Νέα μελέτη δείχνει ότι η φρουκτόζη μπορεί να αυξάνει σιωπηλά τη φλεγμονή στον οργανισμό, χωρίς άμεσα εμφανή συμπτώματα. Το εύρημα αυτό ενισχύει τις ανησυχίες γύρω από την υπερκατανάλωσή της.
Φρουκτόζη: Μειώνει τον ενεργειακό μεταβολισμό και οδηγεί σε αύξηση βάρους – Νέα μελέτη
Φρουκτόζη: Πώς αυξάνει τις φλεγμονές;
Η φρουκτόζη είναι ένα απλό σάκχαρο που απαντάται φυσικά σε φρούτα, μέλι και ορισμένα λαχανικά. Σε μέτριες ποσότητες (περίπου έως 50 γραμμάρια την ημέρα), η φρουκτόζη δεν φαίνεται να έχει επιβλαβείς επιπτώσεις στην υγεία. Ωστόσο, η υπερβολική κατανάλωση φρουκτόζης, ιδιαίτερα μέσω επεξεργασμένων τροφίμων και γλυκών ροφημάτων, έχει συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο μεταβολικών διαταραχών όπως η αντίσταση στην ινσουλίνη, η παχυσαρκία, η υπεργλυκαιμία, η λιπώδης νόσος του ήπατος και οι καρδιαγγειακές παθήσεις. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η φρουκτόζη μεταβολίζεται κυρίως στο ήπαρ, όπου μπορεί να προκαλέσει αυξημένη σύνθεση λίπους (λιπογένεση), καθώς και σε αυξημένη παραγωγή ουρικού οξέος, που σχετίζεται με φλεγμονή και οξειδωτικό stress, σύμφωνα με το Cureus (Baharuddin, 2024).
Η φρουκτόζη φαίνεται τώρα να ενισχύει τους φλεγμονώδεις υποδοχείς στα ανοσοκύτταρα, κάνοντάς τα πιο ευαίσθητα σε βακτηριακές τοξίνες. Ακόμα και η βραχυπρόθεσμη κατανάλωση μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο λοίμωξης, ειδικά για όσους έχουν μεταβολικά προβλήματα.
Παρά την τεράστια πρόοδο στην ιατρική, οι λοιμώξεις που προκαλούνται από ιούς και βακτήρια εξακολουθούν να συγκαταλέγονται στις κύριες αιτίες θανάτου παγκοσμίως. Αυτό έχει προκαλέσει νέο επιστημονικό ενδιαφέρον για το κατά πόσον ορισμένα θρεπτικά συστατικά μπορεί να επηρεάζουν το αμυντικό σύστημα του οργανισμού.
Μια ομάδα υπό την Ina Bergheim από το Τμήμα Διατροφικών Επιστημών του University of Vienna έδειξε για πρώτη φορά ότι τα μονοκύτταρα, μια σημαντική ομάδα ανοσοκυττάρων που βρίσκονται στο αίμα, αντιδρούν πιο έντονα σε βακτηριακές τοξίνες μετά την κατανάλωση φρουκτόζης και αυτή η αντίδραση είναι επιζήμια αντί για προστατευτική. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα επίπεδα των υποδοχέων που αναγνωρίζουν βακτηριακές τοξίνες αυξήθηκαν, καθιστώντας τον οργανισμό πιο επιρρεπή στη φλεγμονή. Τα αποτελέσματα δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό «Redox Biology».
Για να διερευνήσουν αυτό το φαινόμενο, οι ερευνητές πραγματοποίησαν δύο τυχαιοποιημένες μελέτες με υγιείς ενήλικες. Σύγκριναν την ανοσολογική απόκριση μετά την κατανάλωση ροφημάτων με φρουκτόζη σε σχέση με την απόκριση μετά από κατανάλωση ροφημάτων με γλυκόζη. Η ομάδα επίσης εξέτασε απομονωμένα μονοκύτταρα και χρησιμοποίησε δοκιμές σε καλλιέργειες κυττάρων για να διερευνήσει σε μεγαλύτερο βάθος τους βιολογικούς μηχανισμούς που εμπλέκονται.
7 τροφές που δεν τρώει ποτέ ένας νευροχειρουργός – Και σας συνιστά να τις αποφεύγετε
Η φρουκτόζη αυξάνει τους υποδοχείς ανίχνευσης τοξινών στα ανοσοκύτταρα
Τα ευρήματα έδειξαν ότι η κατανάλωση φρουκτόζης, σε αντίθεση με τη γλυκόζη, οδήγησε σε υψηλότερες συγκεντρώσεις του υποδοχέα Toll-like receptor 2 στα μονοκύτταρα. Ο υποδοχέας Toll-like receptor 2 παίζει βασικό ρόλο στον έλεγχο της αντίδρασης του ανοσοποιητικού συστήματος. Η αύξηση αυτού του υποδοχέα συνδέθηκε με μεγαλύτερη ευαισθησία στο λιποτεϊχοϊκό οξύ, μια βακτηριακή τοξίνη.
«Η συγκέντρωση των υποδοχέων για τέτοιες τοξίνες στο σώμα αυξήθηκε, γεγονός που σημαίνει ότι αυξήθηκε και η φλεγμονώδης απόκριση», εξηγεί η επικεφαλής της μελέτης Ina Bergheim από το University of Vienna.
Οι ερευνητές ανέφεραν επίσης αυξημένη απελευθέρωση φλεγμονωδών μηνυμάτων, όπως οι ιντερλευκίνη-6, ιντερλευκίνη-1β και παράγοντας νέκρωσης όγκων-άλφα (TNF-α).
«Αυτά τα ευρήματα αποτελούν σημαντική συμβολή στην κατανόηση του πώς τα επιμέρους διατροφικά συστατικά και ειδικά η φρουκτόζη μπορούν να επηρεάσουν το ανοσοποιητικό σύστημα», δηλώνει η Bergheim. «Δείχνουν ότι ακόμη και η βραχυπρόθεσμη, υψηλή κατανάλωση φρουκτόζης σε υγιή άτομα μπορεί να επηρεάσει το ανοσοποιητικό σύστημα και να αυξήσει τη φλεγμονή».
Τριγλυκερίδια: Η καλύτερη διατροφή για να τα μειώσετε – 4 φρούτα που τα ρίχνουν
Ευρύτερες επιπτώσεις στην υγεία από την υψηλή κατανάλωση φρουκτόζης
Σύμφωνα με τους ερευνητές, μελλοντικές μελέτες θα πρέπει να εξετάσουν πώς η μακροπρόθεσμη και αυξημένη κατανάλωση φρουκτόζης μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργία του ανοσοποιητικού και τον κίνδυνο λοιμώξεων, ειδικά σε άτομα που ήδη αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας, όπως σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 ή μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος, που σχετίζεται με μεταβολικές δυσλειτουργίες.
«Η ζάχαρη —και ειδικά η φρουκτόζη που περιέχεται σε ζαχαρούχα ροφήματα και γλυκά— εδώ και καιρό υποπτεύεται ότι αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης μεταβολικών νοσημάτων. Αυτό πρέπει να διερευνηθεί περαιτέρω», αναφέρει η Bergheim.