Οι αιμορροΐδες είναι ένα συχνό και άβολο πρόβλημα, αλλά απλές επιλογές στη διατροφή και τον τρόπο ζωής μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά στη μείωση του κινδύνου. Ειδικοί λένε ότι οι σωστές τροφές μπορεί να βοηθήσουν στη διατήρηση της ομαλής πέψης και στην πρόληψη της δυσκοιλιότητας – του βασικού παράγοντα που προκαλεί αιμορροΐδες. Τι συστήνουν;
Η διατροφή μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη των αιμορροΐδων – Ποιες είναι οι 7 τροφές που συστήνουν ειδικοί
Οι αιμορροΐδες επηρεάζουν εκατομμύρια ανθρώπους και μπορεί να προκαλέσουν δυσφορία όπως φαγούρα, πόνο και ακόμη και αιμορραγία. Παρόλο που θεραπείες όπως κρέμες, λουτρά και φάρμακα χωρίς ιατρική συνταγή μπορούν να ανακουφίσουν τα συμπτώματα, η πρόληψη είναι συχνά η καλύτερη προσέγγιση.
Ειδικοί τονίζουν ότι η διατροφή παίζει βασικό ρόλο, καθώς η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε φυτικές ίνες βοηθά στην πρόληψη της δυσκοιλιότητας – του κυριότερου παράγοντα πρόκλησης αιμορροΐδων. Μάλιστα, έρευνα σε περισσότερους από 1.000 χειρουργούς γαστρεντερολόγους διαπίστωσε ότι η αύξηση της πρόσληψης φυτικών ινών ήταν η καλύτερη και πιο αποτελεσματική συντηρητική θεραπεία που συνιστούσαν.
Αιτίες των αιμορροΐδων
Σύμφωνα με την μελέτη του 2021 με τίτλο «Lifestyle and Risk Factors in Hemorrhoidal Disease», κοινά προβλήματα όπως η δυσκοιλιότητα, η διατροφή με χαμηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, η παχυσαρκία, η εγκυμοσύνη και το να παραμένει κανείς καθιστός για πολλές ώρες θεωρούνται συχνά αιτίες των αιμορροΐδων. Ωστόσο, η μελέτη διαπίστωσε ότι τα επιστημονικά στοιχεία που συνδέουν αυτούς τους παράγοντες με τις αιμορροΐδες παραμένουν ασαφή και, σε ορισμένες περιπτώσεις, αντιφατικά.
Άλλες πιο πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι οι αιμορροΐδες δεν προκαλούνται μόνο από τη δυσκοιλιότητα και την καθιστική ζωή, αλλά συνδέονται και με νέους παράγοντες όπως τα μικρόβια του εντέρου, το στρες και τον σύγχρονο τρόπο ζωής. Βασικές αιτίες είναι;
- Μεταβολές στο μικροβίωμα: ορισμένα βακτήρια (π.χ. πρεβοτέλλα, σταφυλόκοκκος) συνδέονται με θρομβωμένες αιμορροΐδες.
- Έντονα προβλήματα εντέρου: δυσκοιλιότητα, αλλά και χρόνια διάρροια και φλεγμονώδεις νόσοι εντέρου αυξάνουν τον κίνδυνο.
- Τρόπος ζωής: παρατεταμένο κάθισμα στην τουαλέτα, χρήση κινητού, παχυσαρκία, εγκυμοσύνη, χαμηλή πρόσληψη φυτικών ινών.
- Στρες: διαταράσσει την πέψη και την ισορροπία του εντέρου, οδηγώντας σε δυσκοιλιότητα ή διάρροια.
- Δομικοί/αγγειακοί παράγοντες: εξασθένηση των πρωκτικών μαξιλαριών και φλεβική διαστολή.
Συνολικά, οι αιμορροΐδες προκύπτουν από έναν συνδυασμό διατροφής, συμπεριφοράς, στρες και σωματικών αλλαγών – όχι απλώς από πίεση κατά την κένωση.
7 τροφές που μπορούν να προλάβουν τις αιμορροΐδες
1. Ακτινίδια
«Τα ακτινίδια είναι ένα από τα αγαπημένα μου φρούτα για τη δυσκοιλιότητα και τις αιμορροΐδες», λέει η Αμερικανή διαιτολόγος-διατροφολόγος Alyssa Simpson, σύμφωνα με το Eating Well. «Έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε διαλυτές φυτικές ίνες και περιέχουν ένα ένζυμο που ονομάζεται ακτινιδίνη, το οποίο έχει αποδειχθεί ότι βοηθά στην απαλή κινητικότητα του εντέρου». Ένα μικρό πράσινο ακτινίδιο περιέχει 2 γραμμάρια φυτικών ινών.
