Το μπλε φως έχει μπει για τα καλά στη συζήτηση γύρω από την όραση και την καθημερινή χρήση οθονών. Συχνά παρουσιάζεται ως μια νέα «απειλή», όμως η πραγματικότητα είναι πιο ισορροπημένη και λιγότερο δραματική. Εμείς οι οφθαλμίατροι γνωρίζουμε ότι το ζήτημα δεν είναι το ίδιο το μπλε φως, αλλά ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιούμε τις ψηφιακές συσκευές.
Εμμηνόπαυση: Πώς μπορεί να επηρεάσει τα μάτια και την όραση – Τι να προσέχουμε
Μπλε φως: Τι ισχύει πραγματικά και πώς επηρεάζει τα μάτια μας
Τι είναι το μπλε φως;
Το μπλε φως αποτελεί μέρος του φυσικού φωτός. Το μεγαλύτερο ποσοστό του προέρχεται από τον ήλιο και ένα μικρό μέρος από οθόνες κινητών, υπολογιστών και τηλεοράσεων. Δεν έχει αποδειχθεί ότι οι οθόνες προκαλούν βλάβη στον αμφιβληστροειδή. Η ένταση του μπλε φωτός των συσκευών είναι πολύ μικρή σε σύγκριση με το φυσικό φως του ήλιου.
Τι προκαλεί τα συμπτώματα;
Τα συμπτώματα που συχνά αποδίδονται στο «μπλε φως» — ξηρότητα, θόλωση, πονοκέφαλος, κούραση — προέρχονται κυρίως από:
- παρατεταμένη χρήση οθονών
- μειωμένη συχνότητα βλεφαρισμού
- ξηροφθαλμία
- κακή στάση σώματος
- ανεπαρκή φωτισμό του χώρου
Δεν είναι το μπλε φως που κουράζει το μάτι, αλλά ο τρόπος που χρησιμοποιούμε τις οθόνες.
26χρονη που έμεινε τυφλή αποκαλύπτει: «Πέθανε ο κερατοειδής μου» – Τι της συνέβη;
Απογευματινή κόπωση και ύπνος
Εκεί όπου το μπλε φως έχει πραγματικό αντίκτυπο δεν είναι τα μάτια, αλλά ο ύπνος. Το έντονο μπλε φως αργά το βράδυ μπορεί να καθυστερήσει την έκκριση μελατονίνης και να επηρεάσει τον κιρκάδιο ρυθμό.
Η λύση είναι απλή: περιορισμός οθονών 1 ώρα πριν τον ύπνο ή χρήση λειτουργιών “night mode”.
Γυαλιά “blue blocking”: Χρήσιμα ή υπερβολή;
Τα γυαλιά που «φιλτράρουν» το μπλε φως δεν έχουν αποδειχθεί απαραίτητα για την προστασία του ματιού. Μπορούν όμως να προσφέρουν μια υποκειμενική αίσθηση άνεσης σε άτομα που δουλεύουν πολλές ώρες σε οθόνη — όχι λόγω προστασίας, αλλά επειδή μειώνουν την αντίθεση και την ένταση του φωτός.
Τι μπορούμε να κάνουμε;
- Κανόνας 20-20: κάθε 20 λεπτά, 20 δευτερόλεπτα χαλάρωση κοιτάζοντας μακριά.
- Συχνό βλεφάρισμα για μείωση της ξηρότητας.
- Ρύθμιση φωτεινότητας ώστε η οθόνη να μην είναι πιο φωτεινή από τον χώρο.
- Καλή ενυδάτωση και χρήση τεχνητών δακρύων όταν χρειάζεται.
- Περιορισμός οθονών πριν τον ύπνο.
Επαναστατικό βιονικό τσιπ αποκαθιστά την όραση σε άτομα με τύφλωση από εκφύλιση της ωχράς κηλίδας
Συμπέρασμα
Το μπλε φως δεν είναι «επικίνδυνο» για τα μάτια, όπως συχνά ακούγεται. Η κόπωση που νιώθουμε σχετίζεται κυρίως με τη χρήση των συσκευών και όχι με το χρώμα του φωτός. Με σωστές συνήθειες και τακτικά διαλείμματα, μπορούμε να χρησιμοποιούμε τις οθόνες με άνεση και χωρίς ανησυχία.