Μια νέα μελέτη δείχνει ότι η έκθεση των παιδιών σε πλαστικά μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία τους, συνδέοντας την με αυξημένο κίνδυνο παχυσαρκίας, υπογονιμότητας και άσθματος. Οι επιστήμονες προειδοποιούν για την ανάγκη μείωσης της καθημερινής επαφής με αυτά τα υλικά.
Τα μικροπλαστικά επηρεάζουν το σώμα μας
Τα μικροπλαστικά, που συχνά εισέρχονται στο ανθρώπινο σώμα κυρίως μέσω της διατροφής και της εισπνοής, έχουν εντοπιστεί σε πολλούς ιστούς και όργανα, συμπεριλαμβανομένου του γαστρεντερικού συστήματος, των πνευμόνων και του πλακούντα, προκαλώντας ανησυχίες για την υγεία, σύμφωνα με το Frontiers in Environmental Science.
Η έκθεση σε μικροπλαστικά συνδέεται με οξειδωτικό στρες, φλεγμονώδη απάντηση και διαταραχές της ενδοκρινούς λειτουργίας, ενώ τα σωματίδια μικρότερα των 10 μm μπορούν να διεισδύσουν σε κυτταρικές δομές και να διασχίσουν το φράγμα αίματος-εγκεφάλου ή τον πλακούντα.
Επιπλέον, οι χημικές ουσίες που φέρουν τα μικροπλαστικά, όπως φθαλικές ενώσεις και βαρέα μέταλλα, ενδέχεται να προσβάλουν τον οργανισμό, επηρεάζοντας το ανοσοποιητικό και το νευρικό σύστημα και αυξάνοντας τον κίνδυνο χρόνιων νόσων, όπως ο καρκίνος και οι καρδιαγγειακές παθήσεις. Παρόλο που απαιτείται περαιτέρω μελέτη για την πλήρη κατανόηση των μηχανισμών τοξικότητας, τα μέχρι τώρα δεδομένα υπογραμμίζουν την ανάγκη για επαγρύπνηση όσον αφορά τη μακροχρόνια έκθεση σε μικροπλαστικά.
Τώρα, μια εκτενής ανασκόπηση από το NYU Langone Health αποκαλύπτει ότι η καθημερινή έκθεση σε πλαστικά, ιδιαίτερα κατά την παιδική ηλικία, ενέχει μακροπρόθεσμους κινδύνους για καρδιαγγειακά νοσήματα, υπογονιμότητα, άσθμα και ακόμα και προβλήματα στην ανάπτυξη του εγκεφάλου. Αυτές οι χημικές ουσίες, που βρίσκονται σε συσκευασίες, καλλυντικά και κοινά οικιακά αντικείμενα, μπορούν να διαταράξουν τις ορμόνες, να προκαλέσουν χρόνια φλεγμονή και να μειώσουν τον δείκτη νοημοσύνης (IQ).
Τι θα συμβεί αν πιείτε νερό από μπουκάλι που έχει μείνει για ώρα στον ήλιο ή το αυτοκίνητο;
Γιατί κινδυνεύουν τα παιδιά από τα μικροπλαστικά – Φόβοι για παχυσαρκία, υπογονιμότητα και άσθμα
Οι χημικές ουσίες του πλαστικού που συνδέονται με ορμονικές διαταραχές, φλεγμονή και προβλήματα στην ανάπτυξη του εγκεφάλου, μπορεί να συμβάλλουν σε χρόνιες παθήσεις που ξεκινούν από την παιδική ηλικία. Οι ειδικοί ζητούν τόσο προσωπικές αλλαγές στον τρόπο ζωής όσο και παγκόσμιες πολιτικές για τη μείωση της περιττής χρήσης πλαστικού.
Η έκθεση των παιδιών σε χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή πλαστικών οικιακών ειδών παρουσιάζει αυξανόμενους κινδύνους για την υγεία, οι οποίοι μπορεί να παραμείνουν έως την ενήλικη ζωή, σύμφωνα με ειδικούς από το NYU Langone Health.
Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα μετά από ανασκόπηση εκατοντάδων πρόσφατων μελετών επί του θέματος, η οποία δημοσιεύεται διαδικτυακά στις 21 Σεπτεμβρίου στο περιοδικό The Lancet Child & Adolescent Health.
Το άρθρο δημοσιεύεται ταυτόχρονα με τη διοργάνωση συνεδρίου την ίδια εβδομάδα στη Νέα Υόρκη, στο οποίο οι ειδικοί θα συζητήσουν την παγκόσμια επίδραση των πλαστικών στην ανθρώπινη υγεία.
Στην αναφορά τους, οι συγγραφείς παραθέτουν δεκαετίες αποδείξεων ότι ουσίες που προστίθενται συχνά σε βιομηχανικά και οικιακά προϊόντα μπορεί να συμβάλλουν σε ασθένειες και αναπηρίες, ιδιαίτερα όταν αυτές οι ουσίες συναντώνται νωρίς στη ζωή. Η ανασκόπηση εστιάζει σε τρεις κατηγορίες χημικών ουσιών, τις φθαλικές ενώσεις που κάνουν το πλαστικό εύκαμπτο, στις δισφαινόλες, που προσδίδουν ακαμψία και υπερφθοριωμένες ουσίες (PFAS), οι οποίες βοηθούν τα υλικά να αντέχουν στη θερμότητα και να απωθούν το νερό.
Τα αποτελέσματα των μελετών, οι οποίες μαζί αξιολόγησαν χιλιάδες εγκύους, έμβρυα και παιδιά, συνέδεσαν αυτές τις τοξίνες με μια ευρεία γκάμα μακροπρόθεσμων προβλημάτων υγείας, όπως καρδιαγγειακά νοσήματα, παχυσαρκία, υπογονιμότητα και άσθμα.