Αυτά τα φρούτα είναι τόσο αποτελεσματικά για την ανακούφιση από τη δυσκοιλιότητα που μελέτη έδειξε πως άτομα με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου με κυρίαρχη τη δυσκοιλιότητα, που κατανάλωναν δύο ακτινίδια καθημερινά για τέσσερις εβδομάδες, είχαν κατά μέσο όρο 1½ επιπλέον κενώσεις την εβδομάδα. Δήλωσαν επίσης ότι ένιωθαν πιο άνετα συνολικά στο πεπτικό τους σύστημα.
Τα ακτινίδια είναι υπέροχα ως σνακ γεμάτο φυτικές ίνες ή ως αναβάθμιση στην κλασική φρουτοσαλάτα. Είναι επίσης νόστιμη προσθήκη σε σάλτσες, smoothies και χυμούς.
Αίμα στα κόπρανα: 7 πιθανές αιτίες που πρέπει να γνωρίζετε – Πότε πρέπει να δείτε γιατρό
2. Κριθάρι
Το κριθάρι καλλιεργείται εδώ και χιλιάδες χρόνια. Ωστόσο, αυτό το εξαιρετικά θρεπτικό δημητριακό δεν έχει πάντα την προσοχή που του αξίζει στη σύγχρονη διατροφή. Για παράδειγμα, είναι πλούσιο σε φυτικές ίνες φιλικές προς την πέψη (6 γραμμάρια ανά μαγειρεμένο φλιτζάνι).
«Αυτό το δημητριακό ολικής άλεσης περιέχει διαλυτές ίνες, οι οποίες συγκρατούν νερό στα έντερα και κρατούν τα κόπρανα μαλακά», λέει η Kulp. Το αποτέλεσμα: λιγότερη πίεση και λιγότερες αιμορροΐδες.
Αν δεν έχετε δοκιμάσει ποτέ το κριθάρι, φτιάξτε μια σούπα με λαχανικά και κριθάρι ή σερβίρετέ το ως συνοδευτικό με κοτόπουλο, χοιρινό ή ψάρι.
3. Ποπ κορν
Το ποπ κορν είναι ένα πεντανόστιμο σνακ, χαμηλό σε θερμίδες. Για κάθε φλιτζάνι που καταναλώνετε, παίρνετε 1,2 γραμμάρια φυτικών ινών (και ποιος τρώει μόνο ένα φλιτζάνι;). Η Kulp επισημαίνει ότι τα ποπ κορν περιέχουν αδιάλυτες ίνες, οι οποίες επιταχύνουν την κίνηση του πεπτικού συστήματος.
4. Χυμός δαμάσκηνου
Ο χυμός δαμάσκηνου είναι ένα κλασικό ρόφημα για την υγεία του πεπτικού συστήματος – και όχι αδίκως. Το ρόφημα αυτό βοηθάει στη διευκόλυνση των κενώσεων. Σε μελέτη με εθελοντές με χρόνια δυσκοιλιότητα, όσοι κατανάλωναν περίπου 60 ml χυμό δαμάσκηνου καθημερινά για οκτώ εβδομάδες είχαν πιο μαλακά κόπρανα και λιγότερη δυσκοιλιότητα, χωρίς δυσάρεστα γαστρεντερικά συμπτώματα όπως φούσκωμα.
Αν αναρωτιέστε γιατί ο χυμός δαμάσκηνου είναι τόσο αποτελεσματικός, η απάντηση είναι ότι οφείλεται σε συνδυασμό παραγόντων. «Είναι ο μοναδικός συνδυασμός σορβιτόλης, φυτικών ινών και πολυφαινολών που του δίνει αυτό το ήπιο αλλά αποτελεσματικό αποτέλεσμα», λέει η Simpson. «Είναι ένα από τα αγαπημένα μου φυσικά “εργαλεία” για πιο ομαλές κενώσεις».
5. Φακές
Είναι όσπρια πλούσια σε φυτικές ίνες και είναι μια ακόμη κορυφαία επιλογή για την ανακούφιση από την πίεση των αιμορροΐδων. Αν και είναι καλή ιδέα να καταναλώνετε σχεδόν οποιοδήποτε τρόφιμο από την οικογένεια των οσπρίων, η Kulp λέει ότι οι φακές είναι ιδιαίτερα ωφέλιμες χάρη στο περιεχόμενό τους σε ανθεκτικό άμυλο.
