Φυτικά συμπληρώματα γεμίζουν τα ράφια και υπόσχονται ενίσχυση της ευεξίας, μείωση της χοληστερίνης ή ανακούφιση από το άγχος. Όμως πόσο ασφαλή είναι στην πραγματικότητα; Πίσω από την ετικέτα «φυσικό» μπορεί να κρύβονται σοβαροί κίνδυνοι για το συκώτι και τη γενικότερη υγεία. Ποια γνωστά συμπληρώματα συνδέονται με ηπατοτοξικότητα και γιατί η γνώμη του γιατρού είναι πάντα απαραίτητη;
Βλάβη στο συκώτι: 5 σημάδια που προειδοποιούν – Πώς να την αντιμετωπίσετε;
Ποια είναι τα 5 φυτικά συμπληρώματα που μπορούν να βλάψουν το συκώτι σας
Στην προσπάθειά τους να βελτιώσουν την υγεία τους με φυσικό τρόπο, πολλοί άνθρωποι στρέφονται στα φυτικά συμπληρώματα και στις εναλλακτικές θεραπείες. Αν και συχνά θεωρούνται ακίνδυνα επειδή προέρχονται από τη φύση, ορισμένα από αυτά τα προϊόντα ενδέχεται να ενέχουν σοβαρούς κινδύνους για την υγεία – ιδιαίτερα για το ήπαρ.
Συμπληρώματα όπως η μαγιά κόκκινου ρυζιού, το chaparral, η βιταμίνη Α σε υψηλές δόσεις, το φλισκούνι και η ashwagandha έχουν συνδεθεί με περιπτώσεις τοξικότητας και ηπατικής βλάβης, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για προσοχή και σωστή ιατρική καθοδήγηση.
- Μαγιά κόκκινου ρυζιού
- Chaparral
- Υψηλές δόσεις βιταμίνης Α
- Φλισκούνι
- Ashwagandha
1. Μαγιά κόκκινου ρυζιού
Η μαγιά κόκκινου ρυζιού είναι ένα συμπλήρωμα που παρασκευάζεται από ρύζι που έχει υποστεί ζύμωση με έναν συγκεκριμένο τύπο μούχλας. Ορισμένες από τις χημικές ουσίες που περιέχει, συμπεριλαμβανομένης μιας που ονομάζεται μονακολίνη Κ, είναι παρόμοιες με αυτές του συνταγογραφούμενου φαρμάκου λοβαστατίνη, ενός φαρμάκου που χρησιμοποιείται για τη μείωση της LDL χοληστερόλης.
Υπάρχει όμως κίνδυνος σοβαρών παρενεργειών, μεταξύ των οποίων και η ηπατική βλάβη. Ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) έχει απαγορεύσει τα εκχυλίσματα μαγιάς κόκκινου ρυζιού που περιέχουν ενισχυμένη ή προστιθέμενη λοβαστατίνη. Όμως, οι κατασκευαστές συμπληρωμάτων δεν χρειάζεται να αποδείξουν στον FDA ότι τα προϊόντα τους είναι ασφαλή και αποτελεσματικά όπως κάνουν οι κατασκευαστές φαρμάκων.
Έτσι, ενώ η μαγιά κόκκινου ρυζιού μπορεί να φαίνεται σαν μια φυσική εναλλακτική λύση στις στατίνες, η πιθανή επίδραση στο συκώτι την καθιστά επικίνδυνη. Αν ψάχνετε για φυσικούς τρόπους για να μειώσετε τη χοληστερόλη σας, ο γιατρός σας μπορεί να σας βοηθήσει να μάθετε τι λειτουργεί και τι είναι ασφαλές.
Αποτοξίνωση του συκωτιού: 6 αφεψήματα με βότανα που καθαρίζουν το ήπαρ
2. Chaparral
Το chaparral, που παρασκευάζεται από τα φύλλα ενός θάμνου της ερήμου στις νοτιοδυτικές ΗΠΑ και το Μεξικό, χρησιμοποιείται εδώ και αιώνες στην παραδοσιακή ιατρική των ιθαγενών Αμερικανών. Αλλά έχει συνδεθεί με περιπτώσεις σοβαρής, μόνιμης ηπατικής βλάβης. Σε ορισμένες από αυτές τις περιπτώσεις, τα άτομα που έλαβαν chaparral χρειάστηκαν επείγουσα μεταμόσχευση ήπατος.
Ενώ αυτές οι περιπτώσεις σοβαρής ηπατικής βλάβης ήταν σπάνιες, ο FDA έχει προειδοποιήσει κατά της λήψης chaparral. Το chaparral είναι πιο πιθανό να προκαλέσει προβλήματα εάν λαμβάνετε ορισμένα είδη φαρμάκων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που μπορούν να επηρεάσουν το συκώτι ή τα νεφρά σας.
Τα συμπτώματα ηπατικής τοξικότητας από το chaparral μπορεί να περιλαμβάνουν ίκτερο, κόπωση και κοιλιακό άλγος. Αυτά τα συμπτώματα συνήθως ξεκινούν εντός τριών έως 12 εβδομάδων από την έναρξη της καθημερινής λήψης chaparral ή την αύξηση της ημερήσιας δόσης.
