Το ήπαρ σας εργάζεται σκληρά κάθε μέρα – από το να φιλτράρει τις τοξίνες, να χωνεύει τις τροφές, μέχρι να αποθηκεύει ενέργεια. Όταν όμως υπερφορτώνεται από ζάχαρη, λίπος ή στρες, χρειάζεται επιπλέον φροντίδα. Τα καλά νέα είναι ότι με απλές αλλαγές που βασίζονται στη διατροφή, μπορείτε να το προστατεύσετε και να το ενισχύσετε χωρίς φάρμακα.
6 σημάδια ότι το συκώτι σας χρειάζεται detox
5 superfoods που μπορούν να διατηρήσουν το ήπαρ υγιές και να το αποτοξινώσουν
Το ήπαρ είναι ένας πραγματικός «δουλευταράς» – είναι το μεγαλύτερο εσωτερικό όργανο του σώματος και εκτελεί πάνω από 500 ζωτικές λειτουργίες, από τον καθαρισμό του αίματος και την επεξεργασία των θρεπτικών συστατικών, μέχρι την παραγωγή χολής και την απομάκρυνση των τοξινών. Ωστόσο, όταν κακές συνήθειες στον τρόπο ζωής, το αλκοόλ και άλλοι παράγοντες επιβραδύνουν τη λειτουργία του, με αποτέλεσμα να επηρεαστεί και η συνολική μας υγεία.
Γιατί ορισμένες τροφές επηρεάζουν αρνητικά το ήπαρ;
Ορισμένες τροφές μπορούν να βλάψουν το ήπαρ επειδή το υπερφορτώνουν με λίπος, ζάχαρη και τοξίνες, προκαλώντας φλεγμονή και συσσώρευση λίπους. Σύμφωνα με επιστημονική δημοσίευση του 2023 με τίτλο «Dietary Patterns, Foods, and Nutrients to Ameliorate Non-Alcoholic Fatty Liver Disease», η κατανάλωση μιας μεσογειακής δίαιτας χαμηλών θερμίδων μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του λίπους στο ήπαρ και στη βελτίωση της μη αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος (NAFLD). Η μελέτη επισημαίνει επίσης ότι ο καφές χωρίς ζάχαρη, η επαρκής πρόσληψη φυτικών ινών, η άσκηση και η μείωση της ζάχαρης είναι ευεργετικά για την υγεία του ήπατος.
- Οι δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη, κορεσμένα λιπαρά και επεξεργασμένα τρόφιμα αυξάνουν τον κίνδυνο λιπώδους νόσου του ήπατος
- Η υπερβολική φρουκτόζη από τα γλυκά ποτά προάγει την αποθήκευση λίπους στο ήπαρ
- Τα επεξεργασμένα τρόφιμα και η χαμηλή πρόσληψη ινών επιβαρύνουν την υγεία του εντέρου, επιτρέποντας στις τοξίνες να φτάνουν στο ήπαρ και να προκαλούν φλεγμονή
- Η κατανάλωση ολόκληρων, φυτικών τροφών και η μείωση των θερμίδων μπορεί να βοηθήσει στην αναστροφή αυτών των επιπτώσεων
5 τροφές που ενισχύουν την υγεία του ήπατος
1. Καφές
Υπάρχει πλέον λόγος να απολαμβάνετε τον πρωινό σας καφέ χωρίς τύψεις. Πολλές μελέτες δείχνουν ότι ο καφές είναι από τα κορυφαία ροφήματα που υποστηρίζουν την υγεία του ήπατος. Έρευνες δείχνουν ότι η κατανάλωση καφέ βοηθά στην αποφυγή της ανάπτυξης κίρρωσης και μειώνει τη φλεγμονώδη αντίδραση του οργανισμού. Το ήπαρ επωφελείται από τα αντιοξειδωτικά του καφέ, τα οποία εμποδίζουν τη συσσώρευση λίπους και την εναπόθεση κολλαγόνου – ενδείξεις βλάβης του ηπατικού ιστού.
Επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι άτομα που καταναλώνουν μερικά φλιτζάνια καφέ ημερησίως έχουν μειωμένες πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου του ήπατος και θανάτου από χρόνιες ηπατικές παθήσεις. Τα επίπεδα γλουταθειόνης αυξάνονται στον οργανισμό με την κατανάλωση καφέ, επειδή αυτή η ουσία προστατεύει τα ηπατικά κύτταρα από τη βλάβη των ελευθέρων ριζών. Όσοι θέλουν να υποστηρίξουν την υγεία του ήπατος τους με φυσικό τρόπο, καλό είναι να εντάξουν τον καφέ στο διατροφικό τους πλάνο.
