Πολλά παιδιά αποφεύγουν συγκεκριμένες τροφές, κάτι που συχνά ανησυχεί τους γονείς. Είναι όμως απαραίτητα τα συμπληρώματα διατροφής σε αυτές τις περιπτώσεις; Οι ειδικοί εξηγούν πότε χρειάζονται πραγματικά και πότε η ισορροπημένη διατροφή αρκεί.
Βιταμίνη D: Ποια είναι η καλύτερη ώρα να την πάρετε για μέγιστη απορρόφηση;
Γιατί τα παιδιά είναι επιλεκτικά με το φαγητό – Τους κάνει κακό αυτό;
Ορισμένα παιδιά εμφανίζουν επιλεκτικότητα στη διατροφή λόγω συνδυασμού βιολογικών και ψυχολογικών παραγόντων, όπως νεοφοβία (φόβος για δοκιμή νέων τροφών), ευαισθησία σε υφές και γεύσεις, καθώς και ανάγκη ελέγχου του φαγητού τους, σύμφωνα με το Proceedings of the Nutrition Society.
Η επιλεκτική διατροφή συνδέεται με χαμηλότερη πρόσληψη σημαντικών θρεπτικών συστατικών, όπως σίδηρος, ψευδάργυρος και φυτικές ίνες, χωρίς να επηρεάζεται η συνολική ενέργεια που λαμβάνει το παιδί. Συγκεκριμένα, τα παιδιά που είναι επιλεκτικά για μεγαλύτερη χρονική διάρκεια καταναλώνουν σημαντικά λιγότερο κρέας, λαχανικά και φρούτα, αυξάνοντας τον κίνδυνο ανεπάρκειας σε ορισμένες βιταμίνες και μέταλλα.
Περπατήστε στον διάδρομο υγιεινής διατροφής οποιουδήποτε σούπερ μάρκετ και θα δείτε ράφια γεμάτα με πολύχρωμες συσκευασίες βιταμινών και μεταλλικών στοιχείων που προορίζονται για παιδιά.
Αυτά τα προϊόντα υπόσχονται να ενισχύσουν το ανοσοποιητικό, να βελτιώσουν την ανάπτυξη του εγκεφάλου και να προάγουν την υγιή ανάπτυξη οδηγώντας πολλούς γονείς στο να πιστεύουν πως είναι μια απαραίτητη προσθήκη στη διατροφή του παιδιού τους.
Για τους γονείς παιδιών που είναι επιλεκτικά με το φαγητό, τα συμπληρώματα μπορεί να μοιάζουν ως μια γρήγορη και καθησυχαστική λύση. Αλλά είναι πράγματι απαραίτητα; Ο Nick Fuller, Διευθυντής Κλινικών Δοκιμών στο Τμήμα Ενδοκρινολογίας του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ και συγγραφέας του Healthy Parents, Healthy Kids – Six Steps to Total Family Wellness έχει τις απαντήσεις.
Τα θρεπτικά συστατικά που πραγματικά χρειάζονται τα παιδιά
Είναι αλήθεια πως τα παιδιά χρειάζονται ένα ευρύ φάσμα βιταμινών και μεταλλικών στοιχείων, όπως οι βιταμίνες A, B, C, D, E και K, μαζί με φυλλικό οξύ, ασβέστιο, ιώδιο, σίδηρο και ψευδάργυρο για υγιή ανάπτυξη. Αυτά τα θρεπτικά συστατικά παίζουν ζωτικούς ρόλους στην ανάπτυξη του εγκεφάλου και του νευρικού συστήματος, στην όραση, στη δύναμη των οστών, στη λειτουργία του ανοσοποιητικού, στον μεταβολισμό και στη διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους.
Ωστόσο, για τα περισσότερα υγιή παιδιά, αυτά τα θρεπτικά συστατικά μπορούν και πρέπει να προέρχονται από τα τρόφιμα και όχι από τα συμπληρώματα.
