Η συμβολή της Φυσικοθεραπείας στη Δημόσια Υγεία και στην οικονομική βιωσιμότητα των συστημάτων Υγείας. Τεκμηριωμένα οφέλη για τους πολίτες και την οικονομία.
Η συμβολή της φυσικοθεραπείας στην υγεία του πληθυσμού και στην εξοικονόμηση πόρων για το σύστημα υγείας αναδείχθηκε μέσα από μελέτη που εκπονήθηκε από τον Πανελλήνιο Σύλλογο Φυσικοθεραπευτών (ΠΣΦ) σε συνεργασία με το Εργαστήριο Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής.
«Σε μια χώρα με πεπερασμένους οικονομικούς πόρους, η φυσικοθεραπεία είναι η πλέον αποδοτική επιλογή: προσφέρει υψηλή κλινική αποτελεσματικότητα με χαμηλό κόστος, σε αντίθεση με πιο δαπανηρές θεραπείες που συχνά προωθούνται χωρίς τεκμηρίωση», αναφέρει ο πρόεδρος του ΠΣΦ Πέτρος Λυμπερίδης.
Σημειώνει ότι είναι η επιστήμη που μπορεί να κρατήσει τους πολίτες υγιείς, λειτουργικούς και ανεξάρτητους, μειώνοντας παράλληλα την πίεση στο Εθνικό Σύστημα Υγείας.
Η Φυσικοθεραπεία στην πρώτη γραμμή της υγιούς μακροζωίας – Μειώνει τις πτώσεις έως και 30%
Η φυσικοθεραπεία δεν αποτελεί μόνο μια κλινικά αποτελεσματική θεραπευτική προσέγγιση, αλλά και μια στρατηγική επένδυση για τη δημόσια υγεία και την οικονομία. Σύμφωνα με τη διεθνή επιστημονική βιβλιογραφία, τα οφέλη της φυσικοθεραπείας για την υγεία είναι επαρκώς τεκμηριωμένα, ενώ η βελτίωση της ποιότητας ζωής που προσφέρει υπερβαίνει το κόστος της θεραπείας, καθιστώντας την οικονομικά αποδοτική, πρόσθεσε ο κ. Λυμπερίδης.
Οικονομικά οφέλη για ασθενείς και συστήματα υγείας
Μελέτες δείχνουν ότι η αύξηση της συνολικής δαπάνης για φυσικοθεραπευτικές υπηρεσίες συνδέεται θετικά με την καθαρή αύξηση του οικονομικού οφέλους τόσο για τους ασθενείς όσο και για τα συστήματα υγείας. Η εξοικονόμηση προκύπτει από την αποφυγή πιο δαπανηρών θεραπειών, όπως χειρουργικές επεμβάσεις ή μακροχρόνια φαρμακευτική αγωγή, οι οποίες συχνά δεν είναι απαραίτητες όταν η πάθηση αντιμετωπίζεται έγκαιρα με φυσικοθεραπεία.
Μείωση άμεσου και έμμεσου κόστους
Η φυσικοθεραπεία συμβάλλει στη μείωση του άμεσου κόστους, αποτρέποντας επεμβάσεις και φαρμακευτικές θεραπείες, αλλά και του έμμεσου κόστους, όπως η απώλεια παραγωγικότητας λόγω πόνου ή αναπηρίας, οι αναρρωτικές άδειες και η πρόωρη συνταξιοδότηση. Αυτές οι επιπτώσεις έχουν σημαντικό οικονομικό αντίκτυπο τόσο σε ατομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο.
Ουσιαστικά, το καθαρό οικονομικό όφελος προέρχεται από την ποιοτική αναβάθμιση της καθημερινότητας και από την εξοικονόμηση που προκύπτει από τη μείωση του κόστους που θα εμπεριείχαν άλλες πιο δαπανηρές θεραπείες εάν είχαν προκριθεί σε βάρος της φυσικοθεραπείας.
Πιο συγκεκριμένα, η φυσικοθεραπεία οδηγεί σε μείωση τόσο του άμεσου όσο και του έμμεσου κόστους των καταστάσεων/νοσημάτων που βελτιώνει:
- στην πλευρά του άμεσου κόστους περιλαμβάνονται οι χειρουργικές επεμβάσεις ή και η φαρμακευτική αγωγή που ένας ασθενής ενδεχομένως θα χρειαζόταν αν η πάθησή του δεν είχε αντιμετωπιστεί με την φυσικοθεραπεία
- στο έμμεσο κόστος συγκαταλέγεται η απώλεια παραγωγικότητας των ατόμων λόγω του πόνου ή και της αναπηρίας που συνδέεται με μια πάθηση, η ανάγκη για αναρρωτικές άδειες ή και η πρόωρη συνταξιοδότηση σε κάποιες περιπτώσεις
Η φυσικοθεραπεία έχει αποδειχθεί πως, για ένα μεγάλο εύρος ασθενειών, που περιλαμβάνει από μυοσκελετικές παθήσεις και τραυματισμούς μέχρι νευρολογικές παθήσεις, αποτελεί την πιο οικονομικά αποδοτική θεραπευτική προσέγγιση συγκριτικά με άλλες πιο δαπανηρές (και ίσως λιγότερο αποτελεσματικές) παρεμβάσεις, όπως οι επεμβάσεις ή η μακροχρόνια χρήση φαρμακευτικής αγωγής.
