικού δικτύου του εγκεφάλου, βρήκαν ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι. Η πρακτική αύξησε τον όγκο της γκρίζας ουσίας του εγκεφάλου, η οποία παίζει καθοριστικό ρόλο στη γνωστική λειτουργία και στη ρύθμιση των συναισθημάτων. Προηγουμένως, νευροεπιστήμονες του MIT είχαν βρει νευρώνες στον ανθρώπινο εγκέφαλο που ανταποκρίνονται στο τραγούδι, αλλά όχι σε άλλους τύπους μουσικής.
3. Βελτιώνει την ψυχική υγεία αλλά και τη σωματική υγεία (έως έναν βαθμό)
Το τραγούδι και η ακρόαση μουσικής μπορούν να οδηγήσουν σε σημαντικές βελτιώσεις στην ψυχική υγεία και μικρότερες βελτιώσεις στη σωματική υγεία, σύμφωνα με την Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ.
Το τραγούδι ενεργοποιεί το αριστερό μέρος του εγκεφάλου, υπεύθυνο για τη δομή των προτάσεων. Αντίθετα, η μουσική ενεργοποιεί σχεδόν ολόκληρο τον εγκέφαλο, συμπεριλαμβανομένων των περιοχών μνήμης και συναισθήματος. Μπορεί να υποστηρίξει τη μνήμη, την ανάκληση λέξεων και τα επίπεδα ενέργειας των ανθρώπων.
Η ακρόαση μουσικής μπορεί να μειώσει την αρτηριακή πίεση, να περιορίσει τον πόνο και να βοηθήσει στη βελτίωση της ποιότητας του ύπνου, σύμφωνα με το Johns Hopkins Medicine. Οι ακροατές μουσικής σε έρευνα του 2020 είχαν υψηλότερα σκορ για ψυχική ευεξία και ελαφρώς μειωμένα επίπεδα άγχους και κατάθλιψης σε σύγκριση με άλλους.
«Επειδή η μουσική μπορεί να ενεργοποιήσει σχεδόν όλες τις περιοχές και τα δίκτυα του εγκεφάλου, μπορεί να βοηθήσει να διατηρηθούν ισχυρά πολλά εγκεφαλικά μονοπάτια και δίκτυα, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που εμπλέκονται στην ευεξία, τη μάθηση, τη γνωστική λειτουργία, την ποιότητα ζωής και την ευτυχία», σημειώνει ο Αμερικανός νευρολόγος του Χάρβαρντ, Dr. Andrew Budson, σύμφωνα με το Independent.
Μνήμη: 7 ιαπωνικές τεχνικές για να θυμάστε τα πάντα χωρίς κόπο
4. Είναι ένας ακόμη λόγος να χορέψετε
Η φωνή σας μπορεί να μην είναι όσο φάλτσα νομίζετε ότι είναι. Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Κρουζ βρήκαν ότι ένα αξιοσημείωτο ποσοστό ανθρώπων που τραγουδούν «κολλητικές» μελωδίες από μνήμη ταιριάζει στην τονικότητα των πρωτότυπων τραγουδιών. «Αυτό που δείχνει είναι ότι ένα εκπληκτικά μεγάλο μέρος του πληθυσμού έχει ένα είδος αυτόματης, κρυφής ικανότητας ‘τέλειας τονικότητας’», δήλωσε ο Matt Evans, υποψήφιος διδάκτορας που ηγήθηκε της μελέτης.
Πηγές: Independent, Frontiers, PMC, Nature, PMC, eNeuro, BMC Psychology