Αν δεν αντέχετε την ψιλοκουβέντα, δεν είστε μόνοι — και η αλήθεια είναι ότι αυτό δεν σας κάνει απαραίτητα αντικοινωνικούς. Μελέτες δείχνουν ότι τα άτομα με υψηλότερη ευφυΐα βρίσκουν συχνά τις καθημερινές συζητήσεις βαρετές, επειδή ο εγκέφαλός τους αναζητά βάθος, νόημα και πρωτοτυπία, αντί για επανάληψη χωρίς νόημα. Ποιοι είναι οι 8 τύποι ψιλοκουβέντας που δεν ιντριγκάρουν με τίποτα τους ευφυείς;
Ποια ώρα της ημέρας είμαστε πιο έξυπνοι και πιο συγκεντρωμένοι – Τι έδειξε νέα μελέτη
Γιατί αποφεύγουν οι ευφυείς την ψιλοκουβέντα — Ποια θέματα και ποιες τάσεις τους κάνουν να βαριούνται
Για πολλούς, η ψιλοκουβέντα είναι ένας απλός τρόπος να σπάσει ο πάγος – μια ευγενική ανταλλαγή προτάσεων που κρατά τις κοινωνικές σχέσεις σε ισορροπία. Για άλλους όμως, είναι εξαντλητικό και χωρίς ουσία. Αν συχνά πιάνετε τον εαυτό σας να «χάνεται» κατά τη διάρκεια τετριμμένων ή επαναλαμβανόμενων συζητήσεων, πιθανότατα δεν είστε εσείς που φταίτε.
Αντιθέτως, η έρευνα δείχνει ότι άτομα με υψηλή ευφυΐα συχνά βρίσκουν την ψιλοκουβέντα μη ικανοποιητική, επειδή ο νους τους αποζητά βάθος, καινοτομία και ουσιαστική σύνδεση. Η περιέργειά τους στρέφεται προς το περιεχόμενο – ιδέες, συναισθήματα και σκέψεις που ξεπερνούν την επιφάνεια.
Πώς επηρεάζει η ευφυΐα τη συμπεριφορά;
Σύμφωνα με μελέτη του 2024 με τίτλο «Behavioral and Cognitive Differences between Gifted Individuals and Those with Extremely High IQ», άτομα με δείκτη νοημοσύνης περίπου 2 τυπικές αποκλίσεις πάνω από τον μέσο όρο τείνουν να είναι πιο τελειομανή, άκαμπτα και να παρουσιάζουν χαρακτηριστικά παρόμοια με εκείνα του φάσματος του αυτισμού. Όσοι βρίσκονται 3 τυπικές αποκλίσεις πάνω από τον μέσο όρο εμφανίζουν πιο ισορροπημένη σκέψη, μεγαλύτερη δημιουργικότητα, συναισθηματικό βάθος και ευελιξία στη συμπεριφορά.
Άλλες πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι η ευφυΐα επηρεάζει τον τρόπο που οι άνθρωποι σκέφτονται, αποφασίζουν και δρουν – όμως αποτελεί έναν μόνο παράγοντα (μαζί με την προσωπικότητα και το περιβάλλον). Η υψηλότερη ευφυΐα συνδέεται με καλύτερο προγραμματισμό, λήψη αποφάσεων και υγιεινές συμπεριφορές, ενώ η χαμηλότερη συνδέεται με παρορμητικότητα και αυξημένο ρίσκο. Ωστόσο, οι επιδράσεις είναι μέτριες και όχι καθοριστικές.
- Κοινωνική προσφορά: Η υψηλότερη γνωστική ικανότητα προβλέπει μεγαλύτερη πολιτική συμμετοχή και φιλανθρωπικές δωρεές.
- Ηθική σκέψη: Τα πιο ευφυή άτομα βασίζονται λιγότερο σε διαισθητικούς ηθικούς κανόνες και σκέφτονται πιο αναλυτικά.
- Ακρίβεια αποφάσεων: Άτομα με υψηλότερο IQ κάνουν λιγότερα λάθη πρόβλεψης σε συνθήκες αβεβαιότητας.
- Αυτορρύθμιση: Η κοινωνική ευφυΐα ενισχύει τον έλεγχο της συμπεριφοράς πέρα από τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας.
- Δυσπροσαρμοστική συμπεριφορά: Η χαμηλή κοινωνική ευφυΐα σχετίζεται με επιθετικότητα και προβληματική ενασχόληση με τα video games στους νέους.
8 τύποι ψιλοκουβέντας που κάνουν τους ευφυείς να βαριούνται
Αν δεν αντέχετε αυτούς τους 8 τύπους συζητήσεων, πιθανότατα είστε πιο έξυπνοι από τον μέσο όρο.
