Το να φαινόμαστε νεότεροι από την ηλικία μας δεν εξαρτάται μόνο από την τύχη και από το πόσο καλά περιποιούμαστε την επιδερμίδα μας — έχει να κάνει και με τη διατροφή μας. Ειδικός από το Harvard αναδεικνύει πέντε συμπληρώματα διατροφής που μπορεί να βοηθήσουν στην ενίσχυση της ενέργειας και την προστασία των κυττάρων. Δηλαδή, με άλλα λόγια με αντιγηραντικές ιδιότητες.
Βιταμίνη D: Ποια είναι η καλύτερη ώρα να την πάρετε για μέγιστη απορρόφηση;
Η σημασία των συμπληρωμάτων για υγιή γήρανση, σύμφωνα με γιατρό από το Harvard
Η υγιής γήρανση δεν εξαρτάται πλέον μόνο από τη γενετική ή την ακριβή περιποίηση της επιδερμίδας. Καθώς η επιστήμη εξελίσσεται, όλο και περισσότεροι ειδικοί στρέφονται στα συμπληρώματα που βοηθούν το σώμα να γερνά με πιο υγιή τρόπο από μέσα προς τα έξω.
Σύμφωνα με τον γιατρό Dr. Josh Helman, που εκπαιδεύτηκε στο Harvard, υπάρχουν πέντε βασικά συμπληρώματα που μπορούν να ενισχύσουν τη μακροζωία, βελτιώνοντας την παραγωγή ενέργειας, τη μυϊκή δύναμη, την κυκλοφορία του αίματος και την κυτταρική επιδιόρθωση. Αν και κανένα από αυτά δεν υπόσχεται άμεσα αποτελέσματα, ο Dr. Helman σημειώνει ότι μαζί αποτελούν μια ολοκληρωμένη, τεκμηριωμένη στρατηγική για πιο υγιή γήρανση.
Αποτελεσματικότητα των συμπληρωμάτων ως παρεμβάσεις για αντιγήρανση και μακροζωία
Σύμφωνα με άρθρο του 2024 με τίτλο «Nutritional Supplements for Healthy Aging: A Critical Analysis Review», ορισμένα συμπληρώματα – όπως η κρεατίνη, το μαγνήσιο και η πρωτεΐνη – ενδέχεται να βοηθούν τους ηλικιωμένους να διατηρούν τη μυϊκή και εγκεφαλική λειτουργία, καθώς και την ποιότητα του ύπνου. Ωστόσο, οι συγγραφείς επισημαίνουν ότι πολλά προϊόντα εξακολουθούν να στερούνται ισχυρών αποδείξεων από μεγάλες μελέτες σε ανθρώπους.
Άλλες πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι, ενώ ορισμένα συμπληρώματα μπορεί να υποστηρίξουν την υγιή γήρανση, κανένα δεν έχει ακόμη αποδειχθεί ότι επεκτείνει ουσιαστικά τη διάρκεια ζωής του ανθρώπου. Τα περισσότερα ευρήματα είναι ήπια και παρατηρούνται κυρίως σε βιοδείκτες – όχι σε πραγματικά δεδομένα μακροζωίας.
Τα πιο μελετημένα συμπληρώματα είναι:
- Ενισχυτές NAD⁺ (NMN, NR): Αυξάνουν τα επίπεδα NAD⁺ και ενδέχεται να βελτιώνουν ελαφρώς τον ενεργειακό μεταβολισμό — τα αποτελέσματα έως τώρα είναι ήπια.
- Metformin: Φάρμακο για τον διαβήτη που συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο νόσων που σχετίζονται με την ηλικία — μικτά αποτελέσματα σε υγιή άτομα.
- Rapamycin: Ισχυρά αντιγηραντικά αποτελέσματα σε ζώα – πρώιμες ανθρώπινες μελέτες δείχνουν μικρά οφέλη για το δέρμα και δείκτες του ανοσοποιητικού.
- Spermidine: Ενδέχεται να προάγει την ανανέωση των κυττάρων και την αυτοφαγία, αλλά οι αποδείξεις από ανθρώπους παραμένουν περιορισμένες.
- Ωμέγα-3 και βιταμίνες: Μελέτη του «Nature» το 2024 διαπίστωσε ότι τα ωμέγα-3 επιβραδύνουν ελαφρώς τη βιολογική γήρανση — τα αποτελέσματα όμως είναι μικρής κλίμακας.
5 συμπληρώματα με αντιγηραντική δράση που προτείνει ο ειδικός
1. Honokiol
Το Honokiol είναι ένα φυτικό εκχύλισμα που έχει καθαριστεί από τον φλοιό του δέντρου magnolia και χρησιμοποιείται επί χιλιετίες στην παραδοσιακή ασιατική ιατρική. Μελέτες δείχνουν ότι το Honokiol μπορεί να μειώσει τη φλεγμονή και το οξειδωτικό στρες – δύο εξαιρετικά ενεργές διεργασίες κατά τη γήρανση. Έχει επίσης νευροπροστατευτικές ιδιότητες, διατηρώντας τη λειτουργία του εγκεφάλου και την αντίσταση των κυττάρων. Ορισμένες εργαστηριακές μελέτες υποδεικνύουν ότι μπορεί να μειώσει τον αριθμό των γερασμένων ή «γεροντικών» κυττάρων.
