Αν τα επίπεδα του σακχάρου σας αυξομειώνονται υπερβολικά, το σώμα σας θα ξεκινήσει να εκδηλώνει την ανισορροπία με συμπτώματα. Ποια είναι τα σημάδια που μπορεί να δείχνουν ότι το σάκχαρό σας είναι εκτός ελέγχου;
Glucose Goddess: Κορυφαία ειδικός αποκαλύπτει πώς να ρυθμίσουμε το σάκχαρο με 3 απλές κινήσεις
Έχει σημασία να ελέγχετε τα επίπεδα γλυκόζης σας – Ποια τα 10 σημάδια που μπορεί να δείχνουν ότι ο διαβήτης σας είναι εκτός ελέγχου
Η διατήρηση του σακχάρου σε φυσιολογικά επίπεδα είναι καθοριστική για τη διαχείριση του διαβήτη τύπου 2 – και αυτό σημαίνει να το ελέγχετε συστηματικά. Αν και η υγιεινή διατροφή, η τακτική άσκηση και η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να βοηθήσουν στον έλεγχο του διαβήτη, δεν μπορούμε να γνωρίζουμε με σιγουριά ότι είναι σε ισορροπία, αν δεν κάνουμε μετρήσεις γλυκόζης συχνά.
Παράγοντες κινδύνου για διαβήτη τύπου 2
Σύμφωνα με μελέτη του 2024 με τίτλο «Deciphering the complex interplay of risk factors in type 2 diabetes mellitus: A comprehensive review», ο διαβήτης τύπου 2 αναπτύσσεται μέσα από ένα συνδυασμό παραγόντων (γενετικών, περιβαλλοντικών και τρόπου ζωής), που αλληλεπιδρούν και οδηγούν σε αντίσταση στην ινσουλίνη και βλάβη στα κύτταρα που παράγουν ινσουλίνη. Η μελέτη προτείνει πως η κατανόηση αυτών των αλληλεπιδράσεων θα μπορούσε να οδηγήσει σε πιο εξατομικευμένες στρατηγικές πρόληψης και θεραπείας.
Βασικά ευρήματα από μελέτες των τριών τελευταίων ετών επισημαίνουν ότι αυξημένο κίνδυνο έχουν:
- Υπέρβαροι ή με παχυσαρκία, ιδιαίτερα κοιλιακό λίπος
- Όσοι δεν ασκούνται αρκετά και κάνουν καθιστική ζωή
- Όσοι καταναλώνουν υπερβολικές ποσότητες ζάχαρης και κάνουν κακή διατροφή
- Άτομα με οικογενειακό ιστορικό και άλλους γενετικούς παράγοντες
- Άτομα με υπέρταση ή μη φυσιολογικά επίπεδα χοληστερίνης
- Όσες έχουν ιστορικό διαβήτη κύησης
- Άτομα με χρόνιο στρες ή κατάθλιψη, που συνδέονται με ταχύτερη εξέλιξη της νόσου
Οι περισσότεροι από αυτούς τους κινδύνους είναι τροποποιήσιμοι — πράγμα που σημαίνει ότι η διαχείριση του βάρους, η τακτική άσκηση, η ισορροπημένη διατροφή και η διαχείριση του στρες μπορούν να μειώσουν σημαντικά τις πιθανότητες εμφάνισης διαβήτη τύπου 2.
Σημάδια ότι το σάκχαρό σας μπορεί να είναι εκτός ελέγχου
1. Διψάτε συνέχεια και πάτε συχνά στην τουαλέτα
Η δίψα και η συχνή ούρηση είναι δύο κλασικά σημάδια διαβήτη, που προκαλούνται από την υπερβολική γλυκόζη στο αίμα. Καθώς τα νεφρά προσπαθούν να απομακρύνουν τη γλυκόζη, τραβούν περισσότερα υγρά από τους ιστούς, κάτι που σας κάνει να πηγαίνετε στην τουαλέτα πιο συχνά από το συνηθισμένο. Η δίψα είναι το σήμα του σώματός σας ότι πρέπει να αναπληρώσει τα υγρά που χάνει. Αν δεν πίνετε αρκετά υγρά, μπορεί να αφυδατωθείτε.
