Θέλετε να προστατεύσετε την υγεία του προστάτη σας; Οι ειδικοί προτείνουν ένα διατροφικό πλάνο που μπορεί να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου.
Καρκίνος του προστάτη: 1,4 εκατομμύρια άνδρες διαγιγνώσκονται ετησίως-Θεραπευτικές εξελίξεις
Καρκίνος του προστάτη: Μπορεί η διατροφή να λειτουργήσει προληπτικά;
Ο καρκίνος του προστάτη είναι μια μορφή καρκίνου που ξεκινά από τον προστάτη, έναν μικρό αδένα του ανδρικού αναπαραγωγικού συστήματος που βρίσκεται κάτω από την ουροδόχο κύστη και συμβάλλει στην παραγωγή του σπέρματος. Σύμφωνα με τη Mayo Clinic, ο καρκίνος του προστάτη είναι ένας από τους πιο κοινούς τύπους καρκίνου στους άνδρες και συνήθως αναπτύσσεται αργά. Συχνά εντοπίζεται σε πρώιμο στάδιο και οι περισσότεροι ασθενείς θεραπεύονται επιτυχώς.
Όπως έγινε ευρέως γνωστό ο πρώην Πρόεδρος Joe Biden διαγνώστηκε με καρκίνο του προστάτη, έναν από τους 300.000 νέους διαγνωσμένους κάθε χρόνο στις Η.Π.Α. Ο καρκίνος του προστάτη είναι ο δεύτερος πιο συχνός καρκίνος στους άνδρες μετά τον καρκίνο του δέρματος, με περίπου 1 στους 8 άνδρες να διαγιγνώσκονται κάποια στιγμή στη ζωή τους, σύμφωνα με την American Cancer Society (ACS).
Ο κίνδυνος διαφέρει για κάθε άνδρα, ανάλογα με τον τρόπο ζωής, τη φυλή/εθνικότητα, το οικογενειακό ιστορικό και την ηλικία. Ο καρκίνος του προστάτη είναι πιο πιθανό να εμφανιστεί σε μεγαλύτερους άνδρες, σύμφωνα με την ACS. (Η μέση ηλικία διάγνωσης είναι τα 67 έτη).
«Είτε κάποιος θέλει να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του προστάτη είτε να βελτιώσει την επιβίωσή του μετά τη διάγνωση, προτείνουμε έναν συνδυασμό υγιεινής διατροφής, διαχείρισης βάρους και σωματικής δραστηριότητας ως την πιο αποτελεσματική προσέγγιση βασισμένη σε αποδείξεις», αναφέρει ο Dr. Nigel Brockton, Αντιπρόεδρος Έρευνας στο American Institute for Cancer Research (AICR).
«Ο ισχυρότερος τροποποιήσιμος παράγοντας κινδύνου για τον καρκίνο του προστάτη είναι η παχυσαρκία και όχι άμεσα η διατροφή ή τα μεμονωμένα συστατικά της», αναφέρει ο Brockton.
«Προτείνουμε την αποφυγή τροφών που συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο παχυσαρκίας, όπως ροφήματα με προσθήκη ζάχαρης και φαγητά τύπου fast food και υπερ-επεξεργασμένα προϊόντα».
Το συχνό πρόβλημα τη νύχτα που μπορεί να είναι σύμπτωμα καρκίνου του προστάτη
Περιορίστε αυτές τις τροφές για καλύτερη πρόληψη
Έρευνες δείχνουν ότι ορισμένες τροφές, ειδικά το κρέας και τα γαλακτοκομικά, μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του προστάτη, αναφέρει η Martha Silva, RD, LDN, ογκολογική διαιτολόγος στο Mass General Brigham.
Άνδρες που καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες γαλακτοκομικών φαίνεται να έχουν ελαφρώς αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν καρκίνο του προστάτη. Μια μελέτη σε σχεδόν 48.000 άνδρες διαπίστωσε ότι εκείνοι με διατροφή πλούσια σε ασβέστιο είχαν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν καρκίνο του προστάτη και πιο επιθετικές μορφές της νόσου.
