Νιώθετε συχνά έναν έντονο, διαπεραστικό πόνο στο μάγουλο ή το σαγόνι που μοιάζει με ηλεκτροσόκ; Σας πιάνει ένας πόνος στο μισό σας κεφάλι όταν βάφεστε (οι γυναίκες), ξυρίζεστε (οι άνδρες) ή βουρτσίζετε τα δόντια σας; Είναι πολύ πιθανό να πάσχετε από ένα από τα πιο επώδυνα σύνδρομα που υπάρχουν, τη νευραλγία του τριδύμου. Ποια είναι τα συμπτώματα που πρέπει να σας ανησυχήσουν και πώς θεραπεύεται.
Σύμφωνα με τη Mayo Clinic, η νευραλγία του τριδύμου είναι η πιο συχνή αιτία πόνου στο πρόσωπο. Αν και η πάθηση δεν είναι απειλητική για τη ζωή, ο πόνος που προκαλεί στους ασθενείς είναι εξουθενωτικός και επηρεάζει την ποιότητα ζωής τους.
Τα νέα, ωστόσο, είναι ενθαρρυντικά, καθώς η ανακούφιση από την νευραλγία τριδύμου είναι πλέον δυνατή. Οι ιατρικές και χειρουργικές θεραπείες μπορούν να θέσουν τον πόνο υπό έλεγχο, ειδικά όταν η διαχείριση γίνεται από έναν εξειδικευμένο γιατρό και χειρουργό.
Τι είναι η νευραλγία του τριδύμου
Η νευραλγία τριδύμου είναι μια πάθηση που χαρακτηρίζεται από πόνο προερχόμενο από το τρίδυμο νεύρο, το οποίο ξεκινά κοντά στην κορυφή του αυτιού και χωρίζεται στα τρία, προς το μάτι, το μάγουλο και το σαγόνι. Έχουμε δύο τρίδυμα νεύρα: ένα για κάθε πλευρά του προσώπου μας, αλλά ο πόνος της νευραλγίας τριδύμου επηρεάζει συνήθως μόνο τη μία πλευρά.
Σύμφωνα με το Johns Hopkins, ο πόνος της νευραλγίας του τριδύμου δεν μοιάζει με τον πόνο του προσώπου που προκαλείται από άλλα προβλήματα. Συχνά περιγράφεται ως αιχμηρός, έξτρα δυνατός ή ηλεκτρικός στην αίσθηση και είναι τόσο έντονος που το πάσχον άτομο δεν μπορεί να φάει ή να πιει. Ο πόνος διαπερνά το πρόσωπο μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, αλλά καθώς η πάθηση εξελίσσεται, ο πόνος μπορεί να διαρκέσει λεπτά ή και περισσότερο.
Αιτίες της νευραλγίας του τριδύμου
Η νευραλγία του τριδύμου εμφανίζεται συνήθως αυθόρμητα, αλλά μερικές φορές σχετίζεται με τραύμα στο πρόσωπο ή οδοντιατρικές επεμβάσεις.
Σύμφωνα με τη Mayo Clinic, η πάθηση μπορεί να προκληθεί από ένα αιμοφόρο αγγείο που πιέζει το τρίδυμο νεύρο, γνωστή και ως αγγειακή συμπίεση. Με την πάροδο του χρόνου, ο παλμός μιας αρτηρίας που τρίβεται πάνω στο νεύρο μπορεί να φθείρει τη μόνωση, η οποία ονομάζεται μυελίνη, αφήνοντας το νεύρο εκτεθειμένο και ιδιαίτερα ευαίσθητο.
Τα συμπτώματα που προκύπτουν μπορεί να είναι παρόμοια με εκείνα που προκαλούνται από οδοντιατρικά προβλήματα και μερικές φορές τα άτομα με αδιάγνωστη νευραλγία τριδύμου διερευνούν πολλαπλές οδοντιατρικές επεμβάσεις σε μια προσπάθεια να ελέγξουν τον πόνο.
