Ένα σύμπτωμα που εμφανίζεται μόλις ξυπνήσετε και σας ακολουθεί όλη την ημέρα θα μπορούσε να είναι πιο σοβαρό απ’ ό,τι φαίνεται. Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι πολλοί το αγνοούν, παρότι μπορεί να σχετίζεται με τον καρκίνο.
Επίμονος βήχας: Πότε μπορεί να είναι σύμπτωμα σοβαρής πάθησης
Το πρωινό σύμπτωμα που αγνοούν πολλοί αλλά μπορεί να σχετίζεται με καρκίνο
Κορυφαία φιλανθρωπική οργάνωση προειδοποιεί για ένα πολύ συχνό σύμπτωμα καρκίνου, το οποίο εμφανίζεται μόλις ξυπνήσετε και παραμένει καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας – ωστόσο πολλοί το παραβλέπουν. Αν και το 65% των ασθενών με καρκίνο βιώνουν αυτή τη συνεχή κόπωση, συχνά εκλαμβάνεται λανθασμένα ως απλή κόπωση για την οποία ευθύνεται ο χειμώνας ή ο κακός ύπνος. Το να νιώθει κανείς λίγο κουρασμένος το πρωί είναι φυσιολογικό, και η νωθρότητα κατά τη διάρκεια της ημέρας είναι συχνή τους ψυχρότερους και σκοτεινότερους μήνες.
Όταν όμως η εξάντληση γίνεται διαρκής και εξουθενωτική, το Cancer Research UK τονίζει ότι μπορεί να είναι σύμπτωμα σοβαρής ασθένειας. Όταν η κόπωση δεν υποχωρεί ακόμα και μετά από επαρκή ξεκούραση, θα μπορούσε να αποτελεί πιθανό σημάδι καρκίνου.
Έχει σημασία αν ένα σύμπτωμα εμφανίζεται το πρωί ή το βράδυ;
Πρόσφατες μελέτες δείχνουν πως η ώρα εμφάνισης ενός συμπτώματος μπορεί να έχει σημασία, επειδή το σώμα μας ακολουθεί έναν καθημερινό βιολογικό ρυθμό που επηρεάζει τις ορμόνες, την αρτηριακή πίεση, τη διάθεση, τον ύπνο και τον πόνο. Έρευνες δείχνουν πως τα συμπτώματα που εμφανίζονται σταθερά το πρωί ή το βράδυ μπορούν να προσφέρουν χρήσιμες ενδείξεις για υποκείμενες παθήσεις ή πίεση στον οργανισμό.
- Τα πρωινά ή βραδινά συμπτώματα μπορούν να αντικατοπτρίζουν τους καθημερινούς βιολογικούς κύκλους (κιρκάδιος ρυθμός).
- Συμπτώματα καρδιακής ανεπάρκειας που εμφανίζονται αργά το βράδυ ή νωρίς το πρωί συνδέθηκαν με αυξημένο κίνδυνο επανεισαγωγής στο νοσοκομείο.
- Οι βραδινοί τύποι ενδέχεται να βιώνουν εντονότερο πόνο ή χειρότερη ποιότητα ύπνου.
- Η χρονική στιγμή εμφάνισης ενός συμπτώματος μπορεί να σχετίζεται με αλλαγές στη διάθεση ή τη γνωστική λειτουργία.
- Γενικά, το να παρατηρούμε πότε εμφανίζεται ένα σύμπτωμα μπορεί να βοηθήσει στην κατανόηση μοτίβων και να καθοδηγήσει τις θεραπευτικές επιλογές.
Πρωινή κόπωση: Το κρυφό σύμπτωμα που μπορεί να περάσει απαρατήρητο
Αυτός ο τύπος εξάντλησης μπορεί να προκληθεί τόσο από τον ίδιο τον καρκίνο όσο και από τη θεραπεία του, αφήνοντας τους ασθενείς «να νιώθουν πολύ κουρασμένοι, εξαντλημένοι και χωρίς ενέργεια». «Η κόπωση που σχετίζεται με τον καρκίνο μπορεί να σας επηρεάσει σωματικά, συναισθηματικά και ψυχικά. Η διάρκειά της, η έντασή της και η συχνότητα εμφάνισής της διαφέρουν από άτομο σε άτομο», ανέφερε η φιλανθρωπική οργάνωση, σύμφωνα με το Mirror.
