Σχεδόν οι μισές καρδιακές προσβολές σε νεαρές γυναίκες δεν προκαλούνται από φραγμένες αρτηρίες – οι επιστήμονες αποκαλύπτουν έναν λιγότερο γνωστό παράγοντα που παίζει ρόλο.
Ποιο είναι το χειρότερο τυρί για την καρδιά, σύμφωνα με ειδικό
Πώς διαφοροποιούνται οι καρδιακές προσβολές σε άντρες και γυναίκες
Η καρδιακή προσβολή, γνωστή και ως οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, αποτελεί μια επείγουσα ιατρική κατάσταση που προκαλείται από την ξαφνική διακοπή της ροής αίματος προς ένα τμήμα του καρδιακού μυός, συνήθως λόγω απόφραξης κάποιας στεφανιαίας αρτηρίας εξαιτίας αθηρωματικής πλάκας ή θρόμβου.
Η ανεπαρκής πρόσβαση οξυγόνου στον καρδιακό ιστό οδηγεί σε βλάβη ή νέκρωση των κυττάρων, με συμπτώματα που περιλαμβάνουν έντονο πόνο στο στήθος, δύσπνοια, εφίδρωση και αδυναμία. Η έγκαιρη ιατρική αντιμετώπιση είναι ζωτικής σημασίας για τον περιορισμό της βλάβης και τη βελτίωση της έκβασης του ασθενούς, καθώς η καθυστέρηση μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές καρδιακές επιπλοκές ή θάνατο.
Σύμφωνα με το άρθρο των Ibanez et al. στο European Heart Journal, το έμφραγμα του μυοκαρδίου παραμένει μια από τις βασικές αιτίες θανάτου παγκοσμίως, απαιτώντας συνδυασμό επείγουσας διάγνωσης και εξειδικευμένης θεραπευτικής προσέγγισης.
Παραδοσιακά, οι περισσότερες καρδιακές προσβολές αποδίδονταν σε φραγμένες αρτηρίες που προκαλούν αθηροθρόμβωση, όπου θρόμβοι αίματος μπλοκάρουν τη ροή προς την καρδιά. Όμως νέα έρευνα υποδηλώνει ότι ίσως υποτιμούμε τον ρόλο άλλων αιτίων, ιδίως στους νεότερους ενήλικες.
Επιστήμονες από την Mayo Clinic στις ΗΠΑ ανέλυσαν 1.474 περιστατικά καρδιακής προσβολής σε άτομα ηλικίας 65 ετών ή νεότερα, που καταγράφηκαν μεταξύ 2003 και 2018 στην κομητεία Olmsted της Μινεσότα. Εξετάζοντας προσεκτικά τα ιατρικά αρχεία και τις απεικονίσεις, εντόπισαν την κύρια αιτία πίσω από κάθε περιστατικό. Τα αποτελέσματα της μελέτης δημοσιεύτηκαν στο Journal of the American College of Cardiology.
Η αθηροθρόμβωση αντιστοιχούσε στο 75% των καρδιακών προσβολών στους άνδρες, κάτι που δεν ήταν έκπληξη. Στις γυναίκες, όμως, ήταν η αιτία μόνο στο 47%, λιγότερο από τις μισές. Αυτό έχει σημαντικές επιπτώσεις στην πρόληψη και θεραπεία των καρδιακών προσβολών.
«Αυτή η έρευνα ρίχνει φως σε αιτίες καρδιακής προσβολής που ιστορικά έχουν υποτιμηθεί, ιδιαίτερα στις γυναίκες», αναφέρει η καρδιολόγος Claire Raphael. «Όταν η βασική αιτία μιας καρδιακής προσβολής παρερμηνεύεται, μπορεί να οδηγήσει σε θεραπείες λιγότερο αποτελεσματικές ή ακόμη και επιβλαβείς».
Αιτίες καρδιακής προσβολής
Υπήρχαν σημαντικές διαφορές στις αιτίες καρδιακής προσβολής μεταξύ ανδρών και γυναικών.
