Μπορεί μια μόνο πράξη απιστίας να αποκαλύψει τον πραγματικό χαρακτήρα ενός ανθρώπου; Πρόσφατη μελέτη δείχνει ότι η ανειλικρίνεια δεν είναι απλώς ένα λάθος μιας στιγμής, αλλά ένα σταθερό χαρακτηριστικό της προσωπικότητας που διαρκεί. Τι σημαίνει αυτό για όσους έχουν ήδη απατήσει μία φορά; Είναι πιο πιθανό να επαναλάβουν αυτή τη συμπεριφορά;
Απιστία: 6 δικαιολογίες που χρησιμοποιούν όσοι απατούν – Πώς θα τους καταλάβετε
Ανειλικρίνεια και απιστία: Είναι πιο πιθανό να απατήσει τον σύντροφό του κάποιος που έχει απατήσει στο παρελθόν;
Πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of Personality and Social Psychology αποκαλύπτει ότι η ανειλικρίνεια δεν είναι απλώς μια παροδική παρέκκλιση, αλλά ένα σταθερό στοιχείο της προσωπικότητας του ατόμου που διαρκεί με το πέρασμα του χρόνου. Η μελέτη, υπό την καθοδήγηση της Γερμανίδας ερευνήτριας Isabel Thielmann, παρακολούθησε σχεδόν 2.000 συμμετέχοντες για τρία χρόνια, συμμετέχοντας σε μια σειρά παιχνιδιών που μέτρησαν την ανειλικρίνεια.
Σε ένα από αυτά, οι συμμετέχοντες σημείωναν έναν αριθμό από το ένα έως το οκτώ και στη συνέχεια έπρεπε να απαντήσουν αν ο αριθμός που σημείωσαν ταυτιζόταν με έναν τυχαία εμφανιζόμενο αριθμό, κερδίζοντας χρήματα αν ισχυρίζονταν ότι υπήρχε ταύτιση. Η δομή του παιχνιδιού επέτρεπε στους συμμετέχοντες να λένε ψέματα χωρίς φόβο αποκάλυψης, καθώς οι ερευνητές δεν επαλήθευαν τις απαντήσεις, ενθαρρύνοντας έτσι την ανειλικρίνεια.
Λόγοι και επιπτώσεις της απιστίας στις σχέσεις
Οι άνθρωποι απατούν τους συντρόφους τους κυρίως λόγω ανεκπλήρωτων συναισθηματικών αναγκών και δυσαρέσκειας στη βασική σχέση τους, όπως δείχνει η έρευνα της Βρετανίδας Alicia Walker με άνδρες που χρησιμοποιούσαν μια πλατφόρμα γνωριμιών. Αυτοί οι άνδρες ένιωθαν συναισθηματική παραμέληση, ανασφάλεια, απογοήτευση και έλλειψη εκτίμησης από τους συντρόφους τους, ενώ αναζητούσαν σε εξωσυζυγικές σχέσεις προσοχή, επιβεβαίωση και συναισθηματική υποστήριξη.
Ταυτόχρονα, οι εξωσυζυγικές σχέσεις λειτουργούσαν ως τρόπος να αποδείξουν τη ζωτικότητα τους και να αντιμετωπίσουν φόβους και ανασφάλειες που σχετίζονται με την ηλικία και την προσωπική τους αξία. Η απιστία δεν προκύπτει πάντα από σύγκρουση, αλλά μπορεί να σχετίζεται με υπερσεξουαλικότητα, συνήθεια ή την επιθυμία για κάτι διαφορετικό. Τα βασικά αίτια της απιστίας είναι:
Απιστία: Οι πλούσιοι και ισχυροί είναι πιο πιθανό να απατήσουν; Η επιστήμη έχει την απάντηση
- Ανεκπλήρωτες συναισθηματικές ανάγκες και έλλειψη προσοχής στο σπίτι
- Δυσαρέσκεια και έλλειψη εκτίμησης στη σχέση
- Σεξουαλική απογοήτευση και έλλειψη ενδιαφέροντος από τον σύντροφο
- Αναζήτηση επιβεβαίωσης, προσοχής και συναισθηματικής υποστήριξης εκτός σχέσης
Η απιστία συχνά λειτουργεί ως «διέξοδος» που βελτιώνει την ψυχολογική και σωματική ευεξία, ενώ μπορεί να βοηθήσει στην αποφυγή διαζυγίου, αμφισβητώντας την κοινή αντίληψη ότι ο λόγος είναι μόνο η ανεξέλεγκτη σεξουαλική ορμή. Σύμφωνα με τη μελέτη με τίτλο «Cheating in relationships – literature review», η απιστία είναι μια μορφή βαθιάς ρομαντικής προδοσίας που επηρεάζει το 20-50% των σχέσεων και προκαλεί έντονα αρνητικά συναισθήματα, όπως θυμό, κατάθλιψη και αυτοκτονικές σκέψεις σε αυτούς που έχουν προδοθεί.