Ακόμη και τα παιδιά με επιλεκτικές διατροφικές συνήθειες λαμβάνουν συνήθως επαρκή διατροφή από καθημερινές τροφές, πολλές από τις οποίες είναι εμπλουτισμένες. Τρόφιμα όπως τα δημητριακά πρωινού, το γάλα και το ψωμί είναι συχνά ενισχυμένα με βασικά θρεπτικά συστατικά όπως βιταμίνες του συμπλέγματος Β, σίδηρο, ασβέστιο και ιώδιο.
Ποια βιταμίνη μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο για άνοια κατά 49% – Τι λέει νέα μελέτη
Τι λέει η επιστήμη για τα συμπληρώματα στα παιδιά
Αν και πολλά παιδικά συμπληρώματα ισχυρίζονται ότι υποστηρίζουν το ανοσοποιητικό, την ανάπτυξη ή τη συνολική ευεξία, υπάρχουν ελάχιστα ισχυρά επιστημονικά στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι βελτιώνουν την υγεία ή προλαμβάνουν ασθένειες σε κατά τα άλλα υγιή παιδιά.
Κορυφαίοι υγειονομικοί οργανισμοί συμβουλεύουν ότι τα παιδιά που καταναλώνουν ποικιλία τροφών δεν χρειάζονται επιπλέον συμπληρώματα.
Η έρευνα δείχνει σταθερά ότι η λήψη βιταμινών και μετάλλων μέσω ολόκληρων τροφίμων είναι ανώτερη από τη λήψη τους σε μορφή συμπληρωμάτων. Τα τρόφιμα προσφέρουν αυτά τα θρεπτικά συστατικά μαζί με φυτικές ίνες, ένζυμα και βιοδραστικές ενώσεις, όπως φυτοχημικά και υγιεινά λιπαρά, που ενισχύουν την απορρόφηση, τον μεταβολισμό και τη συνολική αποτελεσματικότητα με τρόπους που τα απομονωμένα συμπληρώματα δεν μπορούν να αναπαράγουν.
Πιθανοί κίνδυνοι και ανεπιθύμητες επιπτώσεις
Οι γονείς πρέπει επίσης να γνωρίζουν ότι τα συμπληρώματα δεν είναι απαλλαγμένα από κινδύνους.
Οι λιποδιαλυτές βιταμίνες, όπως οι A, D, E και K, μπορούν να συσσωρευτούν στο σώμα αν καταναλώνονται σε υπερβολικές ποσότητες. Αν φτάσουν σε τοξικά επίπεδα, μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα υγείας. Στην περίπτωση των βιταμινών A και B, αυτά τα προβλήματα μπορεί να είναι σοβαρά.
Υψηλές δόσεις άλλων υδατοδιαλυτών βιταμινών, όπως η βιταμίνη C, μπορεί να μην είναι επικίνδυνες, αλλά μπορεί να προκαλέσουν παρενέργειες όπως διάρροια ή να εμποδίσουν την απορρόφηση άλλων θρεπτικών συστατικών.
Πολλά παιδικά συμπληρώματα έχουν γεύσεις ή είναι γλυκά για να είναι πιο ελκυστικά. Αν και αυτό μπορεί να τα κάνει πιο εύκολα στη χορήγηση, εισάγει επίσης πρόσθετα σάκχαρα και τεχνητά συστατικά στη διατροφή των παιδιών, κάτι που μπορεί να υπονομεύσει τις υγιεινές διατροφικές συνήθειες.
Υπάρχει επίσης και μια ψυχολογική διάσταση που πρέπει να εξεταστεί. Η τακτική χορήγηση συμπληρωμάτων στα παιδιά ως απάντηση σε φυσιολογικές διατροφικές συμπεριφορές, όπως η επιλεκτικότητα ή οι διατροφικές προτιμήσεις, μπορεί άθελά της να τους διδάξει ότι τα χάπια είναι υποκατάστατο μιας θρεπτικής διατροφής, αντί για ένα προσωρινό βοήθημα.
