Το ECDC προειδοποιεί για αυξημένο κίνδυνο μετάδοσης ηπατίτιδας Α μεταξύ ευάλωτων πληθυσμών.
Ανησυχία προκαλει η απότομη αύξηση κρουσμάτων ηπατίτιδας Α σε τέσσερις χώρες της ΕΕ/ΕΟΧ, σύμφωνα με Έκτακτη Αξιολόγηση Κινδύνου που δημοσίευσε το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC).
Ένα άτομο πεθαίνει κάθε 30 δευτερόλεπτα από ασθένεια που σχετίζεται με την ηπατίτιδα
Από τον Ιανουάριο έως τον Μάιο του 2025, η Αυστρία, η Τσεχία, η Ουγγαρία και η Σλοβακία καταγράφουν σημαντική άνοδο των περιστατικών, με συγκεκριμένες ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.
Η αύξηση των λοιμώξεων από ηπατίτιδα Α επηρεάζει κυρίως ενήλικες που βιώνουν έλλειψη στέγης, άτομα που κάνουν χρήση ενέσιμων ναρκωτικών και άτομα που ζουν σε κακές συνθήκες υγιεινής και έχουν περιορισμένη πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη. Έχουν επίσης αναφερθεί κρούσματα μεταξύ μελών των κοινοτήτων Ρομά, τόσο στην Τσεχία όσο και στη Σλοβακία.
«Αυτό το ξέσπασμα μας υπενθυμίζει ότι η ηπατίτιδα Α μπορεί να προκαλέσει σοβαρές ασθένειες και θάνατο, ειδικά σε άτομα με περιορισμένη πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη και βασική υγιεινή. Πρέπει να ενισχύσουμε την προσέγγιση, να παρέχουμε πρόσβαση σε εμβολιασμό σε ομάδες που είναι πιο πιθανό να εκτεθούν και να διασφαλίσουμε βασική υγιεινή, ειδικά ως απάντηση στην αύξηση των κρουσμάτων. Περισσότερο από μέτρα υγείας, είναι μέτρα ισότητας», δήλωσε ο Όλε Χόιερ, επικεφαλής της μονάδας για τις ασθένειες που σχετίζονται με την υγεία στο ECDC.
Το 2025, στις τέσσερις πληγείσες χώρες έχουν καταγραφεί συνολικά 2.097 κρούσματα ηπατίτιδας Α και συγκεκριμένα:
- Στη Σλοβακία, 880 κρούσματα, στο πλαίσιο συνεχιζόμενης επιδημίας από τα τέλη του 2022.
- Στην Τσεχία, 600 κρούσματα και 6 θάνατοι, με τα περισσότερα να αφορούν μικρά παιδιά.
- Στην Ουγγαρία, 530 κρούσματα, κυρίως σε ενήλικες.
- Στην Αυστρία, 87 επιβεβαιωμένα κρούσματα και 3 θάνατοι, αριθμός που ήδη υπερβαίνει το σύνολο του 2024.
Παρότι η Γερμανία δεν περιλαμβάνεται στις πληγείσες χώρες, έχουν εντοπιστεί 3 περιστατικά με γενετικό προφίλ που ταιριάζει με στελέχη από την Ουγγαρία και την Αυστρία.
Η γενετική ανάλυση του ιού δείχνει ότι η μετάδοση είναι διαπροσωπική και αφορά κοινωνικά ή γεωγραφικά συνδεδεμένα δίκτυα, και όχι πολλαπλές ανεξάρτητες επιδημίες. Η διασυνοριακή μετάδοση αναδεικνύει την ανάγκη για συντονισμένες δράσεις δημόσιας υγείας και ταχεία ανίχνευση και παρέμβαση. Το ECDC εκτιμά πως ο κίνδυνος συνεχούς μετάδοσης παραμένει υψηλός μεταξύ ανθρώπων σε συνθήκες φτώχειας, χρηστών ενδοφλέβιων ουσιών και αστέγων. Η σοβαρότητα της νόσου αυξάνεται με την ηλικία, καθιστώντας τους ενήλικες άνω των 40 ετών. Για τα άτομα με υπάρχουσα ηπατική νόσο ή τους ηλικιωμένους, ο κίνδυνος μπορεί να είναι πολύ υψηλός.
Οι συστάσεις του ECDC
Οι ειδικοί του ECDC καλούν τις αρμόδιες αρχές των χωρών της ΕΕ/ΕΟΧ να λάβουν τα εξής μέτρα:
- Ενίσχυση επιδημιολογικής επιτήρησης και αύξηση των γενετικών αναλύσεων για την κατανόηση της εξάπλωσης.
- Στοχευμένος εμβολιασμός των ομάδων υψηλού κινδύνου και προτεραιοποίηση προληπτικής αγωγής μετά από έκθεση στον ιό.
- Διασφάλιση βασικών υποδομών υγιεινής (σαπούνι, καθαρό νερό) σε σημεία πρόσβασης όπως καταφύγια αστέγων, δημόσιες τουαλέτες και κοινωνικές δομές.
- Προσαρμοσμένες δράσεις ενημέρωσης και προσέγγισης με πολυγλωσσικό υλικό, προσαρμοσμένο σε διαφορετικά επίπεδα εγγραμματοσύνης, που απαντά σε παραπληροφόρηση και δισταγμό στον εμβολιασμό.
Tι είναι η ηπατίτιδα Α
Η ηπατίτιδα Α είναι μια οξεία ιογενής νόσος του ήπατος που προκαλείται από τον ιό της ηπατίτιδας Α (HAV), η οποία μεταδίδεται κυρίως μέσω μολυσμένων τροφίμων, νερού ή στενής επαφής με μολυσμένα άτομα. Είναι μια ασθένεια που μπορεί να προληφθεί με εμβόλιο και επηρεάζει συχνότερα άτομα που ζουν σε περιοχές με κακή υγιεινή ή ανεπαρκή πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες υγιεινής.
Οι 4 κοινές λοιμώξεις που μπορούν να προκαλέσουν καρκίνο – Πώς θα προστατευθείτε
Οι παράγοντες κινδύνου για μόλυνση περιλαμβάνουν την έλλειψη πρόσβασης σε ασφαλές νερό, τη στενή επαφή με μολυσμένα άτομα (συμπεριλαμβανομένων ορισμένων σεξουαλικών συμπεριφορών όπως το πρωκτικό και στοματικό σεξ), τη χρήση ψυχαγωγικών ναρκωτικών και τα ταξίδια σε περιοχές όπου κυκλοφορεί ο ιός.