Παίρνετε καθημερινά συμπληρώματα διατροφής με την ελπίδα ότι θα νιώσετε καλύτερα. Αλλά πώς ξέρετε ότι όντως λειτουργούν; Αν θέλετε να είστε σίγουροι για το αν το χάπι που παίρνετε καθημερινά κάνει πραγματικά τη δουλειά του, μάθετε τι πρέπει να προσέχετε, πόσο χρόνο να δώσετε σε ένα συμπλήρωμα και πώς να χρησιμοποιείτε εργαστηριακές εξετάσεις για την παρακολούθηση της προόδου σας.
Αρτηριακή πίεση: 5 συμπληρώματα διατροφής που δεν πρέπει να παίρνετε
4 τρόποι για να καταλάβετε εάν τα συμπληρώματα διατροφής που παίρνετε λειτουργούν
Για πολλούς ανθρώπους, η λήψη ενός νέου συμπληρώματος διατροφής συχνά συνοδεύεται από την ελπίδα γενικής ευεξίας και βελτιωμένης υγείας. Αλλά το να καταλάβετε εάν αυτό το χάπι, η σκόνη, το υγρό ή η ζελεδάκι έχει ουσιαστικό αντίκτυπο μπορεί να είναι μάλλον δύσκολο.
Με τόσες πολλές μεταβλητές να επηρεάζουν την υγεία σας, από τη διατροφή και τον τρόπο ζωής έως τις υποκείμενες παθήσεις, μπορεί να είναι δύσκολο να προσδιορίσετε εάν το συμπλήρωμά σας λειτουργεί πραγματικά. Το κλειδί είναι να προσεγγίσετε τη λήψη συμπληρωμάτων με ένα σαφές, καθορισμένο σχέδιο και σκοπό.
«Βεβαιωθείτε ότι παίρνετε ένα συμπλήρωμα με ένα επιθυμητό αποτέλεσμα και γνωρίζετε ποιο είναι αυτό το αποτέλεσμα πριν ξεκινήσετε», συμβουλεύει η διατροφολόγος Isabel Smith. Μόλις προσδιορίσετε τον επιθυμητό στόχο σας, ακολουθήστε τις συμβουλές των ειδικών για να διαπιστώσετε εάν το συμπλήρωμά σας ανταποκρίνεται στους ισχυρισμούς του.
1. Αναζητήστε αισθητά σημάδια βελτίωσης
Για να μάθετε εάν το συμπλήρωμα που λαμβάνετε κάνει πραγματικά τη διαφορά, ξεκινήστε αναζητώντας αισθητές αλλαγές που ταιριάζουν με τα επιδιωκόμενα οφέλη. Λάβετε υπόψη ότι αυτές οι αλλαγές θα διαφέρουν ανάλογα με τον τύπο του συμπληρώματος. Για παράδειγμα, μπορεί να παρατηρήσετε βελτιωμένη υγεία των οστών από τα συμπληρώματα βιταμίνης D και ασβεστίου ή να ανακουφίσετε την περιστασιακή δυσκοιλιότητα από ένα συμπλήρωμα μαγνησίου.
Η φαρμακοποιός Suzanne Soliman σημειώνει ότι γενικά, τα εμφανή σημάδια αποτελεσματικότητας ενός συμπληρώματος περιλαμβάνουν βελτιώσεις όπως:
- αυξημένη ενέργεια,
- λιγότερη πεπτική δυσφορία,
- καλύτερη ποιότητα ύπνου,
- βελτιωμένη διάθεση και
- βελτιωμένη σωματική απόδοση.
Από την άλλη πλευρά, οι πιο ανεπαίσθητες αλλαγές συχνά περιλαμβάνουν σταδιακή πρόοδο με την πάροδο του χρόνου, όπως:
- μειωμένη εξάρτηση από ορισμένα φάρμακα,
- μεταβολές στους δείκτες αίματος,
- αλλαγές στην όρεξη ή την αντίδραση στο στρες και
- βελτιωμένη αίσθηση συνολικής ευεξίας.
Ωστόσο, η Soliman συμβουλεύει να λάβετε υπόψη τις επιδράσεις του placebo και να εξετάσετε μια δοκιμαστική περίοδο για να αξιολογήσετε πραγματικά την επίδραση του συμπληρώματος. Αυτό σημαίνει ότι τα βελτιωμένα αποτελέσματα υγείας μπορεί να μην προέρχονται πάντα από το ίδιο το συμπλήρωμα, αλλά μάλλον από την ψυχολογική πεποίθηση ότι το συμπλήρωμα θα σας κάνει να νιώσετε καλύτερα, κάτι που είναι γνωστό ως φαινόμενο placebo.
