Πριν το πετάξετε στα σκουπίδια, ξανασκεφτείτε το — αυτή η κρυφή υπερτροφή είναι γεμάτη θρεπτικά συστατικά και αντιοξειδωτικά που μπορούν να ωφελήσουν την υγεία σας με εκπληκτικούς τρόπους. Μπορεί να βελτιώσει την πέψη, να ενυδατώσει και να προάγει την υγεία του εντέρου. Ποιο φρούτο είναι;
Το φρούτο «μαύρος χρυσός» που μπορεί να ρίξει το σάκχαρο και την αρτηριακή πίεση
Ποια είναι η κρυφή υπερτροφή και ποια τα οφέλη της για την υγεία
Τα πορτοκάλια είναι γνωστά για την πλούσια περιεκτικότητά τους σε βιταμίνες και αντιοξειδωτικά, ωστόσο η φλούδα τους συχνά περνά απαρατήρητη ως μια ξεχωριστή και ισχυρή πηγή θρεπτικών συστατικών. Αναδυόμενες έρευνες αποκαλύπτουν ότι αυτό το παραμελημένο μέρος του φρούτου μπορεί να προσφέρει εκπληκτικά οφέλη για την υγεία — και υπάρχουν ασφαλείς, εύκολοι τρόποι για να το εντάξετε στη διατροφή σας.
Αιθέριο έλαιο πορτοκαλιού: Χρήσεις, οφέλη και παρενέργειες
Το αιθέριο έλαιο πορτοκαλιού — ειδικά από το Citrus sinensis (γλυκό πορτοκάλι) — χρησιμοποιείται ευρέως στην αρωματοθεραπεία και στη φροντίδα του δέρματος. Σύμφωνα με έρευνα του 2022 με τίτλο «Citrus Essential Oils in Aromatherapy: Therapeutic Effects and Mechanisms», τα αιθέρια έλαια εσπεριδοειδών όπως το γλυκό πορτοκάλι συμβάλλουν στη μείωση του άγχους και στη βελτίωση της διάθεσης μέσω της εισπνοής τους. Η μελέτη ανέφερε επίσης αντιοξειδωτικές, αντιφλεγμονώδεις και αντιμικροβιακές ιδιότητες που μπορεί να υποστηρίξουν τη συνολική υγεία.
Άλλες πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι μπορεί να υποστηρίξει τη χαλάρωση, τη διάθεση και την αντιοξειδωτική προστασία.
- Μειώνει το άγχος και το στρες: Η εισπνοή αιθέριου ελαίου πορτοκαλιού βοήθησε στη μείωση των επιπέδων άγχους πριν από χειρουργικές επεμβάσεις και επισκέψεις στον οδοντίατρο.
- Ανακουφίζει από τον πόνο: Η αρωματοθεραπεία με έλαιο πορτοκαλιού μείωσε τον πόνο σε ασθενείς με κατάγματα.
- Αντιοξειδωτικό και αντιμικροβιακό: Εργαστηριακές μελέτες δείχνουν ότι το αιθέριο έλαιο πορτοκαλιού προστατεύει τα κύτταρα από το οξειδωτικό στρες και καταπολεμά βακτήρια.
- Μεταβολική υποστήριξη: Μελέτες σε ζώα δείχνουν πιθανά οφέλη για την ισορροπία της χοληστερίνης και του λίπους.
Πιθανές παρενέργειες
- Μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό στο δέρμα αν χρησιμοποιηθεί αδιάλυτο.
- Δεν ενδείκνυται για παιδιά ή άτομα με ευαισθησία στην καρδιά ή το αναπνευστικό.
- Η έρευνα παραμένει περιορισμένη – τα περισσότερα ευρήματα προέρχονται από μικρές ή προκλινικές μελέτες.
Χοληστερίνη: Τι να φάτε στις 11 το πρωί για να τη μειώσετε, σύμφωνα με καρδιολόγους
Φλούδες πορτοκαλιού: Οφέλη για την υγεία
1. Περιέχουν βασικά θρεπτικά συστατικά
Τα πορτοκάλια είναι γνωστά για την πλούσια περιεκτικότητά τους σε βιταμίνη C. Μια ολόκληρη φλούδα πορτοκαλιού (ή περίπου 100 γραμμάρια) περιέχει περίπου 45 mg βιταμίνης C, δηλαδή τουλάχιστον το μισό της συνιστώμενης ημερήσιας πρόσληψης για τους ενήλικες.
