Αυξημένη επαγρύπνηση των επαγγελματιών υγείας συστήνει το ECDC, ώστε να αναγνωρίζονται έγκαιρα τα συμπτώματα τη νόσου.
Παρά τη σταθερή μείωση των κρουσμάτων διφθερίτιδας στην Ευρώπη, μετά από μια μεγάλη έξαρση το 2022, η νόσος εξακολουθεί να καταγράφει κρούσματα με τον αριθμό τους να είναι υψηλότερος από ό,τι πριν από το 2020.
Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC), επισημαίνει ότι η συνεχιζόμενη κυκλοφορία της διφθερίτιδας, που προκαλείται από το Corynebacterium diphtheriae (C. diphtheriae), ενδέχεται να επηρεάσει πληθυσμούς πιο ευάλωτους στη μόλυνση.
Εξαφανισμένες ασθένειες επιστρέφουν απειλητικά λόγω κατάρρευσης των εμβολιαστικών προγραμμάτων
Το ECDC εκφράζει την ανησυχία του για την καταγραφή κρουσμάτων διφθερίτιδας και προτείνει επαγρύπνηση των επαγγελματιών υγείας.
Στοιχεία για την διφθερίτιδα στην Ευρώπη
Από τον Ιανουάριο του 2023 έχουν αναφερθεί συνολικά 234 κρούσματα διφθερίτιδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο (ΕΕ/ΕΟΧ).
Ένα σημαντικό ποσοστό αυτών των κρουσμάτων αφορούσε άτομα πιο ευάλωτα στη διφθερίτιδα όπως:
- άστεγους
- κατοίκους ή εργαζομένους σε δομές φιλοξενίας
- μετανάστες
- χρήστες ενέσιμων ναρκωτικών
«Το γεγονός ότι βλέπουμε λοιμώξεις από διφθερίτιδα σε ευάλωτους πληθυσμούς εντός της ΕΕ/ΕΟΧ δείχνει ότι υπάρχει αδιάγνωστη κυκλοφορία της νόσου στην κοινότητα. Αυτό είναι ανησυχητικό και απαιτεί εντατικοποίηση των προσπαθειών για την αντιμετώπιση των εμποδίων στον εμβολιασμό αυτών των ομάδων. Οι επιτυχημένες εκστρατείες εμβολιασμού έχουν σχεδόν εξαλείψει τη διφθερίτιδα, αλλά αυτό σημαίνει επίσης ότι οι επαγγελματίες υγείας είναι λιγότερο εξοικειωμένοι με τα συμπτώματά της», δήλωσε ο Bruno Ciancio, Επικεφαλής του Τμήματος Άμεσα Μεταδιδόμενων και Προλαμβανόμενων με Εμβόλια Νοσημάτων του ECDC.
Πριν το 2020, ο μέσος ετήσιος αριθμός κρουσμάτων διφθερίτιδας στην ΕΕ/ΕΟΧ ήταν 21 περιστατικά. Το 2022 καταγράφηκαν 320 περιπτώσεις, κυρίως σε πρόσφατα αφιχθέντες μετανάστες που είχαν εκτεθεί στο βακτήριο κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους. Οι περισσότερες περιπτώσεις σχετίζονταν με τρεις γενετικούς τύπους: ST377, ST384 και ST574.
Από τα τέλη του 2022, έξι ευρωπαϊκές χώρες (Αυστρία, Τσεχία, Γερμανία, Νορβηγία, Πολωνία και Ελβετία) έχουν διαγνώσει 82 περιπτώσεις διφθερίτιδας που προκλήθηκαν από έναν από τους γενετικούς τύπους του ξεσπάσματος του 2022. Τουλάχιστον 25 περιπτώσεις αφορούν, αστέγους, χρήστες ναρκωτικών, ανεμβολίαστους ή ηλικιωμένους.
Παρόλο που το ECDC αξιολογεί τον κίνδυνο για τον γενικό πληθυσμό ως πολύ χαμηλό, χάρη στην υψηλή εμβολιαστική κάλυψη κατά της διφθερίτιδας στις περισσότερες χώρες της ΕΕ/ΕΟΧ, ο κίνδυνος είναι μέτριος για πληθυσμούς που είναι πιο ευάλωτοι στη μόλυνση.
Τα συμπτώματα της διφθερίτιδας
Άτομα που δεν έχουν εμβολιαστεί κατά της διφθερίτιδας και μολυνθούν, μπορεί να παρουσιάσουν δερματικές λοιμώξεις ή αναπνευστική διφθερίτιδα, η οποία μπορεί να είναι θανατηφόρα σε ποσοστό 5−10% των περιπτώσεων.
Στους πληθυσμούς με υψηλή εμβολιαστική κάλυψη, οι περισσότερες λοιμώξεις είναι ασυμπτωματικές ή ήπιες. Είναι εξαιρετικά σπάνιο να εμφανιστεί διφθερίτιδα σε πλήρως εμβολιασμένους, και ο εμβολιασμός είναι ενταγμένος στα εθνικά προγράμματα εμβολιασμού σε όλη την Ευρώπη.
Δυσκολία αναγνώρισης των συμπτωμάτων διφθερίτιδας
Σύμφωνα με το ECDC,η σπανιότητα της λοίμωξης από διφθερίτιδα και οι πολλοί τρόποι με τους οποίους μπορεί να εκδηλωθεί δυσκολεύουν τους γιατρούς να την αναγνωρίσουν.
Είναι απαραίτητο να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση των γιατρών σχετικά με τη διφθερίτιδα, ώστε να διασφαλιστεί ότι η νόσος διαγιγνώσκεται και αντιμετωπίζεται σωστά, καθώς και ότι τα κρούσματα δηλώνονται στις αρχές δημόσιας υγείας.
Το ECDC εκδίδει τις εξής συστάσεις για τη μείωση του κινδύνου σοβαρής λοίμωξης στους πιο ευάλωτους και τον περιορισμό της κυκλοφορίας του C. diphtheriae στην κοινότητα:
Ενίσχυση της ενημέρωσης μεταξύ των επαγγελματιών υγείας και όσων εργάζονται με ευάλωτους πληθυσμούς σχετικά με τις διαφορετικές μορφές εμφάνισης της διφθερίτιδας.
Υλοποίηση δράσεων προαγωγής υγείας, ειδικά σχεδιασμένων για πληθυσμούς που είναι πιο πιθανό να εκτεθούν στο βακτήριο, και ενίσχυση της επικοινωνίας με αυτές τις ομάδες.
Διασφάλιση ισότιμης πρόσβασης στον εμβολιασμό, προσφέροντας εμβόλια σε άτομα που είναι πιο εκτεθειμένα στον κίνδυνο.
Τακτική αξιολόγηση της διαθεσιμότητας αντιτοξίνης διφθερίτιδας (DAT) για θεραπεία, τόσο σε τοπικό όσο και σε εθνικό επίπεδο.
Βελτίωση της επιτήρησης για την έγκαιρη ανίχνευση περιστατικών και κατανόηση των προτύπων μετάδοσης.