Στην αρχή είστε τρελά ερωτευμένοι, όμως, μήνες ή χρόνια μετά, αυτή η φλογερή χημεία μπορεί να αρχίσει να ξεθωριάζει, με αποτέλεσμα να αναρωτιέστε τι συνέβη. Αν περνάτε μια φάση χαμηλής ερωτικής επιθυμίας στη σχέση σας, δεν είστε «ελαττωματικοί»—και σίγουρα δεν είστε οι μόνοι. Γιατί πέφτει η λίμπιντο και με ποιους τρόπους μπορείτε να απογειώσετε τη σεξουαλική ζωή σας;
Σεξ: 4 συμπληρώματα που ανεβάζουν τη λίμπιντο – Τι να προσέξετε
Γιατί μειώνεται η λίμπιντο; Ποιοι είναι οι λόγοι πίσω από τη μειωμένη σεξουαλική διάθεση στις μακροχρόνιες σχέσεις
Αν η ερωτική σας ζωή τελευταία μοιάζει περισσότερο «χλιαρή» παρά «καυτή», δεν είστε οι μόνοι. Η σεξουαλική επιθυμία φυσικά αυξομειώνεται κατά τη διάρκεια μιας σχέσης—και δεν σχετίζεται μόνο με τις ορμόνες. Το στρες, η ρουτίνα, οι διαφορετικές προσδοκίες και η συναισθηματική αποσύνδεση μπορούν όλα να φθείρουν την οικειότητα. Τα καλά νέα; Υπάρχουν επιστημονικά τεκμηριωμένοι τρόποι για να αναζωπυρωθεί αυτή η σπίθα—ξεκινώντας από την κατανόηση των αιτιών που την σβήνουν.
Γιατί οι άνδρες και οι γυναίκες έχουν χαμηλή λίμπιντο;
Σύμφωνα με τη μελέτη του 2021 με τίτλο «Women and Men’s Perspectives on the Factors Related to Women’s Dyadic Sexual Desire, and on the Treatment of Hypoactive Sexual Desire Disorder», οι γυναίκες δηλώνουν πως η συναισθηματική οικειότητα και η σωματική έλξη—όπως το να νιώθουν κοντά στον σύντροφό τους και να διεγείρονται—είναι οι ισχυρότεροι παράγοντες που επηρεάζουν την ερωτική επιθυμία τους.
Αντίθετα, οι άνδρες επισημαίνουν ως βασικούς παράγοντες το καθημερινό στρες και την εξωτερική εμφάνιση. Η μελέτη διαπίστωσε επίσης πως οι γυναίκες προτιμούν ψυχολογική βοήθεια (όπως θεραπεία ή συμβουλευτική) αντί για ιατρικές συμβουλές για την αντιμετώπιση της μειωμένης σεξουαλικής επιθυμίας—αν και τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες θεωρούν το διαδίκτυο και την επίσκεψη σε γυναικολόγο ως έγκυρες μορφές υποστήριξης.
Η χαμηλή λίμπιντο είναι συχνά πολυπαραγοντική, με βιολογικές, ψυχολογικές και σχεσιακές επιρροές, καθώς και επιρροές του τρόπου ζωής που αλληλεπικαλύπτονται. Στους άνδρες, ορμονικά ζητήματα όπως η πτώση της τεστοστερόνης (ειδικά με την ηλικία ή λόγω χρόνιων νοσημάτων), συγκεκριμένα φάρμακα (π.χ. SSRIs, αντιυπερτασικά), και παράγοντες του τρόπου ζωής όπως η παχυσαρκία, το αλκοόλ ή η χρήση ναρκωτικών και το έντονο στρες αποτελούν τους πιο συχνούς παράγοντες.
