Ο πόνος στο ισχίο μπορεί να εμφανιστεί στον οποιονδήποτε και δεν είναι πάντα πρόβλημα που σχετίζεται με τη γήρανση και την αρθρίτιδα. Νέα έρευνα δείχνει ότι πολλές διαφορετικές παθήσεις — από τις ρήξεις επιχειλίου χόνδρου μέχρι άλλα προβλήματα σε μύες και αρθρώσεις — μπορεί να είναι η πραγματική αιτία πίσω από την επίμονη ισχιαλγία.
Αρθροπλαστική ισχίου: Πότε είναι απαραίτητη – Μέτρα πρόληψης για να την αποφύγετε
Ορθοπεδικός προειδοποιεί τι δεν θα έκανε αν είχε πόνο στο ισχίο – Πότε είναι ανησυχητική η ισχιαλγία
Μπορεί να είναι ανησυχητικό όταν ο πόνος στο ισχίο παραμένει περισσότερο απ’ όσο θα περιμένατε. Ενώ πολλοί υποθέτουν ότι η μόνη λύση είναι μια αρθροπλαστική ισχίου — μια πεποίθηση που ενισχύεται από το American College of Rheumatology, η πραγματικότητα είναι πιο περίπλοκη.
Μελέτη του 2020 βρήκε ότι ο πόνος στο ισχίο επηρεάζει το 10% του γενικού πληθυσμού και γίνεται πιο συχνός με την ηλικία, αλλά οι ειδικοί τονίζουν ότι δεν συνδέονται όλα τα προβλήματα ισχίου με τη γήρανση. «Υπάρχει μια ποικιλία προβλημάτων ισχίου που επηρεάζουν και νεότερα άτομα», εξήγησε σύμφωνα με το HuffPost ο Αμερικανός Dr. Derek Ochiai, χειρουργός ορθοπεδικός και αθλητίατρος με πιστοποίηση στην αρθροσκοπική χειρουργική ισχίου στο Nirschl Orthopaedic Center στη Virginia.
Πιθανές αιτίες πόνου στο ισχίο
Σύμφωνα με το άρθρο του Ιανουαρίου 2025 «Exploring Other Causes of Hip Pain Beyond Osteoarthritis in Adults: A Narrative Review and Case Series», ο πόνος στο ισχίο δεν προκαλείται πάντα από αρθρίτιδα — αν και η αρθρίτιδα είναι πολύ συχνή. Η μελέτη δείχνει ότι ο πόνος μπορεί επίσης να προέρχεται από μύες, νεύρα, αιμοφόρα αγγεία, φλεγμονές, τραυματισμούς, όγκους, ιατρικές παθήσεις ή ακόμα και από προβλήματα σε άλλα μέρη του σώματος.
Άλλες πρόσφατες μελέτες καταλήγουν επίσης στο ότι ο πόνος στο ισχίο μπορεί να προέρχεται από πολλές διαφορετικές αιτίες και όχι μόνο από την αρθρίτιδα. Νέα έρευνα αναδεικνύει τόσο παράγοντες τρόπου ζωής όσο και προηγμένες διαγνωστικές μεθόδους που βοηθούν να εξηγηθεί γιατί αναπτύσσεται ο πόνος στο ισχίο:
- Αίτια που δεν σχετίζονται με την αρθρίτιδα (snapping hip, trochanteric pain syndrome, ρήξεις επιχειλίου χόνδρου).
- Παράγοντες τρόπου ζωής: Το κάπνισμα και η πολύ υψηλή σωματική δραστηριότητα συνδέονται με μεγαλύτερο κίνδυνο πόνου στο ισχίο.
- Femoroacetabular impingement (FAI): Νέα εργαλεία οπτικής φασματοσκοπίας δείχνουν κρυφές αλλαγές στους ιστούς.
- Δυσπλασία ισχίου: Η μοντελοποίηση σχήματος με τεχνητή νοημοσύνη την ανιχνεύει με μεγαλύτερη ακρίβεια από τις κλασικές γωνίες ακτινογραφίας.
