Μια νέα μελέτη φέρνει αισιόδοξα νέα: οι ασθενείς με καρκίνο που έκαναν mRNA εμβόλιο κατά της COVID εμφάνισαν σημαντικά αυξημένο προσδόκιμο ζωής. Οι επιστήμονες εξετάζουν πώς η προστασία από τον ιό μπορεί να επηρεάζει θετικά την πορεία της ασθένειας.
Ελπίδες για τον καρκίνο: Εμβόλιο με νανοσωματίδια εκπαιδεύει το ανοσοποιητικό εναντίων των όγκων
Οι ασθενείς με καρκίνο έζησαν περισσότερο μετά το εμβόλιο COVID
Η λήψη ενός mRNA εμβολίου COVID-19 κοντά στην έναρξη της ανοσοθεραπείας βελτίωσε δραματικά την επιβίωση σε ασθενείς με προχωρημένο καρκίνο του πνεύμονα και του δέρματος. Η ανακάλυψη υποδηλώνει μια νέα εποχή καθολικών, ενισχυτικών του ανοσοποιητικού συστήματος εμβολίων κατά του καρκίνου.
Άτομα με προχωρημένο καρκίνο του πνεύμονα ή του δέρματος που έλαβαν ένα mRNA εμβόλιο COVID-19 εντός 100 ημερών από την έναρξη της ανοσοθεραπείας έζησαν σημαντικά περισσότερο από όσους δεν το έλαβαν, σύμφωνα με νέα έρευνα.
Επιστήμονες από το University of Florida και το MD Anderson Cancer Center του University of Texas χαρακτήρισαν αυτό το εύρημα ως ορόσημο σε πάνω από μια δεκαετία ερευνών πάνω σε θεραπείες βασισμένες σε mRNA, οι οποίες ενεργοποιούν τις άμυνες του ανοσοποιητικού συστήματος κατά του καρκίνου. Βασισμένα σε προηγούμενη μελέτη του UF, τα αποτελέσματα αποτελούν σημαντικό βήμα προς τη δημιουργία ενός καθολικού εμβολίου κατά του καρκίνου, ικανού να ενισχύει τις επιδράσεις της ανοσοθεραπείας.
Η ανάλυση, η οποία εξέτασε ιατρικά αρχεία άνω των 1.000 ασθενών του MD Anderson, παραμένει προκαταρκτική. Ωστόσο, αν μελλοντικές τυχαιοποιημένες κλινικές δοκιμές επιβεβαιώσουν αυτά τα αποτελέσματα, ο αντίκτυπος στην ογκολογική περίθαλψη θα μπορούσε να είναι τεράστιος.
«Οι επιπτώσεις είναι εξαιρετικές, αυτό θα μπορούσε να φέρει επανάσταση σε ολόκληρο τον τομέα της ογκολογικής φροντίδας», δήλωσε ο Elias Sayour, M.D., Ph.D., παιδο-ογκολόγος του UF Health και Καθηγητής Ερευνών Παιδιατρικής Ογκολογίας Stop Children’s Cancer/Bonnie R. Freeman.
«Θα μπορούσαμε να σχεδιάσουμε ένα ακόμη καλύτερο μη-ειδικό εμβόλιο για να κινητοποιήσουμε και να επαναρυθμίσουμε την ανοσοαπόκριση, με τρόπο που ουσιαστικά θα λειτουργεί ως ένα καθολικό, έτοιμο προς χρήση εμβόλιο κατά του καρκίνου για όλους τους ασθενείς».
Νέο ρωσικό εμβόλιο κατά του καρκίνου: Στις προκλινικές δοκιμές φαίνεται αποτελεσματικότητα 100%
Τα φάρμακα mRNA μπορεί να αλλάξουν ριζικά τη θεραπεία του καρκίνου
Ο Jeff Coller, Ph.D., κορυφαίος ειδικός στο mRNA στο Johns Hopkins University, σημείωσε ότι τα ευρήματα αναδεικνύουν έναν ακόμη τρόπο με τον οποίο η Operation Warp Speed (η αμερικανική κυβερνητική πρωτοβουλία για την ταχεία ανάπτυξη του εμβολίου COVID-19) συνεχίζει να σώζει ζωές με «μοναδικούς και απρόσμενους τρόπους».
«Τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης δείχνουν πόσο ισχυρά είναι τα φάρμακα mRNA και ότι αλλάζουν ριζικά τη θεραπεία του καρκίνου», δήλωσε ο Coller.
Η μελέτη παρουσιάστηκε στις 19 Οκτωβρίου στο Συνέδριο της European Society for Medical Oncology του 2025 στο Βερολίνο και βασίζεται σε οκτώ χρόνια έρευνας του Sayour, ο οποίος συνδυάζει λιπιδικά νανοσωματίδια με mRNA. Το αγγελιαφόρο RNA (messenger RNA ή mRNA) υπάρχει σε κάθε κύτταρο και μεταφέρει τις οδηγίες για την παραγωγή πρωτεϊνών.