Ο Brockton παραμένει σκεπτικός ως προς τον αυστηρό περιορισμό των γαλακτοκομικών και του ασβεστίου, καθώς τα δεδομένα είναι περιορισμένα.
«Η αυξημένη πρόσληψη γαλακτοκομικών ή διατροφικού ασβεστίου μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρκίνου του προστάτη, αλλά δεν έχουμε κάποια συγκεκριμένη σύσταση να αποφεύγονται αυτά τα τρόφιμα, επειδή συνδέονται με μειωμένο κίνδυνο άλλων τύπων καρκίνου (καρκίνος μαστού και παχέος εντέρου)», δηλώνει στο Fortune.
Μια ακόμη συστηματική ανασκόπηση του 2022, η οποία περιλάμβανε 1,9 εκατομμύρια άνδρες από 25 μελέτες, βρήκε ότι η αυξημένη συνολική κατανάλωση γευμάτων και διατροφή πλούσια σε επεξεργασμένα κρέατα (όπως αλλαντικά, λουκάνικα, hot dogs κ.ά.) συνδέονταν με αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο του προστάτη. Και μια μελέτη του 2014 βρήκε ότι η συστηματική κατανάλωση διατροφής με υψηλά κορεσμένα λιπαρά, καλοψημένα κρέατα και ασβέστιο σχετιζόταν με αυξημένο κίνδυνο προχωρημένου καρκίνου του προστάτη.
Επιπλέον, η Silva συνιστά τον περιορισμό της κατανάλωσης αλκοόλ, καθώς μπορεί να προκαλέσει μεταλλάξεις στο DNA που οδηγούν σε ανάπτυξη καρκίνου, όπως επισημαίνει η ίδια.
Εστιάστε στα φρούτα και τα λαχανικά
Η Silva ενθαρρύνει τους ανθρώπους να «ενισχύσουν όσο περισσότερο μπορούν την κατανάλωση φυτικών τροφών» και να επικεντρώνονται περισσότερο σε αυτά που προσθέτουν στη διατροφή τους, παρά σε αυτά που αφαιρούν.
Μια μελέτη του 2024 από το University of California, San Francisco (UCSF) διαπίστωσε ότι οι άνδρες με εντοπισμένο καρκίνο του προστάτη που ακολουθούσαν κατά κύριο λόγο φυτική διατροφή είχαν 47% χαμηλότερο κίνδυνο εξέλιξης του καρκίνου τους σε σχέση με εκείνους που κατανάλωναν τα περισσότερα ζωικά προϊόντα.
Οι ειδικοί έχουν επισημάνει παλαιότερα ότι οι φυτικές ίνες και η φυτική διατροφή αποτελούν βασικά στοιχεία μιας διατροφής που μπορεί να μειώσει τον συνολικό κίνδυνο καρκίνου, όμως υπάρχουν συγκεκριμένα φρούτα και λαχανικά που ίσως είναι ακόμη πιο ισχυρά στον αγώνα κατά του καρκίνου του προστάτη.
Υπάρχουν ενδείξεις ότι τα σταυρανθή λαχανικά, όπως μπρόκολο, κουνουπίδι, λάχανο, kale, bok choy, ρόκα, λαχανάκια Βρυξελλών και ραπανάκια, θα μπορούσαν να παίξουν ιδιαίτερο ρόλο στην πρόληψη του καρκίνου του προστάτη. Αυτό οφείλεται σε μια φυτοχημική ουσία που λέγεται σουλφοραφάνη, η οποία είναι γνωστή για την αντικαρκινική της δράση, συμπεριλαμβανομένου και του καρκίνου του προστάτη.
Η Silva προσθέτει ότι οι ντομάτες και το καρπούζι περιέχουν μια ένωση που θεωρείται ιδιαίτερα προστατευτική για τον καρκίνο του προστάτη: το λυκοπένιο.
