Φαίνεται πως οι επιστήμονες πλησιάζουν στην πρώτη στοχευμένη θεραπεία για μια επικίνδυνη μορφή λιπώδους νόσου του ήπατος, η οποία συχνά δεν γίνεται αντιληπτή μέχρι να είναι πολύ αργά. Πρώιμα αποτελέσματα από κλινικές δοκιμές δείχνουν ότι ένα νέο φάρμακο θα μπορούσε να σταματήσει — και ακόμη και να αντιστρέψει — τη βλάβη που προκαλεί αυτή η σιωπηλή αλλά διαδεδομένη πάθηση.
Λιπώδες ήπαρ: Πότε αυξάνεται ο κίνδυνος για καρδιακή ανεπάρκεια; Τι έδειξε νέα μελέτη
MASH: Υποσχόμενη θεραπεία για το λιπώδες ήπαρ χωρίς σοβαρές παρενέργειες, συμπεραίνει η μελέτη
Επιστήμονες από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο ανέπτυξαν ένα φαρμακευτικό σκεύασμα υπό διερεύνηση που ενδέχεται να προσφέρει νέα θεραπεία για τη στεατοηπατίτιδα που σχετίζεται με μεταβολική δυσλειτουργία του ήπατος (MASH), μια σοβαρή μορφή λιπώδους νόσου του ήπατος που σχετίζεται με την παχυσαρκία και τον διαβήτη τύπου 2 και μπορεί να οδηγήσει σε κίρρωση, ηπατική ανεπάρκεια ή ακόμη και καρκίνο του ήπατος.
Η μελέτη που δημοσιεύθηκε στο The Lancet αναφέρει ότι το φάρμακο, ION224, δρα μπλοκάροντας την DGAT2, ένα βασικό ηπατικό ένζυμο που είναι απαραίτητο για την παραγωγή και αποθήκευση λίπους.
«Αυτή η μελέτη σηματοδοτεί μια καθοριστική πρόοδο στη μάχη κατά της MASH», δήλωσε ο Αμερικανός Dr Rohit Loomba, κύριος ερευνητής και διευθυντής της Γαστρεντερολογικής και Ηπατολογικής Κλινικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο, σύμφωνα με το SciTech Daily. «Με το να μπλοκάρουμε την DGAT2, διακόπτουμε τη νόσο στη ρίζα της, σταματώντας τη συσσώρευση λίπους και τη φλεγμονή απευθείας στο ήπαρ».
Σε κλινική δοκιμή Φάσης ΙΙb σε κέντρα των ΗΠΑ, 160 ενήλικες με MASH και πρώιμη έως μέτρια ίνωση έλαβαν μηνιαίες ενέσεις είτε του ION224 είτε εικονικού φαρμάκου για ένα έτος. Στη μέγιστη δόση, το 60% των ασθενών παρουσίασε σημαντική βελτίωση της ηπατικής λειτουργίας σε σύγκριση με την ομάδα του εικονικού φαρμάκου, με τα οφέλη να εμφανίζονται ανεξαρτήτως αλλαγών στο σωματικό βάρος και χωρίς σοβαρές παρενέργειες.
Αποτελεσματικές θεραπείες για τη MASH
Σύμφωνα με δημοσίευση του 2022 με τίτλο «Therapies for non-alcoholic fatty liver disease: A 2022 update», οι κύριες αποδεδειγμένες θεραπείες περιλαμβάνουν αλλαγές στον τρόπο ζωής και, σε ορισμένους ασθενείς, πιογλιταζόνη ή βιταμίνη Ε. Η δημοσίευση σημειώνει επίσης ότι νέα φάρμακα όπως οι αγωνιστές του GLP-1, οι αγωνιστές του PPAR και οι αγωνιστές του υποδοχέα θυρεοειδικών ορμονών-β δείχνουν ελπιδοφόρα αποτελέσματα σε κλινικές δοκιμές.
Πρόβλημα στο συκώτι: Ποια λάδια μπορεί να προκαλούν φλεγμονή – Ποια να επιλέγουμε
Άλλες πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι νέα φαρμακευτικά σκευάσματα αλλάζουν τη θεραπεία της MASH (λιπώδης νόσος του ήπατος με φλεγμονή και ίνωση). Κάποια έχουν ήδη εγκριθεί, ενώ άλλα βρίσκονται σε προχωρημένα στάδια δοκιμών.