Τον Ιούλιο, το εργαστήριο του Sayour έκανε μια αναπάντεχη ανακάλυψη: για να ενεργοποιηθεί ισχυρή ανοσολογική επίθεση στον καρκίνο, δεν ήταν απαραίτητο να στοχεύεται συγκεκριμένη πρωτεΐνη του όγκου. Αντίθετα, μπορούσαν απλά να διεγείρουν το ανοσοποιητικό σύστημα ώστε να αντιδρά σαν να αντιμετώπιζε ιογενή λοίμωξη.
Συνδυάζοντας το πειραματικό τους «μη-ειδικό» εμβόλιο mRNA με αναστολείς σημείων ελέγχου του ανοσοποιητικού, κοινά αντικαρκινικά φάρμακα που βοηθούν το ανοσοποιητικό να αναγνωρίσει και να καταστρέψει όγκους, οι ερευνητές παρατήρησαν ισχυρή αντικαρκινική απόκριση σε ποντίκια. Το εμβόλιο αυτό δεν ήταν ειδικά σχεδιασμένο για τον COVID ή άλλον ιό ή καρκίνο, αλλά χρησιμοποιούσε παρόμοια τεχνολογία με τα εμβόλια COVID-19.
Αυτή η πρόοδος ενέπνευσε τον πρώην ερευνητή του UF και νυν επιστήμονα του MD Anderson, Adam Grippin, M.D., Ph.D., να θέσει ένα καίριο ερώτημα: Μπορεί το εμβόλιο COVID-19 mRNA να έχει παρόμοιο αποτέλεσμα ενίσχυσης του ανοσοποιητικού στους ασθενείς με καρκίνο;
Το εμβόλιο για την COVID-19 αύξησε το προσδόκιμο ζωής σε ασθενείες τελικού σταδίου
Για να διερευνήσουν αυτήν την ιδέα, η ερευνητική ομάδα ανέλυσε δεδομένα από ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα μη-μικροκυτταρικού τύπου σταδίου 3 και 4 και μελάνωμα με μεταστάσεις, οι οποίοι θεραπεύτηκαν στο MD Anderson μεταξύ 2019 και 2023.
Τα ευρήματά τους έδειξαν ότι οι ασθενείς που έλαβαν mRNA εμβόλιο COVID εντός 100 ημερών από την έναρξη της ανοσοθεραπείας, επιβίωσαν σημαντικά περισσότερο από εκείνους που δεν το έλαβαν.
Σύμφωνα με τον Sayour, οι πιο εντυπωσιακές βελτιώσεις παρατηρήθηκαν σε ασθενείς που, βάσει της βιολογίας του όγκου και άλλων παραγόντων, δεν αναμενόταν να ανταποκριθούν ισχυρά στην ανοσοθεραπεία.
Αν και τα αποτελέσματα αυτά προέρχονται από μια παρατηρητική μελέτη και απαιτούν επιβεβαίωση μέσω τυχαιοποιημένης κλινικής δοκιμής, οι ερευνητές τονίζουν τη δυνητική σημασία τους.
Παρά την ανάγκη για περαιτέρω επικύρωση, ο Sayour χαρακτήρισε την ανακάλυψη ως καθοριστική για το μέλλον της αντικαρκινικής θεραπείας.
«Αν και δεν έχει αποδειχθεί ακόμα αιτιακή σχέση, αυτό είναι το είδος του θεραπευτικού οφέλους που ελπίζουμε να δούμε από παρεμβάσεις — αλλά σπάνια βλέπουμε», δήλωσε ο Duane Mitchell, M.D., Ph.D., επιβλέπων καθηγητής διδακτορικού του Grippin και διευθυντής του UF Clinical and Translational Science Institute. «Νομίζω ότι η αναγκαιότητα και η σημασία της επιβεβαιωτικής έρευνας δεν μπορούν να υποτιμηθούν».
Στον καρκίνο του πνεύμονα και του δέρματος, οι γιατροί συχνά ενεργοποιούν το ανοσοποιητικό σύστημα με φάρμακα που έχουν σκοπό να «απελευθερώσουν τα φρένα» και να βοηθήσουν το σώμα να αναγνωρίσει και να επιτεθεί σε καρκινικά κύτταρα πιο αποτελεσματικά. Στα προχωρημένα στάδια της νόσου, όμως, οι περισσότεροι ασθενείς δεν ανταποκρίνονται καλά και συχνά έχουν εξαντλήσει άλλες θεραπείες όπως ακτινοβολία, χειρουργείο και χημειοθεραπεία.
Η νέα μελέτη περιελάμβανε ιατρικά αρχεία από 180 ασθενείς με προχωρημένο καρκίνο του πνεύμονα που έλαβαν το εμβόλιο COVID εντός 100 ημερών πριν ή μετά την έναρξη ανοσοθεραπευτικών φαρμάκων και 704 ασθενείς που έλαβαν τα ίδια φάρμακα αλλά δεν εμβολιάστηκαν. Η λήψη του εμβολίου συνδέθηκε με σχεδόν διπλασιασμό της μέσης επιβίωσης, από 20,6 μήνες σε 37,3 μήνες.
