Μια νέα μελέτη δείχνει ότι η απώλεια βάρους μετά τα 50 μπορεί να επηρεάσει τον εγκέφαλο με τρόπους που δεν είναι πάντα εμφανείς, υποδεικνύοντας ότι η φροντίδα της υγείας απαιτεί ισορροπία και προσοχή.
Πώς να φάτε έξυπνα τα Χριστούγεννα χωρίς να παχύνετε – Συμβουλές από διατροφολόγο
Μπορεί η απώλεια βάρους μετά τα 50 να επηρεάσει την υγεία του εγκεφάλου;
Η απώλεια βάρους μετά τα 50 είναι εφικτή και μπορεί να βελτιώσει καρδιομεταβολική υγεία και λειτουργικότητα, αλλά χρειάζεται προσεκτικό σχεδιασμό ώστε να προστατευτεί η μυϊκή μάζα και η οστική πυκνότητα, σύμφωνα με το Experimental Gerontology. Οι επιστήμονες, όμως, τώρα αναφέρουν ότι πρέπει να λάβουμε υπόψιν και κάτι ακόμη.
Η παχυσαρκία παραμένει μια από τις πιο σοβαρές προκλήσεις υγείας παγκοσμίως και η απώλεια βάρους συνήθως ενθαρρύνεται ως τρόπος μείωσης των κινδύνων που συνδέονται με το υπερβολικό βάρος. Όμως, αυξανόμενες έρευνες δείχνουν ότι οι επιδράσεις της απώλειας βάρους μπορεί να αλλάζουν με την ηλικία. Στη μέση ηλικία, η απώλεια βάρους ίσως να μην προσφέρει πάντα τα ίδια οφέλη για την υγεία όπως στους νεότερους ενήλικες και σε ορισμένες περιπτώσεις, ενδέχεται να επηρεάζει και την υγεία του εγκεφάλου.
Σε μια νέα μελέτη από το Ben-Gurion University of the Negev (BGU), οι ερευνητές εξέτασαν πώς η παχυσαρκία λόγω διατροφής και η επακόλουθη απώλεια βάρους επηρέασαν νεαρά ενήλικα ποντίκια σε σύγκριση με μεσήλικα ποντίκια. Και στις δύο ομάδες, η απώλεια βάρους αποκατέστησε επιτυχώς τον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα, δείχνοντας ότι οι βασικές μεταβολικές βελτιώσεις συμβαίνουν ανεξάρτητα από την ηλικία. Ωστόσο, οι επιστήμονες παρατήρησαν μια απρόσμενη διαφορά. Στα μεσήλικα ποντίκια, η απώλεια βάρους οδήγησε σε αυξημένη φλεγμονή στον υποθάλαμο, μια περιοχή του εγκεφάλου που εμπλέκεται στη ρύθμιση της όρεξης, της χρήσης ενέργειας και άλλων βασικών λειτουργιών.
41χρονη έχασε 27 κιλά σε 4 μήνες κόβοντας το αγαπημένο της φαγητό: «Μου είχε καταστρέψει τη ζωή»
Η φλεγμονή στον εγκέφαλο δημιουργεί νέα ερωτήματα
Αυτή η αύξηση στη φλεγμονή του εγκεφάλου εντοπίστηκε σε μοριακό επίπεδο και μέσω λεπτομερούς μικροσκοπικής απεικόνισης των μικρογλοίων (των ανοσοκυττάρων του εγκεφάλου). Η φλεγμονώδης απόκριση διήρκεσε αρκετές εβδομάδες πριν αρχίσει να μειώνεται σταδιακά. Αν και τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα αυτής της απόκρισης παραμένουν ασαφή και ίσως ακόμη και να συμβάλλουν στις μεταβολικές βελτιώσεις, τα ευρήματα εγείρουν σημαντικές ανησυχίες. Η επίμονη ή κακώς ρυθμιζόμενη φλεγμονή στον εγκέφαλο έχει συνδεθεί με προβλήματα μνήμης και νευροεκφυλιστικές παθήσεις όπως το Αλτσχάιμερ. Ως εκ τούτου, η μελέτη αναδεικνύει νέα ερωτήματα για το πώς η απώλεια βάρους στη μέση ηλικία μπορεί να επηρεάζει την υγεία του εγκεφάλου.
Οι ερευνητές ζητούν πιο σύνθετη προσέγγιση στην απώλεια βάρους στη μέση ηλικία
«Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι η απώλεια βάρους στη μέση ηλικία δεν είναι μια απλή αντιγραφή αυτών που ισχύουν για τη νεαρή ενήλικη ζωή», δήλωσε ο Alon Zemer, υποψήφιος διδάκτορας M.D.-Ph.D. και πρώτος συγγραφέας της μελέτης. «Η απώλεια βάρους παραμένει ζωτικής σημασίας για την αποκατάσταση της μεταβολικής υγείας στην παχυσαρκία, αλλά πρέπει να κατανοήσουμε την επίδρασή της στον εγκέφαλο των μεσήλικων και να διασφαλίσουμε ότι η υγεία του εγκεφάλου δεν τίθεται σε κίνδυνο».
Η Dr. Alexandra Tsitrina πρόσθεσε: «Η μελέτη μας χαρακτηρίζει την προσαρμοστική απόκριση του σώματος στην απώλεια βάρους μέσα από δύο συμπληρωματικές διαστάσεις, τη μοριακή και τη δομική. Η υψηλής τεχνολογίας απεικόνιση με προηγμένη μικροσκοπία και ανάλυση εικόνας σε συνδυασμό με προηγμένη υπολογιστική ανάλυση επιτρέπει τον εντοπισμό ευαίσθητων αλλαγών με πιθανές επιπτώσεις στην υγεία».
Πόσα κιλά παίρνουμε πραγματικά τα Χριστούγεννα, σύμφωνα με την επιστήμη – Πώς να το αποτρέψουμε;
Επόμενα βήματα για την προστασία της υγείας του εγκεφάλου
Η ερευνητική ομάδα τονίζει τη σημασία περαιτέρω μελετών για να κατανοηθεί καλύτερα γιατί αυτή η προσωρινή αλλά ανησυχητική φλεγμονή στον εγκέφαλο εμφανίζεται κατά την απώλεια βάρους στη μέση ηλικία. Μελλοντική έρευνα θα μπορούσε να βοηθήσει τους επιστήμονες να αναπτύξουν προσεγγίσεις που θα διατηρούν τα μεταβολικά οφέλη της απώλειας βάρους, ενώ ταυτόχρονα θα προστατεύουν την υγεία του εγκεφάλου με την πάροδο της ηλικίας.
Η μελέτη με τίτλο «Weight loss aggravates obesity-induced hypothalamic inflammation in mid-aged mice» δημοσιεύτηκε στο GeroScience και χρηματοδοτήθηκε από εσωτερικό κονδύλιο του BGU (μαζί με το Ilse Katz Institute of Nanoscale Science and Technology), καθώς και από τη US-Israel Binational Science Foundation (Grant no. 2021083) και το Israel Science Foundation (Grant No. 194/24).