Οι δράσεις της ΕΠΕ, τα προγράμματα πνευμονικής αποκατάστασης και οι νέες συστάσεις εμβολιασμού για τους ασθενείς με Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια.
Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) παραμένει μια από τις σημαντικότερες προκλήσεις δημόσιας υγείας διεθνώς, πλήττοντας εκατομμύρια ανθρώπους και αποτελώντας την τρίτη αιτία θανάτου παγκοσμίως. Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα ΧΑΠ, 19 Νοεμβρίου, η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία απευθύνει ένα άμεσο και ουσιαστικό κάλεσμα προς τους πολίτες: «Νιώθεις δύσπνοια; Λαχανιάζεις; Σκέψου τη ΧΑΠ…». Με αυτό το μήνυμα η ΕΠΕ επιδιώκει όχι μόνο την ενημέρωση, αλλά και την ευαισθητοποίηση του κοινού γύρω από μια νόσο που συχνά υποδιαγιγνώσκεται και, όταν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, οδηγεί σε σοβαρές επιπλοκές.
Η νόσος που απειλεί τους καπνιστές- Ευθύνεται για 3 εκατ. θανάτους
Στο πλαίσιο των δράσεών της, η ΕΠΕ παρουσιάζει νέα δεδομένα σχετικά με τις παροξύνσεις της νόσου, τις θεραπευτικές επιλογές, τα προγράμματα πνευμονικής αποκατάστασης που αναπτύσσει πιλοτικά σε μεγάλους δήμους, καθώς και την κρίσιμη σημασία του εμβολιασμού για τους ασθενείς με ΧΑΠ, μια ομάδα υψηλού κινδύνου, στην οποία κάθε λοίμωξη μπορεί να επιδεινώσει δραματικά την κλινική κατάσταση.
Ταυτόχρονα, τα ευρήματα της πολυκεντρικής ελληνικής μελέτης HELICOPD φωτίζουν τις ιδιαίτερες ανάγκες και τα χαρακτηριστικά των ασθενών στη χώρα μας, ενισχύοντας την προσπάθεια για πιο στοχευμένη και αποτελεσματική φροντίδα.
Η ΧΑΠ προσβάλλει περισσότερα από 340 εκατομμύρια ανθρώπους και αποτελεί την τρίτη αιτία θανάτου παγκοσμίως, επισημαίνει ο Πέτρος Μπακάκος Καθηγητής Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ, Διευθυντής Α΄ Πανεπιστημιακής Πνευμονολογικής Κλινικής ΓΝΝΘΑ «Η Σωτηρία», Γενικός Γραμματέας ΕΠΕ.
Ελληνική μελέτη
Η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία, οργανώνει και συντονίζει την πολυκεντρική, προοπτική, μη παρεμβατική, μελέτη παρατήρησης ασθενών με ΧΑΠ και καρδιαγγειακά συνοδά νοσήματα.
Ο κύριος στόχος της μελέτης HELICOPD είναι η περιγραφή των δημογραφικών και κλινικών χαρακτηριστικών των ασθενών με ΧΑΠ και καρδιαγγειακά συνοδά νοσήματα και η διαχείρισή τους, ανέφερε ο Γιώργος Χειλάς, Πνευμονολόγος-Φυματιολόγος, Αναπληρωτής Καθηγητής Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ, Β΄ Πνευμονολογική Κλινική, ΠΓΝ «Αττικόν».
Σημειώνεται ότι στη μελέτη, για τη χρονική περίοδο 15 Οκτωβρίου 2024 έως 20 Οκτωβρίου 2025 εντάχθηκαν συνολικά 837 ασθενείς από 31 κέντρα από όλη την Ελλάδα, ενώ αναμένεται να ανέλθουν στους 883 οι ασθενείς που θα ενταχθούν καθ’ όλη τη διάρκεια της μελέτης. Η μέση ηλικία του πληθυσμού είναι τα 71 έτη, με σαφή υπεροχή του ανδρικού φύλου (80%) και μόνο το 1% του πληθυσμού της μελέτης δεν είχαν καπνίσει ποτέ στη ζωή τους. Από το σύνολο των ασθενών που εντάχθηκαν στη μελέτη, το 22% έπασχε από νεοδιαγνωσθείσα ΧΑΠ ενώ το 21% από νεοδιαγνωσθέν καρδιαγγειακό νόσημα. Η διάρκεια της μελέτης είναι δύο έτη, ενώ η παρακολούθηση των ασθενών έχει διάρκεια 6–24 μήνες και περιλαμβάνει τουλάχιστον δύο επισκέψεις (αρχική και τελική) και επιπλέον μία ενδιάμεση επίσκεψη τουλάχιστον ανά 6μηνο, στο πλαίσιο της τακτικής κλινικής παρακολούθησης του ασθενή.
