Η υπογεννητικότητα συνιστά μια σοβαρή πρόκληση για την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη των μικρών νησιών.
Δημογραφικό ζήτημα: «Ωρολογιακή βόμβα», «σοβαρή εθνική απειλή» με μακροχρόνιες επιπτώσεις, «το πιο σιωπηλό, αλλά και πιο σοβαρό πρόβλημα της χώρας μας». Το δημογραφικό πρόβλημα δεν είναι απλώς στατιστικά νούμερα. Είναι άδεια σχολεία. Είναι λιγότερες οικογένειες. Είναι ερημωμένα χωριά. Είναι μια κοινωνία που γερνά, χωρίς να ανανεώνεται.
Υπογεννητικότητα: Το 2050 0 πληθυσμός της Ελλάδας δεν θα ξεπερνά τα 7,5 εκατομμύρια
Στο πιο απομακρυσμένο νησί της Ελλάδας, τον Άγιο Ευστράτιο το νηπιαγωγείο είναι κλειστό επί τρία χρόνια, δύο παιδάκια πηγαίνουν στο Δημοτικό και 14 σε Γυμνάσιο και Λύκειο. Ο πληθυσμός γερνάει και οι κάτοικοι κάτω των 35 ετών είναι ελάχιστοι. Στη Λήμνο το 2024 καταγράφηκαν 100 γεννήσεις, ενώ οι θάνατοι ήταν διπλάσιοι.
Τα παραπάνω τονίστηκαν σε ημερίδες που πραγματοποίησε το Ελληνικό Διαδημοτικό Δίκτυο Υγειών Πόλεων του ΠΟΥ σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Αναπαραγωγικής Ιατρικής και τους Δήμους Λήμνου και Αγίου Ευστρατίου το Σάββατο 5 Ιουλίου, με θέμα «Πρόληψη στην Αναπαραγωγική Υγεία και την Γονιμότητα».
Οι ημερίδες τελούσαν υπό την αιγίδα του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, του Ιατρικού Συλλόγου Λήμνου και την Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου.
Υπογεννητικότητα: σοβαρή εθνική απειλή
Η δήμαρχος Λήμνου Ελεονώρα Γεώργα χαρακτήρισε το δημογραφικό ζήτημα «ωρολογιακή βόμβα» για τα νησιά. «Η μείωση των γεννήσεων, η γήρανση του πληθυσμού και η φυγή των νέων σε αστικά κέντρα συνδέονται ως ένα βαθμό και με την ανεπαρκή πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας, ειδικά σε ό,τι αφορά την αναπαραγωγική υγεία και την αντιμετώπιση της υπογονιμότητας», ανέφερε.
«Η υπογεννητικότητα συνιστά μια σοβαρή πρόκληση για την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη των μικρών νησιών. Το πρόβλημα της υπογεννητικότητας είναι σήμερα ίσως το πιο σιωπηλό, αλλά και πιο σοβαρό πρόβλημα της χώρας μας. Απειλείται η ίδια η βιωσιμότητα της τοπικής μας κοινωνίας» τόνισε ο Έπαρχος Περιφερειακής Ενότητας Λήμνου Απόστολος Κουτσογιάννης.
Η Λήμνος και ο Άγιος Ευστράτιος, όπως και πολλές άλλες νησιωτικές και ακριτικές περιοχές της χώρας μας, βιώνουν εδώ και χρόνια τις επιπτώσεις της πληθυσμιακής συρρίκνωσης, της υπογεννητικότητας και των προκλήσεων στην πρόσβαση σε επαρκείς υπηρεσίες υγείας, δήλωσε ο πρόεδρος του ΙΣΑ και του ΕΔΔΥΠΠΥ Γιώργος Πατούλης.
Πρόσθεσε ότι το φαινόμενο της υπογεννητικότητας στην Ελλάδα καθώς και η γήρανση του πληθυσμού είναι ένα γεγονός, το οποίο εξελίσσεται αδιάκοπα τα τελευταία 35-40 χρόνια.
Ο κ. Πατούλης έκανε λόγο για «σοβαρή εθνική απειλή» με μακροχρόνιες επιπτώσεις, σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο. Σημείωσε ότι Πολιτεία, Τοπική Αυτοδιοίκηση, Επιστημονική Κοινότητα, πρέπει να ενώσουν τις δυνάμεις τους και να χτίσουν ένα υποστηρικτικό πλαίσιο, ειδικά για τις νησιωτικές και ακριτικές περιοχές που θα περιλαμβάνει πρόσβαση σε δωρεάν προληπτικούς ελέγχους, στήριξη των νέων ζευγαριών ενίσχυση των υπηρεσιών που να μπορούν να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των κατοίκων.