Επιπλέον, η έρευνα με τίτλο «The consequences of spousal infidelity for long-term chronic health: A two-wave longitudinal analysis» αποκαλύπτει ότι η εμπειρία απιστίας συνδέεται με μακροχρόνια προβλήματα υγείας, όπως χρόνιες παθήσεις, και ότι η υποστήριξη από φίλους και οικογένεια δεν αρκεί για να μετριάσει αυτές τις επιπτώσεις.
Τέλος, η ανασκόπηση με τίτλο «Love and Infidelity: Causes and Consequences» επισημαίνει ότι η απιστία μπορεί να προκαλέσει σοβαρό στρες, τραύμα και να καταστρέψει τη ρομαντική σχέση, ενώ υπογραμμίζει την ανάγκη για υποστήριξη ζευγαριών που αντιμετωπίζουν τέτοια προβλήματα.
Η μελέτη λέει ότι όσοι απατούν μία φορά είναι πιο πιθανό να απατήσουν ξανά
Μέσω αυτού του παιχνιδιού και άλλων, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όσοι απατούν μία φορά είναι πολύ πιο πιθανό να ξανααπατήσουν, ανεξάρτητα από το μέγεθος του στοιχήματος ή το πλαίσιο. Αν κάποιος είναι πρόθυμος να παραβιάσει την ουρά στο σούπερ μάρκετ, τότε σίγουρα θα ήταν πρόθυμος να κλιμακώσει την απάτη σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, όπως η εσωτερική πληροφόρηση.
Οι ερευνητές εντόπισαν δύο βασικούς παράγοντες που προβλέπουν τη χρόνια ανειλικρίνεια: χαμηλές βαθμολογίες στην «Τιμιότητα-Ταπεινότητα» και υψηλές βαθμολογίες στον «Σκοτεινό Παράγοντα», που αποτελεί συνδυασμό ναρκισσισμού, μακιαβελισμού και ψυχοπάθειας. Η τελική τους διαπίστωση είναι ότι αν κάποιος λέει ψέματα εύκολα και συχνά, δεν πρόκειται για στιγμιαίο λάθος κρίσης. Ίσως απλώς να είναι ο τρόπος που είναι.
Μικροαπιστία: Τι είναι και πώς θα την καταλάβετε – Τι σημαίνει αυτό για τη σχέση σας
Αυτό έρχεται σε αντίθεση με την παλιά ψυχολογική πεποίθηση ότι οι καταστάσεις, και όχι οι προσωπικότητες, καθορίζουν τη συμπεριφορά. Φυσικά, τίποτα από αυτά δεν είναι απόλυτο. Οι περιστάσεις μπορεί να ωθήσουν κάποιον να είναι ανειλικρινής με τρόπο που σπάνια ή ποτέ δεν είναι αλλιώς. Αλλά για μερικούς, το ψέμα, η απάτη και η κλοπή είναι τρόπος ζωής, και δεν ξέρουν άλλο τρόπο να ζήσουν.
Πηγές: Vice, SageJournals, SageJournals, JIK, ResearchGate, JSPR, PMC