Τα υψηλά τριγλυκερίδια μπορεί να περνούν απαρατήρητα, αλλά έρευνες δείχνουν ότι επηρεάζουν διαφορετικά τις γυναίκες από ό,τι τους άνδρες, ειδικά όσον αφορά τη διάγνωση και τη θεραπεία. Ποιες είναι αυτές οι διαφορές και πού πρέπει να εστιάσουν την προσοχή τους οι γυναίκες για να αντιμετωπίσουν την υπερτριγλυκεριδαιμία αποτελεσματικά;
Υψηλά τριγλυκερίδια: 12 τρόφιμα που τα αυξάνουν και πρέπει να αποφεύγετε
Γιατί είναι οι γυναίκες πιο επιρρεπείς στα υψηλά τριγλυκερίδια και τι συνιστούν ειδικοί για να τα φέρουν σε φυσιολογικά επίπεδα
Τα υψηλά τριγλυκερίδια — ένας τύπος λιπιδίων στο αίμα — μπορούν να επηρεάσουν οποιονδήποτε, αλλά οι γυναίκες αντιμετωπίζουν μοναδικούς παράγοντες και δυναμικές θεραπείας που αξίζει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή. Στάδια ζωής όπως η εγκυμοσύνη, η χρήση αντισυλληπτικών που περιέχουν οιστρογόνα ή ορμονικής θεραπείας, καθώς και καταστάσεις όπως το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS) ή η εμμηνόπαυση μπορούν να αυξήσουν σημαντικά τα επίπεδα τριγλυκεριδίων.
Επιπλέον, ενώ οι άνδρες τείνουν να έχουν αυξημένα τριγλυκερίδια νωρίτερα στη ζωή, οι γυναίκες βλέπουν συχνά αύξηση μετά την εμμηνόπαυση και είναι πιο πιθανό να αντιμετωπίσουν καθυστερήσεις στις εξετάσεις ή λιγότερο επιθετική θεραπεία, παρόλο που αυτά τα λιπίδια συμβάλλουν εξίσου στον καρδιαγγειακό κίνδυνο.
Πώς διαφέρουν τα συμπτώματα και οι θεραπείες για υψηλά τριγλυκερίδια σε γυναίκες και άνδρες;
Σύμφωνα με μελέτη του 2023 με τίτλο «Dietary Strategies to Reduce Triglycerides in Women of Reproductive Age: A Simulation Modelling Study», που εξέτασε δεδομένα από πάνω από 600 Αυστραλές, η μείωση των επεξεργασμένων τροφίμων κατά 50% και η προσθήκη φρούτων, λαχανικών ή ξηρών καρπών στη διατροφή μπορεί να μειώσει τα τριγλυκερίδια έως και 4,3%, ενώ η κατανάλωση 80 γρ. ημερησίως ψαριών πλούσιων σε ωμέγα-3 μπορεί να μειώσει τα επίπεδα κατά 8,2%.
Οι άνδρες έχουν γενικά υψηλότερα επίπεδα τριγλυκεριδίων στην πρώιμη έως μέση ενήλικη ζωή, ενώ οι γυναίκες παρουσιάζουν αύξηση αργότερα, συχνά λόγω ορμονικών αλλαγών και αύξησης του σπλαχνικού λίπους με την ηλικία. Αν και η σοβαρή υπερτριγλυκεριδαιμία (>1.000 mg/dL) μπορεί να προκαλέσει παγκρεατίτιδα και ξανθώματα και στα δύο φύλα, οι άνδρες με υψηλά τριγλυκερίδια μπορεί να έχουν ελαφρώς χαμηλότερο κίνδυνο αιμορραγικού εγκεφαλικού μετά από θρομβόλυση, κάτι που δεν παρατηρείται στις γυναίκες.
Υπάρχουν διαφορές και στην αντιμετώπιση: οι γυναίκες συχνά εξετάζονται αργότερα και λαμβάνουν λιγότερο εντατική θεραπεία, χάνοντας πιθανές πρώιμες παρεμβάσεις παρά τον παρόμοιο καρδιαγγειακό κίνδυνο.
- Ο χρόνος αύξησης των λιπιδίων διαφέρει: Στους άνδρες κορυφώνονται νωρίτερα, οι γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση.
- Διαφορές κινδύνου: Τα αυξημένα τριγλυκερίδια μπορεί να μειώνουν τον κίνδυνο αιμορραγικού εγκεφαλικού στους άνδρες, όχι στις γυναίκες.
- Κενό φροντίδας: Οι γυναίκες αντιμετωπίζουν καθυστερήσεις στις εξετάσεις και λιγότερο εντατική διαχείριση.
Χοληστερίνη και τριγλυκερίδια: Ποια συμπληρώματα διατροφής τα μειώνουν φυσικά
Ποιοι παράγοντες κάνουν τις γυναίκες πιο επιρρεπείς σε υπερτριγλυκεριδαιμία;
Οι γυναίκες έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν υψηλά τριγλυκερίδια αν:
- Χρησιμοποιούν αντισυλληπτικά που περιέχουν οιστρογόνα
- Είναι έγκυες, καθώς η εγκυμοσύνη μπορεί προσωρινά να αυξήσει τα τριγλυκερίδια
- Έχουν περάσει την εμμηνόπαυση
- Έχουν σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS), που αυξάνει τα ανδρογόνα και τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων και διαβήτη
- Λαμβάνουν από του στόματος οιστρογόνα ή ορμονική θεραπεία υποκατάστασης
- Χρησιμοποιούν φάρμακα όπως το ταμοξιφένη ή, σε μικρότερο βαθμό, το ραλοξιφένη (SERMs)
Παράγοντες που επηρεάζουν και τα δύο φύλα περιλαμβάνουν αυξημένο σωματικό βάρος, έλλειψη άσκησης, διαβήτη, αυξημένη περιφέρεια μέσης και οικογενειακό ιστορικό υψηλών τριγλυκεριδίων. Επίσης, υποθυρεοειδισμός, λύκος και θεραπεία με κορτικοστεροειδή μπορούν να αυξήσουν τα επίπεδα.
Τριγλυκερίδια: Φυσιολογικές τιμές και συμπτώματα – Πώς μπορείτε να τα μειώσετε
Πώς μπορείτε να μειώσετε τα υψηλά τριγλυκερίδια
Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής παίζουν σημαντικό ρόλο:
- Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας για τις κατάλληλες αλλαγές και το χρόνο που απαιτείται για να δείτε αποτελέσματα.
- Αυξήστε τη σωματική άσκηση, χάστε περιττό βάρος και βελτιώστε τη διατροφή σας, αποφεύγοντας επεξεργασμένα και ζαχαρούχα τρόφιμα.
- Εξετάστε αν τα φάρμακα που παίρνετε, όπως αντισυλληπτικά ή ορμονική θεραπεία, συμβάλλουν στα υψηλά τριγλυκερίδια και συζητήστε πιθανές αλλαγές.
- Αν οι αλλαγές στον τρόπο ζωής δεν αρκούν, ο γιατρός μπορεί να συνταγογραφήσει φάρμακα όπως νιασίνη, στατίνες, φιβράτες και ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, πάντα σε συνδυασμό με αλλαγές στον τρόπο ζωής.
Πηγές: WebMD, ScienceDirect, Global Heart Journal, Atherosclerosis Journal, MDPI