Θα μπορούσε κάτι τόσο απλό όσο η δύναμή σας να αποκαλύψει πόσο υγιείς είστε; Ειδικοί λένε ότι ένα συγκεκριμένο τεστ δύναμης μπορεί να προβλέψει τον κίνδυνο εμφάνισης ηπατικής νόσου και άλλων σοβαρών ασθενειών. Πρόκειται για έναν απλό έλεγχο που μπορείτε να κάνετε ακόμη και στο σπίτι.
Άσπρα σημάδια και γραμμές στα νύχια – Τι δείχνουν για την υγεία και τι πρέπει να προσέχετε
Ποιο τεστ δύναμης μπορεί να προβλέψει τον κίνδυνο για ηπατική νόσο και άλλες παθήσεις που σχετίζονται με την παχυσαρκία
Άτομα που έχουν περιττό σωματικό λίπος αλλά διατηρούν καλή μυϊκή δύναμη ενδέχεται να έχουν κάποια προστασία απέναντι σε ασθένειες που σχετίζονται με την παχυσαρκία, σύμφωνα με νέα έρευνα. Επιστήμονες από το Pennington Biomedical Research Center διαπίστωσαν ότι τα άτομα με πιο ισχυρή δύναμη λαβής είχαν λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρδιακά, ηπατικά ή νεφρικά προβλήματα — και είχαν μειωμένο κίνδυνο πρόωρου θανάτου.
Η δύναμη της λαβής, η οποία μετρά το πόσο σφιχτά μπορεί κάποιος να κρατήσει ένα αντικείμενο, θεωρείται εδώ και καιρό ένας απλός αλλά αξιόπιστος δείκτης γενικής υγείας. «Είναι ένα ισχυρό, πρώιμο σημάδι του ποιος διατρέχει τον μεγαλύτερο κίνδυνο», δήλωσαν οι ερευνητές σύμφωνα με το Daily Mail, έπειτα από μελέτη 13 ετών σε πάνω από 93.000 άτομα με περίσσεια σωματικού λίπους από τη βάση δεδομένων UK Biobank.
Η δύναμη της λαβής ως δείκτης υγείας
Σύμφωνα με άλλη μελέτη του 2021 με τίτλο «Handgrip Strength to Predict the Risk of All-Cause and Premature Mortality in Korean Adults», τα άτομα με ασθενέστερη δύναμη λαβής είχαν περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν πρόωρα ή από οποιαδήποτε αιτία κατά τη διάρκεια της 10ετούς παρακολούθησης. Η μελέτη έδειξε ότι η δύναμη της λαβής μπορεί να αποτελέσει έναν απλό τρόπο πρόβλεψης της συνολικής υγείας και της μακροζωίας.
Άλλες πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι η δύναμη της λαβής είναι ένας από τους απλούστερους και πιο αξιόπιστους δείκτες γενικής υγείας και μακροζωίας. Μελέτες τα τελευταία χρόνια συνδέουν τη μειωμένη δύναμη λαβής με υψηλότερο κίνδυνο θανάτου, καρδιοπάθειας, ευθραυστότητας και ακόμη και γνωστικής έκπτωσης. Συνιστάται πλέον ως «νέο ζωτικό σημείο» γιατί μπορεί να δώσει στοιχεία για τη μυϊκή δύναμη αλλά και τη γενική σωματική ανθεκτικότητα, τη φλεγμονή και τη μεταβολική υγεία.
- Η χαμηλή δύναμη λαβής προβλέπει αυξημένη θνησιμότητα από κάθε αιτία — όσο πιο αδύναμη η λαβή, τόσο υψηλότερος ο κίνδυνος.
- Συνδέεται επίσης με καρδιακές και αναπνευστικές παθήσεις και, σε μικρότερο βαθμό, με θνησιμότητα από καρκίνο.
- Η ισχυρότερη λαβή συσχετίζεται με καλύτερη εγκεφαλική δομή και ψυχική υγεία.
- Συνδέεται με μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής ακόμη και σε άτομα με πολλαπλές χρόνιες παθήσεις.
- Οι ειδικοί προτείνουν πλέον να χρησιμοποιείται ως τακτικό μέτρο υγείας στους ιατρικούς ελέγχους.
Τεστ δύναμης λαβής: Ένας απλός δείκτης που μπορεί να προβλέψει τη μακροπρόθεσμη υγεία σας
«Αυτή η προστατευτική σύνδεση ήταν συνεπής σε πολλαπλούς ελέγχους χρησιμοποιώντας άλλες μετρήσεις μυϊκής μάζας, όπως ο λόγος μυϊκής μάζας προς βάρος και ο λόγος άλιπης μάζας προς βάρος», δήλωσε ο Dr Yun Shen, ειδικός στις μεταβολικές παθήσεις και κύριος συγγραφέας της μελέτης.
«Δεδομένου ότι η δύναμη της λαβής είναι εύκολη στη μέτρηση και η μυϊκή δύναμη μπορεί να βελτιωθεί με την άσκηση με βάρη, η έρευνα δείχνει έναν πρακτικό, χαμηλού κόστους τρόπο για την αναγνώριση ατόμων σε κίνδυνο και για πρώιμη παρέμβαση», πρόσθεσε.
