Ένα κοινό σύμπτωμα στον ύπνο, ειδικά τους ζεστούς καλοκαιρινούς μήνες αποδίδεται συνήθως στη θερμοκρασία, αλλά μερικές φορές είναι προειδοποιητικό σημάδι. Μερικές φορές μπορεί να υποδηλώνουν κάποιο κρυφό πρόβλημα. Σε αυτό το άρθρο θα δούμε με ποιες παθήσεις σχετίζεται –από τις ορμονικές ανισορροπίες μέχρι και τον καρκίνο– και πότε γίνεται πραγματικά ανησυχητικό.
Ο ρόλος των μικροβίων μας στην καταπολέμηση του καρκίνου-πρόσφατη ανακάλυψη
Με ποιες παθήσεις συνδέεται το ανεπαίσθητο σημάδι στον ύπνο και πότε δείχνει κάτι σοβαρό
Ειδικός προειδοποίησε το κοινό να παραμείνει σε εγρήγορση για ένα κοινό σύμπτωμα καρκίνου που συχνά προσπερνάμε — ειδικά το καλοκαίρι. Ο Βρετανός γενικός ιατρός Dr. Suhail Hussain, τόνισε ότι οι νυχτερινές εφιδρώσεις, αν και συχνά προκαλούνται από τη ζέστη, μπορούν μερικές φορές να κρύβουν πιο σοβαρά ιατρικά προβλήματα.
«Οι νυχτερινές εφιδρώσεις είναι ένα κοινό σύμπτωμα, και πολύ πιο πιθανό να προκύψει τις ζεστές νύχτες που έχει πολλή υγρασία», εξήγησε ο Dr. Hussain, σύμφωνα με το Daily Mail. «Αλλά η επίμονη ή ανεξήγητη εφίδρωση κατά τον ύπνο δεν πρέπει να αγνοείται — ιδιαίτερα αν συμβαίνει μαζί με άλλα συμπτώματα όπως απώλεια βάρους ή κόπωση». Σε ορισμένες περιπτώσεις, πρόσθεσε, οι νυχτερινές εφιδρώσεις μπορεί να είναι πρώιμο προειδοποιητικό σημάδι σοβαρών ασθενειών όπως λευχαιμία ή λέμφωμα.
Πότε είναι η νυχτερινή εφίδρωση σημάδι σοβαρής νόσου
Σύμφωνα με εργασία του 2020 με τίτλο «Persistent Night Sweats: Diagnostic Evaluation», οι περισσότεροι άνθρωποι που επισκέπτονται τον γιατρό τους για συνεχιζόμενες νυχτερινές εφιδρώσεις δεν έχουν σοβαρή ασθένεια, αν και οι νυχτερινές εφιδρώσεις μπορεί μερικές φορές να συνδέονται με λοιμώξεις ή καρκίνο.
Αν η αιτία δεν είναι προφανής μετά από βασική εξέταση, οι γιατροί συνιστούν απλές συμπληρωματικές εξετάσεις όπως αιματολογικές, εξετάσεις θυρεοειδούς και HIV, καθώς και ακτινογραφία θώρακα — προχωρώντας σε πιο εξελιγμένες απεικονίσεις ή μελέτες ύπνου μόνο αν χρειαστεί. Οι νυχτερινές εφιδρώσεις από μόνες τους δεν αυξάνουν τον κίνδυνο θανάτου.
