Καθώς οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν, ο κίνδυνος για την υγεία αυξάνεται. Νέα επιστημονική μελέτη αποκαλύπτει μια ανησυχητική σύνδεση ανάμεσα στην ακραία ζέστη και την αύξηση των θανάτων από καρκίνο στις γυναίκες. Οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, τονίζοντας πως η κλιματική αλλαγή δεν αποτελεί πλέον μόνο μια περιβαλλοντική πρόκληση, αλλά και μια αυξανόμενη απειλή για τη δημόσια υγεία.
Κλιματική αλλαγή: Το πιο θερμό έτος που μετρήθηκε ποτέ είναι το 2024
Αυξανόμενα περιστατικά κρουσμάτων και θανάτων από καρκίνο σε γυναίκες
Τα προκαταρκτικά ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Frontiers in Public Health, συμβάλλουν σε ένα αυξανόμενο σύνολο ερευνών σχετικά με τις επιπτώσεις της θερμοκρασίας και της κλιματικής αλλαγής στην υγεία. Οι επιστήμονες εξέτασαν τον καρκίνο του μαστού, των ωοθηκών, της μήτρας και του τραχήλου της μήτρας σε γυναίκες σε 17 χώρες της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής και ανακάλυψαν μια μικρή αλλά σημαντική αύξηση κρουσμάτων και θανάτων.
Η συσχέτιση έρχεται καθώς η κλιματική αλλαγή αυξάνει την έκθεση στον κίνδυνο καρκίνου μέσω της αυξημένης υπεριώδους ακτινοβολίας και των ατμοσφαιρικών ρύπων. Η μείωση του όζοντος μπορεί να σημαίνει μεγαλύτερη έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία. Οι υψηλότερες θερμοκρασίες μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε ξηρασία και πυρκαγιές, που μπορούν να προκαλέσουν ρύπανση.
«Αυτό μπορεί να αυξήσει την έκθεση σε ένα ευρύ φάσμα παραγόντων που σχετίζονται με τον κίνδυνο καρκίνου», δήλωσε η Irina Stepanov, καθηγήτρια δημόσιας υγείας και μέλος του Masonic Cancer Center του Πανεπιστημίου της Μινεσότα.
«Οι γυναίκες σε αυτές τις περιοχές του κόσμου αντιμετωπίζουν πολιτισμικά, νομικά και οικονομικά εμπόδια στον έλεγχο και τη θεραπεία, ενώ παράλληλα εκτίθενται δυσανάλογα σε περιβαλλοντικούς καρκινογόνους παράγοντες», δήλωσε με τη σειρά της η συγγραφέας Wafa Abuelkheir Mataria, ανώτερη ερευνήτρια στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο του Καΐρου.
«Τα ευρήματά μας υπογραμμίζουν την ανάγκη ενσωμάτωσης στρατηγικών προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή στα εθνικά σχέδια ελέγχου του καρκίνου με ένα πρίσμα ευαισθητοποιημένο ως προς το φύλο», συμπλήρωσε.
Η ακραία ζέστη αυξάνει τα κρούσματα και τους θανάτους από καρκίνο στις γυναίκες
Εξετάζοντας τις αυξανόμενες θερμοκρασίες και τόσο τα κρούσματα καρκίνου όσο και τους θανάτους από καρκίνο μεταξύ 1998 και 2019, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι τα κρούσματα αυξήθηκαν από 173 σε 280 ανά 100.000 άτομα για κάθε αύξηση βαθμού Κελσίου. Οι θάνατοι αυξήθηκαν από 171 σε 332 ανά 100.000 για κάθε βαθμό. Και στις δύο περιπτώσεις και στη θνησιμότητα, ο καρκίνος των ωοθηκών αυξήθηκε περισσότερο.