«Αυτός ο τύπος αμύλου αντιστέκεται στην πέψη στο λεπτό έντερο, οπότε όταν φτάνει στο παχύ έντερο, γίνεται τροφή για τα καλά μικρόβια του εντέρου, βοηθώντας τα να ευδοκιμήσουν».
Δεδομένου ότι η έρευνα έχει δείξει πως ένα υγιές μικροβίωμα μπορεί να προστατεύει από τη δυσκοιλιότητα, υπάρχει καλός λόγος να εντάξετε τις φακές στο εβδομαδιαίο διατροφικό σας πρόγραμμα. Είναι ένας εύκολος τρόπος να καταναλώσετε περισσότερες ίνες με σούπες και σαλάτες. Μπορείτε επίσης να τις προσθέσετε σε smoothies ή να τις μαγειρέψετε με ζεστά μπαχαρικά για ένα χορταστικό, πλούσιο σε ίνες πρωινό πόριτζ.
6. Αλεσμένος λιναρόσπορος
Ο αλεσμένος λιναρόσπορος δεν προσθέτει μόνο μια διακριτική γήινη γεύση σε αρτοσκευάσματα, βρώμη και smoothies, αλλά μπορεί και να προσφέρει ανακούφιση από τις αιμορροΐδες. Η Simpson αναφέρεται σε μελέτη στην οποία ηλικιωμένοι με δυσκοιλιότητα που κατανάλωναν 50 γραμμάρια λιναρόσπορου καθημερινά για έναν μήνα είχαν πιο συχνές κενώσεις και λιγότερη δυσκοιλιότητα. Η λιγότερη δυσκοιλιότητα μπορεί να σημαίνει λιγότερες αιμορροΐδες.
Αυτό δεν είναι ο μόνος τρόπος που ο αλεσμένος λιναρόσπορος μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη των αιμορροΐδων. «Αύξησε επίσης τα επίπεδα βακτηρίων του εντέρου που σχετίζονται με καλύτερη κινητικότητα, προσφέροντας τόσο ανακούφιση από τα συμπτώματα όσο και μικροβιακή υποστήριξη», σημειώνει η Simpson.
Όσο ενθαρρυντική κι αν είναι αυτή η έρευνα, τα 50 γραμμάρια αλεσμένου λιναρόσπορου αντιστοιχούν περίπου σε μισό φλιτζάνι, προσφέροντας σχεδόν 11 γραμμάρια φυτικών ινών. Συνεπώς, η καθημερινή κατανάλωση τέτοιας ποσότητας μπορεί να μην είναι πολύ άνετη αν δεν έχετε συνηθίσει να τρώτε τέτοιους σπόρους. Αλλά ακόμα και το λίγο μετράει. Μόνο 2 κουταλιές της σούπας σε ένα smoothie ή ένα ρόφημα προσφέρουν 3 γραμμάρια φυτικών ινών.
7. Μήλα
«Τα μήλα είναι ένα νόστιμο σνακ και εξαιρετική πηγή δύο ειδών φυτικών ινών», λέει η Kulp. «Το εσωτερικό του μήλου περιέχει διαλυτές ίνες, ενώ η φλούδα του αδιάλυτες. Ο τέλειος συνδυασμός».
Αυτό ίσως εξηγεί γιατί έρευνες έχουν δείξει ότι η κατανάλωση μήλων αυξάνει τον όγκο των κοπράνων, βοηθώντας στην ταχύτερη διέλευσή τους από το σύστημα – και άρα σε πιο συχνές επισκέψεις στην τουαλέτα.
Κάθεστε στην τουαλέτα για πολλή ώρα; Πόσα λεπτά μπορεί να είναι σημάδι καρκίνου παχέος εντέρου
Δεν υπάρχει λάθος τρόπος να απολαύσετε τα μήλα. Αλλά για μέγιστη πρόσληψη φυτικών ινών, αφήστε τη φλούδα. Έπειτα, κόψτε τα και προσθέστε τα σε πουτίγκα με chia ή βρώμη μες στη νύχτα. Ή απλά πάρτε ένα μαζί σας για σνακ.
Πηγές: EatingWell, MedlinePlus, The American Journal of Gastroenterology, Frontiers, Nature Scientific Reports, ResearchGate, PMC