Η σκλήρυνση κατά πλάκας ή ένας όγκος – αν και σπάνια – μπορεί επίσης να προκαλέσει νευραλγία του τριδύμου. Οι ερευνητές διερευνούν κατά πόσον η μεταερπητική νευραλγία (που προκαλείται από τον έρπητα ζωστήρα) μπορεί να σχετίζεται με αυτή την πάθηση.
Συμπτώματα νευραλγίας τριδύμου
Σύμφωνα με το Johns Hopkins, η νευραλγία του τριδύμου εμφανίζεται συχνότερα στις γυναίκες από ό,τι στους άνδρες, είναι πιο συχνή σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας (συνήθως 50 ετών και άνω) και εμφανίζεται περισσότερο στα δεξιά παρά στα αριστερά.
Τα συμπτώματα της νευραλγίας του τριδύμου μπορεί να περιλαμβάνουν επεισόδια απότομου, έντονου, διαπεραστικού πόνου στο μάγουλο ή το σαγόνι που μοιάζει με ηλεκτροσόκ. Τα επεισόδια πόνου μπορεί να προκληθούν από οτιδήποτε αγγίζει το πρόσωπο ή τα δόντια, συμπεριλαμβανομένου του ξυρίσματος, του μακιγιάζ, του βουρτσίσματος των δοντιών, του αγγίγματος ενός δοντιού ή ενός χείλους με τη γλώσσα, του φαγητού, του ποτού ή της ομιλίας – ή ακόμη και από ένα ελαφρύ αεράκι ή νερό που χτυπάει το πρόσωπο.
Πόνος από νευραλγία τριδύμου
Το τρίδυμο νεύρο διαχωρίζεται σε τρεις κλάδους: τον οφθαλμικό, τον γναθικό και τον κάτω γναθικό. Κάθε κλάδος παρέχει αίσθηση σε διαφορετικές περιοχές του προσώπου. Ανάλογα με το ποιος κλάδος και ποιο τμήμα του νεύρου ερεθίζεται, ο πόνος της νευραλγίας τριδύμου μπορεί να γίνει αισθητός οπουδήποτε στο πρόσωπο.
Συνηθέστερα, γίνεται αισθητός στο κάτω μέρος του προσώπου. Η ένταση του πόνου είναι εξαιρετική: Ορισμένοι άνθρωποι αναφέρουν ότι είναι πιο έντονος από την εμπειρία μιας καρδιακής προσβολής, από το πέρασμα μιας πέτρας στα νεφρά ή ακόμη και από τον τοκετό.
Η έξαρση της νευραλγίας του τριδύμου μπορεί να ξεκινήσει με μυρμήγκιασμα ή μούδιασμα στο πρόσωπο. Ο πόνος εμφανίζεται σε διαλείπουσες εκρήξεις που διαρκούν από μερικά δευτερόλεπτα έως δύο λεπτά, και γίνεται όλο και πιο συχνός, μέχρι ο πόνος να είναι σχεδόν συνεχής.
Οι εξάρσεις μπορεί να συνεχιστούν για μερικές εβδομάδες ή μήνες, ακολουθούμενες από μια περίοδο χωρίς πόνο που μπορεί να διαρκέσει ένα χρόνο ή περισσότερο. Αν και ο πόνος της νευραλγίας τριδύμου μπορεί να φαίνεται ότι εξαφανίζεται, πάντα επανέρχεται, συχνά με μεγαλύτερη ένταση.
Διάγνωση της νευραλγίας τριδύμου
Η διάγνωση της νευραλγίας του τριδύμου περιλαμβάνει φυσική εξέταση και λεπτομερές ιατρικό ιστορικό για τον αποκλεισμό άλλων αιτιών του πόνου στο πρόσωπο. Ο ιατρός και συγκεκριμένα ο νευρολόγος θα σας ρωτήσει σχετικά με τη συχνότητα και την ένταση του πόνου, τι φαίνεται να τον προκαλεί και τι τον κάνει να αισθάνεται καλύτερα ή χειρότερα. Δεδομένου ότι δεν υπάρχει μία και μοναδική εξέταση για τη νευραλγία του τριδύμου, η διερεύνηση της φύσης του πόνου είναι το κλειδί για τη διάγνωση.