9 σημάδια στη γλώσσα του σώματος που δείχνουν υψηλή νοημοσύνη
1. Ο καιρός και η κίνηση στους δρόμους
«Περίεργος ο καιρός σήμερα, ε;»
«Είχε απίστευτη κίνηση το πρωί!»
Για τους περισσότερους, πρόκειται για φιλικές εισαγωγές. Για τους ευφυείς, μοιάζουν με απλό «μπλα-μπλα» – προβλέψιμο, επαναλαμβανόμενο και χωρίς ουσία. Δεν είστε αγενείς επειδή τις αποφεύγετε – απλώς το μυαλό σας τις βρίσκει μη διεγερτικές. Οι ευφυείς ευδοκιμούν μέσα από μοτίβα και σκοπό, και οι συζητήσεις για τον καιρό ή την κίνηση δεν προσφέρουν τίποτα από τα δύο.
Θα προτιμούσατε πολύ περισσότερο να μιλήσετε για το πώς ο καιρός επηρεάζει τη διάθεση ή πώς ο πολεοδομικός σχεδιασμός επηρεάζει την κυκλοφορία, παρά να περάσετε πέντε λεπτά λέγοντας ότι έχει ζέστη έξω. Δεν σας ενοχλεί το θέμα – θέλετε απλώς να έχει νόημα.
2. Η ερώτηση «Με τι ασχολείσαι;»
Είναι η κλασική κοινωνική ερώτηση: «Λοιπόν, με τι ασχολείσαι;»
Για πολλούς, αποτελεί απλή περιέργεια. Για τους ευφυείς, ακούγεται περιοριστική – σαν να μπορεί να συνοψιστεί η ταυτότητα κάποιου σε έναν επαγγελματικό τίτλο. Οι βαθυστόχαστοι βλέπουν τους ανθρώπους ως πολύπλοκους και πολυδιάστατους. Θέλουν να μάθουν γιατί κάνει κάποιος αυτό που κάνει, τι τον παρακινεί και πώς οι εμπειρίες του έχουν διαμορφώσει την κοσμοθεωρία του.
Η «μείωση» ενός ατόμου σε έναν επαγγελματικό ρόλο μοιάζει ρομποτική και μη εμπνευσμένη. Αν έχετε ευχηθεί ποτέ να σας ρωτήσει κάποιος «Τι σε παθιάζει αυτήν την περίοδο;», αυτό είναι το μυαλό σας που αναζητά πραγματική σύνδεση.
3. Διασημότητες και κουτσομπολιά
«Είδες τι φόρεσε στο κόκκινο χαλί;»
«Φαίνεται πως ξαναχώρισαν!»
Για τα ευφυή μυαλά, το κουτσομπολιό είναι άδεια διέγερση – συναισθηματικό fast food. Αναζητούν συζητήσεις που χτίζουν κατανόηση, όχι κριτική, και προτιμούν τις ιδέες από τις προσωπικές ζωές τρίτων.
Η έρευνα δείχνει ότι τα άτομα με υψηλή ευφυΐα είναι συχνά λιγότερο κοινωνικά εξαρτημένα – δεν χρειάζονται συνεχείς κουβέντες για να νιώσουν σύνδεση. Βρίσκουν ικανοποίηση μέσα από τη δημιουργικότητα, την ενδοσκόπηση ή τον ουσιαστικό διάλογο. Γι’ αυτό το κουτσομπολιό δεν είναι απλώς βαρετό – είναι εξαντλητικό. Αντικαθιστά την περιέργεια με την κριτική και την κατανόηση με θόρυβο.
4. Η ερώτηση-ρουτίνα «Τι έκανες το ΣΚ;»
Είναι Δευτέρα πρωί και ξεκινά το κλασικό τελετουργικό:
«Πώς ήταν το ΣΚ σου;»
«Καλά, το δικό σου;»
«Τα ίδια»
Και μετά, την επόμενη Δευτέρα, επανάληψη. Ξανά.
Για τους ευφυείς, αυτή η αυτοματοποιημένη ανταλλαγή είναι άσκοπη – και οι δύο πλευρές γνωρίζουν ότι είναι για τα προσχήματα. Τα άτομα με υψηλό IQ εκτιμούν την αυθεντικότητα και την αποδοτικότητα – δεν βλέπουν τον λόγο να ανταλλάσσουν λόγια χωρίς ουσία. Θα προτιμούσαν να μιλήσουν για ένα ενδιαφέρον podcast, μια ενδιαφέρουσα ιδέα ή ακόμη και κάτι απλό όπως το:
«Ποιο είναι ένα πράγμα που ανυπομονείς να κάνεις αυτή την εβδομάδα στο ρεπό σου;» – οτιδήποτε να είναι αληθινό, όχι προσποιητό.