Προσοχή: Τα συμπληρώματα ω-3 μπορεί να προκαλέσουν πρόβλημα στην καρδιά – Τι αναφέρει νέα μελέτη
Για να δείτε αν το συμπλήρωμά σας λειτουργεί πραγματικά, δοκιμάστε το. Κατά τη διάρκεια της δοκιμαστικής περιόδου, δώστε προσοχή στα σημάδια βελτίωσης διατηρώντας παράλληλα την καθημερινή σας ρουτίνα, τη διατροφή και το πρόγραμμα άσκησής σας. Με αυτόν τον τρόπο, θα μπορείτε να διαπιστώσετε εάν το συμπλήρωμα σας βοηθά να επιτύχετε τους στόχους υγείας σας.
2. Σκεφτείτε πόσο καιρό χρειάζεται για να δείτε αλλαγές
Ενώ ελέγχετε για σημάδια βελτίωσης, είναι φυσικό να θέλετε άμεσα αποτελέσματα. Αλλά η πραγματικότητα είναι ότι ορισμένα οφέλη από τα συμπληρώματα χρειάζονται χρόνο. «Πολλοί παράγοντες, όπως το ίδιο το συμπλήρωμα, η διατροφική κατάσταση του ατόμου, ο λόγος λήψης του συμπληρώματος, η δοσολογία, η τακτικότητα χρήσης και η γενική υγεία, μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά τον χρόνο που χρειάζεται για να επιτευχθούν αποτελέσματα από ένα συμπλήρωμα», λέει η Soliman.
Σημειώνει ότι συνήθως, ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να παρατηρήσουν μικρές βελτιώσεις στα αποτελέσματα της υγείας τους σε μόλις δύο έως τέσσερις εβδομάδες. «Ωστόσο, συνήθως χρειάζονται ένας έως τρεις μήνες τακτικής χρήσης για πιο εμφανή αποτελέσματα, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για τη θεραπεία ελλείψεων ή προβλημάτων υγείας», τονίζει.
Όσον αφορά τα χρόνια προβλήματα και τους μακροπρόθεσμους στόχους υγείας, η Soliman αναφέρει ότι ορισμένα συμπληρώματα μπορεί να μην εμφανίσουν αισθητά αποτελέσματα για τρεις έως έξι μήνες ή περισσότερο. «Ανάλογα με τη σοβαρότητα της ανεπάρκειας, μπορεί να χρειαστεί περισσότερος χρόνος για να αυξήσουν τα συμπληρώματα τα επίπεδα θρεπτικών συστατικών στο σώμα, όπως η βιταμίνη D ή ορισμένα μέταλλα», υπογραμμίζει.
Επομένως, είναι σημαντικό να μιλήσετε με τον γιατρό σας σχετικά με το πόσο χρόνο θα χρειαστεί για να δείτε αποτελέσματα και να θέσετε ρεαλιστικές προσδοκίες σχετικά με τα αποτελέσματα των συμπληρωμάτων.
3. Χρησιμοποιήστε τις εξετάσεις σας για την παρακολούθηση της προόδου
«Οι εργαστηριακές εξετάσεις μπορούν να αποτελέσουν πολύτιμα εργαλεία για να επιβεβαιώσετε εάν ένα συμπλήρωμα λειτουργεί, μετρώντας απευθείας τα επίπεδα συγκεκριμένων θρεπτικών συστατικών ή σχετικών βιοδεικτών στο σώμα σας», εξηγεί η Soliman. Παρακάτω είναι μερικά συνηθισμένα συμπληρώματα και οι δείκτες που η Soliman προτείνει να παρακολουθούνται:
- Βιταμίνη D: Παρακολουθήστε τα επίπεδα 25-υδροξυβιταμίνης D στο αίμα.
- Βιταμίνη B12 και φυλλικό οξύ: Ελέγξτε τα επίπεδα βιταμίνης B12 και φυλλικού οξέος στον ορό. Το μεθυλομαλονικό οξύ μπορεί επίσης να υποδηλώνει ανεπάρκεια Β12.