«Τα ευρήματά μας δείχνουν τον ρόλο του πλαστικού στις πρώιμες αιτίες πολλών χρόνιων ασθενειών που επεκτείνονται στην εφηβεία και την ενηλικίωση», δήλωσε ο κύριος συγγραφέας της μελέτης και παιδίατρος Leonardo Trasande, MD, MPP.
«Αν θέλουμε τα παιδιά να παραμένουν υγιή και να ζουν περισσότερο, τότε πρέπει να πάρουμε στα σοβαρά τον περιορισμό της χρήσης αυτών των υλικών», πρόσθεσε ο Trasande, ο οποίος είναι κάτοχος της έδρας Jim G. Hendrick, MD, στην Παιδιατρική στο NYU Grossman School of Medicine.
Γιατρός αποκαλύπτει τα 3 πιο τοξικά ποτά που δεν θα πιει ποτέ ξανά – Με ποιον τρόπο μας βλάπτουν
Πού βρίσκονται τα μικροπλαστικά;
Οι χημικές ουσίες βρίσκονται σε μια ποικιλία προϊόντων, όπως συσκευασίες τροφίμων, καλλυντικά και αποδείξεις ταμειακών μηχανών, σημειώνει ο Trasande, ο οποίος είναι επίσης καθηγητής στο Τμήμα Δημόσιας Υγείας. Οι ειδικοί έχουν διαπιστώσει ότι καθώς τα πλαστικά χρησιμοποιούνται, θερμαίνονται ή υφίστανται χημική επεξεργασία, απελευθερώνονται μικροπλαστικά και νανοσωματίδια, τα οποία καταλήγουν να καταναλώνονται από τον άνθρωπο.
Οι χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται στα πλαστικά έχουν αποδειχθεί ότι προκαλούν υπερδραστήρια ανοσολογική αντίδραση (φλεγμονή) στους ιστούς του σώματος και διαταράσσουν τη λειτουργία των ορμονών, οι οποίες επηρεάζουν πολλές βασικές διεργασίες του οργανισμού. Πιστεύεται επίσης ότι οι ουσίες αυτές επηρεάζουν την ανάπτυξη του εγκεφάλου, με πολυάριθμες μελέτες να συνδέουν την έκθεση κατά την πρώιμη ζωή με απώλεια IQ και νευροαναπτυξιακά προβλήματα, όπως ο αυτισμός και η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ).
Πώς να μειώσετε τη χρήση των πλαστικών
Η ανασκόπηση του Lancet εξέτασε επίσης στρατηγικές για τη μείωση της χρήσης πλαστικού και την προστασία της ανθρώπινης υγείας.
«Υπάρχουν ασφαλή και απλά βήματα που μπορούν να κάνουν οι γονείς για να περιορίσουν την έκθεση των παιδιών τους στο πλαστικό, χωρίς να ξοδέψουν πολλά χρήματα», ανέφερε ο Trasande, ο οποίος είναι διευθυντής του Τμήματος Περιβαλλοντικής Παιδιατρικής στην Ιατρική Σχολή του NYU Grossman και του Κέντρου Ερευνών Περιβαλλοντικών Κινδύνων στο NYU Langone Health.
Η αντικατάσταση πλαστικών δοχείων με γυάλινα ή από ανοξείδωτο χάλυβα, και η αποφυγή θέρμανσης ή πλυσίματος πλαστικού στο πλυντήριο πιάτων, έχει αποδειχθεί χρήσιμη, εξηγεί.
Ο Trasande προσθέτει ότι με την παροχή σαφών οδηγιών, οι επαγγελματίες υγείας μπορούν να ενδυναμώσουν τους γονείς να πάρουν ενημερωμένες αποφάσεις σχετικά με τα προϊόντα που χρησιμοποιούν και να τους καθοδηγήσουν προς πιο ασφαλείς επιλογές. Προτείνει επίσης οι κλινικοί γιατροί να συνεργάζονται με σχολεία και κοινοτικές οργανώσεις, ώστε να ενημερώνουν τις νεότερες γενιές για τους κινδύνους από την έκθεση σε πλαστικά.
Σε επίπεδο πολιτικής, οι ερευνητές ζητούν αυστηρότερα ρυθμιστικά μέτρα για τη μείωση της χρήσης μη απαραίτητων πλαστικών αντικειμένων, ιδιαίτερα σε κοινότητες χαμηλού εισοδήματος που ήδη αντιμετωπίζουν σημαντικές ανισότητες υγείας.
Η ανασκόπησή τους έρχεται αμέσως μετά τον πιο πρόσφατο γύρο διαπραγματεύσεων για τη Συμφωνία των Ηνωμένων Εθνών για τα Πλαστικά, που πραγματοποιήθηκε στη Γενεύη τον περασμένο μήνα. Η υπό διαμόρφωση συμφωνία αντιπροσωπεύει μια διεθνή προσπάθεια αντιμετώπισης της ρύπανσης από πλαστικό, με περισσότερες από 100 χώρες να ζητούν νομικά δεσμευτικά όρια στην παραγωγή.
Σοκάρει νέα έρευνα: Περισσότερα τα μικροπλαστικά στα γυάλινα μπουκάλια από ό,τι στα πλαστικά
Σύμφωνα με τον Trasande, τα ευρήματα του άρθρου ενισχύουν την επείγουσα ανάγκη για μια ισχυρή συμφωνία που θα προστατεύει όχι μόνο το περιβάλλον αλλά και την ανθρώπινη υγεία.