Οι στόχοι της μελέτης είναι:
- Η διερεύνηση της παρούσας κατάστασης στην Ελλάδα, μέσω της καταγραφής διαφορών και ομοιοτήτων, καθώς και του κόστους κάθε προσέγγισης στη διαχείριση των ασθενών με ΧΑΠ που νοσηλεύονται λόγω σοβαρής παρόξυνσης και λαμβάνουν εξιτήριο με οδηγίες από το νοσοκομείο
- η δημιουργία ενός προτυποποιημένου πρωτοκόλλου βέλτιστης προσέγγισής τους βάσει διεθνών συστάσεων και της γνώμης των ειδικών, που θα μπορούσε να εφαρμοστεί με τρόπο ενιαίο και με κοινά εχέγγυα ποιότητας, στο σύνολο των κλινικών του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ)».
Προγράμματα πνευμονικής αποκατάστασης
Η ΕΠΕ υλοποιεί πιλοτικά προγράμματα πνευμονικής αποκατάστασης στους Δήμους Περιστερίου και Θεσσαλονίκης. Δυστυχώς τα πλεονεκτήματα της πνευμονικής αποκατάστασης για τους αναπνευστικούς ασθενείς δεν είναι ευρέως γνωστά, ενώ τα προγράμματα αποκατάστασης που λειτουργούν στη χώρα μας είναι πολύ λίγα, υποστηρίζονται κυρίως από τις Ιατρικές Σχολές στο πλαίσιο μεγάλων Πνευμονολογικών κλινικών και δεν αποζημιώνονται, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει η δυνατότητα να καλυφθούν οι ανάγκες των ασθενών. Για το θέμα οι εκπρόσωποι της ΕΠΕ θα έχουν συνάντηση με τον υπουργό Υγείας Άδωνι Γεωργιάδη.
Η ΧΑΠ παραμένει μια σημαντική πρόκληση δημόσιας υγείας απαιτώντας μέτρα πρόληψης, έγκαιρη διάγνωση και πρόσβαση όλων των ασθενών σε σύγχρονες και αποτελεσματικές θεραπείες.
Ποια εμβόλια πρέπει να κάνουν οι ασθενείς με ΧΑΠ
Οι ασθενείς με ΧΑΠ αποτελούν ομάδα υψηλού κινδύνου καθώς κάθε λοίμωξη του αναπνευστικού μπορεί να οδηγήσει σε παρόξυνση. Πρόσφατα δεδομένα από νοσηλείες λόγω λοιμώξεων του κατώτερου αναπνευστικού στο ΓΝΑ “Ευαγγελισμός”, έδειξαν ότι οι ασθενείς που κατέληξαν κατά τη νοσηλεία τους ήταν κυρίως ασθενείς με ΧΑΠ. Συγκεκριμένα, οι ασθενείς με ΧΑΠ που νοσηλεύτηκαν λόγω γρίπης ή RSV είχαν θνητότητα 18%, ανέφερε η Παρασκευή Κατσαούνου, Καθηγήτρια Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ.
Τόνισε ότι σύμφωνα με τις συστάσεις της ΕΠΕ οι ασθενείς με ΧΑΠ θα πρέπει να εμβολιάζονται:
- Εφάπαξ με το εικοσαδύναμο εμβόλιο έναντι του πνευμονιόκοκκου.
- Ετησίως με το εμβόλιο έναντι της γρίπης.
- Κάθε δέκα έτη με το εμβόλιο έναντι του κοκκύτη.
- Kάθε δύο έτη με το εμβόλιο έναντι του RSV.
- Ετησίως με το εμβόλιο έναντι της COVID-19.
- Εφάπαξ με το εμβόλιο έναντι του έρπητα ζωστήρα.