Από τους ασθενείς με μεταστατικό μελάνωμα, 43 έλαβαν το εμβόλιο εντός 100 ημερών από την έναρξη της ανοσοθεραπείας, ενώ 167 δεν εμβολιάστηκαν. Στην ομάδα με το εμβόλιο, η μέση επιβίωση αυξήθηκε από 26,7 μήνες σε ένα εύρος 30 έως 40 μηνών και ορισμένοι ασθενείς ήταν ακόμα ζωντανοί όταν συλλέχθηκαν τα δεδομένα, πράγμα που σημαίνει ότι η επίδραση του εμβολίου ενδέχεται να είναι ακόμα μεγαλύτερη.
Η λήψη άλλων μη-mRNA εμβολίων, όπως του πνευμονιόκοκκου ή της γρίπης, δεν είχε καμία επίδραση στη μακροζωία.
Αντίστροφα εμβόλια: Η νέα προσέγγιση που μπορεί να φέρει επανάσταση στη θεραπεία των αυτοάνοσων
Επόμενο βήμα η έναρξη κλινικής δοκιμής – Ελπίδες για όσους νοσούν
Για να ενισχύσουν τα ευρήματά τους, οι ερευνητές του UF χρησιμοποίησαν μοντέλα ποντικών, συνδυάζοντας φάρμακα ανοσοθεραπείας με ένα mRNA εμβόλιο που στοχεύει συγκεκριμένα στην πρωτεΐνη-ακίδα του COVID. Τα πειράματα αυτά έδειξαν ότι μπορούσαν να μετατρέψουν καρκίνους που δεν ανταποκρίνονταν σε θεραπεία, σε ανταποκρινόμενους, αναστέλλοντας την ανάπτυξη των όγκων.
«Ένας από τους μηχανισμούς μέσω των οποίων λειτουργεί αυτό είναι ότι όταν δίνεις ένα εμβόλιο mRNA, αυτό λειτουργεί σαν φωτοβολίδα που κινητοποιεί όλα αυτά τα ανοσοκύτταρα από τις “κακές” περιοχές, όπως ο όγκος, προς τις “καλές”, όπως οι λεμφαδένες», δήλωσε ο Sayour.
Το επόμενο βήμα είναι η εκκίνηση μιας μεγάλης κλινικής δοκιμής μέσω του OneFlorida+ Clinical Research Network, ενός δικτύου νοσοκομείων, κέντρων υγείας και κλινικών στη Φλόριντα, Αλαμπάμα, Τζόρτζια, Αρκάνσας, Καλιφόρνια και Μινεσότα, με ηγεσία από το UF.
«Ένα από τα βασικά μας κίνητρα στο OneFlorida είναι να μεταφέρουμε τις ανακαλύψεις από τα πανεπιστημιακά περιβάλλοντα στον πραγματικό κόσμο, εκεί όπου οι ασθενείς λαμβάνουν φροντίδα», δήλωσε η Betsy Shenkman, Ph.D., η οποία ηγείται του δικτύου.
Αν επιβεβαιωθούν, τα νέα ευρήματα ξεκλειδώνουν πολυάριθμες δυνατότητες, και οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι θα μπορούσε να σχεδιαστεί ένα ακόμη καλύτερο μη-ειδικό καθολικό εμβόλιο. Για τους ασθενείς με προχωρημένους καρκίνους, η αυξημένη επιβίωση από ένα τέτοιο καθολικό εμβόλιο θα μπορούσε να προσφέρει ένα ανεκτίμητο όφελος: περισσότερο χρόνο.
«Αν αυτό μπορεί να διπλασιάσει ό,τι πετυχαίνουμε σήμερα ή έστω και οριακά — κατά 5%, 10% — αυτό σημαίνει πολλά για αυτούς τους ασθενείς, ειδικά αν μπορεί να εφαρμοστεί σε διαφορετικούς τύπους καρκίνου και διαφορετικούς ασθενείς», δήλωσε ο Sayour, ερευνητής στο McKnight Brain Institute του UF.
Η μελέτη χρηματοδοτήθηκε από το National Cancer Institute των ΗΠΑ και διάφορα ιδρύματα.
Οι Sayour, Grippin και Mitchell έχουν κατοχυρωμένα διπλώματα ευρεσιτεχνίας που σχετίζονται με τα εμβόλια mRNA που ανέπτυξε το UF και έχουν αδειοδοτηθεί από την iOncologi Inc., μια εταιρεία βιοτεχνολογίας που δημιουργήθηκε ως «spinout» από το UF.
Σημείωση: Τα στοιχεία αυτά βασίζονται σε πληροφορίες του Πανεπιστημίου της Φλόριντα που μεταδίδει το Science Daily. Εκκρεμεί η δημοσίευση της ολοκληρωμένης μελέτης.