Εάν έχετε κόπωση που σχετίζεται με τον καρκίνο, μπορεί να παρατηρήσετε:
- Έλλειψη ενέργειας – μπορεί να θέλετε να μείνετε στο κρεβάτι όλη μέρα
- Ανάγκη για ξεκούραση ακόμη και όταν δεν έχετε κάνει σχεδόν τίποτα
- Αίσθηση ότι δεν μπορείτε να κάνετε πολλά
- Προβλήματα ύπνου, όπως αϋπνία ή διακεκομμένος ύπνος
- Δυσκολία στο πρωινό ξύπνημα
- Αίσθημα άγχους, θλίψης ή κατάθλιψης
- Πόνο στους μύες – μπορεί να δυσκολεύεστε να ανεβείτε σκάλες ή να διανύσετε μικρές αποστάσεις
- Δύσπνοια ακόμη και μετά από μικρές δραστηριότητες, όπως ένα ντους ή το στρώσιμο του κρεβατιού
- Δυσκολία συγκέντρωσης, ακόμα και στην παρακολούθηση τηλεόρασης ή στη συζήτηση με φίλους
- Δυσκολία στη σκέψη ή στη λήψη αποφάσεων
- Απώλεια ενδιαφέροντος για το σεξ
- Απώλεια ενδιαφέροντος για δραστηριότητες που απολαμβάνατε
- Αρνητικά συναισθήματα για τον εαυτό σας και τους άλλους
Νόσος Πάρκινσον: Το λιγότερο γνωστό σύμπτωμα που μπορεί να εμφανιστεί στη μύτη
Αυτό το συγκεκριμένο σύμπτωμα μπορεί να κάνει την καθημερινή ζωή εξαιρετικά δύσκολη. «Η κόπωση μπορεί να είναι πολύ απογοητευτική. Εσείς και οι συγγενείς σας μπορεί να υποτιμήσετε το πόσο μπορεί να επηρεάσει την καθημερινή ζωή. Η καθημερινότητα μπορεί να είναι δύσκολη και μπορεί να μην έχετε την ενέργεια να μαγειρέψετε, να καθαρίσετε, να κάνετε μπάνιο ή να πάτε για ψώνια. Μπορεί να μην νιώθετε καν πρόθυμοι για συζήτηση. Πράγματα που κάποτε σας φαίνονταν εύκολα, μπορεί πλέον να μοιάζουν με αγγαρεία», εξηγεί το Cancer Research UK.
Η φιλανθρωπική οργάνωση προειδοποιεί ότι αυτό το σύμπτωμα μπορεί να σας αναγκάσει να σταματήσετε να εργάζεστε εντελώς. «Ορισμένοι νιώθουν ότι η κόπωση είναι μια διαρκής υπενθύμιση του καρκίνου τους και αυτό μπορεί να είναι δύσκολο να το αποδεχτούν. Μπορεί να νιώσετε ότι το να αισθάνεστε συνεχώς κουρασμένοι σημαίνει ότι ο καρκίνος σας επιδεινώνεται. Ωστόσο, είναι πιο πιθανό να πρόκειται για παρενέργεια της θεραπείας ή να οφείλεται στο ότι ο καρκίνος μπορεί να προκαλεί κόπωση», προσθέτει.
Πότε να απευθυνθείτε σε ειδικό
Ωστόσο, η κόπωση δεν υποδηλώνει αυτόματα καρκίνο. Μπορεί να προκληθεί από άλλες ιατρικές παθήσεις, καθώς και από παράγοντες του τρόπου ζωής, όπως ο ανεπαρκής ύπνος, η κακή διατροφή και η έλλειψη σωματικής άσκησης. Άλλες ιατρικές παθήσεις που αναγνωρίζονται ότι προκαλούν κόπωση περιλαμβάνουν:
- Αναιμία
- Υποθυρεοειδισμό ή υπερθυρεοειδισμό
- Διαβήτη
- Νεφρική νόσο
- Καρδιακή νόσο
- Ενδομητρίωση
- Long Covid
- Προβλήματα ψυχικής υγείας
10 σημάδια ότι μπορεί να έχετε ανεπάρκεια βιταμίνης C – Τι να προσέξετε
Ορισμένα φάρμακα όπως αντικαταθλιπτικά, χημειοθεραπεία, ακτινοθεραπεία και παυσίπονα σχετίζονται επίσης με την κόπωση. Ωστόσο, αν αντιμετωπίζετε ανεξήγητη κόπωση που επηρεάζει την καθημερινότητά σας, θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας.
Πηγές: Mirror, Oxford Academic, MDPI, Frontiers