Η φυσικοθεραπεία μπορεί να συμβάλει στην τροποποίηση των παραγόντων κινδύνου που συνδέονται με τον σύγχρονο τρόπο ζωής (παχυσαρκία ή υπέρβαρο, κάπνισμα, υπερκατανάλωση αλκοόλ, καθιστική ζωή) και σε συνδυασμό με άλλες πρώιμες παρεμβάσεις πρόληψης, να μειώσει σημαντικά (σε μακροχρόνιο ορίζοντα) την εμφάνιση νευρολογικών, αναπνευστικών, μυοσκελετικών ακόμα και καρδιοαγγειακών παθήσεων, για την αντιμετώπιση των οποίων επιβαρύνεται σημαντικά το σύστημα υγείας. Τα ευρύτερα οφέλη που προκύπτουν για την υγεία από την χρήση της φυσικοθεραπείας σε όλο το φάσμα της υγειονομική φροντίδας έχουν τεκμηριωθεί από ένα πλήθος ερευνητικών μελετών.
Αναλυτικότερα, έχει αποδειχθεί ότι οι διάφορες φυσικοθεραπευτικές παρεμβάσεις, με βασικό τους συστατικό την θεραπευτική άσκηση, έχουν ευεργετική επίδραση σε μεγάλο εύρος ασθενειών.
Δεδομένου του πεπερασμένου που χαρακτηρίζει τους διαθέσιμους οικονομικούς πόρους της Ελλάδας, στόχος της αρμόδιας ρυθμιστικής αρχής πρέπει να είναι η στοχευμένη επιλογή μεταξύ δύο ή περισσοτέρων υπηρεσιών ανάλογα με την κλινική αποτελεσματικότητα και την οικονομική αποδοτικότητα.
Παρότι η φυσικοθεραπεία αποτελεί την πιο ορθή επιλογή θεραπείας που πληροί και τα δύο κριτήρια, άλλες πιο δαπανηρές και λιγότερο αποτελεσματικές θεραπείες μπορεί να εγκρίνονται και προωθούνται.
Στις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες, αλλά και στο σύνολο των προηγμένων χωρών παγκοσμίως, η φυσικοθεραπεία αποτελεί αδιαπραγμάτευτο κοινωνικό αγαθό. Θεωρείται το βασικό μέσο πρόληψης και αποκατάστασης και, στις περισσότερες περιπτώσεις, δεν απαιτείται η προηγούμενη παραπομπή από τον αρμόδιο γιατρό.
Μάλιστα, σε περιπτώσεις μυοσκελετικής διαταραχής ή κινητικής δυσλειτουργίας, η θεραπεία με επίκεντρο την φυσικοθεραπεία αποτελεί την πρώτη κατά σειρά παρέμβαση στα περισσότερα συστήματα υγείας του εξωτερικού (ΗΠΑ,Γερμανία, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία). Μόνο εάν η προσέγγιση με βάση τη φυσικοθεραπεία δεν καταφέρει να επιτύχει τον θεραπευτικό σκοπό της, τότε και μόνο ο ασθενής παραπέμπεται στον αρμόδιο ιατρό (ορθοπεδικό, φυσίατρο, νευρολόγο) προκειμένου να επαναξιολογηθεί η κατάσταση και να ακολουθηθεί νέα μέθοδος θεραπείας (φαρμακευτική αγωγή ή χειρουργική επέμβαση).
Η θεσμοθέτηση της αυτοπαραπομπής (direct access) του ασθενή στον φυσικοθεραπευτή αποτελεί κρίσιμο βήμα για τη βελτίωση της πρόσβασης στις υπηρεσίες φυσικοθεραπείας και την αποσυμφόρηση του συστήματος υγείας.
