Δύο βασικά προειδοποιητικά σημάδια μπορεί να είναι συμπτώματα του καρκίνου του παγκρέατος, μιας νόσου που μένει απαρατήρητη μέχρι να εξελιχθεί. Ποια είναι τα συμπτώματα που πρέπει να προσέχουμε;
Το σημάδι στα δάκτυλα που μπορεί να δείχνει ανίατη νόσο στους πνεύμονες
Καρκίνος στο πάγκρεας: Παράγοντες κινδύνου και ποσοστά επιβίωσης
Ο καρκίνος του παγκρέατος παραμένει ένας από τους πιο θανατηφόρους καρκίνους, με πρόσφατα δεδομένα να δείχνουν ποσοστό πενταετούς επιβίωσης περίπου 12–13% στις ΗΠΑ και μέση παγκόσμια επιβίωση περίπου 4 μήνες μετά τη διάγνωση. Οι βελτιώσεις έχουν σημειωθεί κυρίως σε εντοπισμένη νόσο (44% πενταετής επιβίωση), ενώ η επιβίωση σε μεταστατικά στάδια παραμένει χαμηλή (~3%).
Σύμφωνα με μελέτη του 2022 με τίτλο Prognosis and survival analysis of patients with pancreatic cancer: retrospective experience of a single institution, η μέση συνολική επιβίωση ήταν 9,3 μήνες, με ποσοστά επιβίωσης 1, 3 και 5 ετών 37,8%, 15,1% και 10,5% αντίστοιχα. Παράγοντες όπως τα επίπεδα CA 19-9, η αναλογία ουδετερόφιλων προς λεμφοκύτταρα, η συμμετοχή λεμφαδένων, ο αριθμός μεταστάσεων, ο τύπος χειρουργικής επέμβασης και η χορήγηση επικουρικής χημειοθεραπείας επηρεάζουν τα αποτελέσματα.
Παράγοντες κινδύνου
- Κάπνισμα: Η μακροχρόνια χρήση διπλασιάζει τον κίνδυνο.
- Παχυσαρκία (ΔΜΣ ≥ 30): Σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο.
- Διαβήτης τύπου 2 (ειδικά νεοεμφανιζόμενος): Μπορεί να σηματοδοτεί πρώιμη νόσο και αυξάνει τον συνολικό κίνδυνο.
- Χρόνια παγκρεατίτιδα: Τριπλασιάζει περίπου την πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου.
- Βαριά κατανάλωση αλκοόλ: Τα στοιχεία είναι μεικτά, με τη χρόνια κατανάλωση να συμβάλλει έμμεσα μέσω παγκρεατίτιδας.
- Γενετική προδιάθεση: Κληρονομικές μεταλλάξεις ευθύνονται για περίπου 5–10% των περιπτώσεων.
- Περιβαλλοντικοί παράγοντες/τρόπος ζωής: Επαγγελματικές εκθέσεις και διατροφή με υψηλή κατανάλωση κόκκινου/επεξεργασμένου κρέατος μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο.
Ο καρκίνος του παγκρέατος στην Ελλάδα
Ο καρκίνος του παγκρέατος θεωρείται σχετικά σπάνιος στην Ελλάδα, με περίπου 7,4 νέες διαγνώσεις ανά 100.000 κατοίκους ετησίως — δηλαδή περίπου 740 νέα περιστατικά κάθε χρόνο (9,2/100.000 στους άνδρες και 5,6/100.000 στις γυναίκες). Αντιστοιχεί περίπου στο 3,5–3,9% των νέων περιπτώσεων καρκίνου, προκαλώντας σχεδόν το ίδιο ποσοστό θανάτων από καρκίνο, ενώ η επίπτωσή του παρουσιάζει σταδιακή αύξηση την τελευταία δεκαετία.