Αντίστοιχα, οι γυναίκες βιώνουν μειώσεις στη λίμπιντο λόγω ορμονικών αλλαγών (όπως μείωση των οιστρογόνων και της τεστοστερόνης κατά την εμμηνόπαυση, την εγκυμοσύνη ή με τη χρήση αντισυλληπτικών), φαρμάκων, ψυχικών παθήσεων (κατάθλιψη, άγχος) και σχεσιακών ή κοινωνικοψυχολογικών στρεσογόνων παραγόντων. Επιπλέον, οι γυναίκες είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες σε παράγοντες όπως η εικόνα του σώματος, η οικειότητα και το κοινωνικό πλαίσιο (φαινόμενο γνωστό ως υψηλή «σεξουαλική πλαστικότητα»).
| Παράγοντας | Άνδρες | Γυναίκες |
|---|---|---|
| Ορμονικοί/ιατρικοί | ↓ Τεστοστερόνη (ηλικία, νόσος), χρόνιες παθήσεις | ↓ Οιστρογόνα/τεστοστερόνη (εμμηνόπαυση, λοχεία), ορμονικά αντισυλληπτικά |
| Φάρμακα | SSRIs, αντιυπερτασικά, αντιισταμινικά, χημειοθεραπεία | SSRIs, αντιυπερτασικά, αντιπηκτικά, χημειοθεραπείες, αντισυλληπτικά |
| Τρόπος ζωής | Παχυσαρκία, αλκοόλ/ουσίες, κάπνισμα, υπερβολική άσκηση, δίαιτες χαμηλών λιπαρών | Παχυσαρκία, αλκοόλ/ουσίες, κάπνισμα, ζητήματα εικόνας σώματος |
| Ψυχολογικοί/κοινωνικοί | Στρες, κατάθλιψη, άγχος, τραύμα, ένταση στη σχέση | Τα ίδια + συναισθηματική οικειότητα, υψηλή σεξουαλική πλαστικότητα, εικόνα σώματος, πολιτισμικό πλαίσιο |
| Νευρολογικοί/σωματικοί | Χρόνιες παθήσεις που επηρεάζουν τα νεύρα (π.χ. διαβήτης, ΣΚΠ), προβλήματα λεκάνης/αγγείων | Δυσλειτουργία πυελικού εδάφους, σεξουαλικός πόνος, μετατραυματικό στρες, χρόνιες παθήσεις |
Η χαμηλή λίμπιντο σε άνδρες και γυναίκες οφείλεται σε έναν περίπλοκο συνδυασμό ορμονικών αλλαγών, φαρμάκων, συνηθειών ζωής, ψυχικής υγείας και σωματικών παθήσεων, με τις γυναίκες να δείχνουν μεγαλύτερη ευαισθησία σε διαπροσωπικούς και κοινωνικούς παράγοντες.
Γιατί ξεθωριάζει η ερωτική επιθυμία;
Είναι απολύτως φυσιολογικό η σεξουαλική επιθυμία να μειώνεται σε μακροχρόνιες σχέσεις. Σύμφωνα με την Αμερικανή Jennifer Gunsaullus, Ph.D., κοινωνιολόγο, coach οικειότητας και συγγραφέα, αυτή η μείωση μπορεί να συμβεί από τους οκτώ πρώτους μήνες μέχρι και πέντε χρόνια μέσα στη σχέση.
Και συμβαίνει για πολλούς λόγους. Δεν είναι μόνο οι ορμόνες που σχετίζονται με τον έρωτα μειώνονται καθώς τελειώνει ο «μήνας του μέλιτος», εξηγεί η Gunsaullus σύμφωνα με το Mind Body Green, αλλά και άλλοι ορμονικοί παράγοντες επηρεάζουν, ειδικά όταν ένα ζευγάρι είναι μαζί για χρόνια.
Από τον τοκετό έως την περιεμμηνόπαυση, την εμμηνόπαυση και τη μείωση της τεστοστερόνης, όλοι είμαστε επιρρεπείς σε μείωση της λίμπιντο όσο μεγαλώνουμε. Και φυσικά, η ζωή συμβαίνει.
