Μερικές φορές το πρώτο σημάδι ότι το σώμα σας έχει αρχίσει να αντιλαμβάνεται ότι δεν έχετε πιει αρκετό νερό, είναι ένα σύμπτωμα στο κεφάλι και όχι η δίψα. Η αφυδάτωση μπορεί να εμφανιστεί με διακριτικούς τρόπους, και ό,τι συμβαίνει μέσα στο κεφάλι σας μπορεί να είναι μια από τις πρώτες προειδοποιήσεις.
Αφυδάτωση: 7 σημάδια ότι δεν πίνετε αρκετό νερό
Το σύμπτωμα της αφυδάτωσης που μπορεί να εμφανιστεί στο κεφάλι
Αν και το ξηρό στόμα, η μειωμένη ποσότητα ούρων και η δίψα είναι γνωστοί δείκτες ήπιας αφυδάτωσης, ο εγκέφαλός μας μπορεί επίσης να αποκαλύψει σημαντικά σημάδια. Όταν λείπουν από το σώμα υγρά και ηλεκτρολύτες, ο εγκέφαλος μπορεί να συρρικνωθεί προσωρινά, τραβώντας μακριά από το κρανίο και προκαλώντας πονοκέφαλο.
Αυτός ο λεγόμενος πονοκέφαλος από αφυδάτωση εκδηλώνεται συχνά πίσω από τα μάτια, αλλά μπορεί επίσης να εμφανιστεί ως ένας θαμπός, γενικευμένος πόνος ή ακόμη και ως έντονη ημικρανία, επηρεάζοντας διάφορες περιοχές του κεφαλιού και σηματοδοτώντας από ήπια έως σοβαρή αφυδάτωση.
Συμπτώματα αφυδάτωσης
Σύμφωνα με μελέτη του 2024 με τίτλο «A Review on In Vivo Research Dehydration Models and Application of Rehydration Strategies», οι επιστήμονες χρησιμοποιούν διάφορες μεθόδους για να προκαλέσουν αφυδάτωση στην έρευνα – όπως ο περιορισμός υγρών, η άσκηση, η θερμότητα ή χημικές ουσίες – ώστε να μελετήσουν πώς αντιδρά το σώμα. Η μελέτη αναφέρει ότι τα επίπεδα υγρών μπορούν να αποκατασταθούν από κατανάλωση νερού ή ιατρική χρήση υγρών ενδοφλεβίως, για τη βελτίωση της θεραπείας της αφυδάτωσης στην καθημερινή ζωή και στα νοσοκομεία.
Άλλες πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι μπορεί να επηρεάσει το σώμα με διάφορους τρόπους, ακόμη και όταν είναι ήπια. Η έρευνα αναδεικνύει τα συμπτώματα ανάλογα με την ομάδα:
- Ήπια αφυδάτωση – κόπωση, δυσκολία στον ύπνο, μεγαλύτερη διάρκεια ύπνου, μειωμένη μνήμη και συγκέντρωση
- Νευρομυϊκές επιδράσεις – μειωμένη κινητική απόδοση και συμμετοχή του κεντρικού νευρικού συστήματος
- Παιδιά – ανησυχία, ευερεθιστότητα, βυθισμένα μάτια, δίψα, αργή ανάκαμψη του δέρματος ή μειωμένη συνείδηση σε σοβαρές περιπτώσεις
- Ηλικιωμένοι – η αφυδάτωση συχνά συνυπάρχει με τον υποσιτισμό, γεγονός που δυσκολεύει τη διάγνωση
Χρόνια αφυδάτωση: 8 επίμονα συμπτώματα που δείχνουν ότι χρειάζεστε περισσότερο νερό
Ο πονοκέφαλος πίσω από τα μάτια μπορεί να είναι σύμπτωμα αφυδάτωσης
Τα βρέφη, τα παιδιά, οι ηλικιωμένοι, οι αθλητές και άτομα με ορισμένες χρόνιες ιατρικές παθήσεις, όπως ο διαβήτης, είναι πιο επιρρεπή στην αφυδάτωση, όμως οποιοσδήποτε μπορεί να εμφανίσει πονοκέφαλο από αφυδάτωση. Άτομα με προϋπάρχουσες διαταραχές κεφαλαλγίας διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο, και ενδέχεται να διαπιστώσουν ότι η ανεπαρκής κατανάλωση νερού μπορεί να προκαλέσει πονοκέφαλο τάσης ή ημικρανία.