Μπορεί να προκύψουν από καλοήθεις αιτίες ή να υποδηλώνουν σοβαρές υποκείμενες παθήσεις. Απαιτούν ιατρική προσοχή όταν είναι επίμονες, σοβαρές ή συνοδεύονται από άλλα συμπτώματα όπως πυρετός, κόπωση ή ανεξήγητη απώλεια βάρους. Πιθανές αιτίες περιλαμβάνουν:
- Ορμονικές αλλαγές (π.χ. εμμηνόπαυση, χαμηλή τεστοστερόνη, υπερθυρεοειδισμός)
- Λοιμώξεις (π.χ. φυματίωση, HIV, ενδοκαρδίτιδα)
- Καρκίνους (π.χ. λεμφώματα, λευχαιμία, καρκινοειδή)
- Φάρμακα (π.χ. αντικαταθλιπτικά, στεροειδή, θεραπείες διαβήτη)
- Διαταραχές ύπνου (π.χ. αποφρακτική άπνοια ύπνου)
- Νευρολογικά προβλήματα (π.χ. εγκεφαλικό, συριγγομυελία)
- Ψυχιατρικές παθήσεις (π.χ. άγχος, PTSD)
- Μεταβολικά προβλήματα (π.χ. υπογλυκαιμία, παχυσαρκία, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση)
Πότε μπορεί να είναι σημάδι λοίμωξης ή καρκίνου
Με τις θερμοκρασίες να αναμένεται να αυξηθούν τις επόμενες μέρες, πολλοί άνθρωποι θα βιώσουν διαταραγμένο ύπνο και θα ξυπνήσουν με ιδρωμένα σεντόνια. Όμως ο Dr. Hussain τόνισε ότι είναι σημαντικό να μην απορρίπτεται το σύμπτωμα απλά επειδή έχει ζέστη. «Η εμφάνιση τέτοιων συμπτωμάτων δεν πρέπει να απορρίπτεται επειδή μπορεί να λέτε ή να σκέφτεστε ‘α, απλώς έχει ζέστη’». Ενώ είναι φυσιολογικό να έχουμε νύχτες με περισσότερη υγρασία όταν ο καιρός ζεσταίνει, οι νυχτερινές εφιδρώσεις μπορεί να είναι σημάδι καρκίνου.
Σε δήλωσή του στην εφημερίδα The Express, ο Dr. Hussain πρόσθεσε «Οι νυχτερινές εφιδρώσεις μπορεί να είναι σημάδι κάτι πιο σοβαρού, όπως σοβαρή λοίμωξη, εμμηνόπαυση — ή ακόμα και καρκίνο. Οι εφιδρώσεις που σχετίζονται με τον καρκίνο είναι συνήθως κυριολεκτικά κατακλυσμιαίες. Μπορεί να ξυπνήσετε με τις πιτζάμες και τα σεντόνια σας να στάζουν από τον ιδρώτα».
Τα δύο κοινά συμπτώματα που εμφανίζονται τη νύχτα και μπορεί να υποδηλώνουν καρκίνο
Αν οι νυχτερινές εφιδρώσεις συνοδεύονται από άλλα συμπτώματα — όπως κόπωση, ανεξήγητους μώλωπες, πόνο, κοκκινισμένο δέρμα, παλμούς ή πόνους σε αρθρώσεις και μύες — είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό, τόνισε ο Dr. Hussain. Η εφίδρωση καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, ανεξάρτητα από τη θερμοκρασία ή την προσπάθεια, αποτελεί επίσης ανησυχητικό σημάδι.
Οι πρησμένοι λεμφαδένες στον λαιμό, τη βουβωνική χώρα ή την κοιλιά μπορεί επίσης να υποδηλώνουν αιματολογικούς καρκίνους όπως λευχαιμία ή λέμφωμα. Αυτοί οι αδένες βοηθούν στο φιλτράρισμα των λοιμώξεων και το πρήξιμο μπορεί να σημαίνει ότι το σώμα παλεύει με κάτι πιο σοβαρό.
Επιπλέον, όταν καρκινικά κύτταρα αποσπώνται από έναν όγκο, μπορεί να παγιδευτούν σε κοντινούς λεμφαδένες, προκαλώντας πρήξιμο. «Άλλοι σπάνιοι καρκίνοι μπορούν επίσης να προκαλέσουν εφίδρωση», πρόσθεσε ο Dr. Hussain.
Οι ορμόνες και η εφίδρωση μπορεί να είναι προειδοποιητικό σημάδι καρκίνου, προειδοποιεί ο ειδικός
Η 27χρονη Marly Garnreiter διαγνώστηκε με λέμφωμα Hodgkin — έναν θανατηφόρο τύπο αιματολογικού καρκίνου — αφού παρουσίασε νυχτερινές εφιδρώσεις και κνησμό στο δέρμα. «Μια ομάδα καρκίνων γνωστή ως καρκινοειδή επηρεάζει τη λειτουργία των ορμονών μέσω του νευροενδοκρινικού συστήματος και συνεπώς μπορεί να προκαλέσει υπερβολική εφίδρωση».