Προειδοποίηση
Τα περισσότερα δεδομένα προέρχονται από αρχικές ή ζωικές μελέτες. Απαιτούνται επιπλέον ανθρώπινες μελέτες πριν προταθεί για γενική χρήση.
2. Κρεατίνη
Η κρεατίνη υπάρχει φυσικά στο σώμα και αποθηκεύεται στους μύες, επιτρέποντας την ταχεία παραγωγή ενέργειας. Είναι ήδη γνωστή στους αθλητές, αλλά πρόσφατα δεδομένα δείχνουν ότι είναι χρήσιμη και για τους ηλικιωμένους. Η κρεατίνη διατηρεί τη μυϊκή δύναμη, την ισχύ και την κινητικότητα – λειτουργίες που χάνονται με το πέρασμα του χρόνου. Μπορεί επίσης να βελτιώσει τη γνωστική λειτουργία, ειδικά υπό στρες ή κόπωση.
Προφύλαξη
Η κρεατίνη είναι ασφαλής για υγιείς ενήλικες σε μέτριες δόσεις (3–5 γραμμάρια/ημέρα). Άτομα με νεφρικές παθήσεις πρέπει να συμβουλευτούν γιατρό πριν τη χρήση.
3. Ενισχυτές νιτρικού οξειδίου (nitric oxide – NO)
Το νιτρικό οξείδιο είναι μια φυσική ένωση που προκαλεί τη χαλάρωση και διαστολή των αιμοφόρων αγγείων, αυξάνοντας την κυκλοφορία του αίματος. Τα επίπεδα νιτρικού οξειδίου στο σώμα μειώνονται καθώς γερνάμε. Η ρύθμιση των επιπέδων του νιτρικού οξειδίου προσφέρει καλύτερη αιματική ροή, καρδιαγγειακή υγεία και οξυγόνωση των ιστών του σώματος. Αυτά τα επιθυμητά αποτελέσματα απομακρύνουν την κόπωση, αυξάνουν την αντοχή και βελτιώνουν τη συνολική αγγειακή υγεία.
Προφυλάξεις
Τα αποτελέσματα των συμπληρωμάτων νιτρικού οξειδίου μπορεί να διαφέρουν σημαντικά. Η υπερβολική πρόσληψη μπορεί να προκαλέσει χαμηλή αρτηριακή πίεση. Είναι προτιμότερο να επιλέγονται φυσικοί διεγέρτες νιτρικού οξειδίου, όπως τα παντζάρια, τα φυλλώδη πράσινα λαχανικά και η άσκηση.
4. Πηκτίνη από φλούδες εσπεριδοειδών
Η πηκτίνη είναι ένα καθαρό προϊόν από εσπεριδοειδή, σχεδιασμένη για αυξημένη απορρόφηση. Έχει αποδειχθεί ότι δεσμεύεται με την πρωτεΐνη galectin-3, η οποία έχει συσχετιστεί με τη φλεγμονή, τον σχηματισμό ουλώδους ιστού και την πρόωρη γήρανση. Μέσω της διασταύρωσης με τη galectin-3, το σκεύασμα μπορεί ενδεχομένως να υποστηρίξει την ανοσολογική ισορροπία, την αποτοξίνωση και την κυτταρική υγεία. Υποστηρίζει επίσης ήπια αποτοξίνωση βοηθώντας το ήπαρ και απομακρύνοντας βαρέα μέταλλα.
Προφυλάξεις
Αν και συνήθως είναι καλά ανεκτό, κάποιοι εμφανίζουν ήπια γαστρεντερική ενόχληση. Οι μελέτες σε ανθρώπους δεν είναι ακόμη εκτενείς και τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα χρειάζονται επιβεβαίωση.
5. NMN (nicotinamide mononucleotide)
Το NMN είναι μία ένωση που βοηθά το σώμα να παράγει NAD+, ένα συνένζυμο κρίσιμο για τον ενεργειακό μεταβολισμό, την επιδιόρθωση του DNA και την κυτταρική ανανέωση. Το NAD+ μειώνεται με την ηλικία και η λήψη συμπληρωμάτων μπορεί να συμβάλλει στη διατήρηση της κυτταρικής λειτουργίας σε νεανική κατάσταση. Έρευνες σε ζώα και πρώιμες μελέτες σε ανθρώπους δείχνουν ότι το NMN μπορεί να ενισχύσει τη μυϊκή δύναμη, τον μεταβολισμό και την ενεργειακή απόδοση.
Ενδέχεται επίσης να διατηρεί την καρδιαγγειακή λειτουργία και το προσδόκιμο ζωής, επιδιορθώνοντας τα κυτταρικά ενεργειακά συστήματα. Επιπλέον, το NMN μπορεί να υποστηρίζει τη γνωστική υγεία, να βελτιώνει την ευαισθησία στην ινσουλίνη και να μειώνει τη φλεγμονή – συμβάλλοντας έτσι στη συνολική ζωτικότητα και πιο υγιή γήρανση.
Προσοχή
Παρόλο που οι αρχικές έρευνες είναι ενθαρρυντικές, η μακροπρόθεσμη ασφάλεια και η ιδανική δοσολογία στους ανθρώπους παραμένουν υπό μελέτη. Είναι προτιμότερο να λαμβάνεται μαζί με υγιεινές συνήθειες όπως η άσκηση, ο καλός ύπνος και μια ισορροπημένη διατροφή.
Πηγές: Times of India, BMC Cell Communication and Signaling, Cell Metabolism, PMC, Nature Aging, PMC