3. Υψηλές δόσεις βιταμίνης Α
Η βιταμίνη Α βοηθά την όρασή σας, το ανοσοποιητικό σας σύστημα και πολλά άλλα μέρη του σώματός σας. Αλλά η υπερβολική της ποσότητα μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στο συκώτι και στο υπόλοιπο σώμα. Το σώμα αποθηκεύει βιταμίνη Α, αλλά η υπερβολική συσσώρευση μπορεί να προκαλέσει προβλήματα. Τα συμπτώματα υπερβολικής βιταμίνης Α από συμπληρώματα περιλαμβάνουν πονοκέφαλο, ναυτία, ζάλη και ηπατική βλάβη.
Τα συμπληρώματα υψηλής δόσης β-καροτίνης, μιας μορφής βιταμίνης Α, μπορεί επίσης να αυξήσουν την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα σε καπνιστές, άτομα που κάπνιζαν παλιά και άτομα που έχουν εκτεθεί σε αμίαντο. Ένας ασφαλέστερος τρόπος για να λάβετε βιταμίνη Α είναι μέσω τροφών όπως ορισμένα ψάρια (όπως ο σολομός), σπανάκι, καρότα, πεπόνι και βερίκοκα.
Εάν πιστεύετε ότι εξακολουθείτε να χρειάζεστε συμπλήρωμα, τηρήστε τα συνιστώμενα επίπεδα. Οι ειδικοί υγείας συνήθως συνιστούν τα τρόφιμα ως την πρώτη πηγή θρεπτικών συστατικών.
4. Φλισκούνι
Το φλισκούνι είναι ένα βότανο που χρησιμοποιείται από καιρό στην παραδοσιακή ιατρική, αλλά σε ορισμένες μορφές του, ενέχει σοβαρούς, ακόμη και απειλητικούς για τη ζωή κινδύνους, συμπεριλαμβανομένου του ήπατος. Συγκεκριμένα, το έλαιο του βοτάνου δεν είναι ασφαλές και έχει συνδεθεί με περιπτώσεις τοξικής ηπατικής βλάβης, πολυοργανικής ανεπάρκειας, καρδιαγγειακής κατάρρευσης και θανάτου -ακόμη και σε μικρές δόσεις- εντός ωρών από τη λήψη του.
Περιπτώσεις ηπατικής τοξικότητας που συνδέονται με τη λήψη του ελαίου χρονολογούνται πριν από περισσότερο από έναν αιώνα. Η δηλητηρίαση από το έλαιο μπορεί να έχει την ίδια επίδραση στο ήπαρ με την υπερβολική δόση ακεταμινοφαίνης. Η λήψη φλισκουνιού ενώ παίρνετε επίσης ακεταμινοφαίνη θα μπορούσε να κάνει την ηπατική βλάβη ακόμη πιο πιθανή. Δεδομένων των απειλητικών για τη ζωή κινδύνων, οι ειδικοί συμβουλεύουν να μην παίρνετε έλαιο φλισκουνιού από το στόμα.
5. Ashwagandha
Η ashwagandha είναι ένα βότανο που χρησιμοποιούν ορισμένοι άνθρωποι όταν είναι αγχωμένοι ή για τη συνολική τους ευεξία. Χρησιμοποιείται εδώ και καιρό στην Αγιουρβεδική ιατρική και θεωρείται γενικά ασφαλές, αλλά έχουν αναφερθεί ορισμένες περιπτώσεις ηπατικής βλάβης σε άτομα που λαμβάνουν συμπληρώματα που φέρουν την ετικέτα ότι περιέχουν ashwagandha.
Δεν είναι πάντα σαφές τι ακριβώς περιέχεται στα εμπορικά παρασκευαζόμενα συμπληρώματα. Αυτές οι περιπτώσεις δεν ήταν συχνές, αλλά είναι καλό να γνωρίζετε τους κινδύνους με τα φυτικά συμπληρώματα, όπως και με οτιδήποτε άλλο παίρνετε. Τα συμπτώματα της ηπατικής βλάβης μπορεί να περιλαμβάνουν ίκτερο, κνησμό, ναυτία, λήθαργο και κοιλιακό άλγος.
Λίπος στο συκώτι: Τι να τρώτε για να το μειώσετε χωρίς φάρμακα -Τροφές που πρέπει να αποφεύγετε
Εάν έχετε οποιοδήποτε από αυτά τα συμπτώματα, ειδικά ενώ παίρνετε ashwagandha, ζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια. Πάντα να μιλάτε με έναν γιατρό πριν ξεκινήσετε να παίρνετε οποιοδήποτε νέο συμπλήρωμα, ειδικά εάν έχετε ήδη κάποια ηπατική πάθηση.
Πηγές: WebMD, National Center for Complementary and Integrative Health, National Institutes of Health Office of Dietary Supplements, National Library of Medicine