Συχνά αντιμετωπίζουμε την απροσεξία ως κάτι ακίνδυνο, όμως σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να είναι σύμπτωμα νευρολογικού προβλήματος. Πότε μπορεί να είναι φυσιολογικό και πότε γίνεται σύμπτωμα. Πότε να απευθυνθείτε σε ειδικό;
Επίμονη φαγούρα στα πόδια: Με ποιες παθήσεις μπορεί να σχετίζεται – Πότε να απευθυνθείτε σε ειδικό
Πότε μπορεί να είναι η απροσεξία σύμπτωμα πάθησης
Το να είστε λίγο απρόσεκτοι – να σκοντάφτετε, να χτυπάτε πάνω σε έπιπλα ή να σπάτε ένα ποτήρι – είναι συχνά ακίνδυνο και πολλές φορές, αστείο. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να είναι ένδειξη ενός υποκείμενου προβλήματος που σχετίζεται με τον εγκέφαλο. «Υπάρχει ποικιλία ιατρικών προβλημάτων που μπορεί να οδηγήσουν σε αδεξιότητα, συμπεριλαμβανομένων γενικών ιατρικών παθήσεων, ορμονικών δυσλειτουργιών, προβλημάτων όρασης και νευρολογικών διαταραχών», εξηγεί ο Νεοϋορκέζος Dr. Alessandro Di Rocco, διευθυντής νευρολογίας, Πάρκινσον και διαταραχών κίνησης στο Northwell Health, σύμφωνα με το HuffPost.
Προσθέτει ότι οι συχνές νευρολογικές αιτίες μπορεί να περιλαμβάνουν «μικροεγκεφαλικά», νευροεκφυλιστικές παθήσεις όπως η νόσος Πάρκινσον και η νόσος Αλτσχάιμερ, οι οποίες είναι πιο συχνές στους γηραιότερους, καθώς και άλλες παθήσεις όπως η συσσώρευση υγρού στον εγκέφαλο (υδροκεφαλία), η φλεγμονή και η περιφερική νευροπάθεια.
Διαταραχές και παθήσεις που επηρεάζουν αρνητικά τον συντονισμό κινήσεων
Πολλές νευρολογικές και αναπτυξιακές διαταραχές μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά τον συντονισμό κινήσεων, καθιστώντας πιο δύσκολες καθημερινές ενέργειες όπως το περπάτημα, η ισορροπία ή ο έλεγχος των χεριών. Σύμφωνα με μελέτη του 2025 με τίτλο Motor difficulties in children with neurodevelopmental conditions, παιδιά με αυτισμό και ΔΕΠΥ εμφάνισαν υψηλά ποσοστά προβλημάτων κινητικού συντονισμού, με πολλά να πληρούν τα κριτήρια της αναπτυξιακής διαταραχής συντονισμού. Η μελέτη διαπίστωσε ότι τα παιδιά αυτά είχαν χειρότερες επιδόσεις σε σχέση με συνομηλίκους τυπικής ανάπτυξης σε δοκιμασίες που αφορούσαν χειριστικές δεξιότητες, ισορροπία και συντονισμένη κίνηση.
Άλλες πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι αυτές οι παθήσεις συχνά παρεμβαίνουν στον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος σχεδιάζει, ελέγχει και προσαρμόζει την κίνηση, οδηγώντας σε αδεξιότητα, ασταθές βάδισμα ή πιο αργές αντιδράσεις.
Διαταραχές που συνδέονται συχνά με προβλήματα συντονισμού περιλαμβάνουν:
- Αναπτυξιακή Διαταραχή Συντονισμού (DCD): Επηρεάζει την ικανότητα των παιδιών να εκτελούν συντονισμένες κινήσεις, όπως η γραφή, το τρέξιμο ή η χρήση εργαλείων.
- Νόσο Πάρκινσον: Προκαλεί δυσκολίες στην ομαλή και συντονισμένη κίνηση, ιδιαίτερα κατά το περπάτημα και σε σύνθετες κινητικές δραστηριότητες.
- Παρεγκεφαλιδικές αταξίες: Επηρεάζουν άμεσα την ισορροπία και τον συντονισμό λόγω βλάβης ή εκφύλισης της παρεγκεφαλίδας.
- Κινητικές διαταραχές μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο: Το εγκεφαλικό μπορεί να διαταράξει τον συντονισμό, οδηγώντας σε ασταθή κίνηση και προβλήματα ισορροπίας.
- Υπερκινητικές διαταραχές, όπως η δυστονία και η χορεία: Περιλαμβάνουν ανεξέλεγκτες ή μη φυσιολογικές κινήσεις που παρεμβαίνουν στον συντονισμό.
- Σκλήρυνση κατά πλάκας (MS): Συχνά επηρεάζει τον συντονισμό και την ισορροπία όταν διαταράσσεται η νευρική σηματοδότηση.
Βιταμίνη Β12: Τα συμπτώματα της έλλειψης που μπορεί να εμφανιστούν στο στόμα
3 σημάδια ότι η απροσεξία σας μπορεί να είναι σύμπτωμα πάθησης
1. Τραυματίζεστε ή έχετε ατυχήματα πιο συχνά
Η νευροψυχολόγος Sanam Hafeez ανέφερε σύμφωνα με την ίδια πηγή ότι, από ιατρικής άποψης, είναι σημαντικό να λαμβάνεται υπόψη πως ένας βαθμός αδεξιότητας είναι φυσιολογικός.
«Ο μέσος άνθρωπος μπορεί να έχει στιγμές αδεξιότητας, όπως να ρίχνει αντικείμενα ή να χύνει ένα ποτό, όμως συνήθως δεν είναι κάτι ανησυχητικό», είπε, σημειώνοντας ότι μερικές φορές η αδεξιότητα μπορεί να αποτελεί παρενέργεια του άγχους.