Εμμηνόπαυση: Πώς να βελτιώσετε τη σεξουαλική σας ζωή και να απολαύσετε ξανά το σεξ
Τα προγράμματα των παιδιών σας κρατούν απασχολημένους, ο ένας ή και οι δύο σύντροφοι μπορεί να είναι αγχωμένοι λόγω δουλειάς ή οικονομικών, και ακόμη και ένα νέο φάρμακο μπορεί να επηρεάσει τη λίμπιντο. Αν υπάρχει δυσαρέσκεια που «σιγοβράζει» στη σχέση, προσθέτει η Gunsaullus, είναι σίγουρο πως αυτό θα λειτουργήσει αποτρεπτικά.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι πολλά ζευγάρια αφήνουν τον ερωτικό χρόνο τους για την ώρα πριν τον ύπνο, κάτι που, σύμφωνα με τη Gunsaullus, δεν λειτουργεί πάντα. «Αν το μόνο που σκέφτονται για σεξ είναι όταν ξαπλώνουν στο κρεβάτι, οι περισσότεροι απλώς θέλουν να κοιμηθούν ή να διαβάσουν ή να σκρολάρουν—θέλουν κάτι που να μην μοιάζει με δουλειά. Και αν είστε το άτομο με τη χαμηλότερη επιθυμία, το σεξ μπορεί να μοιάζει με δουλειά», εξηγεί.
5 συμβουλές για να αυξήσετε την σεξουαλική επιθυμία σας
1. Μην νομίζετε ότι κάτι δεν πάει καλά με εσάς
Αν εσείς και ο/η σύντροφός σας δεν είστε τόσο παθιασμένοι όπως παλιά, θυμηθείτε ότι αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό—και, ειλικρινά, αναμενόμενο.
«Άτομα με μειωμένη σεξουαλική επιθυμία συχνά νιώθουν ενοχές ή ότι είναι “ελαττωματικοί”, και τα άτομα με υψηλότερη επιθυμία αισθάνονται απόρριψη, ανεπιθύμητα και μη ερωτεύσιμα», λέει η Gunsaullus και προσθέτει «Το να αναγνωρίζετε αυτά τα συναισθήματα και να ξέρετε ότι δεν έχετε κάνει κάτι λάθος—αυτό είναι κάτι πολύ φυσιολογικό που συμβαίνει σε πολλά άτομα σε μακροχρόνιες σχέσεις».
Με αυτό κατά νου, θυμηθείτε πως και οι δύο μπορεί να μην αισθάνεστε καλά για τη μείωση της επιθυμίας, οπότε προσπαθήστε να μην παγιδευτείτε σε κύκλους κατηγοριών, ενοχών, ντροπής και επίρριψης ευθυνών.
2. Βάλτε στο πρόγραμμά σας «χρόνο χαρούμενης γυμνής διασκέδασης»
Ένας από τους καλύτερους τρόπους για να ενισχύσετε την επιθυμία στη σχέση σας είναι να προγραμματίσετε χρόνο για οικειότητα, ή όπως το ονομάζει η Gunsaullus: χρόνο χαρούμενης γυμνής διασκέδασης, ή στα αγγλικά «Happy Naked Fun Time» και εν συντομία HNFT. Για 45 λεπτά χωρίς περισπασμούς μία φορά την εβδομάδα, απολαύστε ο ένας τον άλλον.
Αν το «πρόγραμμα» δεν σας ακούγεται καθόλου σέξι, θυμηθείτε πως το αυθόρμητο δεν λειτουργεί πάντα για άτομα με χαμηλή επιθυμία, σύμφωνα με τη Gunsaullus. «Ανταποκρίνονται περισσότερο όταν δημιουργείται το κατάλληλο πλαίσιο—ένα περιβάλλον και μια σύνδεση που βοηθά στη διέγερση και την επιθυμία», εξηγεί.