Γιατί η αναβολή μιας ιατρικής επίσκεψης για πόνο στο ισχίο μπορεί να είναι σοβαρά επιβλαβής
Mελέτη του 2023 έδειξε ότι το 22% έως 55% των ατόμων με πόνο στο ισχίο έχουν ρήξη επιχειλίου χόνδρου, μια πάθηση που επηρεάζει την κοτύλη του ισχίου και που ο Ochiai συχνά θεραπεύει σε νεότερους ασθενείς. Ενώ μπορεί να φαίνεται φυσικό να απορρίψετε τον πόνο στο ισχίο ως ένα αναπόφευκτο μέρος της γήρανσης, ο Ochiai τόνισε ότι αυτό είναι «το ένα πράγμα που δεν θα έκανε αν ο ίδιος αντιμετώπιζε πρόβλημα στο ισχίο». Αν αντιμετωπίζετε πόνο για περισσότερες από μερικές εβδομάδες, είναι ώρα να επισκεφθείτε έναν ειδικό.
«Μην το αγνοήσετε. Αν είστε νεαρός και δεν μπορείτε να καθίσετε στο αυτοκίνητο για 30 λεπτά ή περπατάτε σε έναν διάδρομο και παρατηρείτε ότι στρίβετε με μικρά βήματα, χωρίς να στρίβετε τον κορμό — αυτό δεν είναι φυσιολογικό», είπε. «Αυτό θα μπορούσε να είναι μια ιάσιμη, θεραπεύσιμη πάθηση του ισχίου».
Ο πόνος κατά το κάθισμα, την οδήγηση ή το σεξ μπορεί να είναι ένδειξη ότι υπάρχει πρόβλημα στην άρθρωση του ισχίου που χρειάζεται αξιολόγηση, πρόσθεσε ο Ochiai. Η αναβολή μπορεί να σας θέσει σε κίνδυνο για αρθρίτιδα, ειδικά αν είχατε ρήξη επιχειλίου χόνδρου, που επηρεάζει τον ιστό που συγκρατεί την άρθρωση της κεφαλής και της κοτύλης. Αυτές οι ρήξεις είναι συνήθως «ατραυματικές», που σημαίνει ότι ίσως να μην γνωρίζετε καν πότε συνέβησαν, και όχι αποτέλεσμα ξαφνικού τραυματισμού, όπως όταν σας «σπρώξει ένας αθλητής που ζυγίζει 140 κιλά», εξήγησε.
Ανέφερε μια δανέζικη μελέτη που ανέλυσε ασθενείς με πόνο στο ισχίο για 10 χρόνια. Σε εκείνους που είχαν πόνο στο ισχίο με συμπίεση (ένδειξη ύπαρξης ρήξης επιχειλίου χόνδρου), οι πιθανότητες να εμφανίσουν αρθρίτιδα μέσα σε 10 χρόνια από την έναρξη του πόνου ήταν 26 φορές υψηλότερες σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό. Άλλη μελέτη του 2023 επιβεβαίωσε περαιτέρω ότι μια ρήξη επιχειλίου χόνδρου αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης οστεοαρθρίτιδας.
Πότε μπορεί να γίνει ανησυχητική η ισχιαλγία
Αν φανταστείτε ένα πυελικό οστό, υπάρχουν πολλά σημεία όπου μπορεί να υπάρχει πόνος που ίσως να μην προέρχεται από το ισχίο. Άρα αρχικά προσπαθήστε να διαπιστώσετε αν όντως έχετε πόνο στο ισχίο ή αν προέρχεται από κάτι άλλο. Για παράδειγμα, ο πόνος στη μέση και στο ισχίο συχνά εμφανίζονται ταυτόχρονα.
«Το βασικό πρόβλημα είναι ότι δεν προέρχεται όλος ο πόνος στο ισχίο πράγματι από το ισχίο. Αυτό που συνήθως θεωρούμε ως πόνο στο ισχίο — ή πόνο που εντοπίζεται στο πλάι του ισχίου — μπορεί στην πραγματικότητα να προέρχεται από το ίδιο το ισχίο, τους μύες γύρω από αυτό ή τις παρακείμενες αρθρώσεις, όπως την οσφυϊκή μοίρα ή την ιερολαγόνια άρθρωση (SI joint)», είπε ο Βρετανός Dr. Rahul Shah, ορθοπεδικός χειρουργός με εξειδίκευση στη σπονδυλική στήλη, σύμφωνα με την ίδια πηγή.
