Οι επιστήμονες χαρτογραφούν τους βασικούς παράγοντες που συνδέονται με μια μακρά και υγιή ζωή, αποκαλύπτοντας τέσσερις θεμελιώδεις πυλώνες που φαίνεται να παίζουν καθοριστικό ρόλο στη μακροζωία.
Μακροζωία: Οι επιστήμονες κατέληξαν σε 4 βασικούς πυλώνες
Η μακροζωία επηρεάζεται από συνδυασμό γενετικών και μη γενετικών παραγόντων, με τις οικογενειακές μελέτες να δείχνουν ότι περίπου 25% της διακύμανσης οφείλεται σε γενετικούς παράγοντες, ενώ οι υπόλοιποι συνδέονται με τον τρόπο ζωής και το περιβάλλον. Συγκεκριμένα, γονίδια που σχετίζονται με τη συντήρηση των κυττάρων, τον βασικό μεταβολισμό, την επισκευή DNA, την απάντηση στο στρες παίζουν κεντρικό ρόλο, ενώ επεμβάσεις όπως ο θερμιδικός περιορισμός ή διατροφές πλούσιες σε αντιοξειδωτικά ενεργοποιούν αυτούς τους μηχανισμούς για παράταση του υγιούς προσδόκιμου ζωής. Επιπλέον, σύμφωνα με το Immunity & Aging, επιγενετικές τροποποιήσεις, που επηρεάζονται από γονίδια και συνήθειες, λειτουργούν ως βιοδείκτες ποιοτικής γήρανσης.
Σε συνέχεια μιας πρωτοποριακής διεθνούς συνόδου για την υγεία, μια ομάδα ειδικών μοιράζεται απλούς, αποδεδειγμένους τρόπους για να ευημερήσει κανείς πραγματικά.
Σε μια εποχή όπου το προσδόκιμο ζωής σε πολλές χώρες έχει σταματήσει να αυξάνεται ή ακόμα και έχει μειωθεί, σύμφωνα με το Harvard Health Publishing, οι ερευνητές και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στρέφονται ξανά στις κοινότητες με το μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής στον κόσμο για απαντήσεις.
Αυτή η αίσθηση του κατεπείγοντος διαμόρφωσε τον τόνο της «Πρώτης Παγκόσμιας Συνόδου για τη Μακροζωία», η οποία πραγματοποιήθηκε το καλοκαίρι του 2025 στο Kyotango της Ιαπωνίας. Καθώς οι ειδικοί συγκεντρώθηκαν για να εξετάσουν τι πραγματικά οδηγεί σε μακρές, ουσιαστικές ζωές, οι συζητήσεις τους αποκάλυψαν μια εντυπωσιακή σύγκλιση ανάμεσα σε νέα επιστημονικά δεδομένα και τις δοκιμασμένες συνήθειες που εφαρμόζονται στις λεγόμενες «εστίες μακροζωίας» ανά τον κόσμο.
Στα τελικά σχόλια της συνόδου, οι επικεφαλής της, εκπροσωπώντας τομείς όπως η καρδιαγγειακή υγεία, η διατροφολογία και η γονιδιακή θεραπεία, μοιράστηκαν τους τέσσερις βασικούς πυλώνες για μια μακρόχρονη ζωή, σύμφωνα με άρθρο που δημοσιεύτηκε τον Νοέμβριο του 2025 στο επιστημονικό περιοδικό NPJ Aging.
Όλοι οι πυλώνες περιλαμβάνονται, σημειωτέον, στα Blue Zones Power 9: μια λίστα με επιστημονικά τεκμηριωμένους κοινούς παρανομαστές που παρατηρούνται σε περιοχές του κόσμου με δυσανάλογα μεγάλο αριθμό αιωνόβιων.
Μακροζωία: Τι παίζει πιο σημαντικό ρόλο ακόμα και από την διατροφή και την άσκηση, σύμφωνα με μελέτη
Μακροζωία: Οι 4 πυλώνες με τα μεγαλύτερα οφέλη
Η ομάδα Blue Zones, που ιδρύθηκε πριν από 25 χρόνια από τον συγγραφέα, συνεργάτη του National Geographic και ειδικό στη μακροζωία Dan Buettner, περιλαμβάνει ιατρικούς ερευνητές, ανθρωπολόγους, επιδημιολόγους και άλλους επιστήμονες οι οποίοι εντόπισαν τις πρακτικές και τις αξίες που φαίνεται να ενισχύουν τη μακροζωία σε παγκόσμιο επίπεδο. Αυτές περιλαμβάνουν τη μείωση του άγχους, την κατανάλωση μικρότερων μερίδων, την ήπια κατανάλωση αλκοόλ, την προτεραιότητα στην οικογένεια και τη συμμετοχή σε θρησκευτικές λειτουργίες.
Ωστόσο, σύμφωνα με τους επικεφαλής της συνόδου, τέσσερις από τους πυλώνες των Power 9 προσφέρουν τα μεγαλύτερα οφέλη. Περιγράφονται ως εξής:
- Ισχυροί κοινωνικοί δεσμοί
- Φυτικές διαιτητικές ίνες
- Σωματική δραστηριότητα
- Ισχυρή αίσθηση σκοπού
Όπως αναφέρεται στο άρθρο, αυτά τα ευρήματα λειτουργούν ως καθοδηγητικές αρχές για καλύτερη μελλοντική υγεία, συναισθηματική πληρότητα, συνολική ευημερία και αξιοπρέπεια κατά τη γήρανση.
«Ένα αυξανόμενο σώμα επιστημονικών δεδομένων δείχνει ότι η κοινωνική συνδεσιμότητα σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο θνησιμότητας· οι φυτικές δίαιτες συνδέονται με καλύτερα αποτελέσματα υγείας και μειωμένο κίνδυνο χρόνιων ασθενειών· η τακτική σωματική δραστηριότητα βοηθά στη διατήρηση της λειτουργικότητας και στην καθυστέρηση της φθοράς· και τέλος, η ύπαρξη ενός σκοπού στη ζωή έχει συσχετιστεί, βάσει προβλεπτικών μελετών, με μεγαλύτερη μακροζωία», μοιράστηκαν οι εισηγητές.
Καθώς η σύνοδος ολοκληρωνόταν, οι ηγέτες τόνισαν ότι αυτοί οι πυλώνες δεν είναι ιδανικά άπιαστα, αλλά εφαρμόσιμες επιλογές, μικρές αλλαγές στην καθημερινότητα, στον σχεδιασμό των κοινοτήτων και στη δημόσια πολιτική που συλλογικά διαμορφώνουν πιο μακροχρόνιες και υγιείς ζωές.
Η Ελλάδα μπαίνει δυναμικά στον παγκόσμιο χάρτη της μακροζωίας
Το μήνυμα είναι απλό: η μακροζωία δεν είναι τυχαία, καλλιεργείται. Και μπορείτε να ξεκινήσετε το ταξίδι προς μια καλύτερη, μεγαλύτερη σε διάρκεια ζωή με τέσσερα απλά βήματα.