Στο πλαίσιο της ημερίδας στον Άγιο Ευστράτιο ο πρόεδρος του ΕΔΔΥΠΠΥ παρέδωσε φάρμακα και υγειονομικό υλικό στο ιατρείο του νησιού.
Κατά την ημερίδα παρουσιάστηκαν οι προτάσεις της επιστημονικής κοινότητας για την αντιμετώπιση της υπογεννητικότητας, εστιάζοντας στην αιματολογική εξέταση της ΑΜΗ (Αντιμυλλέριος Ορμόνη), η οποία μπορεί να αποτελέσει ένα καίριο εργαλείο για τις γυναίκες, παρέχοντάς τους τη δυνατότητα να γνωρίζουν το ωοθηκικό τους απόθεμα έγκαιρα.
Δράσεις ευαισθητοποίησης-Τηλεφωνική γραμμή ενημέρωσης
Το ΕΔΔΥΠΠΥ μέσα από τα ΚΕΠ Υγείας έχει ξεκινήσει δράση ευαισθητοποίησης του πληθυσμού για τη σημαντικότητα στην προληπτική μέτρηση του δείκτη γονιμότητας ΑΜΗ. Η δράση σύμφωνα με τον κ. Πατούλη έχει επεκταθεί και στα μικρά νησιά. Στόχος είναι οι νέες γυναίκες, να καταλάβουν πόσο σημαντική είναι η διενέργεια αυτής της εξέτασης.
Στο πλαίσιο αυτό κ. Πατούλης ανακοίνωσε τη λειτουργία τηλεφωνικής γραμμής ενημέρωσης για θέματα γονιμότητας από το Ελληνικό Διαδημοτικό Δίκτυο Υγιών Πόλεων και την Ελληνική Εταιρεία Αναπαραγωγικής Ιατρικής (ΕΕΑΙ).
«Δεσμευόμαστε στην πλήρη ενημέρωση του πληθυσμού σε σχέση με την ΑΜΗ, μέσα από τους 240 δήμους-μέλη μας.
Είμαστε απολύτως βέβαιοι ότι το μέλλον του Συστήματος Υγείας χτίζεται πάνω στην Πρόληψη και στην ενίσχυση της Δημόσιας Υγείας, με οργανωμένα, στοχευμένα και επιστημονικά τεκμηριωμένα προγράμματα. Γιατί η Πρόληψη δεν είναι προαιρετική επιλογή – είναι το αυτονόητο καθήκον κάθε σοβαρής Πολιτείας και το ισχυρότερο εργαλείο κοινωνικής δικαιοσύνης», τόνισε ο κ. Πατούλης.
Σημαντικό έλλειμμα ενημέρωσης
«Μόνο μία στις 10 γυναίκες γνωρίζουν ότι μετά τα 35 έτη ξεκινάει η σταδιακή έκπτωση του ωοθηκικού αποθέματος, η οποία κορυφώνεται μετά τα 40», ανέφερε ο γγ της Ελληνικής Εταιρείας Αναπαραγωγικής Ιατρικής Κωνσταντίνος Πάντος. Έκανε λόγο για σημαντικό έλλειμμα ενημέρωσης στη χώρα μας αναφορικά με τη φυσιολογία της γονιμότητας.
Η AMH αποκαλύπτει την ωοθηκική εφεδρεία της γυναίκας. Κατά την αναπαραγωγική ηλικία, τα επίπεδα της αντιμυλλέριου ορμόνης είναι αυξημένα και μειώνονται καθώς η γυναίκα πλησιάζει στην εμμηνόπαυση, πρόσθεσε ο κ. Πάντος.
Σημείωσε ότι υπάρχει έλλειψη ενημέρωσης σχετικά με τη μείωση της γονιμότητας μετά τα 35, καθώς πολλές γυναίκες πιστεύουν ότι η καλή υγεία διασφαλίζει τη γονιμότητα. Η ανάγκη για εκπαίδευση και στρατηγικές ευαισθητοποίησης είναι επιτακτική, προκειμένου να κατανοήσουν οι γυναίκες τις επιλογές τους και να προγραμματίσουν καλύτερα την οικογενειακή τους ζωή, συμπλήρωσε.
Τόνισε ότι η Πολιτεία πρέπει να κάνει πράξη τη δέσμευσή της για δωρεάν εξέταση ΑΜΗ και να την συμπεριλάβει στο προγράμματα πρόληψης.