Μεταξύ των άλλων παραγόντων που συνέβαλαν σημαντικά στις καρδιακές προσβολές ήταν οι αυτόματες διαχωριστικές ρήξεις στεφανιαίων αρτηριών (SCAD), όπου τα τοιχώματα των αρτηριών σχίζονται και παγιδεύεται αίμα, οι εμβολές (θρόμβοι αίματος που ταξιδεύουν από άλλα σημεία του σώματος), καθώς και άλλοι παράγοντες καταπόνησης που επηρεάζουν το σώμα, όπως η αναιμία.
Η ομάδα διαπίστωσε επίσης ότι πολλές καρδιακές προσβολές σχετιζόμενες με SCAD είχαν αρχικά αποδοθεί λανθασμένα σε αθηροθρόμβωση, ιδιαίτερα στις γυναίκες, όπου η SCAD ήταν η αιτία σχεδόν έξι φορές συχνότερα. Αν οι αιτίες καρδιακής προσβολής διαγιγνώσκονται λανθασμένα, τότε οι γιατροί μπορεί να επιλέξουν λάθος προσέγγιση για την πρόληψη της επόμενης.
«Η έρευνά μας αναδεικνύει την ανάγκη να επανεξετάσουμε πώς προσεγγίζουμε τις καρδιακές προσβολές σε αυτόν τον πληθυσμό ασθενών και ειδικότερα στις νεαρές ενήλικες γυναίκες», αναφέρει ο καρδιολόγος Rajiv Gulati.
«Οι κλινικοί γιατροί πρέπει να ενισχύσουν την επίγνωσή τους για καταστάσεις όπως η SCAD, η εμβολή και οι παράγοντες καταπόνησης και οι ασθενείς πρέπει να διεκδικούν απαντήσεις όταν κάτι δεν τους φαίνεται σωστό».
Αυτή η μελέτη δεν εξερεύνησε σε βάθος τη σημαντική διαφορά μεταξύ ανδρών και γυναικών, όμως ενδέχεται να οφείλεται στο ότι οι παράγοντες κινδύνου καρδιακής προσβολής επηρεάζουν διαφορετικά τις γυναίκες, ή στο ότι οι γυναίκες είναι λιγότερο πιθανό να ζητήσουν ιατρική βοήθεια.
Αυτό είναι κάτι που μελλοντικές έρευνες μπορούν να διερευνήσουν, καθώς και να εφαρμόσουν τις ίδιες τεχνικές ανάλυσης σε μεγαλύτερες και πιο διαφορετικές ομάδες ανθρώπων.
Στις ΗΠΑ, κάποιος παθαίνει καρδιακή προσβολή κάθε 40 δευτερόλεπτα και οι προσπάθειες συνεχίζονται για την κατανόηση όσο το δυνατόν περισσότερων παραγόντων κινδύνου, που περιλαμβάνουν τη ζωή στην πόλη, τη διατροφή και τη ρύπανση του αέρα.
Το ένα πράγμα που μπορούν να κάνουν οι γυναίκες μέσης ηλικίας για να προστατεύσουν την καρδιά τους
Αισιοδοξία για την ανίχνευση, διάγνωση και πρόληψη της καρδιακής προσβολής
Τα καλά νέα είναι, όπως επισημαίνει η ομάδα, ότι γινόμαστε καλύτεροι στην ανίχνευση, διάγνωση και πρόληψη των υποτροπών καρδιακών προσβολών. Σημαντική πρόοδος έχει σημειωθεί, για παράδειγμα, στην τεχνολογία απεικόνισης της καρδιάς κατά τη διάρκεια της περιόδου της μελέτης.
Οι ερευνητές τώρα επιθυμούν να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στην ενημέρωση σχετικά με τις εναλλακτικές αιτίες πίσω από τις καρδιακές προσβολές, τόσο στους επαγγελματίες υγείας όσο και στο κοινό, κάτι που μπορεί τελικά να σώσει ζωές.
«Είμαι καρδιολόγος – Αυτές είναι οι 4 εξετάσεις που δείχνουν αν έχετε φραγμένες αρτηρίες»
«Η κατανόηση του γιατί συνέβη μια καρδιακή προσβολή είναι εξίσου σημαντική με τη θεραπεία της», αναφέρει η Raphael. «Μπορεί να σημαίνει τη διαφορά ανάμεσα στην ανάρρωση και την υποτροπή».