- Resmetirom – Εγκρίθηκε από τον FDA το 2024. Βελτιώνει τη φλεγμονή και την ίνωση σύμφωνα με τα αποτελέσματα της Φάσης 3.
- Semaglutide – Φάρμακο GLP-1 που χρησιμοποιείται επίσης για διαβήτη/απώλεια βάρους. Η δοκιμή Φάσης 3 του 2025 έδειξε βελτίωση στην ηπατική ιστολογία.
- Survodutide – Διπλός αγωνιστής GLP-1/γλυκαγόνης. Η δοκιμή Φάσης 2b έδειξε σημαντική βελτίωση στη MASH.
- Denifanstat – Αναστολέας της συνθετάσης λιπαρών οξέων. Μείωσε το λίπος στο ήπαρ και βελτίωσε τα αποτελέσματα βιοψίας στη δοκιμή του 2024.
- Efruxifermin (FGF21 ανάλογο) – Η δοκιμή σε ασθενείς με κίρρωση δεν έδειξε σημαντικό όφελος.
- Παλιότερες επιλογές – Η πιογλιταζόνη και η βιταμίνη Ε εξακολουθούν να συνιστώνται σε ορισμένες περιπτώσεις.
Σοβαρή πάθηση χωρίς εμφανή συμπτώματα
Η MASH, γνωστή επισήμως ως μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος (NASH), επηρεάζει άτομα με μεταβολικές παθήσεις όπως η παχυσαρκία και ο διαβήτης τύπου 2. Συχνά αποκαλείται «σιωπηλή» νόσος, καθώς μπορεί να εξελίσσεται για χρόνια χωρίς να προκαλεί συμπτώματα.
Πάνω από 100 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν κάποια μορφή λιπώδους νόσου του ήπατος στις ΗΠΑ, ενώ έως και 1 στους 4 ενήλικες παγκοσμίως ενδέχεται να επηρεάζονται, σύμφωνα με τα Centers for Disease Control and Prevention. Αν δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να εξελιχθεί σε ηπατική ανεπάρκεια και συχνά απαιτεί μεταμόσχευση ήπατος.
Μελλοντικές θεραπείες
«Αυτό είναι το πρώτο φάρμακο του είδους του που δείχνει πραγματική βιολογική επίδραση στη MASH», δήλωσε ο Loomba. «Αν τα ευρήματα αυτά επιβεβαιωθούν στις δοκιμές Φάσης III, ίσως μπορέσουμε επιτέλους να προσφέρουμε στους ασθενείς μια στοχευμένη θεραπεία που σταματά και ενδεχομένως αναστρέφει τη βλάβη του ήπατος προτού εξελιχθεί σε απειλητικό για τη ζωή στάδιο».
Ο Loomba, ο οποίος είναι επίσης διευθυντής του ερευνητικού κέντρου για τη μεταβολικά σχετιζόμενη στεατωτική νόσος του ήπατος (MASLD) στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο, καθώς και γαστρεντερολόγος και ηπατολόγος στο UC San Diego Health, προσθέτει ότι για τους ασθενείς και τις οικογένειες που επηρεάζονται από αυτή τη σοβαρή πάθηση, τα αποτελέσματα αυτά φέρνουν νέα ελπίδα για καλύτερη φροντίδα και έκβαση.
Λίπος στο συκώτι: Πώς μπορεί να αντιστραφεί το λιπώδες ήπαρ
Τονίζει ότι η έγκαιρη παρέμβαση και οι στοχευμένες θεραπείες μπορεί επίσης να βοηθήσουν στη μείωση του βάρους για τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης, αποτρέποντας μελλοντικές δαπανηρές και πολύπλοκες παθήσεις του ήπατος. Τα επόμενα βήματα περιλαμβάνουν μια μεγαλύτερη κλινική δοκιμή ώστε να πλησιάσει η στιγμή που αυτή η θεραπεία θα γίνει ευρέως διαθέσιμη.
Πηγές: SciTech Daily, The Lancet, LWW Hepatology, The New England Journal of Medicine, PMC, The Lancet Gastroenterology & Hepatology, The New England Journal of Medicine, PMC, PMC