Σήμερα, στην Ελλάδα, η φυσικοθεραπεία καλύπτεται ασφαλιστικά μόνο κατόπιν ιατρικής παραπομπής, γεγονός που καθυστερεί τη διάγνωση και τη θεραπεία. Σε διεθνές επίπεδο, οι φυσικοθεραπευτές πρώτης επαφής (FCPs) αξιολογούν και διαχειρίζονται μυοσκελετικά προβλήματα, προσφέροντας έγκαιρη παρέμβαση, ταχύτερη ανάρρωση και μείωση περιττών επισκέψεων σε γιατρούς ή νοσοκομεία. Η εφαρμογή του μοντέλου αυτού οδηγεί σε εξοικονόμηση χρόνου και κόστους, αποδοτικότερη κατανομή πόρων και βελτιωμένα αποτελέσματα υγείας, αναδεικνύοντας τη φυσικοθεραπεία ως πρώτη γραμμή φροντίδας για τα μυοσκελετικά νοσήματα. Για την χώρα μας, η αναθεώρηση του υπάρχοντος πλαισίου δεν αποτελεί μόνο θέμα υγειονομικής πολιτικής, αλλά στρατηγική επένδυση για ένα βιώσιμο σύστημα υγείας, με ουσιαστικά οικονομικά και κοινωνικά οφέλη για την Πολιτεία και τους πολίτες, τόνιζει ο κ. Λυμπερίδης.
Η κατ’ οίκον φυσικοθεραπεία αποτελεί μια οικονομικά αποδοτική και πρακτικά αποτελεσματική λύση που συμβάλλει στη μείωση της διάρκειας νοσηλείας, στην αποδέσμευση νοσοκομειακών κλινών και στη μείωση του κόστους υγειονομικής περίθαλψης. Εξασφαλίζει συνέχεια φροντίδας με συστηματική παρακολούθηση από εξειδικευμένους επαγγελματίες και επιτρέπει σε ασθενείς με περιορισμένη κινητικότητα ή δυσκολία πρόσβασης να λάβουν ποιοτικές υπηρεσίες αποκατάστασης στο σπίτι. Επιπλέον, προλαμβάνει πτώσεις και επανανοσηλείες, ενισχύει την ανεξαρτησία και την ευημερία των ασθενών και συμβάλλει στη μείωση της θνησιμότητας, ιδιαίτερα σε ηλικιωμένους και μετεγχειρητικούς ασθενείς. Συνολικά, η κατ’ οίκον φυσικοθεραπεία προκύπτει ως βέλτιστη και βιώσιμη επιλογή για το σύστημα υγείας και για τους πολίτες.
Στήριξη από το υπουργείο Υγείας και τον ΕΟΠΥΥ
«Η συμβολή της Φυσικοθεραπείας στην υγεία των πολιτών είναι αδιαμφισβήτητη και είμαι απολύτως μαζί σας σε έναν ειλικρινή διάλογο. Έχουμε πολύ καλή συνεργασία και το Υπουργείο Υγείας, προσπαθεί, κάνει και θα κάνει το καλύτερο δυνατόν και στα μέτρα των δυνατοτήτων της Πολιτείας, με βάση τα νέα δεδομένα που παρουσιάζετε», ανέφερε ο υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης.
Η Διοικήτρια του ΕΟΠΥΥ Θεανώ Καρποδίνη χαιρετίζοντας την εκδήλωση αναφέρθηκε στην συνεργασία με τον Πανελλήνιο Σύλλογο Φυσικοθεραπευτών. «Με τον Πανελλήνιο Σύλλογο Φυσικοθεραπευτών έχουμε αναπτύξει μια εξαιρετική συνεργασία, και οι Φυσικοθεραπευτές, σε κάθε περίοδο κρίσης, αναδεικνύουν έμπρακτα τη συμβολή της Φυσικοθεραπείας στη βελτίωση της υγείας των πολιτών. Έχουμε προσπαθήσει να ικανοποιήσουμε όλα τα αιτήματα των Φυσικοθεραπευτών, τα οποία είναι πάντοτε στη σωστή κατεύθυνση και συμβάλλουν ουσιαστικά στην αναβάθμιση των υπηρεσιών υγείας».
Ο Πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, Γιώργος Πατούλης, αναφέρθηκε στον χαιρετισμό του στην συνεργασία των δύο επιστημονικών κλάδων: «Ως Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών, χαιρετίζουμε την σημαντική πρωτοβουλία του Πανελληνίου Συλλόγου Φυσικοθεραπευτών για την εκπόνηση αυτής της μελέτης και αναγνωρίζουμε τον καθοριστικό ρόλο που διαδραματίζουν οι Φυσικοθεραπευτές στο σύστημα υγείας. Η συνεργασία μεταξύ της ιατρικής κοινότητας και των φυσικοθεραπευτών αποτελεί αναπόσπαστο κρίκο στην ολιστική φροντίδα των ασθενών, προάγοντας την πρόληψη, την αποκατάσταση και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής. Η συνέργεια των δύο αυτών επιστημονικών κλάδων συμβάλλει καθοριστικά στη δημιουργία ενός αποτελεσματικότερου και ανθρωποκεντρικού συστήματος υγείας».
