Το διάφραγμα είναι ινομυώδης ιστός που διαχωρίζει την θωρακική από την κοιλιακή κοιλότητα στο ανθρώπινο σώμα και έχει σημαντικό ρόλο για τη σωστή λειτουργία της αναπνοής. Κατά την εισπνοή, το διάφραγμα συσπάται ρυθμικά, η θωρακική κοιλότητα μεγεθύνεται, ατμοσφαιρικός αέρας εισέρχεται στους πνεύμονες ενώ κατά την εκπνοή, το διάφραγμα χαλαρώνει και ο αέρας εξωθείται εκτός των πνευμόνων.
Σε ορισμένες παθολογικές καταστάσεις, οι μυϊκές ίνες του διαφράγματος, συσπώνται ανώμαλα ενώ οι φωνητικές σχισμές «κλείνουν» απότομα, με αποτέλεσμα να παράγεται ο παθολογικός ήχος «χικ», που χαρακτηρίζει το πρόβλημα του λόξιγκα.
Λόξιγκας: Από τι προκαλείται
Το stress, οι αιφνίδιες μεταβολές στην θερμοκρασία του περιβάλλοντος, η οινοποσία, η λήψη ανθρακούχων ποτών, τα βαριά γεύματα, η αεροφαγία προκαλούμενη π.χ. από τσίχλες ή καραμέλες είναι οι πιο κοινοί παράγοντες που προκαλούν τον κοινό αυτο-περιοριζόμενο γνωστό σε όλους λόξιγκα.
Η γενική νάρκωση κατά το χειρουργείο μπορεί να αλλοιώσει τη σωστή κίνηση των μυών του διαφράγματος και να προκαλέσει λόξιγκα. Σε άλλες περιπτώσεις, ο λόξιγκας μπορεί να αποτελεί ένδειξη υποκείμενης ιατρικής πάθησης.
Παθήσεις που προκαλούν λόξιγκα
- Παθήσεις που προκαλούν ανατομική βλάβη ή ανατομικό ερεθισμό των νεύρων του κόλπου ή των φρενικών νεύρων, τα οποία διανέμονται στο διάφραγμα όπως όγκοι στην περιοχή του λαιμού, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, διαταραχές του κεντρικού νευρικού συστήματος
- Μεταβολικές διαταραχές (π.χ. διαβήτης) και φάρμακα (π.χ. βαρβιτουρικά)
- Ηλεκτρολυτικές διαταραχές
- Νεφρική νόσος
- Ψυχιατρικά νοσήματα
Ο ήπιος παροδικός λόξιγκας που εμφανίζεται μεμονωμένα, υποχωρεί από μόνος του μέσα σε λίγα λεπτά έως λίγες ώρες αποτελεί συνήθως καλοήθη διαταραχή. Ο λόξιγκας που διαρκεί περισσότερο από 48 ώρες θεωρείται επίμονος. Ο λόξιγκας που διαρκεί περισσότερο από 1 μήνα καλείται χρόνιος λόξιγκας.
Πώς να προλάβετε και να αντιμετωπίσετε τον λόξιγκα
Γενικά μέτρα πρόληψης του λόξιγκα και αντιδραστικού ερεθισμού του διαφράγματος:
- Να αποφεύγετε τα ανθρακούχα αναψυκτικά.
- Να αποφεύγετε την λήψη πλούσιων γευμάτων με πολλές θερμίδες ή λιπαρή ύλη. Προτιμήστε κατά την διάρκεια της ημέρας να καταναλώσετε μικρά και συχνά γεύματα αποφεύγοντας να τρώτε μόνο μία -δύο φορές αρκετή ποσότητα φαγητού.
- Να μην τρώτε γρήγορα. Να έχετε συγκεκριμένο χώρο εστίασης (π.χ. τραπεζαρία) και να φροντίσετε η διάρκεια του γεύματος να υπερβαίνει τα τριάντα λεπτά. Να μασάτε καλά την τροφή σας.
- Αποφύγετε να κοιμηθείτε αμέσως μετά το γεύμα. Κοιμηθείτε μία-δύο ώρες μετά για να αποφύγετε την γαστρική παλινδρόμηση που μπορεί να πυροδοτήσει δυσάρεστα επεισόδια λόξιγκα.
- Να αποφεύγετε καυτά ή κρύα ποτά ή γεύματα και την απότομη εναλλαγή τους.
- Να αποφεύγετε απότομες αλλαγές θερμοκρασίας περιβάλλοντος (π.χ. σκωτσέζικο ντους).
- Να αποφεύγετε την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ.
- Να αποφύγετε τις τσίχλες.
- Να αποφεύγετε άγχος, συναισθηματικές φορτίσεις.
- Συνιστάται αποφυγή καπνίσματος.
Απλά μέτρα αντιμετώπισης του συνήθους λόξιγκα που δεν οφείλεται σε υποκείμενο νόσημα:
- Διακόψτε φαγητό και ποτό
- Μετακινηθείτε σε ήρεμο περιβάλλον
- Πραγματοποιήστε μερικές μαλάξεις στον αυχένα σας.
- Περπατήστε στον καθαρό αέρα
- Πραγματοποιήστε επί πέντε λεπτά έλξη της γλώσσας προς το ρινοφάρυγγα
- Συγκρατήστε την αναπνοή σας επί πέντε δευτερόλεπτα.
Σε ποιες περιπτώσεις η σωστή ιατρική εξέταση είναι επιβεβλημένη
Η ενδελεχής ιατρική παθολογική εξέταση είναι απαραίτητη σε περίπτωση έντονου λόξιγκα ή λόξιγκα που υποτροπιάζει ή λόξιγκα που επιμένει πάνω από 48 ώρες για τον εντοπισμό του αιτίου και την αποτελεσματική θεραπεία.
Κατά τη διάρκεια της ιατρικής εξέτασης, διερευνώνται οι διατροφικές συνήθειες, οι συνήθειες της καθημερινότητας, το ιατρικό ιστορικό, η αναπνοή, η μυϊκή δύναμη και ο μυϊκός τόνος, τα αντανακλαστικά του σώματος, η αρτηριακή πίεση, οι εντερικοί ήχοι, το κοιλιακό τοίχωμα και χορηγείται η σωστή αιτιολογική θεραπεία.
Αναλόγως ευρημάτων ενδέχεται να απαιτηθεί εργαστηριακός έλεγχος προς εντοπισμό υποκείμενων νοσημάτων. Σε χρόνιες περιπτώσεις πρέπει να εξεταστεί εάν ο λόξιγκας έχει προκαλέσει προβλήματα στην ομαλή αναπνοή-λειτουργία του οργανισμού.
O ίδιος ο λόξιγκας όταν επιμένει μπορεί να αποτελέσει σημαντικό αίτιο σοβαρών προβλημάτων όπως καρδιακών αρρυθμιών, σοβαρής γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης, χρόνιας κόπωσης, τα οποία πρέπει να αποκατασταθούν.