Η απλή συνήθεια που ρυθμίζει το σάκχαρο, σύμφωνα με ειδικούς
2. Νιώθετε εξαντλημένοι
Η κόπωση είναι άλλο ένα σήμα ότι το σάκχαρό σας δεν είναι υπό έλεγχο. Όταν η γλυκόζη παραμένει στο αίμα αντί να διοχετεύεται στα κύτταρα, οι μύες σας δεν λαμβάνουν αρκετή ενέργεια. Μπορεί να νιώθετε ελαφρώς κουρασμένοι ή τόσο εξαντλημένοι που να χρειάζεστε ύπνο. Πολλές φορές, τα άτομα με διαβήτη νιώθουν έντονη κούραση μετά από ένα μεγάλο γεύμα.
3. Ζαλίζεστε
Η ζάλη και το τρέμουλο μπορεί να είναι ένδειξη χαμηλού σακχάρου ή υπογλυκαιμίας. Δεδομένου ότι ο εγκέφαλος χρειάζεται γλυκόζη για να λειτουργήσει, η πτώση του σακχάρου μπορεί να είναι επικίνδυνη — ακόμη και απειλητική για τη ζωή — αν δεν αντιμετωπιστεί. Ένα ποτήρι χυμός φρούτων μπορεί να ανεβάσει προσωρινά τα επίπεδα σακχάρου. Αν όμως νιώθετε συχνά ζαλάδα ή τρέμουλο, μιλήστε με τον γιατρό σας. Μπορεί να χρειαστεί να προσαρμόσετε τη διατροφή ή τα φάρμακά σας.
4. Πρήζονται τα χέρια και τα πόδια σας
Αν έχετε υψηλή αρτηριακή πίεση μαζί με διαβήτη, οι δύο παθήσεις μπορούν να βλάψουν σταδιακά την ικανότητα των νεφρών να φιλτράρουν απόβλητα και υγρά. Καθώς συσσωρεύεται νερό στο σώμα, τα χέρια και τα πόδια σας μπορεί να πρηστούν – ένα προειδοποιητικό σημάδι για πιθανή νεφρική νόσο. Μπορείτε να διατηρήσετε τη λειτουργία των νεφρών σας λαμβάνοντας σωστά τα φάρμακά σας για διαβήτη και πίεση. Οι αλλαγές στη διατροφή επίσης μπορεί να βοηθήσουν. Συνεργαστείτε με διατροφολόγο για να κρατήσετε το σάκχαρό σας υπό έλεγχο.
5. Έχετε μούδιασμα ή μυρμήγκιασμα
Η νευρική βλάβη (ονομάζεται περιφερική νευροπάθεια) μπορεί να είναι ένα ακόμα σημάδι χρόνια αυξημένου σακχάρου. Εκδηλώνεται με μούδιασμα ή μυρμήγκιασμα στα χέρια και τα πόδια, ή με αδυναμία αίσθησης πόνου ή αλλαγών στη θερμοκρασία. Αν έχετε διαβήτη να επισκέπτεστε ποδίατρο τακτικά για να εξετάζει τα πόδια σας. Τα άτομα με νευροπάθεια μπορεί να μην αντιληφθούν ότι έχουν τραυματιστεί ή ότι ένα τραύμα έχει μολυνθεί. Άλλοι πάλι μπορεί να είναι υπερευαίσθητοι στον πόνο και να αισθάνονται έντονο και συνεχές άλγος από ερεθίσματα που υπό κανονικές συνθήκες δεν θα προκαλούσαν πόνο.