- Σίδηρος: Παρακολουθήστε τη φερριτίνη ορού, τον σίδηρο ορού, την ολική ικανότητα δέσμευσης σιδήρου (TIBC) και τον κορεσμό τρανσφερίνης.
- Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα: Μια εξέταση του δείκτη ωμέγα-3 μετρά το ποσοστό EPA και DHA στις μεμβράνες των ερυθρών αιμοσφαιρίων.
- Βιταμίνη C: Ελέγξτε τα επίπεδα βιταμίνης C στον ορό.
- Βιταμίνη E: Παρακολουθήστε τα επίπεδα άλφα-τοκοφερόλης στον ορό.
- Ασβέστιο και μαγνήσιο: Παρακολουθήστε τα επίπεδα ασβεστίου ορού (ολικού και ιονισμένου) και μαγνησίου στον ορό.
- Ηλεκτρολύτες (νάτριο, κάλιο, χλωριούχο): Ένα πάνελ ηλεκτρολυτών μπορεί να αξιολογήσει αυτά τα επίπεδα, τα οποία μπορεί να είναι σχετικά με ορισμένα συμπληρώματα ή παθήσεις.
- Δείκτες φλεγμονής (για συμπληρώματα όπως η κουρκουμίνη ή το ιχθυέλαιο): Λάβετε υπόψη την C-αντιδρώσα πρωτεΐνη (CRP) ή άλλους δείκτες φλεγμονής.
- Γλυκόζη αίματος και λιπίδια (για συμπληρώματα μεταβολικής υποστήριξης): Παρακολουθήστε τη γλυκόζη αίματος νηστείας, την HbA1c, τη συνολική χοληστερόλη, την LDL, την HDL και τα τριγλυκερίδια.
«Όταν λαμβάνετε συμπληρώματα, θα πρέπει οπωσδήποτε να ελέγξετε τις εξετάσεις νεφρικής και ηπατικής λειτουργίας (AST, ALT, κρεατινίνη, GFR και άλλες)», προσθέτει η Smith, επειδή το ήπαρ και τα νεφρά παίζουν ζωτικό ρόλο στην επεξεργασία και το φιλτράρισμα ουσιών από το σώμα, συμπεριλαμβανομένων των συμπληρωμάτων.
Η υψηλή δόση και η παρατεταμένη χρήση συμπληρωμάτων μπορεί ενδεχομένως να βλάψει αυτά τα όργανα. Έτσι, οι τακτικές εξετάσεις μπορούν να βοηθήσουν να διασφαλιστεί ότι τα νεφρά και το ήπαρ είναι υγιή και λειτουργούν στην καλύτερη δυνατή κατάσταση.
4. Λάβετε ενημερωμένες αποφάσεις σχετικά με τα συμπληρώματα
Ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες για να διασφαλίσετε ότι το συμπλήρωμά σας λειτουργεί όπως προβλέπεται είναι οι ενημερωμένες αποφάσεις σχετικά με τα συμπληρώματα, επιλέγοντας προϊόντα από αξιόπιστες μάρκες. Και οι δύο ειδικοί συμφωνούν ότι θα πρέπει να επιλέγετε μάρκες που ακολουθούν ορθές πρακτικές παρασκευής, για να διασφαλίσετε ότι το συμπλήρωμα περιέχει τα συστατικά που αναφέρονται στην ετικέτα και είναι απαλλαγμένο από επιβλαβείς ρύπους.
Αναζητήστε επαληθευμένες σφραγίδες για να διασφαλίσετε ότι επιλέγετε ένα αξιόπιστο προϊόν. Η Soliman συνιστά επίσης να αποφεύγετε προϊόντα χωρίς συγκεκριμένες ποσότητες συστατικών, να είστε προσεκτικοί με αόριστους, μη ρεαλιστικούς ισχυρισμούς υγείας και να ελέγχετε εάν το συμπλήρωμα έχει επιστημονική υποστήριξη.
Τα κοινά συμπληρώματα που μπορούν να οδηγήσουν σε οργανική ανεπάρκεια
Το πιο σημαντικό, θα πρέπει πάντα να μιλάτε για όλα τα συμπληρώματα με τον γιατρό σας και να επικοινωνείτε μαζί του εάν έχετε οποιεσδήποτε ανησυχίες.
Πηγές: Eating Well, Nutrients(1), Nutrients(2), Journal of Preventive Medicine and Hygiene, StatPearls, World Journal of Hepatology