Το κρυφό σημάδι της άνοιας που δεν του δίνουμε σημασία
Διαβήτης και ξαφνική απώλεια βάρους τα επικίνδυνα σημάδια
Οι γιατροί θα επικοινωνήσουν με ασθενείς που παρουσιάζουν δύο βασικά σημάδια: πρόσφατη διάγνωση διαβήτη και ξαφνική απώλεια βάρους. «Ο καρκίνος του παγκρέατος ευθύνεται για πολλούς θανάτους γιατί οι ασθενείς συνήθως δεν αντιλαμβάνονται τα συμπτώματα μέχρι να είναι προχωρημένος ο καρκίνος», δήλωσε ο καθηγητής Peter Johnson, Εθνικός Κλινικός Διευθυντής για τον Καρκίνο στο NHS, σύμφωνα με το Mirror.
«Γι’ αυτό πρέπει να βρούμε νέους τρόπους ανίχνευσης. Μέσω πρωτοβουλιών όπως αυτή και του επικείμενου 10ετούς Σχεδίου Υγείας, το NHS επιδιώκει να θεραπεύει σε προχωρημένο στάδιο αλλά και να εντοπίζει ασυμπτωματικούς ασθενείς για να προσφέρει την πιο αποτελεσματική θεραπεία».
Καρκίνος στο πάγκρεας: Πρώιμα συμπτώματα
Σχεδόν οι μισοί από τους ανθρώπους που διαγιγνώσκονται με καρκίνο του παγκρέατος έχουν πρόσφατα διαγνωστεί με διαβήτη. Άλλα πιθανά συμπτώματα του καρκίνου του παγκρέατος περιλαμβάνουν:
- Ίκτερο (κιτρίνισμα του δέρματος και των ματιών)
- Πόνο στην κοιλιά ή στην πλάτη
- Αλλαγές στις συνήθειες του εντέρου (ανοιχτόχρωμα ή λιπαρά κόπρανα, σκούρα ούρα)
- Κνησμό στο δέρμα
- Απώλεια όρεξης
- Ναυτία
- Κόπωση
Καινοτόμα εργαλεία για γιατρούς ενισχύουν την πρώιμη ανίχνευση
«Η ανεξήγητη απώλεια βάρους, ειδικά σε διαβητικούς, είναι συχνά πρώιμο προειδοποιητικό σημάδι που όμως συχνά δεν εντοπίζεται. Αναπτύσσουμε εργαλεία για καλύτερη χρήση των ιατρικών αρχείων, παρακολουθώντας βάρος και γλυκόζη αίματος, που μπορεί να είναι κρίσιμα για την πρώιμη ανίχνευση. Η επιτυχία του προγράμματος εξαρτάται από ποιοτικά και πλήρη δεδομένα», ανέφερε η Δρ Agnieszka Lemanska, ειδική του Πανεπιστημίου του Surrey.
Το πάγκρεας παράγει πεπτικά υγρά και ορμόνες, και η χειρουργική αφαίρεση είναι η μόνη πιθανή θεραπεία, αν και λίγοι ασθενείς είναι κατάλληλοι λόγω της δυσκολίας πρόσβασης στο όργανο. Οι ομάδες γενικών γιατρών γνωρίζουν τα σημάδια, αλλά το νέο πρόγραμμα διαθέτει σχεδόν £2 εκατ. σε στοχευμένη χρηματοδότηση για να βοηθήσει τις ιατρικές πρακτικές να προσεγγίσουν τους πιο ευάλωτους.
Το κερί στα αυτιά μπορεί να αποκαλύψει τη νόσο Πάρκινσον με 94% ακρίβεια στη διάγνωση
«Η έγκαιρη διάγνωση, όταν η νόσος είναι πιο αντιμετωπίσιμη, θα κάνει τη μεγαλύτερη διαφορά στην επιβίωση. Χαιρετίζουμε τη σημαντική επένδυση του NHS England προς αυτόν τον ζωτικό στόχο», δήλωσε ο Alfie Bailey-Bearfield από το Pancreatic Cancer UK.