Ενώ κάθε τύπος πονοκεφάλου έχει τα δικά του χαρακτηριστικά συμπτώματα, στις περιπτώσεις πονοκεφάλων από αφυδάτωση ο πόνος συνήθως δεν εντοπίζεται στον αυχένα ή το πρόσωπο, αλλά πίσω από τα μάτια.
Αυτό συνέβη και στην ομιλήτρια Lynn Julian, η οποία δήλωσε σύμφωνα με το GoodRx Health ότι άρχισε να βιώνει ημικρανίες κατά την εφηβεία. Παρόλο που τα συμπτώματά της είχαν βελτιωθεί, δήλωσε ότι περιστασιακά εμφανίζει πονοκεφάλους από αφυδάτωση, μετά από τραυματική εγκεφαλική κάκωση (TBI) που υπέστη στον βομβαρδισμό του Μαραθωνίου της Βοστώνης το 2013.
Ωστόσο, δεν παρομοιάζει αυτούς τους πονοκεφάλους με ημικρανίες. «Μοιάζει με πονοκέφαλο που είναι σαν να σε σφίγγει, και εκτείνεται σε όλο το μπροστινό μέρος του κεφαλιού», δήλωσε σύμφωνα με την ίδια πηγή. Ενώ ορισμένοι τύποι ημικρανιών συνοδεύονται από αύρα, αυτό δεν ισχύει για τους πονοκεφάλους από αφυδάτωση.
Η ενυδάτωση είναι το κλειδί για την αντιμετώπιση αυτών των πονοκεφάλων
Αν και απαιτείται περαιτέρω έρευνα για τους πονοκεφάλους που σχετίζονται με την αφυδάτωση, η επαναφορά των υγρών του σώματος πρέπει να είναι η πρώτη σας ενέργεια για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων. Ευρήματα πρώιμης μελέτης του 2005 που δημοσιεύτηκε στο Neurology έδειξαν ότι ο όγκος του εγκεφάλου μειώνεται προσωρινά μετά από 16 ώρες περιορισμένης πρόσληψης υγρών – ωστόσο, η επαναενυδάτωση ανέστρεψε αυτά τα αποτελέσματα.
Οι περισσότεροι αρχίζουν να αισθάνονται καλύτερα μέσα σε τρεις ώρες αφού αναπληρώσουν τα υγρά του σώματος, κάτι που μπορεί να επιτευχθεί με την αργή κατανάλωση δύο ποτηριών νερού. Σημειώστε ότι η υπερβολική κατανάλωση υγρών πολύ γρήγορα μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις.
Αν χρειάζεστε λίγη επιπλέον ενυδάτωση, προσθέστε ένα ρόφημα με ηλεκτρολύτες αφού πρώτα καταναλώσετε επαρκή ποσότητα νερού, ώστε να βοηθήσετε στην αποκατάσταση της ισορροπίας βασικών μετάλλων στο σώμα. Η Julian δήλωσε ότι στρέφεται και σε υπερτροφές για να διατηρείται ενυδατωμένη και είπε «Φάτε τροφές που συγκρατούν νερό στο σώμα σας, όπως φρούτα και λαχανικά, και όχι πάρα πολλά πράγματα που το απομακρύνουν, όπως η ζάχαρη».
Αφυδάτωση και υγεία: Πόσο νερό πρέπει να πίνουμε
Σε περιπτώσεις σοβαρής αφυδάτωσης, κατευθυνθείτε στο πλησιέστερο τμήμα επειγόντων περιστατικών. Τα σημάδια που δείχνουν ότι τα επίπεδα ενυδάτωσης έχουν πέσει υπερβολικά περιλαμβάνουν ταχύπνοια, βυθισμένα μάτια, χαμηλή αρτηριακή πίεση, σκουρόχρωμα ούρα και αυξημένο καρδιακό ρυθμό. Άτομα που είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στην αφυδάτωση και παρουσιάζουν ακόμη και ήπια συμπτώματα, θα πρέπει επίσης να αναζητήσουν ιατρική φροντίδα.
Πηγές: Health Digest, Springer Nature Link, MDPI, Canadian Science Publishing, Journal of Nursing and Midwifery Sciences, MDPI