Ο ιατρός θα σας συνταγογραφήσει απεικονιστικές ή εργαστηριακές εξετάσεις, όπως αξονική τομογραφία ή μαγνητική τομογραφία υψηλής ανάλυσης του τριδύμου νεύρου και των γύρω περιοχών. Αυτές οι εξετάσεις μπορούν να βοηθήσουν να προσδιοριστεί εάν ο πόνος προκαλείται από όγκο ή ανωμαλία των αιμοφόρων αγγείων ή από αδιάγνωστη σκλήρυνση κατά πλάκας. Ορισμένες προηγμένες τεχνικές μαγνητικής τομογραφίας μπορεί να βοηθήσουν τον γιατρό να δει πού ένα αιμοφόρο αγγείο πιέζει έναν κλάδο του τριδύμου νεύρου.
Θεραπεία της νευραλγίας τριδύμου
Τα περισσότερα κοινά μη συνταγογραφούμενα και συνταγογραφούμενα φάρμακα κατά του πόνου δεν λειτουργούν σε άτομα με νευραλγία τριδύμου, αλλά πολλές σύγχρονες θεραπείες μπορούν να μειώσουν ή να εξαλείψουν τον πόνο. Ο γιατρός μπορεί να συστήσει μία ή περισσότερες από αυτές τις προσεγγίσεις:
1. Φάρμακα για τη νευραλγία τριδύμου
Πολλοί άνθρωποι που πάσχουν από νευραλγία του τριδύμου διαχειρίζονται επιτυχώς αυτή την κατάσταση για πολλά χρόνια με φαρμακευτική αγωγή. Η φαρμακευτική θεραπεία της νευραλγίας τριδύμου χρησιμοποιεί ορισμένα από τα ίδια φάρμακα που συνταγογραφούνται για τον έλεγχο των επιληπτικών κρίσεων. Για ορισμένα φάρμακα μπορεί να απαιτούνται τακτικές εξετάσεις αίματος για τον έλεγχο του αριθμού των λευκών αιμοσφαιρίων, των αιμοπεταλίων, των επιπέδων νατρίου και της ηπατικής λειτουργίας.
Ο νευρολόγος θα σας συνταγογραφήσει το φάρμακο και τη δοσολογία. Οι περισσότεροι ασθενείς ξεκινούν με χαμηλές δόσεις και αυξάνουν σταδιακά τη δόση υπό κλινική παρακολούθηση μέχρι να επιτύχουν την καλύτερη ανακούφιση από τον πόνο με τις λιγότερες παρενέργειες.
2. Αποκλεισμοί του τριδύμου νεύρου
Οι νευρικοί αποκλεισμοί είναι ενέσεις (με ένα στεροειδές φάρμακο ή άλλο παράγοντα) που γίνονται σε διάφορα σημεία του νεύρου για τη μείωση του πόνου. Μπορεί να προσφέρουν προσωρινή ανακούφιση από τον πόνο σε άτομα με νευραλγία τριδύμου. Συνήθως απαιτούνται πολλαπλές ενέσεις για να επιτευχθεί η επιθυμητή ανακούφιση και τα αποτελέσματα μπορεί να έχουν διαφορετική διάρκεια για διαφορετικά άτομα.
3. Χειρουργική επέμβαση για τη νευραλγία τριδύμου
Εάν η φαρμακευτική αγωγή δεν ελέγχει πλέον τον πόνο της νευραλγίας τριδύμου παρά την αυξημένη δοσολογία ή εάν οι παρενέργειες είναι ανυπόφορες, η πάθηση πρέπει να αντιμετωπιστεί χειρουργικά.
Η χειρουργική επέμβαση για τη νευραλγία του τριδύμου είναι λεπτή και ακριβής, δεδομένου ότι η εμπλεκόμενη περιοχή είναι πολύ μικρή. Υπάρχουν, όμως, έμπειροι νευροχειρουργοί στη χώρα μας που ασχολούνται με τη συγκεκριμένη πάθηση και θεραπεύουν μεγάλο αριθμό ασθενών με νευραλγία τριδύμου.