Η φλούδα είναι επίσης πλούσια σε άλλα θρεπτικά συστατικά, όπως:
- Ασβέστιο
- Φώσφορος
- Φολικό οξύ
2. Είναι πλούσιες φυτικές ίνες
Όπως και ολόκληρα τα πορτοκάλια, οι φλούδες τους είναι πλούσιες σε φυτικές ίνες. Η φλούδα ενός ολόκληρου πορτοκαλιού εκτιμάται ότι περιέχει περίπου 10,6 γραμμάρια φυτικών ινών – ποσότητα μεγαλύτερη από την αντίστοιχη του ίδιου μεγέθους σε ολόκληρο το φρούτο. Έρευνες δείχνουν ότι η φλούδα είναι ιδιαίτερα πλούσια σε πηκτίνη, μια διαλυτή ίνα. Η πηκτίνη υποστηρίζει την κανονικότητα των κινήσεων του εντέρου, καθυστερώντας την πέψη και διευκολύνοντας την παραγωγή και τη διεέλευση υγιών κοπράνων. Οι διατροφικές οδηγίες συνιστούν οι ενήλικες να καταναλώνουν περίπου 28 g φυτικών ινών την ημέρα.
3. Μπορούν να ενυδατώσουν
Δεν είναι μυστικό ότι τα πορτοκάλια και τα υπόλοιπα εσπεριδοειδή ενυδατώνουν τον οργανισμό – και οι φλούδες πορτοκαλιού δεν μένουν πίσω. Η κατανάλωση ενός ολόκληρου πορτοκαλιού με τη φλούδα του προσφέρει περίπου 87 g (ή 87%) νερού, ενώ μόνο η φλούδα προσφέρει περίπου 72,5 g νερού. Διατροφολόγοι τονίζουν ότι η κατανάλωση ωμών φρούτων με υψηλή περιεκτικότητα σε νερό, όπως τα πορτοκάλια, μπορεί να συμβάλλει στην κάλυψη των ημερήσιων αναγκών του οργανισμού σε υγρά.
4. Περιέχουν αντιοξειδωτικά
Οι φλούδες πορτοκαλιού περιέχουν επίσης ισχυρά αντιοξειδωτικά, τα οποία ενδέχεται να προλάβουν ή να καταπολεμήσουν την κυτταρική βλάβη στον οργανισμό. Υπάρχουν ενδείξεις ότι οι φλούδες πορτοκαλιού περιέχουν περισσότερα πολυφαινολικά φυτικά συστατικά από άλλα εσπεριδοειδή.
Οι πολυφαινόλες μπορεί να βοηθήσουν στην πρόληψη και διαχείριση χρόνιων ασθενειών, όπως:
- Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2
- Ορισμένοι τύποι καρκίνου
- Ηλικιακή γνωστική έκπτωση
Οι φλούδες πορτοκαλιού είναι επίσης πλούσια πηγή λεμονένιου, το οποίο μπορεί να προστατεύει από τον καρκίνο του δέρματος — αν και απαιτείται περαιτέρω έρευνα για την ενίσχυση αυτών των ευρημάτων.
5. Προστατεύουν το έντερο
Έρευνες δείχνουν ότι οι φλούδες πορτοκαλιού είναι πλούσιες σε πρεβιοτικά — υδατάνθρακες που ενισχύουν την ανάπτυξη και την ισορροπία των «καλών» βακτηρίων στο πεπτικό σύστημα. Η πρεβιοτική τους περιεκτικότητα ωφελεί το μικροβίωμα και τη συνολική υγεία του εντέρου. Οι πολυφαινόλες και τα πρεβιοτικά στις φλούδες πορτοκαλιού ενδέχεται να ενισχύσουν περαιτέρω τις αντιφλεγμονώδεις και προστατευτικές τους ιδιότητες για το γαστρεντερικό σύστημα.
Χρόνια δυσκοιλιότητα: Το φρούτο που αποτελεί το «κλειδί» για την αντιμετώπιση της
Πώς να εντάξετε με ασφάλεια τις φλούδες πορτοκαλιού στη διατροφή σας
Αν και οι φλούδες πορτοκαλιού θεωρούνται γενικά ασφαλείς για κατανάλωση από τους περισσότερους υγιείς ενήλικες, υπάρχουν μερικά σημεία που πρέπει να προσέξετε πριν τις προσθέσετε στη διατροφή σας, όπως:
- Δοκιμάστε μικρές ποσότητες στην αρχή, καθώς η σκληρή, μασώμενη υφή και η πικρή γεύση της φλούδας μπορεί να σας ξενίσουν.
- Πλύντε καλά τη φλούδα πριν την καταναλώσετε, ώστε να απομακρύνετε φυτοφάρμακα, χημικές ουσίες ή βακτήρια που συνήθως υπάρχουν στην εξωτερική επιφάνεια των εσπεριδοειδών.
- Καταναλώστε με μέτρο, καθώς η απότομη αύξηση των φυτικών ινών στη διατροφή μπορεί να προκαλέσει δυσάρεστες παρενέργειες όπως φούσκωμα, αέρια ή στομαχόπονο σε ορισμένα άτομα.
- Σκεφτείτε να τρίψετε τη φλούδα του πορτοκαλιού ώστε να τη χρησιμοποιήσετε ως γαρνιτούρα ή καρύκευμα σε διάφορα φαγητά, όπως αρτοσκευάσματα, σαλάτες, crackers, ριζότο, ή ακόμη και αλκοολούχα ποτά.
Πηγές: VeryWell Health, PMC, PMC, MDPI, ResearchGate, Johns Hopkins Medicine, PubMed