Το νευροενδοκρινικό σύστημα αποτελείται από νευρικές οδούς και νευροενδοκρινικά κύτταρα — εξειδικευμένα κύτταρα που λαμβάνουν σήματα από το νευρικό σύστημα και απελευθερώνουν ορμόνες στην κυκλοφορία του αίματος. Αυτές οι ορμόνες ρυθμίζουν βασικές λειτουργίες όπως η ανάπτυξη και τον μεταβολισμό.
Όταν αναπτύσσεται καρκίνος σε αυτά τα κύτταρα, μπορεί να αλλάξει τον τρόπο που αναπτύσσονται και λειτουργούν, συχνά οδηγώντας σε υπερπαραγωγή ορμονών και ανώμαλο κυτταρικό πολλαπλασιασμό. «Το βασικό είναι ότι αν νιώθετε σαν τη “Sweaty Betty” ή τον “Perspiring Pete” και αυτό διαρκεί πολύ, τότε επισκεφθείτε τον γιατρό σας για να το ελέγξετε», προειδοποίησε ο Dr. Hussain.
Αυτή η προειδοποίηση έρχεται καθώς μια νεαρή γυναίκα διαγνώστηκε με αιματολογικό καρκίνο αφού απέδωσε τον κνησμό και τις νυχτερινές εφιδρώσεις σε θλίψη και άγχος, μετά τον θάνατο του πατέρα της από καρκίνο του παχέος εντέρου πέρυσι.
Μετά από δύο άλλα ανησυχητικά συμπτώματα, πόνο στο στήθος και κόπωση, η 27χρονη Marly Garnreiter επισκέφθηκε τον γιατρό της. Οι απεικονιστικές εξετάσεις έδειξαν μια «μεγάλη μάζα» στον αριστερό πνεύμονα και στη συνέχεια διαγνώστηκε με λέμφωμα Hodgkin — έναν θανατηφόρο τύπο αιματολογικού καρκίνου.
Λέμφωμα Hodgkin: Ποιοι επηρεάζονται και ποια τα σημάδια
Το λέμφωμα Hodgkin είναι ένας σπάνιος τύπος αιματολογικού καρκίνου που επηρεάζει το λεμφικό σύστημα — ένα δίκτυο αγγείων και αδένων που βοηθούν στην καταπολέμηση λοιμώξεων και την απομάκρυνση αποβλήτων από το σώμα. Σε αυτή την ασθένεια, ορισμένα λευκά αιμοσφαίρια αναπτύσσονται ανώμαλα και σχηματίζουν ογκίδια κοντά σε λεμφαδένες, όπως στον λαιμό, τις μασχάλες ή τη βουβωνική χώρα, ενώ χάνουν την ικανότητά τους να καταπολεμούν λοιμώξεις.
Κάθε χρόνο περίπου 2.200 άνθρωποι διαγιγνώσκονται με λέμφωμα Hodgkin στο Ηνωμένο Βασίλειο, και αν και μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, επηρεάζει κυρίως άνδρες ηλικίας 20 έως 40 ετών και άτομα άνω των 75 ετών. Στην Ελλάδα, η νόσος παρουσιάζει ασυνήθιστα υψηλά ποσοστά, με τη μεγαλύτερη επίπτωση και θνησιμότητα στην Ευρώπη έως το 2018. Παρά αυτά, τα ποσοστά επιβίωσης είναι υψηλά, με μελέτες να δείχνουν 5ετή επιβίωση πάνω από 85–90% σε παιδιά και ενήλικες.
Η διάγνωση γίνεται συνήθως με βιοψία λεμφαδένα και απεικονιστικές εξετάσεις, και η θεραπεία περιλαμβάνει χημειοθεραπεία ή νεότερες στοχευμένες θεραπείες. Τα συμπτώματα ποικίλλουν και μπορεί να περιλαμβάνουν επίμονη κόπωση, ανεξήγητη απώλεια βάρους, πυρετό, νυχτερινές εφιδρώσεις, κνησμό και πόνο σε λεμφαδένες — ειδικά μετά την κατανάλωση αλκοόλ. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η νόσος εξελίσσεται εσωτερικά, προκαλώντας κοιλιακό πόνο ή πεπτικά συμπτώματα αντί για εμφανείς ογκίδια.
Πηγές: Daily Mail, EFPIA, PubMed, ResearchGate, AAFP, Healthline, VeryWell Health, Cleveland Clinic, PMC, PubMed