Για να ελέγξετε τη δύναμη της λαβής στο σπίτι, οι ειδικοί προτείνουν να προσπαθήσετε να κρατήσετε ένα βαρύ αντικείμενο — περίπου τα τρία τέταρτα του σωματικού σας βάρους — για ένα λεπτό, συνεχόμενα, χωρίς διακοπές. Για τον μέσο άνδρα, αυτό σημαίνει να επιλέξει ένα βάρος περίπου 85 κιλά, ενώ για τις γυναίκες είναι 54 κιλά. Για τους άνδρες, τα 60 δευτερόλεπτα θεωρούνται σχετικά εύκολα, ενώ για τις γυναίκες στόχος είναι τα 30 δευτερόλεπτα — με οτιδήποτε λιγότερο να υποδεικνύει αυξημένο κίνδυνο πρόωρης θνησιμότητας.
Η δύναμη της λαβής χρησιμοποιείται εδώ και καιρό από τους γιατρούς για την αναγνώριση ασθενών που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης διαφόρων προβλημάτων υγείας από νωρίς, όπως καρδιαγγειακά νοσήματα και ακόμη και άνοια. Το 2016, έρευνα με σχεδόν 7.000 άτομα από το University College London διαπίστωσε ότι όσοι είχαν ασθενέστερη δύναμη λαβής στην αρχή της 17ετούς μελέτης, παρουσίασαν αυξημένο ποσοστό πρόωρου θανάτου από κάθε αιτία.
Άλλη ανάλυση του 2015, με σχεδόν 140.000 άτομα, διαπίστωσε ότι η αδύναμη λαβή αποτελεί πιο ακριβή δείκτη πρόωρου θανάτου από την υψηλή αρτηριακή πίεση, σύμφωνα με το The Lancet. Και σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of Strength and Conditioning πέρυσι, όσοι είχαν τη χαμηλότερη μυϊκή δύναμη είχαν σχεδόν 150% περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν πρόωρα.
Μόνο πέντε λεπτά άσκησης μπορούν να κάνουν τη διαφορά
Για τη βελτίωση της δύναμης της λαβής, το NHS συνιστά την εκτέλεση ασκήσεων ενδυνάμωσης που ενεργοποιούν όλες τις κύριες μυϊκές ομάδες — όπως τα πόδια, οι γοφοί, η πλάτη, η κοιλιά, το στήθος, οι ώμοι και τα χέρια — τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα. Δεν συνιστάται συγκεκριμένη διάρκεια, αλλά οι ασκήσεις πρέπει να εκτελούνται μέχρι το σημείο όπου μια ακόμη επανάληψη θα ήταν δύσκολη χωρίς βοήθεια.
Αυτές οι ασκήσεις μπορεί να περιλαμβάνουν push ups, κάμψεις δικεφάλων, γέφυρες γλουτών, καθίσματα και βυθίσεις τρικεφάλων. Αυτό συμβαίνει καθώς νέα έρευνα δείχνει ότι μόλις πέντε λεπτά άσκησης δύο φορές την ημέρα μπορούν να ενισχύσουν την υγεία της καρδιάς — ιδιαίτερα για όσους έχουν καθιστική ζωή. Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι σύντομα διαστήματα δραστηριότητας μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά την καρδιοαναπνευστική ικανότητα, έναν βασικό δείκτη του τρόπου με τον οποίο η καρδιά, οι πνεύμονες και τα αιμοφόρα αγγεία μεταφέρουν οξυγόνο στους μύες.
Αυτό το αποτέλεσμα ίσχυε και για τα άτομα με παχυσαρκία, υποδηλώνοντας ότι η βελτίωση της μυϊκής δύναμης θα μπορούσε να βοηθήσει στην προστασία από διάφορες ασθένειες που σχετίζονται με τη νόσο. Αυτό συμβαίνει καθώς το British Liver Trust έχει εκτιμήσει ότι η στεατωτική ηπατική νόσος σχετιζόμενη με μεταβολική δυσλειτουργία (MASLD) ενδέχεται να επηρεάζει έως και το 38% του παγκόσμιου πληθυσμού.
Τα άτομα με MASLD έχουν περίσσεια λίπους στο ήπαρ και έναν ή περισσότερους μεταβολικούς παράγοντες κινδύνου, οι οποίοι μπορεί να περιλαμβάνουν την παχυσαρκία, το υψηλό σάκχαρο στο αίμα και την υψηλή αρτηριακή πίεση. Περίπου ένας στους τέσσερις ασθενείς έχει μια πιο προχωρημένη μορφή της πάθησης που ονομάζεται μεταβολικής δυσλειτουργίας σχετιζόμενη λιπώδες ήπαρ.
Το σύνδρομο που απειλεί τους άνω των 50: Ποια τα χαρακτηριστικά συμπτώματα του συνδρόμου Sjögren
Σε αυτή την κατάσταση, η συσσώρευση λίπους έχει οδηγήσει σε φλεγμονή, κυτταρική βλάβη και, σε ορισμένες περιπτώσεις, ουλές στο ήπαρ. Έως και 1 στους 5 ανθρώπους με MASH θα εξελιχθεί σε κίρρωση — προχωρημένη, μη αναστρέψιμη ουλοποίηση του ήπατος — η οποία μπορεί να οδηγήσει σε ηπατική ανεπάρκεια και να αυξήσει τον κίνδυνο ηπατικού καρκίνου. Όταν αρχίζει να φθίνει η ηπατική λειτουργία, οι ασθενείς μπορεί να συσσωρεύσουν υγρό στην κοιλιακή χώρα, να αναπτύξουν ίκτερο ή να εμφανίσουν σύγχυση που προκαλείται από τη συσσώρευση τοξινών στο αίμα.
Πηγές: Daily Mail, PMC, Oxford Academic Age and Ageing, PubMed, BMC Medicine, Frontiers, PMC, PMC