Ήδη γνωρίζετε ποια είναι τα όρια στις οθόνες που χρησιμοποιούν τα παιδιά σας. Τι συμβαίνει, όμως, όταν εσείς λείπετε από το σπίτι και τα παιδιά τα φροντίζουν άλλοι;
Στις περισσότερες ελληνικές οικογένειες, όταν και οι δύο γονείς εργάζονται και λείπουν αρκετές ώρες από το σπίτι, τη φροντίδα των παιδιών την αναλαμβάνει η γιαγιά και ο παππούς. Όταν δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα (είτε γιατί δεν μπορούν, μένουν μακριά, ή ακόμα γιατί δεν θέλουν), τον ρόλο αναλαμβάνει ένας επαγγελματίας φροντιστής. Ποιος πρέπει να θέτει τα όρια και ποιος είναι υπεύθυνος για την τήρηση των κανόνων της τεχνολογίας; Οι γονείς ή οι φροντιστές των παιδιών;
Τι συμβαίνει στο σπίτι όταν λείπετε
Το έχετε ήδη αντιληφθεί ότι οι γονείς σας έχουν τη δική τους φιλοσοφία για το τι είναι πραγματικά σημαντικό για τα παιδιά σας. Και πολύ συχνά διαφωνείτε, τσακώνεστε ή μπαίνετε σε μεγάλες συζητήσεις χωρίς αποτέλεσμα. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι το μεγάλο ηλικιακό χάσμα οδηγεί και σε μεγάλο τεχνολογικό χάσμα. Έτσι, η γιαγιά και ο παππούς δεν ξέρουν «τι κάνει το παιδί σε αυτό το μαραφέτι» και δεν μπορούν να αξιολογήσουν σωστά τη σοβαρότητα της χρήσης του διαδικτύου. Ή ακόμα, επειδή ακριβώς έχουν άγνοια, μεγεθύνουν τους κινδύνους της πλοήγησης. Υπολογίστε, επίσης, ότι οι παππούδες δεν θέλουν να χαλάσουν το χατήρι στα εγγόνια τους, ή δεν αντέχουν να έρθουν σε σύγκρουση μαζί τους.
Όσον αφορά στον επαγγελματία φροντιστή, εάν δεν υπάρχει ξεκάθαρη γραμμή από εσάς για τα όρια οθονών, ένας φροντιστής πιθανόν να μην ξέρει τι πρέπει να κάνει ή ξέρει αλλά δεν το θεωρεί δική του ευθύνη. Από την άλλη, πιθανόν να μην θέλει να δυσαρεστήσει τα παιδιά γιατί πιστεύει ότι αυτό θα βάλει σε ρίσκο τη δουλειά του. Επιπλέον, όταν ένας φροντιστής έχει αναλάβει και άλλες δουλειές στο σπίτι (π.χ. μαγείρεμα, συμμάζεμα κ.λπ.), επιλέγει να αναθέτει για λίγο τα παιδιά στην «ψηφιακή νταντά» -το κινητό, το τάμπλετ, την τηλεόραση- και να κάνει τις δουλειές του ανενόχλητος.
Οδηγίες πλεύσης για σωστή πλοήγηση στο διαδίκτυο
Το ότι εσείς λείπετε από το σπίτι, μήπως σημαίνει αυτομάτως «λείπει η γάτα, χορεύουν τα ποντίκια»; Τα παιδιά δεν αφήνουν ούτε λεπτό το κινητό ή το τάμπλετ από τα χέρια τους και οι φροντιστές απλά δεν μπορούν να τα κακοκαρδίσουν; Υπάρχει τρόπος να το χειριστείτε σωστά, αρκεί να λάβετε υπόψιν τα παρακάτω.
Τι εξηγούμε στη γιαγιά και τον παππού:
Τονίζουμε τους κανόνες που έχει θέσει η οικογένεια για τη χρήση οθονών. Αν χρειάζεται, τους γράφουμε σε ένα χαρτί και το βάζουμε στο ψυγείο. Είναι σημαντικό, όμως, όχι απλά να εξηγήσουμε τους κανόνες για τις οθόνες, αλλά και να τους κάνουμε κατανοητούς και ξεκάθαρους. Για παράδειγμα, λέμε: «Το παιδί θα πάρει το κινητό του τις τάδε ώρες, και τις δείνα ώρες θα το έχεις εσύ κλειστό» ή «Μην επιτρέπεις στο παιδί να κατεβάζει παιχνίδια στο δικό σου κινητό».
Αν παρά τις προσπάθειες των παππούδων, το παιδί δεν συμμορφώνεται με τους κανόνες, θα πρέπει να σας ενημερώσουν έτσι ώστε να το χειριστείτε εσείς. Αυτό καλό είναι να συμβεί όταν θα μείνετε μόνοι με το παιδί, για να μην βάλετε τους παππούδες σε δύσκολη θέση, ή να μην χρειαστεί να παίξουν τον ρόλο του συνηγόρου.
Τι εξηγούμε στον επαγγελματία φροντιστή:
Εξηγούμε με σαφήνεια ότι ως εργοδότες θα είμαστε ικανοποιημένοι μόνο και εφόσον εφαρμόζονται τα όρια οθόνης που έχουμε θέσει.
Δίνουμε στον φροντιστή σαφείς οδηγίες, όπως πόσες και ποιες ώρες επιτρέπεται στο παιδί να χρησιμοποιεί το κινητό του ή να παίζει βιντεοπαιχνίδια.
Καθιστούμε ξεκάθαρο ότι εάν το παιδί αρνείται να ακολουθήσει τους κανόνες και ξεφεύγει στη χρήση οθονών, ο φροντιστής θα πρέπει να μας ενημερώσει ώστε να το διευθετήσουμε.
Σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, το ιδανικό είναι να μάθουμε από μικρά στα παιδιά μας να σέβονται και να τηρούν τους κανόνες της οικογένειας. Να τους εξηγούμε ότι η κάθε οικογένεια έχει τους δικούς της κανόνες. Για παράδειγμα, εάν ο φίλος του παίζει βιντεοπαιχνίδια όλη μέρα, αυτό δεν σημαίνει ότι εσείς που δεν το επιτρέπετε, είστε παράλογοι και καταπιεστικοί. Αντιθέτως, φροντίζετε και προφυλάσσετε το παιδί σας.
Κάνοντας το παιδί σας να νιώθει υπεύθυνο για τις επιλογές και τις πράξεις του και γεννώντας του την εμπιστοσύνη και την ασφάλεια, θα έχετε καταφέρει κάτι σπουδαίο: Μεγαλώνοντας το παιδί θα ακολουθεί τους κανόνες της οικογένειας, χωρίς χωροφύλακες και συνεχή επίβλεψη. Χρειάζεται πολλή δουλειά, επιμονή, αγάπη, αλλά σίγουρα αξίζει τον κόπο.