Η Silva συνιστά την κατανάλωση τουλάχιστον πέντε μερίδων ολόκληρων φρούτων και λαχανικών καθημερινά για να αποκομιστούν τα αντικαρκινικά οφέλη, όσο περισσότερα καταναλώνει κανείς, τόσο το καλύτερο, αναφέρει. Συμβουλεύει να διατηρούμε κατεψυγμένα φρούτα και λαχανικά, τα οποία είναι εξίσου θρεπτικά με τα φρέσκα, στην κατάψυξη, ώστε να τα προσθέτουμε σε smoothies, βρώμη ή βραδινά γεύματα.
Καρκίνος του προστάτη: Τι να κάνετε για να μειώσετε κατά 45% τον κίνδυνο θανάτου
Ενισχύστε την πρόσληψη φυτικών ινών
Ένα ακόμη θρεπτικό συστατικό που έχουν κοινό τα φρούτα και τα λαχανικά και που προσφέρει προστατευτική δράση ενάντια στον καρκίνο είναι οι φυτικές ίνες.
Οι ειδικοί λένε ότι οι φυτικές ίνες μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη του καρκίνου με διάφορους τρόπους. Η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε ίνες, όπως δημητριακά ολικής άλεσης, φρούτα, λαχανικά, όσπρια, ξηροί καρποί και σπόροι, μπορεί να ενισχύσει την υγεία του εντέρου, γεγονός που με τη σειρά του δυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα, σύμφωνα με τον Brockton.
Οι Διατροφικές Οδηγίες των Η.Π.Α. συνιστούν στους άνδρες την κατανάλωση περίπου 28 έως 34 γραμμάρια φυτικών ινών ημερησίως, αλλά η Silva προτείνει να στοχεύουμε στα 35 γραμμάρια. Συνιστά απλές αλλαγές, όπως η αντικατάσταση του λευκού ρυζιού με καστανό ρύζι ή του λευκού ψωμιού με ψωμί ολικής άλεσης, για την ενίσχυση της πρόσληψης ινών.
«Μικρές αλλαγές σαν αυτές μπορούν σίγουρα να κάνουν τη διαφορά», αναφέρει η Silva.
Μπορείτε επίσης να επιλέξετε τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες όπως:
- Βρώμη, κριθάρι, κινόα, αμάρανθος, πλιγούρι και κεχρί
- Φασόλια και φακές
- Ξηροί καρποί και σπόροι
- Μούρα
- Αβοκάντο
- Πράσινα φυλλώδη λαχανικά όπως kale, σπανάκι, bok choy και ρόκα
- Μήλα και αχλάδια
- Γλυκοπατάτες
- Ποπ κορν
Πρωτοποριακή θεραπεία για τον καρκίνο του προστάτη στην Ελλάδα – Χωρίς τομές, χωρίς επιπλοκές
Προσθέστε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα
Ορισμένες έρευνες δείχνουν επίσης ότι τροφές πλούσιες σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα μπορεί να βοηθούν στην επιβράδυνση της εξέλιξης του καρκίνου του προστάτη. Μια πρόσφατη μελέτη από το UCLA έδειξε ότι μια διατροφή χαμηλή σε ωμέγα-6 λιπαράοξέα, όπως αυτά που βρίσκονται σε φυτικά έλαια και σε ορισμένα τυποποιημένα ή γρήγορα φαγητά και υψηλή σε ωμέγα-3, μείωσε σημαντικά τον ρυθμό ανάπτυξης των καρκινικών κυττάρων του προστάτη σε άνδρες με πρώιμο στάδιο της νόσου.
Μπορείτε να πάρετε ωμέγα-3 από συμπληρώματα ιχθυελαίου, καθώς και από τροφές όπως:
- Σολομός
- Σαρδέλες
- Πέστροφα
- Καρύδια
- Λιναρόσπορος
- Σπόροι chia
Μικρές αλλαγές μπορούν να σας βοηθήσουν να αποφύγετε τον καρκίνο που μαστίζει τόσο έντονα του άνδρες.