Η ανεύρεση αυξημένου τίτλου αντιστρεπτολυσίνης Ο (ASTO) είναι ένα συχνό εργαστηριακό εύρημα που προκαλεί ανησυχία σε πολλούς ασθενείς. Το ASTO είναι μια εξέταση αίματος για την ανίχνευση αντισωμάτων (αντιστρεπτολυσίνης-Ο) που παράγονται από τον οργανισμό ως αντίδραση σε λοίμωξη από στρεπτόκοκκο, το βακτήριο που ευθύνεται για φαρυγγίτιδες και αμυγδαλίτιδες. Όταν ο τίτλος είναι αυξημένος, ο οργανισμός έχει εκτεθεί στο μικρόβιο.
Πρωτοποριακό εργαλείο μπορεί να προβλέψει κίρρωση και καρκίνο του ήπατος έως και 10 χρόνια νωρίτερα
Τι σημαίνει η αύξηση της ASTO
Η αυξημένη ASTO δεν σημαίνει απαραίτητα ότι υπάρχει ενεργή λοίμωξη, αλλά ότι προηγήθηκε στρεπτοκοκκική προσβολή. Η στρεπτοκοκκική αυτή προσβολή μπορεί να συνοδεύεται από βήχα, πονόλαιμο, συμπτώματα λοίμωξης αναπνευστικού συστήματος αλλά σε πολλές περιπτώσεις η λοίμωξη είναι χωρίς συμπτώματα — χωρίς πυρετό ή πονόλαιμο — και το μόνο που αποκαλύπτει την επαφή με το μικρόβιο είναι η αυξημένη τιμή στις εξετάσεις.
Η μετάδοση γίνεται εύκολα με σταγονίδια του αναπνευστικού, μέσω βήχα, φτερνίσματος ή άμεσης επαφής. Για τον λόγο αυτό, οι στρεπτοκοκκικές λοιμώξεις συχνά εξαπλώνονται μέσα στην οικογένεια ή στο σχολείο. Οι λοιμώξεις αυτές είναι ιδιαίτερα συχνές κατά το Φθινόπωρο-Χειμώνα, λόγω της εύκολης διασποράς μολυσμένων σταγονιδίων σε κλειστούς χώρους με συνωστισμό. Τα νηπιαγωγεία και οι παιδικοί σταθμοί αποτελούν πολλές φορές εστίες διασποράς.
Όταν οι τιμές είναι επίμονα υψηλές ή αυξάνονται διαρκώς, μπορεί να υπάρχει ενεργός στρεπτόκοκκος ή ανοσολογική αντίδραση που χρειάζεται διερεύνηση.
Πιθανές επιπλοκές
Η μεγαλύτερη σημασία της υψηλής ASTO έγκειται όχι στο ίδιο το βακτήριο, αλλά στις επιπλοκές που μπορεί να προκαλέσει ο οργανισμός με την ανοσολογική του αντίδραση. Εάν το ανοσοποιητικό «μπερδευτεί» και επιτεθεί στους ίδιους τους ιστούς, μπορεί να εμφανιστούν σοβαρές φλεγμονές:
- Ρευματικός πυρετός – φλεγμονώδης νόσος που προσβάλλει την καρδιά, τις αρθρώσεις και το νευρικό σύστημα. Μπορεί να προκαλέσει μόνιμες βλάβες στις καρδιακές βαλβίδες.
- Μεταστρεπτοκοκκική σπειραματονεφρίτιδα – φλεγμονή των νεφρών με οιδήματα, αιματουρία και αυξημένη πίεση.
- Δερματικές ή ρευματικές εκδηλώσεις – εξάνθημα, πόνοι στις αρθρώσεις και αυτοάνοσες αντιδράσεις.
Κληρονομική προδιάθεση
Μελέτες έχουν δείξει ότι η υψηλή ASTO και οι μεταστρεπτοκοκκικές επιπλοκές εμφανίζονται συχνότερα σε άτομα της ίδιας οικογένειας, κάτι που υποδηλώνει κληρονομική ευαισθησία του ανοσοποιητικού συστήματος. Ορισμένοι άνθρωποι φαίνεται να αντιδρούν πιο έντονα στο μικρόβιο, παράγοντας υψηλότερους τίτλους αντισωμάτων και μεγαλύτερο κίνδυνο επιπλοκών.
Πρωτοποριακή εξέταση αίματος διαγιγνώσκει 12 διαφορετικούς καρκίνους με ακρίβεια 99%
Πότε απαιτείται ιατρικός έλεγχος
Η υψηλή ASTO δεν πρέπει να αγνοείται. Ο ειδικός παθολόγος γιατρός —αξιολογεί το εύρημα μαζί με το ιστορικό, τα συμπτώματα και άλλες εξετάσεις, όπως:
- Δείκτες φλεγμονής (ΤΚΕ, CRP)
- Καλλιέργεια φαρυγγικού επιχρίσματος
- Ανάλυση ούρων ή ηχοκαρδιογράφημα, αν υπάρχουν ενδείξεις επιπλοκών
Η επανάληψη της ASTO σε λίγες εβδομάδες βοηθά να φανεί αν οι τιμές μειώνονται ή παραμένουν αυξημένες.
Θεραπεία και πρόληψη
Αν αποδειχθεί ενεργή ή πρόσφατη λοίμωξη, χορηγείται αντιβιοτική αγωγή, ή άλλο κατάλληλο φάρμακο, για να εκριζωθεί πλήρως το μικρόβιο. Είναι σημαντικό να ολοκληρώνεται η θεραπεία και να αποφεύγεται η διακοπή της πρόωρα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, εφόσον έχουν υπάρξει επιπλοκές όπως ρευματικός πυρετός, μπορεί να χρειαστεί μακροχρόνια προφυλακτική αγωγή και τακτική παρακολούθηση.
Η πρόληψη περιλαμβάνει:
- Έγκαιρη αντιμετώπιση κάθε πονόλαιμου με πυρετό.
- Αποφυγή αυτοδιάγνωσης και αλόγιστης χρήσης αντιβιοτικών.
- Απομόνωση ασθενών με στρεπτοκοκκική λοίμωξη.
- Αποφυγή ανεπαρκώς αεριζόμενων χώρων με συνωστισμό και χρήσης κοινόχρηστων αντικειμένων
- Καλή υγιεινή και σωστό πλύσιμο χεριών με νερό και σαπούνι κατά την διάρκεια του οποίου δεν πρέπει να αμελούνται οι καρποί, τα νύχια, οι περιοχές ανάμεσα στα δάχτυλα. Το πλύσιμο των χεριών πρέπει να διαρκεί πάνω από είκοσι δευτερόλεπτα
- Καλή υγιεινή οδόντων και στοματοφάρυγγα
- Επανέλεγχο ASTO μετά από θεραπεία, αν το προτείνει ο γιατρός.
Πρωτοποριακό τεστ αίματος ανιχνεύει τον καρκίνο 3 χρόνια πριν εμφανιστούν τα συμπτώματα
Συμπέρασμα
Η υψηλή ASTO δεν είναι νόσος, αλλά ένδειξη προηγούμενης επαφής με τον στρεπτόκοκκο. Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν υποδηλώνει κάτι σοβαρό, ωστόσο σε ορισμένους ανθρώπους μπορεί να αποτελεί σημάδι μιας ανοσολογικής επιπλοκής που χρειάζεται σωστή ιατρική αξιολόγηση και θεραπεία για την αποφυγή επιπλοκών από την καρδιά, τις αρθρώσεις, τους νεφρούς.