Η νευροεπιστήμη δείχνει ότι ορισμένα τραγούδια ανεβάζουν με αξιοπιστία τη διάθεσή μας – όχι επειδή είναι Χριστουγεννιάτικα και φέρνουν νοσταλγία, αλλά επειδή εμφανίζονται μετρήσιμες αντιδράσεις στο κέντρο ανταμοιβής του εγκεφάλου και τον ιππόκαμπο. Τι μπορεί να κάνει η μουσική στον εγκέφαλο; Ποια είναι τα 10 πιο χαρούμενα τραγούδια που έχουν αναγνωριστεί μέσω επιστημονικής ανάλυσης;
Ανεβάστε τη διάθεσή σας φέτος τον χειμώνα με αυτό το playlist
Η επιστήμη προσφέρει μια απλή λύση – ένα playlist δέκα τραγουδιών σχεδιασμένο να ανεβάσει το ηθικό κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Και το σημαντικότερο είναι ότι η μουσική σε αυτό το άρθρο δεν είναι χριστουγεννιάτικη. Ποια είναι τα top 10 τραγούδια;
Ποια στοιχεία κάνουν τη μουσική εμψυχωτική;
Η εμψυχωτική μουσική λειτουργεί κυρίως επειδή ενεργοποιεί τα κέντρα ανταμοιβής και συναισθημάτων του εγκεφάλου και βοηθά να αλλάξει η διάθεση προς πιο θετικά συναισθήματα. Σύμφωνα με εργασία του 2025 με τίτλο «EEG microstates dynamics of happiness and sadness during music listening», η χαρούμενη μουσική αύξησε ένα μοτίβο εγκεφαλικής δραστηριότητας που συνδέεται με εστιασμένη προσοχή, ενώ μείωσε ένα μοτίβο που σχετίζεται με την περιπλάνηση του νου. Η εργασία επίσης βρήκε ότι η λυπητερή μουσική ενίσχυσε τόσο τις αυτο-αναστοχαστικές όσο και τις προσεκτικές εγκεφαλικές καταστάσεις, υποδηλώνοντας ότι μπορεί να προάγει τη συναισθηματική επεξεργασία.
Άλλες έρευνες δείχνουν ότι ορισμένα μουσικά χαρακτηριστικά – όπως ο ρυθμός και η αρμονία – μπορούν να ενισχύσουν την ενέργεια, να μειώσουν το στρες και να υποστηρίξουν τη συναισθηματική ισορροπία. Οι προσωπικές προτιμήσεις επίσης έχουν μεγάλη σημασία – η μουσική που ήδη αγαπάτε είναι συνήθως η πιο εμψυχωτική. Μελέτες επιβεβαιώνουν ότι η μουσική μπορεί να αυξήσει τη θετική διάθεση, να μειώσει το άγχος και να ενισχύσει την κοινωνική σύνδεση.
Τι μπορεί να κάνει τη μουσική «ανεβαστική»;
- Ενεργοποίηση συναισθημάτων και ανταμοιβής: Η μουσική ενεργοποιεί κυκλώματα του εγκεφάλου που συνδέονται με την ευχαρίστηση και το συναίσθημα.
- Ρύθμιση διάθεσης: Η μουσική βοηθά να μειωθεί το στρες και να αυξηθεί η θετική διάθεση.
- Ρυθμός και αρμονία: Ο ζωηρός ρυθμός και οι εύηχες συγχορδίες συχνά φαίνονται ενεργητικές και ευχάριστες.
- Έκπληξη και ποικιλία: Οι αλλαγές στην ένταση ή τον ρυθμό δημιουργούν συναισθηματική «ανύψωση».
- Προσωπικό νόημα: Η οικεία ή αγαπημένη μουσική ανεβάζει περισσότερο τη διάθεση.
- Πρόσφατα ευρήματα: Μελέτες δείχνουν αυξήσεις στη θετική διάθεση και μειώσεις στο άγχος και το στρες κατά την ακρόαση μουσικής ή τη μουσικοθεραπεία.