Πρόβλημα στο συκώτι: Ποια λάδια μπορεί να προκαλούν φλεγμονή – Ποια να επιλέγουμε
2. Πράσινο τσάι
Το πράσινο τσάι δεν είναι μόνο ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό – μπορεί να ρποστατεύσει και το ήπαρ. Έρευνες δείχνουν ότι το εκχύλισμα πράσινου τσαγιού μειώνει τα επίπεδα ηπατικών ενζύμων, που αποτελούν ένδειξη βλάβης σε ασθενείς με μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος (NAFLD). Το ήπαρ επωφελείται επίσης από τις κατεχίνες, τα αντιοξειδωτικά που βρίσκονται στο πράσινο τσάι, οι οποίες καταπολεμούν τη φλεγμονή και προστατεύουν τα ηπατικά κύτταρα.
Έρευνες δείχνουν ότι η κατανάλωση μερικών φλιτζανιών πράσινου τσαγιού την ημέρα μειώνει την πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου του ήπατος. Ωστόσο, είναι προτιμότερο να επιλέγετε την έκδοση χωρίς καφεΐνη, ειδικά αν ήδη καταναλώνετε καφέ. Η ισορροπία είναι το κλειδί.
3. Γκρέιπφρουτ
Τα αντιοξειδωτικά ναριγκενίνη και ναρινγίνη που περιέχει το γκρέιπφρουτ συμβάλλουν στην προστασία του ήπατος, ενώ μειώνουν και τα επίπεδα φλεγμονής. Το ήπαρ προστατεύεται από αυτές τις ενώσεις επειδή καταπολεμούν το οξειδωτικό στρες, το οποίο προκαλεί βλάβες στα ηπατικά κύτταρα. Μελέτες σε ζώα δείχνουν ότι τα αντιοξειδωτικά του γκρέιπφρουτ συμβάλλουν στη μείωση της ανάπτυξης ηπατικής ίνωσης, η οποία προκύπτει από παρατεταμένη φλεγμονή του ήπατος. Το ήπαρ επωφελείται από τις αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες του γκρέιπφρουτ, αλλά απαιτούνται περισσότερες μελέτες σε ανθρώπους για να επιβεβαιωθεί η αποτελεσματικότητά του.
Μπορείτε να καταναλώσετε ολόκληρο το φρούτο ή να το στύψετε (ψυχρής έκθλιψης) για μέγιστο όφελος. Προσοχή, όμως, καθώς το γκρέιπφρουτ μπορεί να αλληλεπιδράσει με ορισμένα φάρμακα. Επικοινωνήστε με τον γιατρό σας για να βεβαιωθείτε ότι είναι ασφαλής η κατανάλωσή του για εσάς.
4. Σταυρανθή λαχανικά
Τώρα έχετε έναν ακόμη λόγο για να τρώτε τα λαχανικά σας. Το ήπαρ επωφελείται από την κατανάλωση σταυρανθών λαχανικών όπως η λαχανίδα, το μπρόκολο και το κουνουπίδι, καθώς περιέχουν φυτικές ίνες και ποικιλία φυτικών ενώσεων που βοηθούν στην αποτοξίνωση και στη μείωση του λίπους. Έρευνες δείχνουν ότι τα λαχανικά αυτά ενισχύουν το αποτοξινωτικό σύστημα του ήπατος, ενώ περιορίζουν την αποθήκευση λίπους.
Μελέτες σε ζώα δείχνουν ότι η κατανάλωση μπρόκολου στη διατροφή τους τούς προστατεύει από την ανάπτυξη λιπώδους νόσου του ήπατος και ηπατικών όγκων. Τα τρέχοντα επιστημονικά δεδομένα υποστηρίζουν ότι η τακτική κατανάλωση σταυρανθών λαχανικών βοηθά στην προστασία του ήπατος, ενώ προάγει τη συνολική υγεία σύμφωνα με διαιτολόγους και διατροφολόγους.
5. Ξηροί καρποί
Οι ξηροί καρποί είναι μια ακόμη υγιεινή επιλογή γιατί περιέχουν ευεργετικά λιπαρά, και όσοι καταναλώνουν ξηρούς καρπούς τακτικά, έχουν μειωμένες πιθανότητες εμφάνισης μη αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος. Η κατανάλωση ξηρών καρπών βοηθά στη μείωση της φλεγμονής και του οξειδωτικού στρες στο σώμα – δύο βασικές αιτίες βλάβης του ηπατικού ιστού. Έρευνες δείχνουν ότι η ισορροπημένη κατανάλωση διαφόρων ξηρών καρπών μέσα στην εβδομάδα συμβάλλει στην προστασία του ήπατος, ενώ προλαμβάνει τη συσσώρευση λίπους και τη φλεγμονή.
Καρκίνος του ήπατος: Ποια είναι τα πρώτα συμπτώματα της νόσου πέρα από την απώλεια όρεξης
Η προσθήκη καρυδιών, αμυγδάλων και φιστικιών στη διατροφή σας, είτε ως σνακ είτε μέσα στα γεύματα, θα βοηθήσει στη βελτίωση της ηπατικής λειτουργίας. Ωστόσο, προσέξτε την ποσότητα, καθώς οι ξηροί καρποί είναι πολυθερμιδικοί και η υπερβολική κατανάλωσή τους μπορεί να αυξήσει το βάρος.
Πηγές: Times of India, Frontiers, Nature Scientific Reports, MDPI, Frontiers, PMC