Τυπικά, μπορείτε να εντοπίσετε τον πόνο στο ισχίο αν πονάτε σε βαθιά κάμψη, όπως όταν κάνετε κάτι πιο έντονο, όπως ένα goblet squat, είπε ο Ochiai. Μπορεί επίσης να έχετε γενικό πόνο όταν κάθεστε και τυχαίνει να κάμπτετε το ισχίο.
«Μερικοί έχουν πολύ βαθιές καρέκλες, όπου τα γόνατα ανεβαίνουν στο ύψος της μέσης, και μετά λένε ότι δεν μπορούν να βγάλουν τη μέρα στη δουλειά επειδή είναι δύσκολο να καθίσουν για τόση ώρα», εξήγησε. «Μια γρήγορη λύση είναι είτε να σηκώσετε την καρέκλα και να καθίσετε μπροστά, ώστε να μην κάμπτετε υπερβολικά το ισχίο, ή να βάλετε ένα μαξιλάρι κάτω σας για να σηκωθούν πιο ψηλά τα πόδια σας».
Άλλα σημάδια περιλαμβάνουν «δυσκολία να σταθείτε στο πόδι που πονάει, δυσκολία στο να φορέσετε κάλτσες ή παπούτσια και δυσκολία στο να κόψετε τα νύχια των ποδιών σας», είπε ο Shah.
Ο Ochiai είπε επίσης ότι υπάρχει ένα κόλπο, ή «γρήγορος και πρακτικός τρόπος», για να δείτε αν μπορεί να έχετε πρόβλημα στο ισχίο. «Ξαπλώστε ανάσκελα και πιάστε το μπροστινό μέρος του γονάτου με τα δύο χέρια, τραβώντας το προς το στήθος σας. Μετά ζητήστε από κάποιον να βγάλει φωτογραφία πόσο κοντά φτάσατε το γόνατο στο στήθος. Ξανακάντε το και με το άλλο πόδι. Αν υπάρχει εμφανής διαφορά, δεν είναι απλώς σφιγμένοι μύες».
Η γιόγκα, το pilates, οι ασκήσεις ενδυνάμωσης και οτιδήποτε βελτιώνει τη δύναμη των κοιλιακών σας μπορεί να βοηθήσει το ισχίο, είπε ο Ochiai. Τα πρωτόκολλα αποκατάστασής του για ασθενείς μετά από χειρουργείο ισχίου περιλαμβάνουν ασκήσεις κοιλιακών και πλάτης.
«Τα προβλήματα στο ισχίο και στην πλάτη πάνε πακέτο — έτσι η ενίσχυση της πλάτης μπορεί να μειώσει την επιβάρυνση και να βελτιώσει στην πραγματικότητα τον πόνο στο ισχίο», είπε.
Η ενδυνάμωση των γλουτιαίων μυών είναι επίσης καθοριστική για τη βελτίωση του πόνου στο ισχίο. Ο Ochiai πρότεινε ασκήσεις όπως διατάσεις οπίσθιων μηριαίων (όπως να σκύβετε για να αγγίξετε τα δάχτυλα των ποδιών σας) και καθίσματα με το βάρος του σώματος.
Ταυτόχρονη ολική αρθροπλαστική ισχίου με την ελάχιστα επεμβατική μέθοδο ASI
Τέλος, μην υποτιμάτε τη δύναμη των διατάσεων. Ο Shah είπε ότι οι διατάσεις καμπτήρων ισχίου, μαζί με διατάσεις για τα γόνατα και τον αστράγαλο, μπορούν να βοηθήσουν στην επίτευξη πλήρους και ανώδυνης εύρους κίνησης. Αυτές οι μέθοδοι, σε συνδυασμό με την επίσκεψη σε ειδικό για μια πιο πλήρη αξιολόγηση, θα σας δώσουν την ανακούφιση που αναζητείτε.
Πηγές: HuffPost, PMC, ResearchGate, Nature Scientific Reports, ARXIV, ARXIV AAFP