6. Έχετε ενοχλήσεις στο στομάχι
Ο διαβήτης μπορεί επίσης να βλάψει το νεύρο που βοηθά στο άδειασμα του στομάχου και στη σωστή μετακίνηση της τροφής μέσω του πεπτικού συστήματος. Όταν το στομάχι σας δεν αδειάζει αρκετά γρήγορα — μια κατάσταση που ονομάζεται γαστροπάρεση — μπορεί να αντιμετωπίσετε δυσάρεστα πεπτικά προβλήματα όπως ναυτία, εμετούς, φούσκωμα, καούρα ή αίσθημα πληρότητας αμέσως μόλις ξεκινήσετε να τρώτε ή ακόμα και για ώρες μετά. Η γαστροπάρεση μπορεί επίσης να δυσκολέψει τον έλεγχο του διαβήτη σας.
7. Χάνετε την όρασή σας
Το υψηλό σάκχαρο και η υψηλή αρτηριακή πίεση μπορούν και τα δύο να βλάψουν τις ευαίσθητες δομές των ματιών και να απειλήσουν την όρασή σας. Η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια – που προκαλείται από βλάβες στα αιμοφόρα αγγεία του ματιού – είναι μία από τις κύριες αιτίες τύφλωσης στους ενήλικες. Η θολή όραση, τα στίγματα, οι γραμμές ή οι λάμψεις φωτός είναι σημάδια αιμορραγίας στον αμφιβληστροειδή – μια επείγουσα ιατρική κατάσταση. Κλείστε ραντεβού για εξέταση των ματιών σας πριν υπάρξει περαιτέρω επιδείνωση της όρασης.
8. Χάνετε βάρος
Η απώλεια περιττών κιλών είναι πάντα ωφέλιμη για τη διαχείριση του διαβήτη τύπου 2. Αν όμως χάνετε βάρος απότομα, χωρίς να το προσπαθείτε ή χωρίς να έχετε αλλάξει κάτι, μπορεί να είναι σημάδι ότι το σάκχαρό σας είναι πολύ υψηλό. Όταν η γλυκόζη βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα, αποβάλλεται από το σώμα μέσω των ούρων, μαζί με θερμίδες και υγρά από αυτά που έχετε καταναλώσει.
9. Έχετε συχνές λοιμώξεις
Οι συχνές ή επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις μπορεί να είναι ένδειξη υψηλού σακχάρου. Μπορεί να αντιμετωπίζετε ουλίτιδα, λοιμώξεις του ουροποιητικού, βακτηριακές ή μυκητιασικές λοιμώξεις του δέρματος ή, αν είστε γυναίκα, κολπικές μυκητιάσεις. Άλλες πιθανές λοιμώξεις περιλαμβάνουν πνευμονία και λοιμώξεις του αναπνευστικού, λοιμώξεις στα νεφρά και τη χοληδόχο κύστη, αλλά και σοβαρές βακτηριακές λοιμώξεις στο μέσο αυτί και μυκητιάσεις των ιγμορείων.
Ούρα που μυρίζουν σαν ποπ κορν; Με ποια κοινή πάθηση μπορεί να συνδέονται
10. Οι πληγές και οι μώλωπες δεν επουλώνονται το ίδιο γρήγορα
Αν το σάκχαρό σας δεν είναι καλά ρυθμισμένο, μπορεί να παρατηρήσετε ότι οι πληγές και οι μώλωπες αργούν να επουλωθούν. Η φροντίδα των τραυμάτων, όσο μικρά κι αν είναι, είναι κρίσιμη για να μειωθεί ο κίνδυνος λοίμωξης στα άτομα με διαβήτη. Οι ίδιες οι λοιμώξεις μπορούν επίσης να αυξήσουν τα επίπεδα σακχάρου, κάτι που δυσκολεύει ακόμη περισσότερο το ανοσοποιητικό σας να τις καταπολεμήσει.
Πηγές: WebMD, Baishideng Publishing Group, ScienceDirect, ScienceDirect, Frontiers, BMC Public Health, theBMJ, BMC Public Health