Ωστόσο, ένα σημάδι ότι η αδεξιότητά σας δεν είναι φυσιολογική είναι μια ξαφνική αύξηση ατυχημάτων ή τραυματισμών. Αν παρατηρήσετε ότι πέφτετε συχνά ή έχετε μικρά ατυχήματα, είναι καλή ιδέα να επισκεφθείτε ιατρό ώστε να εντοπιστεί η αιτία.
2. Σας δυσκολεύουν πλέον πιο πολύ δραστηριότητες που ήταν εύκολες για εσάς
Όταν λειτουργίες που συνήθως εκτελείτε χωρίς πρόβλημα αρχίζουν να γίνονται δύσκολες ή να επηρεάζονται, η απροσεξία μπορεί να αποτελεί ένδειξη ενός ευρύτερου ιατρικού προβλήματος, σύμφωνα με τον Di Rocco.
«Για παράδειγμα, ακόμη και ένα άτομο που ποτέ δεν είχε ιδιαίτερη επιδεξιότητα σε χειριστικές εργασίες μπορεί να αρχίσει να του πέφτουν αντικείμενα, να δυσκολεύεται να πληκτρολογεί ή να περπατά, ή να αρχίσει να πέφτει πιο συχνά», εξήγησε.
3. Η απροσεξία σας είναι καινούργια και σας ανησυχεί
Για πολλούς από εμάς, λίγη απροσεξία είναι μέρος της καθημερινότητάς μας. Ωστόσο, μπορεί να είναι ένδειξη ότι κάτι δεν είναι φυσιολογικό αν αρχίσετε να σκέφτεστε «γιατί δεν μπορώ να κρατήσω την ισορροπία μου;» ή «γιατί μου πέφτει συνέχεια το κινητό από το χέρι;».
«Η φυσιολογική απροσεξία είναι κάτι που έχετε πάντα από την παιδική ηλικία», δήλωσε η Dr. Amparo Gutierrez, Αμερικανίδα νευρολόγος. «Η νέα απροσεξία που αναπτύσσεται μέσα σε ώρες ή ημέρες δεν είναι φυσιολογική και θα πρέπει να ζητηθεί ιατρική συμβουλή», τόνισε ο Di Rocco. «Αλλαγές στην επιδεξιότητα ή η επίγνωση ότι γίνεστε πιο αδέξιοι θα πρέπει να οδηγούν σε ιατρική αξιολόγηση, ειδικά αν η αδεξιότητα είναι επίμονη και όχι περιστασιακή», ανέφερε.
Η πιο συχνή ή η πιο έντονη απροσεξία δεν είναι πάντα σοβαρή, αλλά είναι καλό να ελεγχθεί από ειδικό
Παρότι μια ξαφνική αύξηση της αδεξιότητας μπορεί να αποτελεί ένδειξη σοβαρού προβλήματος υγείας, υπάρχουν και άλλες εξηγήσεις με πιο απλές λύσεις. «Η αύξηση της απροσεξίας μπορεί να οφείλεται σε ελλείψεις βιταμινών ή μετάλλων, όπως η βιταμίνη B12 ή το μαγνήσιο», είπε η Hafeez. Είναι επίσης πιθανό ένα νέο φάρμακο να την προκαλέσει ως παρενέργεια. Σε αυτή την περίπτωση, μπορείτε να μιλήσετε με τον γιατρό σας για προσαρμογή της δόσης ή για εναλλακτική αγωγή.
Ηλικία και καθημερινοί παράγοντες μπορεί επηρεάσουν τον συντονισμό
Η αύξηση της απροσεξίας μπορεί επίσης να αποτελεί φυσιολογικό μέρος της γήρανσης, σύμφωνα με τον Di Rocco. «Το τι θεωρείται φυσιολογική λειτουργία ή αδεξιότητα στα 30 είναι πολύ διαφορετικό από ό,τι στα 70», είπε. Για παράδειγμα, οι άνθρωποι τείνουν να έχουν περισσότερα προβλήματα ισορροπίας όσο μεγαλώνουν και μπορεί να πέφτουν πιο συχνά, χωρίς αυτό να σημαίνει απαραίτητα ότι υπάρχει κάτι σοβαρό στον εγκέφαλο.
Πότε να ζητήσετε ιατρική βοήθεια άμεσα
Αν λάβετε υπόψη όλα τα παραπάνω και ανησυχείτε για το ότι είστε πιο απρόσεκτοι από ό,τι παλαιότερα, είναι καλή ιδέα να μιλήσετε με έναν ειδικό. «Αν παρατηρήσετε επίμονη αδεξιότητα που παρεμβαίνει στις καθημερινές σας δραστηριότητες ή φαίνεται να επιδεινώνεται με τον χρόνο, καλό είναι να επισκεφθείτε γιατρό», είπε η Hafeez. «Αν η αδεξιότητα συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα όπως έντονος πονοκέφαλος, αδυναμία ή μούδιασμα στη μία πλευρά του σώματος, δυσκολία στην ομιλία, σύγχυση, αλλαγές στην όραση, ζάλη ή απώλεια ισορροπίας, αναζητήστε άμεσα ιατρική βοήθεια».
Η απροσεξία είναι φυσιολογικό μέρος του να είναι κανείς άνθρωπος. Όμως, αν αρχίσει να παρεμβαίνει στην καθημερινότητά σας ή παρατηρήσετε απότομη αλλαγή στις κινητικές σας δεξιότητες, φροντίστε να απευθυνθείτε σε ειδικό το συντομότερο δυνατό.
Πηγές: HuffPost, Frontiers, Frontiers, Nature, Frontiers, ARXIV, JMSRES, PubMed