«Το πιο εντυπωσιακό εύρημα ήταν η συνέπεια της συσχέτισης μεταξύ της αύξησης της θερμοκρασίας και της συχνότητας εμφάνισης και θνησιμότητας του καρκίνου, όχι μόνο σε περιφερειακό επίπεδο αλλά και σε αρκετές μεμονωμένες χώρες», δήλωσε η Δρ. Mataria. Τα κρούσματα και οι θάνατοι αυξήθηκαν τόσο στο Κατάρ, το Μπαχρέιν, την Ιορδανία, τη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τη Συρία.
Ο ρόλος της ρύπανσης σε συνδυασμό με τη ζέστη και στον κίνδυνο καρκίνου
Οι συγγραφείς τόνισαν ότι θα μπορούσαν να υπάρχουν παράγοντες που επιδεινώνονται από τη θερμότητα, μεταξύ των οποίων και η ρύπανση. Όταν κάνει περισσότερη ζέστη, η επιβλαβής ρύπανση μπορεί να είναι χειρότερη.
«Για ορισμένους ρύπους όπως το όζον και ενίοτε τα PM2.5, η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι χειρότερη -αν όλα τα άλλα είναι ίδια- με υψηλότερες θερμοκρασίες», δήλωσε ο Julian Marshall, καθηγητής που επικεντρώνεται στη μηχανική ποιότητας του αέρα και τη δημόσια υγεία στο Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον. Όταν κάνει περισσότερη ζέστη, οι χημικές αντιδράσεις συμβαίνουν πιο γρήγορα. Γι’ αυτό αποθηκεύουμε τρόφιμα σε ψυγεία για να τα διατηρούμε φρέσκα για περισσότερο χρόνο.
«Η αύξηση της θερμοκρασίας πιθανότατα δρα μέσω πολλαπλών οδών», εξήγησε ο επίσης συγγραφέας της εργασίας, Sungsoo Chun, καθηγητής στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο στο Κάιρο. «Αυξάνει την έκθεση σε γνωστούς καρκινογόνους παράγοντες, διαταράσσει την παροχή υγειονομικής περίθαλψης και μπορεί ακόμη και να επηρεάσει βιολογικές διεργασίες σε κυτταρικό επίπεδο. Μαζί, αυτοί οι μηχανισμοί θα μπορούσαν να αυξήσουν τον κίνδυνο καρκίνου με την πάροδο του χρόνου».
Σε μέρη που γίνονται πιο ζεστά λόγω της κλιματικής αλλαγής, η έκθεση σε χημικές ουσίες υψηλού κινδύνου μπορεί επίσης να αυξάνεται. «Επομένως, ο έλεγχος αυτών των παραγόντων είναι πολύ σημαντικός προκειμένου να αποσαφηνιστεί η συγκεκριμένη επίδραση της θερμοκρασίας», τόνισε ο Δρ. Chun.
Πρόσθεσε, επίσης, ότι παρά τους περιορισμούς, αυτή η μελέτη στρέφει την προσοχή σε ένα σημαντικό ζήτημα των πιθανών συνδέσεων μεταξύ της αύξησης της θερμοκρασίας και των κινδύνων καρκίνου. Οι συγγραφείς ευελπιστούν ότι τα αρχικά τους ευρήματα θα ευαισθητοποιήσουν το κοινό και θα ενθαρρύνουν τα έθνη να συμπεριλάβουν τις γυναίκες στις πολιτικές τους για το κλίμα και την υγεία.
Πώς η κλιματική αλλαγή πλήττει με σφοδρότητα την Ευρώπη-Κίνδυνος για μολυσματικές ασθένειες
«Ελπίζουμε ότι αυτή η μελέτη θα ωθήσει τις κυβερνήσεις, τους ερευνητές και την κοινωνία των πολιτών να αντιμετωπίσουν την κλιματική αλλαγή όχι μόνο ως περιβαλλοντικό ζήτημα αλλά και ως ζήτημα ισότητας στην υγεία των γυναικών», κατέληξε η Δρ. Mataria.
Πηγές: Washington Post, Current Epidemiology Reports, Frontiers in Public Health, Institute for Health Metrics and Evaluation