Παθαίνετε ναυτία στα μέσα μεταφοράς; Επιστήμονες ανακάλυψαν πώς μπορείτε να το αντιμετωπίσετε φυσικά
Το απόλυτο «ανεβαστικό» playlist
Η μουσική και η χαρά συνδέονται στενά, και η επιστήμη δείχνει ότι η χαρά πραγματικά κάνει τον εγκέφαλό σας να λειτουργεί καλύτερα. Το να χαροποιήσετε τον εαυτό σας δεν θα σας βοηθήσει μόνο να ξεπεράσετε τη χαμηλή διάθεση. Θα σας βοηθήσει επίσης να σκεφτείτε πιο καθαρά και να είστε πιο αποδοτικοί.
Γι’ αυτό είναι ιδιαίτερα χρήσιμο ότι το 2015 ένας Ολλανδός λάτρης της μουσικής και νευρολόγος έκανε σε όλους μας μια χάρη και ανακάλυψε τι κάνει τα τραγούδια πιο ανεβαστικά. Η αφορμή για τη μελέτη προήλθε από μια ασυνήθιστη πηγή – τη βρετανική ηλεκτρονική εταιρεία Alba. Προφανώς, ήθελαν να μάθουν τι κάνει ένα τραγούδι πραγματικά χαρούμενο και απευθύνθηκαν στον Dr. Jacob Jolij για να πάρουν μια απάντηση.
Ο Jolij είπε το προφανές – η προτίμηση στη μουσική είναι υποκειμενική. Αυτό που κάνει τον φίλο σας να χορεύει μπορεί να κάνει εσάς να σηκωθείτε και να τρέξετε προς την εξώπορτα για να φύγετε από το δωμάτιο, ενώ κλείνετε τα αυτιά σας. «Η εκτίμηση της μουσικής είναι εξαιρετικά προσωπική και εξαρτάται έντονα από το κοινωνικό πλαίσιο και τις προσωπικές συνδέσεις. Από αυτή την άποψη, η ιδέα μιας και μόνο ‘ανεβαστικής συνταγής’ είναι λίγο παράξενη», σχολίασε σύμφωνα με το Inc.
Αυτό που μπορείτε να κάνετε, όμως, είναι να ζητήσετε από το κοινό να υποβάλει παραδείγματα από τα αγαπημένα του «ανεβαστικά» κομμάτια και μετά να αναλύσετε αυτές τις υποβολές για μοτίβα, ώστε να αποκαλύψετε ποια χαρακτηριστικά συνδέονται γενικά με τραγούδια που προκαλούν χαμόγελο. Το οποίο είναι ακριβώς αυτό που έκανε ο Jolij.
Βρήκε ότι τα πιο χαρούμενα τραγούδια είναι ελαφρώς πιο γρήγορα από το μέσο τραγούδι (μεταξύ 140 και 150 BPM κατά μέσο όρο), γραμμένα σε μείζονα κλίμακα και είτε σχετικά με χαρούμενα γεγονότα είτε εντελώς ανοησίες. Ο Jolij συνδύασε αυτούς τους παράγοντες σε έναν τύπο για το πιο χαρούμενο δυνατό τραγούδι και στη συνέχεια άρχισε να αναζητά υπάρχουσες επιτυχίες που ταίριαζαν στο πρότυπό του.
Top 10 χαρούμενα τραγούδια
1. Don’t Stop Me Now (Queen)
2. Dancing Queen (Abba)
3. Good Vibrations (The Beach Boys)
4. Uptown Girl (Billie Joel)
5. Eye of the Tiger (Survivor)
6. I’m a Believer (The Monkees)
7. Girls Just Wanna Have Fun (Cyndi Lauper)
8. Livin’ on a Prayer (Jon Bon Jovi)
9. I Will Survive (Gloria Gaynor)
10. Walking on Sunshine (Katrina & The Waves)
Πηγές: Inc, Frontiers, PMC, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, PMC, Springer Nature Link, Springer Nature Link, Frontiers