Το καλύτερο με αυτόν τον χρόνο, προσθέτει, είναι ότι δεν έχει συγκεκριμένη ατζέντα. Δεν χρειάζεται καν να κάνετε σεξ—αρκεί να δημιουργήσετε ένα περιβάλλον όπου διασκεδάζετε, παίζετε, συνδέεστε και τυχαίνει να είστε γυμνοί.
«Προσδώστε μια ελαφρότητα σε αυτό, γιατί αν υπάρχει προσδοκία ή πίεση, τότε έρχεται η απογοήτευση, οι κατηγορίες και η ντροπή. Αγκαλιαστείτε, κάντε μασάζ ο ένας στον άλλον, μιλήστε για την ημέρα σας, παίξτε ένα παιχνίδι—κάτι που να είναι σκόπιμο, διαφορετικό και να λειτουργεί ως δικός σας χρόνος», λέει η Gunsaullus.
3. Περάστε κάθε εβδομάδα χρόνο με τον/τη σύντροφό σας
Ακόμα κι αν δεν προγραμματίζετε το HNFT κάθε εβδομάδα, η Gunsaullus τονίζει τη σημασία να ελέγχετε πού βρίσκεστε ως ζευγάρι για 15 λεπτά κάθε εβδομάδα, ανοίγοντας τη συζήτηση για τη σεξουαλική σας ζωή, τις ανάγκες και τις επιθυμίες σας.
Θυμηθείτε κατά τη διάρκεια αυτής της συζήτησης να είστε χωρίς επικρίσεις και ανοιχτοί, ακόμα κι αν νιώθετε άβολα. Το να συζητάτε αυτά τα θέματα και να τα κανονικοποιείτε θα σας βοηθήσει τελικά να εξοικειωθείτε με αυτή την αμηχανία, ώστε να κατανοείτε ο ένας τον άλλον σε βαθύτερο επίπεδο—κάτι που μας φέρνει στο επόμενο σημείο.
4. Μάθετε τις ανάγκες του άλλου
Αν είστε πιο ντροπαλοί, δεν θα προσποιηθούμε ότι είναι εύκολο να μιλήσετε για τις φαντασιώσεις ή τις σεξουαλικές σας επιθυμίες. Όμως, όπως λέει η Gunsaullus, αν καταφέρετε να ξεπεράσετε την αμηχανία, θα βοηθήσετε τον σύντροφό σας να καταλάβει πώς να σας ικανοποιεί—και το αντίστροφο.
Συνιστά να συμπληρώσετε ένα διαδικτυακό ερωτηματολόγιο ερωτικού παιχνιδιού, ώστε να γίνετε πολύ συγκεκριμένοι σχετικά με το τι σας διεγείρει (ή δεν σας διεγείρει). Αφού συμπληρώσετε και οι δύο το ερωτηματολόγιο, συγκρίνετε τα αποτελέσματά σας. Ίσως να ανακαλύψετε ότι έχετε κοινά σημεία. Και αν δεν έχετε, μην ανησυχείτε—η Gunsaullus λέει ότι αυτό είναι πολύ συνηθισμένο και μπορείτε να βρείτε κοινό έδαφος.
Σεξ: Η αγαπημένη διατροφή της Τζένιφερ Άνιστον που μπορεί να ενισχύσει τη λίμπιντο
5. Σκεφτείτε να απευθυνθείτε σε ειδικό
Τέλος, η Gunsaullus λέει ότι αν νιώθετε πως είστε κολλημένοι σε μια ερωτική ρουτίνα για αρκετό καιρό, ίσως αξίζει να συνεργαστείτε με κάποιον ειδικό—είτε με θεραπευτή ζεύγους, είτε με σεξοθεραπευτή, είτε με coach σεξουαλικής οικειότητας.
Πηγές: Mind Body Green, MNT, Cleveland Clinic, PMC, Nature, JAMA, SpringerNature, BMJ, PMC