5. Η συζήτηση του τύπου «είδες τι είπαν στα social media;»
Είναι συζητήσεις που προέρχονται κατευθείαν από το Twitter ή το TikTok –
«Είδες εκείνο το βίντεο που…», μια πρόταση που συνήθως ακολουθείται από το
«Ο κόσμος δεν πάει καλά»
Για τα ευφυή μυαλά, αυτό μοιάζει περιοριστικό και επαναλαμβανόμενο. Είναι αντιδραστικό, όχι στοχαστικό – αναπαραγωγή απόψεων αντί για εξερεύνηση ιδεών. Οι βαθυστόχαστοι προτιμούν την πρωτοτυπία από την ανακύκλωση αγανάκτησης.
Θα προτιμούσαν να συζητήσουν γιατί οι άνθρωποι συμπεριφέρονται έτσι στο διαδίκτυο, πώς οι αλγόριθμοι επηρεάζουν τον πολιτισμό ή τι αποκαλύπτει αυτό για την ανθρώπινη ψυχολογία. Δεν είναι έπαρση – είναι περιέργεια για τα αίτια, όχι για τα σχόλια.
6. Τα ατελείωτα παράπονα
Από το στρες στη δουλειά μέχρι το αργό Wi-Fi, τα ατελείωτα παράπονα εξαντλούν γρήγορα τους ευφυείς. Ο εγκέφαλός τους είναι προγραμματισμένος για την επίλυση προβλημάτων – οπότε όταν ακούν συνεχή γκρίνια χωρίς λύσεις, τους προκαλεί απογοήτευση.
Η ψιλοκουβέντα δεν είναι φτιαγμένη για να λύνει προβλήματα – είναι για να τα εκτονώνει. Αλλά οι βαθυστόχαστοι προτιμούν να εξετάζουν πώς μπορούν να βελτιώσουν τα πράγματα, να αλλάξουν οπτική ή να μετατρέψουν τον εκνευρισμό σε κατανόηση.
7. Ο φαύλος κύκλος της εξαναγκασμένης ευγένειας
«Τι κάνεις;»
«Καλά! Εσύ;»
«Καλά!»
Μπορείτε σχεδόν να νιώσετε τον δείκτη νοημοσύνης σας να πέφτει όσο εξελίσσεται το σενάριο. Οι έξυπνοι είναι υπερβολικά συνειδητοποιημένοι απέναντι στα κοινωνικά σενάρια — τις προβλέψιμες, στημένες ανταλλαγές που κυριαρχούν στην καθημερινότητα. Καταλαβαίνουν τον σκοπό τους, αλλά τα βρίσκουν εξαντλητικά.
Δεν σημαίνει ότι δεν τους αρέσει η καλοσύνη. Εκτιμούν την αυθεντική ευγένεια — αλλά μόνο όταν και οι δύο πλευρές είναι πραγματικά παρούσες, και δεν παίζουν απλώς έναν κοινωνικό ρόλο. Για εκείνους, ένα ειλικρινές «Για να είμαι ειλικρινής, είχα μια δύσκολη μέρα» αξίζει περισσότερο από εκατό «Καλά, ευχαριστώ». Λαχταρούν την αλήθεια — ακόμη κι όταν δεν είναι «τέλεια».
8. Η συζήτηση του τύπου «προσπαθώ να δείξω ότι έχω ενδιαφέρον»
Αυτή είναι η εκδοχή της ψιλοκουβέντας ως παράσταση — ταπεινόφανες καυχησιολογίες, ταξιδιωτικές ιστορίες, ή ιδιόρρυθμες αφηγήσεις για να εντυπωσιάσουν. Για τους έξυπνους ανθρώπους, όλα αυτά ακούγονται κενά. Μπορούν να καταλάβουν πότε κάποιος μιλά από το «εγώ» του.
5 συνήθειες που μπορεί να μας κάνουν λιγότερο έξυπνους
Δεν έλκονται από ανθρώπους που συλλέγουν εμπειρίες σαν τρόπαια — αλλά από εκείνους που τις επεξεργάζονται. Δεν έχει σημασία τι έκανες. Σημασία έχει το τι έμαθες. Γι’ αυτό και συχνά φαίνονται συγκρατημένοι σε παρέες. Δεν είναι ντροπαλοί — απλώς περιμένουν τη στιγμή που θα σβήσει η προσποίηση και θα ξεκινήσει η ειλικρίνεια.
Πηγές: GEEditing, Nature Communications Psychology, Oxford Academic, PsyPost, ScienceDaily, Taylor & Francis Online, ResearchGate