Τι είναι καλό να κάνουν οι γονείς;
Ο πιο αξιόπιστος τρόπος για να παρέχουμε στα παιδιά τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά είναι μέσω μιας ποικίλης και ισορροπημένης διατροφής. Αυτό σημαίνει να περιλαμβάνονται γαλακτοκομικά, κρέας, πουλερικά, ψάρια, δημητριακά ολικής άλεσης, ξηροί καρποί, σπόροι, όσπρια και ένα πολύχρωμο φάσμα φρούτων και λαχανικών.
Αν διαπραγματεύεστε καθημερινά με έναν μικρό «δικτάτορα» για να φάει ένα μπιζέλι, να ξέρετε ότι δεν είστε μόνοι. Έρευνες δείχνουν ότι σχεδόν τα μισά παιδιά περνούν μια φάση επιλεκτικότητας στο φαγητό, μια συμπεριφορά που έχει τις ρίζες της στο εξελικτικό μας παρελθόν.
Οι πρώτοι άνθρωποι ανέπτυξαν αποστροφή προς άγνωστα ή πικρά τρόφιμα ως μηχανισμό επιβίωσης για να αποφεύγουν πιθανούς τοξικούς καρπούς. Ταυτόχρονα, έμαθαν να αναζητούν και να αποθηκεύουν τρόφιμα πλούσια σε ενέργεια και εύγευστα, ώστε να επιβιώνουν σε περιόδους στέρησης.
Συμπληρώματα διατροφής: Σε πόσο καιρό αρχίζουν να φαίνονται τα αποτελέσματα;
Πώς μπορούν οι γονείς να ενθαρρύνουν τα παιδιά να δοκιμάζουν πιο υγιεινές επιλογές;
- Αναμείξτε υλικά. Συνδυάστε λιγότερο θρεπτικά λευκά ή μπεζ τρόφιμα με πιο υγιεινά συστατικά. Για παράδειγμα, προσθέστε φασόλια κανελίνι και κουνουπίδι στον πουρέ πατάτας για να αυξήσετε την περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά χωρίς να χαθεί η οικεία γεύση.
- Κάντε υγιεινές αντικαταστάσεις. Αντικαταστήστε σταδιακά το λευκό ψωμί, τα ζυμαρικά και το ρύζι με εκδοχές ολικής άλεσης. Ξεκινήστε αναμειγνύοντας λίγο καστανό ρύζι μέσα στο λευκό ρύζι για ομαλή μετάβαση.
- Εκμεταλλευτείτε την οικειότητα. Συνδυάστε καινούριες, πολύχρωμες τροφές με αγαπημένα πιάτα. Προσφέρετε φρούτα με γιαούρτι ή προσθέστε μια έντονα κόκκινη ή πράσινη σάλτσα στα μακαρόνια ώστε οι νέες γεύσεις να φαίνονται λιγότερο απειλητικές.
Με αυτά τα μικρά αλλά στρατηγικά βήματα, οι γονείς μπορούν να ενισχύσουν τη διατροφή των παιδιών τους και να τα βοηθήσουν να αναπτύξουν θετική σχέση με το φαγητό, ανεξάρτητα από το πόσο επιλεκτικά είναι.
Υπάρχουν περιπτώσεις που τα συμπληρώματα είναι απαραίτητα;
Ναι, υπάρχουν περιπτώσεις όπου τα συμπληρώματα μπορεί να είναι απαραίτητα, όπως σε παιδιά με διαγνωσμένες διατροφικές ελλείψεις, συγκεκριμένες ιατρικές παθήσεις ή πολύ περιορισμένες δίαιτες.
Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι γονείς πρέπει να ζητήσουν τη συμβουλή επαγγελματία υγείας, όπως ενός γενικού ιατρού ή παιδιατρικού διαιτολόγου. Προειδοποιητικά σημάδια μπορεί να είναι συμπτώματα όπως επίμονη δυσκοιλιότητα ή ενδείξεις προβληματικής ανάπτυξης.
Όμως για τα περισσότερα παιδιά, τα συμπληρώματα βιταμινών δεν είναι απαραίτητα και ενδέχεται να προκαλούν περισσότερο κακό παρά καλό.